Μια περίοδο ιστορικά υψηλών επιδόσεων διανύει ο ελληνικός τουρισμός με τα μέχρι τώρα στοιχεία να δείχνουν ότι το 2024 θα κλείσει ως το νέο έτος αναφοράς, πάνω δηλαδή και από τα επίπεδα του 2023, σύμφωνα με όσα αναφέρει η υφυπουργός Τουρισμού Έλενα Ράπτη σε συνέντευξή της στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων. «Το 2024 ο τουρισμός στη χώρα μας όχι μόνο ενίσχυσε τη δυναμική του αλλά επιβεβαίωσε -για ακόμη μία χρονιά- την ισχυρή θέση της Ελλάδας ανάμεσα σε κορυφαίους ταξιδιωτικούς προορισμούς, παγκοσμίως» τονίζει η κυρία Ράπτη και προσθέτει ότι «το ίδιο ενθαρρυντικά είναι και τα μηνύματα που λαμβάνουμε για το 2025».
Η υφυπουργός αναφέρεται στις κατευθύνσεις του νέου κύκλου «Τουρισμός για όλους» σημειώνοντας ότι παρουσιάζει συγκεκριμένες αλλαγές, οι οποίες αποσκοπούν τόσο στην επέκταση της τουριστικής περιόδου, όσο και στην ακόμη μεγαλύτερη κινητροδότηση των πολιτών να συμμετάσχουν στην κλήρωση. «Μέσω του φετινού προγράμματος, επιλέξαμε να προβάλουμε τις ορεινές και λιγότερο δημοφιλείς περιοχές, ώστε να δώσουμε ώθηση στην τοπική οικονομία και να ενισχύσουμε τη βιωσιμότητα, στηρίζοντας ταυτόχρονα τους Έλληνες επαγγελματίες του τουρισμού» σημειώνει η κυρία Ράπτη.
Εστιάζοντας στην τουριστική εκπαίδευση αναλύει, τις δράσεις του υπουργείου και υπογραμμίζει ότι «η αναβάθμιση της τουριστικής εκπαίδευσης και κατάρτισης είναι βασικός στρατηγικός μας στόχος, τον οποίο υλοποιούμε μέσα από παρεμβάσεις, ώστε οι υπηρεσίες που παρέχονται στους σπουδαστές και τις σπουδάστριες να συνάδουν με τη συνολική ποιοτική αναβάθμιση του τουριστικού μας προϊόντος αλλά και τη φήμη της Ελλάδας ως παγκόσμιου τουριστικού brand».
Την ίδια στιγμή, η κυρία Ράπτη κάνει ειδική αναφορά στην ανάπτυξη των ειδικών μορφών τουρισμού, σημειώνοντας ότι «αποτελούν ένα σημαντικό εργαλείο επέκτασης της τουριστικής περιόδου και για τον λόγο αυτό, μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, πόρους του οποίου αξιοποιούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, επενδύουμε στην ανάπτυξη και προώθησή τους». Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά «με χρηματοδότηση 99,2 εκατ. ευρώ, επενδύουμε στον ορεινό, τον καταδυτικό και θαλάσσιο τουρισμό, τον τουρισμό υγείας και ευεξίας, τον αγροτουρισμό και γαστρονομικό τουρισμό, ενώ μέσω του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τον Τουρισμό προωθούμε επιπλέον εναλλακτικές μορφές».
ΕΡ: Ποια είναι η εικόνα από τα διαθέσιμα στοιχεία του 2024 για την πορεία του ελληνικού τουρισμού; Τι μηνύματα έχετε για τη νέα χρονιά;
ΑΠ: Ο ελληνικός τουρισμός διανύει μια περίοδο ιστορικά υψηλών επιδόσεων, με τα μέχρι τώρα στοιχεία να δείχνουν ότι το 2024 θα κλείσει ως το νέο έτος αναφοράς, πάνω δηλαδή και από τα επίπεδα του 2023.
Βάσει των διαθέσιμων στοιχείων από την Τράπεζα της Ελλάδος, και συγκεκριμένα για το διάστημα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2024, τα έσοδα εμφάνισαν αύξηση κατά 5,5% και διαμορφώθηκαν στα 20,9 δισ. ευρώ, ενώ οι διεθνείς αφίξεις αυξήθηκαν κατά 9,2% και διαμορφώθηκαν σε 33,8 εκατ. ταξιδιώτες, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023.
Το αξιοσημείωτο εδώ, είναι ότι ήδη το πρώτο δεκάμηνο του 2024 ξεπέρασε το σύνολο του 2023 τόσο σε έσοδα όσο και σε αφίξεις!
Μπορούμε λοιπόν, να πούμε με βεβαιότητα ότι το 2024 ο τουρισμός στη χώρα μας, όχι μόνο ενίσχυσε τη δυναμική του αλλά επιβεβαίωσε -για ακόμη μία χρονιά- την ισχυρή θέση της Ελλάδας ανάμεσα σε κορυφαίους ταξιδιωτικούς προορισμούς, παγκοσμίως.
Το ίδιο ενθαρρυντικά είναι και τα μηνύματα που λαμβάνουμε για το 2025. Είναι εξαιρετικά ελπιδοφόρο που η Ελλάδα «σκοράρει» πολύ ψηλά στον Γενικό Δείκτη Ικανοποίησης GRI (Ελλάδα 87%, Κύπρος 85,8%, Ισπανία 84,6% και Τουρκία 83,8%) και την προτιμούν οι Ευρωπαίοι ταξιδιώτες για τις διακοπές τους.
Μάλιστα, όπως ανέφερε και πρόσφατα ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων Γιάννης Χατζής, οι προκρατήσεις σε όλη τη χώρα παρουσιάζουν αύξηση κατά 15% για το 2025, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.
Πρόκειται για στοιχεία, που φυσικά, δεν μας κάνουν να επαναπαυόμαστε, αλλά αντιθέτως μας δίνουν ώθηση για ακόμη πιο στοχοπροσηλωμένη δουλειά.
ΕΡ: Ποιες είναι οι κατευθύνσεις του νέου κύκλου «Τουρισμός για όλους» 2025;
ΑΠ: Το αναπτυξιακό πρόγραμμα «Τουρισμός για Όλους» είναι από τα πλέον επιτυχημένα προγράμματα ενίσχυσης του εσωτερικού τουρισμού.
Από πλευράς μας, κάθε χρόνο το εμπλουτίζουμε και το κάνουμε ακόμα πιο προσιτό και ελκυστικό για τους συμμετέχοντες. Ειδικά για φέτος, το πρόγραμμα παρουσιάζει συγκεκριμένες αλλαγές, οι οποίες αποσκοπούν τόσο στην επέκταση της τουριστικής περιόδου, που για εμάς αποτελεί βασικό στόχο, όσο και στην ακόμη μεγαλύτερη κινητροδότηση των συμπολιτών μας, να συμμετάσχουν στην κλήρωση.
Συγκεκριμένα, με το φετινό πρόγραμμα, ενισχύουμε τον χειμερινό και ορεινό τουρισμό, με αυξημένη επιδότηση για ταξίδια στη χαμηλή περίοδο, δηλαδή από την έναρξη του προγράμματος έως τις 30 Απριλίου 2025 και από τη 1 Οκτωβρίου έως 31 Δεκεμβρίου 2025.
Ακόμη, αυξάνουμε τα ποσά για όλες τις κατηγορίες των δικαιούχων. Για τους γενικούς δικαιούχους παρέχουμε επιδότηση 300 ευρώ για τη χαμηλή περίοδο και 200 ευρώ για την υψηλή, για τους συνταξιούχους, τις μονογονεϊκές και πολύτεκνες οικογένειες παρέχουμε επιδότηση 400 ευρώ για τη χαμηλή περίοδο και 300 ευρώ για την υψηλή, ενώ ειδική μέριμνα υπάρχει για τα Άτομα με αναπηρία, για τα οποία εξασφαλίσαμε το μεγαλύτερο ποσό επιδότησης ύψους 600 ευρώ για τη χαμηλή περίοδο και 400 ευρώ για την υψηλή, καλύπτοντας τις αυξημένες ανάγκες τους για προσβάσιμες διακοπές και αναψυχή.
Παράλληλα, μέσω του φετινού προγράμματος, επιλέξαμε να προβάλουμε τις ορεινές και λιγότερο δημοφιλείς περιοχές, ώστε να δώσουμε ώθηση στην τοπική οικονομία και να ενισχύσουμε τη βιωσιμότητα, στηρίζοντας ταυτόχρονα τους Έλληνες επαγγελματίες του τουρισμού.
ΕΡ: Πόσο σημαντική είναι η τουριστική εκπαίδευση για την ανάπτυξη ενός σύγχρονου, βιώσιμου και ποιοτικού μοντέλου τουρισμού; Πώς εξελίσσεται η στρατηγική του υπουργείου στο μέτωπο της τουριστικής εκπαίδευσης;
ΑΠ: Η αναβάθμιση της τουριστικής εκπαίδευσης και κατάρτισης είναι βασικός στρατηγικός μας στόχος, τον οποίο υλοποιούμε μέσα από παρεμβάσεις, ώστε οι υπηρεσίες που παρέχονται στους σπουδαστές και τις σπουδάστριες να συνάδουν με τη συνολική ποιοτική αναβάθμιση του τουριστικού μας προϊόντος αλλά και τη φήμη της Ελλάδας ως παγκόσμιου τουριστικού brand.
Οι σχολές του Υπουργείου Τουρισμού είναι εκείνες που δημιουργούν τους αυριανούς επαγγελματίες του κλάδου. Το ανθρώπινο δυναμικό στον τουρισμό, είναι το «Α και το Ω» για την ποιοτική παροχή υπηρεσιών αλλά και την καλύτερη δυνατή εμπειρία των επισκεπτών μας.
Οι σχολές μας είναι οι μοναδικές στην Ελλάδα που παρέχουν υποδειγματική διφυή εκπαίδευση, η οποία πραγματοποιείται στην πλειοψηφία της σε εκπαιδευτικά ξενοδοχεία, με προσομοίωση σε πραγματικό εργασιακό περιβάλλον.
Δεν είναι τυχαίο πως οι απόφοιτοι των εκπαιδευτικών μονάδων του Υπουργείου Τουρισμού απορροφώνται από την αγορά εργασίας σε ποσοστό 80%, εντός του πρώτου εξαμήνου από την αποφοίτησή τους, καθώς η αγορά αναζητά πάντα το κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό.
Για την αναβάθμιση της τουριστικής μας εκπαίδευσης και τη διασύνδεση με την αγορά, μετατρέψαμε τα 8 ΙΕΚ Τουρισμού του υπουργείου σε Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης Τουρισμού, ιδρύσαμε την πρώτη πειραματική ΣΑΕΚ Τουρισμού στην Ελλάδα με έδρα την Περαία Θεσσαλονίκης, υλοποιήσαμε ταχύρρυθμα προγράμματα εκπαίδευσης στο επάγγελμα του ξεναγού σε συνεργασία με την πανεπιστημιακή κοινότητα, προσθέτοντας 200 νέους ξεναγούς στην αγορά εργασίας το 2024. Μάλιστα, από τις 27/1/25 ξεκινά εκ νέου πρόγραμμα για 50 νέους ξεναγούς με φορέα υλοποίησης το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Ένα σημαντικό σημείο, στο οποίο πρέπει να σταθώ, είναι ότι ενισχύουμε τους αποφοίτους των ΑΣΤΕ σε Ρόδο και Κρήτη, με δικαίωμα ακαδημαϊκής εξέλιξης -μέσω κατάταξής τους στα ΑΕΙ Τουριστικών Σπουδών- και λήψης πτυχίου επιπέδου 6, προσφέροντας τους διέξοδο για μεταπτυχιακά-διδακτορικά και Εrasmus.
Παράλληλα και για πρώτη φορά, παρέχουμε μειωμένο κόμιστρο μετακίνησης σε ΜΜΜ για τους σπουδαστές των ΑΣΤΕ και ΣΑΕΚ.
Επιπλέον, είναι σε εξέλιξη -από το Ταμείο Ανάκαμψης- τα μαζικότερα σεμινάρια Reskilling Upskilling στον τουριστικό τομέα, ύψους 45.000.000 ευρώ, σε 7 θεματικές κατηγορίες, εξ αποστάσεως ασύγχρονη εκπαίδευση για σχεδόν 20.000 συμμετέχοντες και με πρόβλεψη επιπλέον αποζημίωσης έως 1.250 ευρώ στον καθένα.
Ειδική μέριμνα από το Υπουργείο Τουρισμού, υπάρχει και για τις προσλήψεις προσωπικού. Για πρώτη φορά, μετά από δεκαετίες, προσλαμβάνεται μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό σε ΣΑΕΚ Τουρισμού και ΑΣΤΕ.
Γνωρίζοντας καλά πως η τουριστική εκπαίδευση είναι από τους βασικότερους παράγοντες για τις διαδοχικές επιτυχίες που σημειώνει ο ελληνικός τουρισμός, δουλεύουμε εντατικά για την αναβάθμισή της και την καλύτερη παροχή υπηρεσιών στους σπουδαστές μας.
ΕΡ: Τι περιθώρια υπάρχουν για την ανάπτυξη ειδικών μορφών τουρισμού στην Ελλάδα και ποια η συμβολή του Ταμείου Ανάκαμψης σε αυτή τη κατεύθυνση;
ΑΠ: Η Ελλάδα είναι μία χώρα με μοναδικά χαρακτηριστικά, και με κάθε γωνιά της να προσφέρει και μία ξεχωριστή εμπειρία στους επισκέπτες. Από τα νησιά μας, τα αστικά κέντρα και τους ορεινούς προορισμούς, κάθε μέρος δημιουργεί τις συνθήκες για την άνθιση ειδικών μορφών τουρισμού.
Άλλωστε, η διαφοροποίηση και ο εμπλουτισμός του τουριστικού μας προϊόντος αποτελούν στρατηγικό μας στόχο. Εργαζόμαστε λοιπόν, για τη βελτίωση των υφιστάμενων και την προώθηση νέων έργων υποδομών που αφορούν ποικίλες τουριστικές δραστηριότητες (όπως: ορεινός τουρισμός, αγροτουρισμός γαστρονομικός, καταδυτικός, τουρισμός υγείας και ευεξίας) και μπορούν να αποτελέσουν όχημα για ένα πολυθεματικό προϊόν, το οποίο θα απευθύνεται σε μεγαλύτερο εύρος ταξιδιωτών και θα προσφέρει πλούσιες ταξιδιωτικές εμπειρίες όλο τον χρόνο.
Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν, τις ειδικές μορφές τουρισμού ως ένα σημαντικό εργαλείο επέκτασης της τουριστικής περιόδου και για τον λόγο αυτό, μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, πόρους του οποίου αξιοποιούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, επενδύουμε στην ανάπτυξη και προώθησή τους.
Πιο συγκεκριμένα, με χρηματοδότηση 99,2 εκατ. ευρώ, επενδύουμε στον ορεινό, τον καταδυτικό και θαλάσσιο τουρισμό, τον τουρισμό υγείας και ευεξίας, τον αγροτουρισμό και γαστρονομικό τουρισμό, ενώ μέσω του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τον Τουρισμό προωθούμε επιπλέον εναλλακτικές μορφές.
Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και το Σχέδιο Μάρκετινγκ του υπουργείου με στόχο την προβολή κι ενίσχυση επιπλέον ειδικών μορφών στις οποίες η χώρα μας μπορεί να διαθέτει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
ΕΡ: Πώς κινήθηκε ο χειμερινός τουρισμός στην Ελλάδα κατά την περίοδο των εορτών; Κερδίζει έδαφος η επέκταση της τουριστικής περιόδου;
ΑΠ: Η τουριστική κίνηση και την περίοδο των γιορτών ήταν σε υψηλά επίπεδα, με την πληρότητα σε δημοφιλείς προορισμούς να αγγίζει μέχρι και το 100% και αυτό δείχνει τη μεγάλη ζήτηση που υπάρχει για ταξίδια.
Οι ελληνικοί χειμερινοί προορισμοί, όπως τα ορεινά χωριά, τα χιονοδρομικά κέντρα, και τα παραδοσιακά καταλύματα, έχουν γίνει πόλος έλξης για επισκέπτες, τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό.
Παράλληλα, τα μεγάλα αστικά κέντρα, όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, κερδίζουν συνεχώς έδαφος και οι επισκέπτες τις επιλέγουν για αποδράσεις για να απολαύσουν την ατμόσφαιρα των γιορτών.
Όπως σας προανέφερα, βασική προτεραιότητα του Υπουργείου Τουρισμού είναι η επέκταση της τουριστικής περιόδου, επομένως, βλέπουμε με μεγάλη ικανοποίηση πως χρόνο με τον χρόνο βρισκόμαστε όλο και πιο κοντά σε αυτόν τον στόχο. Δηλαδή στον 12μηνο τουρισμό, στη διάχυση τη τουριστικής δραστηριότητας πέραν των μηνών αιχμής.
Είναι μία διαρκής προσπάθεια, που τα αποτελέσματά της θέλουν χρόνο για να φανούν.
Μας ικανοποιεί ιδιαίτερα, ωστόσο, ότι το 2024 είχαμε πολύ σημαντική αύξηση τόσο σε έσοδα όσο και στην ταξιδιωτική κίνηση, η οποία κινήθηκε γύρω στο 20%, στο διάστημα Ιανουαρίου-Μαΐου, δηλαδή τους χειμερινούς μήνες και την άνοιξη.
Είναι μία πολύ καλή επίδοση για τη χώρα μας, συνδυαστικά με τα θετικά μηνύματα για την περίοδο Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΝΣΕΤΕ, το δ’ τρίμηνο ξεκίνησε με επιταχυνόμενη αύξηση των αφίξεων κατά 10,9%/227 χιλ., καθώς τον Οκτώβρη καταγράφηκαν 2,3 εκατ. διεθνείς αεροπορικές αφίξεις, και συνεχίστηκε με έντονη δυναμική τον Νοέμβριο, όπου σημειώθηκε αύξηση 14,7%/78 χιλ., με τις αφίξεις να διαμορφώνονται σε 613 χιλ. Η συνολική ανοδική τάση υποδεικνύει τη σταθερή ενίσχυση της ζήτησης για ελληνικούς προορισμούς κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου.
Αύξηση παρουσιάζει και ο Δεκέμβρης. Ενδεικτικά στο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας, στο αεροδρόμιο της Αθήνας, η διεθνής επιβατική κίνηση ξεπέρασε κατά 18,1% την αντίστοιχη περσινή.
ΕΡ: Τι αλλάζει για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις με το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Τουρισμού;
ΑΠ: Το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου μας, το οποίο ψηφίστηκε στη Βουλή, μετά από διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, στοχεύει στο να δοθούν λύσεις σε ζητήματα διαχρονικά αλλά και να τεθούν οι βάσεις για την μακροπρόθεσμη βιώσιμη ποιοτική ανάπτυξη του ελληνικού τουρισμού.
Το πλαίσιο των βραχυχρόνιων μισθώσεων έρχεται ως συνέχεια των πολιτικών και παρεμβάσεων μας, και συγκεκριμένα δημιουργεί ένα πλαίσιο που για πρώτη φορά ενσωματώνει λειτουργικές προδιαγραφές ενώ δίνει τη δυνατότητα ελέγχου από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
Πιο συγκεκριμένα, για πρώτη φορά ορίζεται ότι τα ακίνητα βραχυχρόνιας μίσθωσης θα πρέπει να αποτελούν χώρους κύριας χρήσης και να διαθέτουν φυσικό φωτισμό, αερισμό και κλιματισμό, προδιαγραφές ασφαλείας, δηλαδή ασφάλιση για αστική ευθύνη για ζημιές ή ατυχήματα που μπορεί να προκληθούν, υπεύθυνη δήλωση ηλεκτρολόγου εγκαταστάτη, πυροσβεστήρες, ρελέ διακοπής ή αντιηλεκτροπληξιακό και ανιχνευτές καπνού, ενδείξεις σήμανσης διαφυγής, πιστοποιητικό μυοκτονίας και απεντόμωσης, φαρμακείο με είδη πρώτων βοηθειών, καθώς και οδηγό με τηλέφωνα πρώτης ανάγκης.
Παράλληλα, προβλέπουμε για πρώτη φορά ελέγχους σε ακίνητα βραχυχρόνιας μίσθωσης από υπαλλήλους του Υπουργείου Τουρισμού ή μικτά συνεργεία ελέγχου με υπαλλήλους της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
Το πλαίσιο αυτό εξασφαλίζει τον ποιοτικό χαρακτήρα των ακινήτων και δίνει τη δυνατότητα επιβεβαίωσης της συνδρομής των προδιαγραφών μέσω των ελέγχων, οι οποίοι κρίνονται αναγκαίοι και για λόγους δημοσίου συμφέροντος, δεδομένου ότι αφορούν στην προστασία της δημόσιας υγείας, στην ασφάλεια και υγιεινή των διαμενόντων σ’ αυτά.