Της Εύας Οικονομάκη
Διατήρηση
της δυναμικής του εισερχόμενου τουρισμού για το 2016 προβλέπει το Ινστιτούτο
Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) στην ετήσια έκθεσή του «Εξελίξεις
στον παγκόσμιο και τον ελληνικό τουρισμό και στα βασικά μεγέθη της ελληνικής
ξενοδοχίας το 2015», που παρουσιάστηκε σήμερα. Οπως αναφέρεται στα συμπεράσματα
της μελέτης «ο εισερχόμενος τουρισμός στην Ελλάδα το 2016 εκτιμάται ότι θα
διατηρήσει τη δυναμική του και ίσως παρουσιάσει για μία ακόμα χρονιά αύξηση. Η
άνοδος, όμως, αυτή δεν θα είναι ομοιόμορφη στους επιμέρους προορισμούς της
χώρας, καθώς υπάρχει το έντονο πρόβλημα των προσφύγων και μεταναστών που έχουν
φτάσει στη χώρα μας. Είναι δηλαδή πολύ πιθανόν τα νησιά του Βορείου Αιγαίου να
δουν τις τουριστικές τους ροές να μειώνονται το 2016. Από τις πρώτες
ενδείξεις του έτους, προβλέπεται ότι οι αφίξεις αλλοδαπών τουριστών το 2016 θα
κυμανθούν μεταξύ 25 και 27 εκατομμυρίων, παρουσιάζοντας άνοδο κατά 3,5%-4,5%
συγκριτικά με το 2015. Παράλληλα,
όμως, δεν πρέπει να παραγνωριστεί το γεγονός, ότι από το 2015 έχει αρχίσει να
εμφανίζεται μια επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης τόσο των τουριστικών αφίξεων όσο
και των εισπράξεων. Αυτό, σε συνδυασμό με το μεταναστευτικό/προσφυγικό
πρόβλημα είναι πολύ πιθανό να επιβραδύνει ακόμα περισσότερο την ανάπτυξη του
ελληνικού τουρισμού».
Μεταξύ άλλων, στη μελέτη καταδεικνύεται η θεαματική άνοδος του
ξενοδοχειακού δυναμικού στην Ελλάδα την τελευταία 15ετία. Συγκεκριμένα, την
περίοδο 1990-2015 ο αριθμός των ξενοδοχείων αυξήθηκε κατά 52%, με το μέσο
μέγεθος των δωματίων να κινείται ανοδικά κατά 19%, δηλαδή από 35 δωμάτια το
1990 σε 41,6 το 2015. Ακόμη κατά την ίδια περίοδο το ποσοστό των ξενοδοχείων 5*
αυξήθηκε κατά 486%. Το δυναμικό των ξενοδοχείων 4* και 5* ανέρχεται στο 41% του
συνολικού ξενοδοχειακού δυναμικού, με σαφή τάση το 2020 να αντιστοιχεί στο
48-50%. Το μέσο μέγεθος του Ελληνικού ξενοδοχείου είναι 42 δωμάτια, ενώ το 80%
των ξενοδοχείων είναι δυναμικότητας κάτω των 50 δωματίων.
Οπως υπογραμμίζεται στη μελέτη, το 36,5% των ελληνικών ξενοδοχείων
διαθέτουν τα δωμάτιά τους σε τιμές κάτω των 40 ευρώ το Μάιο, ενώ τον Αύγουστο
το ποσοστό περιορίζεται στο 14,5%. Παράλληλα, το Μάιο μόνο το 5% των ελληνικών
ξενοδοχείων διαθέτουν τα δωμάτιά τους σε τιμές άνω των 100 ευρώ, ενώ αντίθετα
τον Αύγουστο το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται στο 14%. Αξίζει να αναφερθεί ότι
το 57% – 58% των απασχολουμένων στα ελληνικά ξενοδοχεία είναι γυναίκες. Το
ποσοστό αυτό είναι σημαντικά υψηλότερο στα ξενοδοχεία χαμηλότερων κατηγοριών
και μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις υπερβαίνει και το 90%.
Υψηλή εποχικότητα
Μέσα από την έρευνα, μάλιστα, δόθηκε έμφαση στην υψηλή εποχικότητα που
χαρακτηρίζει το ελληνικό τουριστικό προϊόν. «Το 2015 διαπιστώνεται
εξακουλουθητικά το μεγάλο πρόβλημα της εποχικότητας της ζήτησης του τουριστικού
προϊόντος μας, με το σχετικό δείκτη, παρά την σχετική μείωσή του σε σχέση με το
2014 λόγω αύξησης του τουρισμού της Αθήνας, να παραμένει υψηλότατος»,
καταγράφηκε στην έκθεση.
Παράλληλα, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. όσον
αφορά στις διανυκτερεύσεις σε ξενοδοχειακά καταλύματα, για τους ημεδαπούς
τουρίστες στην Ελλάδα, προκύπτει ότι αυτές συρρικνώθηκαν κατά 22,5% την περίοδο
2008-2014, ενώ αντίθετα οι διανυκτερεύσεις μη κατοίκων αυξήθηκαν κατά 28,9% το
ίδιο διάστημα.
Την ίδια ώρα το υψηλότερο ποσοστό αύξησης το 2015 κατέγραψαν οι τουρίστες
που προέρχονται από χώρες της Ευρώπης (Τσεχία και Πολωνία) καθώς και κάποιες
χώρες της Αφρικής (+25,8%), Οι τουρίστες από Κίνα έφθασαν τις 55.000 αφίξεις
αυξημένες κατά 16%, ενώ οι μεγάλες πελατειακές μας αγορές (Αγγλία, Γερμανία,
Αυστρία, Ιταλία κλπ) παρουσίασαν αύξηση επισκεπτών της τάξης του 15%. Τέλος
σημαντική ήταν και η άνοδος των τουριστών από χώρες της Αμερικής, ΗΠΑ, Καναδάς,
Βραζιλία (2015/14: 23,0%).
Μειώνεται η
ανταγωνιστικότητα του προορισμού
Ερωτηθείς για το εάν η αύξηση του ΦΠΑ θα επηρεάσει την πορεία του ελληνικού
τουρισμού, ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας, Γιώργος
Τσακίρης, σχολίασε πως είναι λογικό να επηρεάσει τη βιωσιμότητα των
επιχειρήσεων, αφού δεν θα μπορέσουν όλες οι μονάδες να μετακυλήσουν το φόρο,
τονίζοντας πως αυτή η αναπροσαρμογή μειώνει την ανταγωνιστικότητα της χώρας.
«Τα μισά συμβόλαια έχουν υπογραφεί και οι ταξιδιωτικοί πράκτορες δύσκολα πλέον δέχονται
να μετακυληθεί η αύξηση στο κόστος του πακέτου», επεσήμανε. Αναφερόμενος, δε,
στην αναστολή λειτουργίας του Athens Ledra υπογράμμισε πως
αυτό αποτελεί τεράστιο πλήγμα για τον τουρισμό και την εικόνα του προορισμού.
«Είναι κακό σημάδι. Ανησυχούμε και έχουμε εκφράσει κατά καιρούς φόβους για
αφελληνισμό του ελληνικού ξενοδοχειακού δυναμικού. Από τη στιγμή που αλλάζει το
παιχνίδι είναι λογικό να αλλάζουν και οι παίκτες», συμπλήρωσε.