H σημαντική αύξηση της τουριστικής κίνησης προς τη χώρα μας τα τρία τελευταία χρόνια (2013-2015) επηρέασε θετικά τον κλάδο των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, καθώς υπήρξε άνοδος των συνολικών εσόδων τους.
Οι συνολικές αφίξεις αλλοδαπών τουριστών ανήλθαν στο νέο επίπεδο «ρεκόρ» των 23,6 εκατ. το 2015, παρουσιάζοντας αύξηση 7% σε σχέση με το 2014. Αύξηση στον κύκλο εργασιών τους παρουσίασαν και οι τρεις κατηγορίες ξενοδοχείων τη διετία 2013-2014 (πολυτελείας, Α΄ και Β΄ κατηγορίας).
Τα παραπάνω προκύπτουν από την κλαδική μελέτη «Ξενοδοχειακές Επιχειρήσεις» που εκπόνησε η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της ICAP Group ΑΕ, η οποία εστιάζει στις επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται ξενοδοχεία πολυτελείας, Α΄ και Β΄ κατηγορίας.
Οι αλλοδαποί τουρίστες αποτελούν τον κύριο «πελάτη» για τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις της χώρας μας, καθώς πάνω από το 80% του συνόλου των διανυκτερεύσεων στα διάφορα ξενοδοχειακά καταλύματα, πραγματοποιούνται από αλλοδαπούς.
Σύμφωνα δε με στοιχεία του 2014, σε όλα τα ξενοδοχειακά καταλύματα της χώρας πραγματοποιήθηκαν περίπου 74 εκατ. διανυκτερεύσεις, ενώ η μέση ετήσια πληρότητα όλων των ξενοδοχείων της χώρας ανήλθε σε 47,3% έναντι 45,2% το 2013.
Από το 2004 και μετά, η ξενοδοχειακή υποδομή της χώρας μας αναβαθμίστηκε σημαντικά, καθώς μεγάλος αριθμός ξενοδοχειακών μονάδων ανά την επικράτεια ανακαινίσθηκε, ενώ νέες μονάδες υψηλού επιπέδου υπηρεσιών ξεκίνησαν τη λειτουργία τους.
Αναφορικά με τον αριθμό των ξενοδοχειακών καταλυμάτων που λειτουργούν στη χώρα μας, το έτος 2015 λειτούργησαν 9.757 ξενοδοχειακές μονάδες με περισσότερες από 780 χιλ. κλίνες.
Τα ξενοδοχεία των δύο αστέρων αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο ποσοστό στο σύνολο του ξενοδοχειακού δυναμικού (ποσοστό 42% περίπου). Στην περιφέρεια του Νοτίου Αιγαίου συγκεντρώνεται ο μεγαλύτερος αριθμός κλινών (μερίδιο περίπου 25%).
Σύμφωνα με τον συντάκτη της παρούσας μελέτης, Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, Senior Consultant της ICAP Group, το συνολικό μέγεθος της αγοράς (σε αξία) των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων (πολυτελείας, Α΄ και Β΄ κατηγορίας) παρουσίασε αύξηση κατά 14,3% το 2014 σε σχέση με το 2013. Τα έσοδα των ξενοδοχείων πολυτελείας εμφάνισαν αύξηση 19,7% και των ξενοδοχείων Β΄ κατηγορίας αύξηση 14,3%.
Μικρότερη ήταν η αύξηση στα ξενοδοχεία Α΄ κατηγορίας, η οποία διαμορφώθηκε σε 10,1%. Σύμφωνα με προβλέψεις της ICAP Group, η ανοδική αυτή τάση συνεχίστηκε και το 2015, τα δε συνολικά έσοδα του κλάδου εκτιμάται ότι παρουσίασαν αύξηση της τάξης του 10%.
Στα πλαίσια της συγκεκριμένης μελέτης έγινε εκτεταμένη στρωματοποιημένη (κατά κατηγορία και γεωγραφική περιφέρεια) χρηματοοικονομική ανάλυση των επιχειρήσεων του κλάδου, βάσει 20 επιλεγμένων αριθμοδεικτών.
Επίσης, συνετάχθη ομαδοποιημένος ισολογισμός για τη διετία 2013-2014 βάσει δείγματος 109 επιχειρήσεων που εκμεταλλεύονται ξενοδοχεία Πολυτελείας, 351 επιχειρήσεων με ξενοδοχεία Α΄ κατηγορίας και 348 επιχειρήσεων με ξενοδοχεία Β΄ κατηγορίας.
Από την ανάλυση αυτών προκύπτουν τα εξής: Αύξηση κατά 17,4% παρουσίασαν οι πωλήσεις των ξενοδοχείων πολυτελείας το 2014/13 και 14% των ξενοδοχείων Β΄ κατηγορίας, ενώ λίγο μικρότερη ήταν αύξηση (10,9%) που κατέγραψαν οι πωλήσεις των ξενοδοχείων Α΄ κατηγορίας.
Αναφορικά με τα αποτελέσματα χρήσης, σημαντική αύξηση στην κερδοφορία τους κατέγραψαν τα ξενοδοχεία Α΄ και Β΄ κατηγορίας, ενώ κέρδη το 2014 έναντι ζημιών το 2013 εμφάνισαν τα ξενοδοχεία πολυτελείας την ίδια περίοδο.
Επίσης, τα ξενοδοχεία Β΄ κατηγορίας εμφάνισαν το υψηλότερο μέσο περιθώριο μικτού κέρδους το 2014 (32,3%), σε αντίθεση με τα ξενοδοχεία πολυτελείας που εμφάνισαν το μικρότερο (19,9%), ενώ τα ξενοδοχεία Β΄ κατηγορίας εμφάνισαν και το υψηλότερο μέσο περιθώριο καθαρού κέρδους EBITDA το 2014 (27,6%), σε αντίθεση και πάλι με τα ξενοδοχεία πολυτελείας που εμφάνισαν το μικρότερο μέσο δείκτη (23,2%).
Σχετικά με την αποδοτικότητα ιδίου κεφαλαίου, μόνον τα ξενοδοχεία πολυτελείας εμφάνισαν αρνητικό μέσο δείκτη το 2014, σε αντίθεση με τα ξενοδοχεία Α΄ και Β΄ κατηγορίας οι οποίες εμφάνισαν θετικό μέσο δείκτη.
H υψηλή θέση της Ελλάδας στην παγκόσμια κατάταξη τουριστικών προορισμών και το υψηλό επίπεδο της ξενοδοχειακής υποδομής της χώρας μας, αποτελούν δυνατά σημεία του κλάδου, ενώ στα αδύνατα σημεία συγκαταλέγονται η μονομερής «εξάρτηση» των ελληνικών τουριστικών επιχειρήσεων από τους μεγάλους διεθνείς τουριστικούς οργανισμούς (tour operators) και τα χρόνια διαρθρωτικά προβλήματα του ελληνικού τουρισμού (εποχικότητα, γεωγραφική συγκέντρωση κλπ.).
Η ανάπτυξη νέων εναλλακτικών μορφών τουρισμού, η προσέλκυση τουριστών από νέες «αναδυόμενες» τουριστικές αγορές, η στοχευμένη διαφημιστική προβολή της χώρας, καθώς και η αναβάθμιση των τουριστικών υποδομών, συνιστούν ευκαιρίες για τον κλάδο.
Από την άλλη πλευρά, η κρίση που μαστίζει τον εσωτερικό τουρισμό, σε συνδυασμό με την παρατεταμένη περίοδο οικονομικής ύφεσης που βιώνει η χώρα, ο έντονος ανταγωνισμός από γειτονικές μας χώρες και οι πτωχεύσεις τουριστικών οργανισμών του εξωτερικού, αποτελούν απειλές για τον κλάδο των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων.