Την περίοδο Ιανουαρίου -Μαρτίου 2019 το πλεόνασμα του ταξιδιωτικού ισοζυγίου ανήλθε στα 165 εκατ. ευρώ, έναντι πλεονάσματος 127 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2018, σημειώνοντας αύξηση κατά 29,5% σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ).
Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη μεγαλύτερη αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων (κατά 193 εκατ. ευρώ ή 34,8%) από αυτή των ταξιδιωτικών πληρωμών (κατά 155 εκατ. ευρώ ή 36,4%). Η αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2019 έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2018 ήταν αποτέλεσμα της αύξησης της εισερχόμενης κίνησης μη κατοίκων ταξιδιωτών κατά 7,0%, καθώς και της μέσης δαπάνης ανά ταξίδι κατά 78 ευρώ ή 26,0% (Ιανουάριος-Μάρτιος 2019: 379 ευρώ, Ιανουάριος-Μάρτιος 2018: 301 ευρώ).
Αναλυτικότερα, αύξηση κατά 13,9% παρουσίασε η δαπάνη ανά διανυκτέρευση (Ιανουάριος-Μάρτιος 2019: 63 ευρώ, Ιανουάριος-Μάρτιος 2018: 55 ευρώ), ενώ η μέση διάρκεια παραμονής διαμορφώθηκε στις 6,0 διανυκτερεύσεις, αυξημένη κατά 10,5% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018 (5,4 διανυκτερεύσεις). Ο συνολικός αριθμός διανυκτερεύσεων την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2019 παρουσίασε αύξηση κατά 18,3% και διαμορφώθηκε στις 11.860 χιλ. διανυκτερεύσεις (Ιανουάριος-Μάρτιος 2018: 10.026 χιλ. διανυκτερεύσεις).
Ταξιδιωτικές εισπράξεις
Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2019 διαμορφώθηκαν στα 747 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 34,8% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση των εισπράξεων από τους κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28 κατά 23,2%, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 402 εκατ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 53,8% του συνόλου των εισπράξεων, καθώς και των εισπράξεων από τους κατοίκους των χωρών εκτός της ΕΕ-28 κατά 50,6%, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 333 εκατ. ευρώ.
Αναλυτικότερα, οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ζώνης του ευρώ διαμορφώθηκαν στα 251 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 15,9%, ενώ οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ διαμορφώθηκαν στα 150 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 37,7%.
Όσον αφορά τις σημαντικότερες χώρες προέλευσης ταξιδιωτών, οι εισπράξεις από τη Γερμανία αυξήθηκαν κατά 4,9% και διαμορφώθηκαν στα 82 εκατ. ευρώ, ενώ οι εισπράξεις από τη Γαλλία αυξήθηκαν κατά 53,1% και διαμορφώθηκαν στα 27 εκατ. ευρώ. Οι εισπράξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο επίσης αυξήθηκαν κατά 70,7% και διαμορφώθηκαν στα 71 εκατ. ευρώ. Από τις χώρες εκτός της ΕΕ-28, αύξηση κατά 74,5% παρουσίασαν οι εισπράξεις από τη Ρωσία, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 16 εκατ. ευρώ, ενώ οι εισπράξεις από τις ΗΠΑ σημείωσαν άνοδο κατά 113,5% και διαμορφώθηκαν στα 74 εκατ. ευρώ.
Ταξιδιωτικές εισπράξεις ανά λόγο ταξιδιού
Αναφορικά με την κατανομή της ταξιδιωτικής δαπάνης μη κατοίκων στην Ελλάδα ανά λόγο ταξιδιού, ο κύριος όγκος των εισπράξεων σχετίζεται με ταξίδια για προσωπικούς λόγους, των οποίων το μερίδιο στο σύνολο των δαπανών ανήλθε σε 78,4% την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2019, έναντι 74,7% την αντίστοιχη περίοδο του 2018, ενώ οι συναφείς εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 41,4%. Εντός της κατηγορίας των ταξιδιών για προσωπικούς λόγους, τη μεγαλύτερη συμμετοχή στο σύνολο των δαπανών έχουν τα ταξίδια αναψυχής (Ιανουάριος-Μάρτιος 2019: 50,3%, Ιανουάριος-Μάρτιος 2018: 44,0%), των οποίων οι εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 54,3% και διαμορφώθηκαν στα 376 εκατ. ευρώ. Τα ταξίδια για επίσκεψη σε συγγενείς/οικογένεια αντιστοιχούν στο 15,4% του συνόλου και παρουσίασαν αύξηση στις εισπράξεις τους κατά 18,8%. Αύξηση κατά 45,0% παρουσίασαν τα ταξίδια για λόγους υγείας και οι συναφείς εισπράξεις διαμορφώθηκαν στα 13 εκατ. ευρώ. Τέλος, οι εισπράξεις από ταξίδια για επαγγελματικούς λόγους εμφάνισαν αύξηση κατά 15,3%, μειώνοντας όμως τη συμμετοχή τους στο σύνολο των εισπράξεων (Ιανουάριος-Μάρτιος 2019: 21,6%, Ιανουάριος-Μάρτιος 2018: 25,3%).
Εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση
Όπως προαναφέρθηκε, η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2019 αυξήθηκε κατά 7,0% και διαμορφώθηκε στις 1.969 χιλ. ταξιδιώτες, έναντι 1.840 χιλ. ταξιδιωτών την αντίστοιχη περίοδο του 2018. Ειδικότερα, η ταξιδιωτική κίνηση μέσω αεροδρομίων αυξήθηκε κατά 19,5%, ενώ αυτή μέσω οδικών σταθμών μειώθηκε κατά 5,3%. Στη διαμόρφωση της ταξιδιωτικής κίνησης συνέβαλαν οι χώρες της ΕΕ-28, με ποσοστό συμμετοχής 54,5%, και οι χώρες εκτός της ΕΕ-28, με ποσοστό 43,8%.(1) Την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2019, η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες της ΕΕ-28 αυξήθηκε κατά 0,2% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση κατά 2,0% της ταξιδιωτικής κίνησης από τις χώρες της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ, η οποία διαμορφώθηκε στις 557 χιλ. ταξιδιώτες, καθώς η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες της ζώνης του ευρώ μειώθηκε κατά 1,7%, και διαμορφώθηκε στις 515 χιλ. ταξιδιώτες. Η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες εκτός της ΕΕ-28 παρουσίασε αύξηση κατά 19,1% και διαμορφώθηκε στις 863 χιλ. ταξιδιώτες.
Ειδικότερα, μείωση κατά 9,6% εμφάνισε η ταξιδιωτική κίνηση από τη Γερμανία, η οποία διαμορφώθηκε στις 177 χιλ. ταξιδιώτες, ενώ η ταξιδιωτική κίνηση από τη Γαλλία αυξήθηκε κατά 42,8% και διαμορφώθηκε στις 55 χιλ. ταξιδιώτες. Η ταξιδιωτική κίνηση από το Ηνωμένο Βασίλειο σημείωσε αύξηση κατά 41,8% και διαμορφώθηκε στις 143 χιλ. ταξιδιώτες. Τέλος, από τις χώρες εκτός της ΕΕ-28, η ταξιδιωτική κίνηση από τη Ρωσία αυξήθηκε κατά 89,9% και διαμορφώθηκε στις 30 χιλ. ταξιδιώτες, ενώ η ταξιδιωτική κίνηση από τις ΗΠΑ αυξήθηκε κατά 47,4% και διαμορφώθηκε στις 104 χιλ. ταξιδιώτες.
Διανυκτερεύσεις (2)
Οι διανυκτερεύσεις ταξιδιωτών στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν στις 11.860 χιλ. την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2019, έναντι 10.026 χιλ. την αντίστοιχη περίοδο του 2018, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 18,3%. Το γεγονός αυτό οφείλεται στην αύξηση κατά 5,1% των διανυκτερεύσεων των κατοίκων των χωρών της ΕΕ-28, καθώς και στην αύξηση των διανυκτερεύσεων των κατοίκων των χωρών εκτός της ΕΕ-28 κατά 48,7%. Η αύξηση των διανυκτερεύσεων των κατοίκων των χωρών της ΕΕ-28 είναι αποτέλεσμα της αύξησης των διανυκτερεύσεων από τις χώρες της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ κατά 29,7%, καθώς οι διανυκτερεύσεις από τις χώρες της ζώνης του ευρώ μειώθηκαν κατά 5,0%. Μείωση κατά 27,7% παρουσίασαν οι διανυκτερεύσεις από τη Γερμανία, ενώ αυτές από τη Γαλλία αυξήθηκαν κατά 21,6%. Οι διανυκτερεύεις από το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν κατά 33,7%. Από τις χώρες εκτός της ΕΕ-28, αύξηση κατά 133,8% παρουσίασαν οι διανυκτερεύσεις από τη Ρωσία, ενώ αυτές από τις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 54,9%.
Κρουαζιέρες
H Τράπεζα της Ελλάδος διεξάγει από το 2012 συμπληρωματική έρευνα στον τομέα της κρουαζιέρας, με σκοπό τον εμπλουτισμό των στατιστικών στοιχείων που αντλούνται από την Έρευνα Συνόρων.(3) Ακολουθώντας την παγιωμένη πλέον μεθοδολογία, για την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2019 συλλέχθηκαν λεπτομερή στοιχεία από 16 ελληνικούς λιμένες, τα οποία κάλυψαν το 85,3% των συνολικών αφίξεων κρουαζιερόπλοιων στη χώρα.
Κατά την επισκοπούμενη περίοδο καταγράφηκαν 68 αφίξεις κρουαζιερόπλοιων (Ιανουάριος-Μάρτιος 2018: 41 αφίξεις), με 91,8 χιλ. επισκέψεις επιβατών, έναντι 67,2 χιλ. επισκέψεων επιβατών την αντίστοιχη περίοδο του 2018. Από τη συμπληρωματική έρευνα προέκυψε ότι το 82,2% των επιβατών ήταν διερχόμενοι επισκέπτες, οι οποίοι κατά μέσο όρο πραγματοποίησαν 2,4 στάσεις σε ελληνικά λιμάνια, έναντι 1,5 στάσεων την αντίστοιχη περίοδο του 2018.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2019, οι συνολικές εισπράξεις από επιβάτες κρουαζιέρας αυξήθηκαν κατά 64,9% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018 και ανήλθαν στα 12,4 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 0,8 εκατ. ευρώ συμπεριλαμβάνονται στα καταγραφόμενα στοιχεία από την Έρευνα Συνόρων, καθώς αφορούν ταξιδιώτες που αναχώρησαν από την Ελλάδα (last port), ενώ 11,6 εκατ. ευρώ αντιπροσωπεύουν πρόσθετα έσοδα που καταγράφονται στη συμπληρωματική έρευνα.
Στο Διάγραμμα 7 παρουσιάζεται η κατανομή των συνολικών εισπράξεων κρουαζιέρας ανά λιμάνι. Το κυριότερο λιμάνι από πλευράς εισπράξεων κρουαζιέρας είναι το λιμάνι του Πειραιά, με συμμετοχή 52,0% επί του συνόλου. Ακολουθούν το λιμάνι του Ηρακλείου και το λιμάνι της Κέρκυρας, με 23,3% και 6,0% των εισπράξεων αντίστοιχα. Οι επτά σημαντικότεροι λιμένες αφίξεως κρουαζιερόπλοιων καλύπτουν το 93,1% των συνολικών εισπράξεων από κρουαζιέρες και το 84,5% των συνολικών επισκέψεων επιβατών.
Οι συνολικές διανυκτερεύσεις εκτός κρουαζιερόπλοιων διαμορφώθηκαν στις 130 χιλ. διανυκτερεύσεις, αυξημένες κατά 28,1%, επηρεάζοντας θετικά τη διαμόρφωση των εισπράξεων από την κρουαζιέρα. Οι συνολικοί επιβάτες κρουαζιέρας για την επισκοπούμενη περίοδο εκτιμώνται σε 38 χιλιάδες, παρουσιάζοντας μείωση κατά 15,8%.
Ταξιδιωτικό ισοζύγιο ανά περιφέρεια (4)
Όπως προκύπτει από την Έρευνα Συνόρων, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις (πλην κρουαζιέρας) την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2019 διαμορφώθηκαν στα 735 εκατ. ευρώ. Ο κύριος όγκος των εισπράξεων (Πίνακας 8), σε ποσοστό 80,8% του συνόλου, πραγματοποιήθηκε σε τέσσερις περιφέρειες, ως εξής: Περιφέρεια Αττικής (393 εκατ. ευρώ), Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (127 εκατ. ευρώ), Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (41 εκατ. ευρώ) και Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (33 εκατ. ευρώ). Στο σύνολο των υπόλοιπων περιφερειών (Κρήτης, Δυτικής Ελλάδας, Πελοποννήσου, Στερεάς Ελλάδας, Ηπείρου, Θεσσαλίας, Ιονίων Νήσων, Δυτικής Μακεδονίας και Βορείου Αιγαίου) οι εισπράξεις διαμορφώθηκαν στα 141 εκατ. ευρώ.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2019 οι ταξιδιώτες που επισκέφθηκαν την Ελλάδα πραγματοποίησαν συνολικά 2.179 χιλ. επισκέψεις στις 13 περιφέρειες της χώρας. Ο αριθμός αυτός είναι μεγαλύτερος από τη συνολική εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση, καθώς ένας ταξιδιώτης μπορεί να επισκεφθεί περισσότερες από μία περιφέρειες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του.
Ο μεγαλύτερος όγκος των επισκέψεων, σε ποσοστό 80,7% του συνόλου, πραγματοποιήθηκε σε τέσσερις περιφέρειες, ως εξής: Περιφέρεια Αττικής (846 χιλ.), Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (536 χιλ.), Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (297 χιλ.) και Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (80 χιλ.). Στο σύνολο των υπόλοιπων περιφερειών (Ηπείρου, Στερεάς Ελλάδας, Δυτικής Ελλάδας, Πελοποννήσου, Κρήτης, Θεσσαλίας, Δυτικής Μακεδονίας, Ιονίων Νήσων και Βορείου Αιγαίου) πραγματοποιήθηκαν 420 χιλ. επισκέψεις.
Οι διανυκτερεύσεις ταξιδιωτών στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν στις 11.772 χιλ. την επισκοπούμενη περίοδο. Σύμφωνα με την κατανομή των διανυκτερεύσεων στις 13 περιφέρειες της χώρας, το 81,0% των διανυκτερεύσεων πραγματοποιήθηκε σε πέντε περιφέρειες, ως εξής: Περιφέρεια Αττικής (5.642 χιλ.), Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (2.167 χιλ.), Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (630 χιλ.), Περιφέρεια Κρήτης (603 χιλ.) και Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (488 χιλ.). Στο σύνολο των υπόλοιπων περιφερειών (Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας, Ιονίων Νήσων, Στερεάς Ελλάδας, Ηπείρου, Θεσσαλίας, Βορείου Αιγαίου και Δυτικής Μακεδονίας) πραγματοποιήθηκαν 2.242 χιλ. διανυκτερεύσεις.