Το οξύμωρο της αύξησης της μισθωτής εργασίας κατά 2,1%
το 2016 η οποία όμως οδήγησε σε μείωση αντί για αύξηση της παραγωγικότητας
εργασίας περιγράφει στην έκθεση του για την νομισματική πολιτική 2016 -2017 ο
διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας.
Κανονικά όταν αυξάνεται η μισθωτή εργασία και άρα ο
εργαζόμενος αποκτά σταθερή σχέση εργασίας και αμοιβή η παραγωγικότητα αυξάνεται
. ¨Όπως παρατηρεί η Τράπεζα της Ελλάδας οι πολλαπλές αλλαγές στις εργασιακές
σχέσεις που έχουν γίνει από το 2010 έχουν ελαστικοποιήσει υπερβολικά την αγορά,
με αποτέλεσμα η αμοιβή ενός μισθωτού σήμερα να είναι μικρότερη από κάποιον που
εργάζονταν με σύμβαση μερικής απασχόλησης πριν από την κρίση
Έτσι λοιπόν σύμφωνα με την έκθεση μετά από μια εξαετία
συνεχών μειώσεων, το σύνολο των αμοιβών της εξαρτημένης εργασίας αυξήθηκε το
2016, σύμφωνα με τα στοιχεία των εθνικών λογαριασμών της ΕΛΣΤΑΤ, αντανακλώντας
τόσο την αισθητή αύξηση της μισθωτής απασχόλησης (2,1%) όσο και τη συγκρατημένη
αύξηση των αμοιβών εξαρτημένης εργασίας ανά μισθωτό (0,8%). Η άνοδος της
συνολικής απασχόλησης κατά 1,7%, σε συνθήκες στασιμότητας του ΑΕΠ, ενδεχομένως
αντανακλούσε την αυξημένη ευελιξία στην αγορά εργασίας, οδήγησε όμως σε
υποχώρηση της παραγωγικότητας και συνετέλεσε σε αύξηση του κόστους εργασίας ανά
μονάδα προϊόντος στο σύνολο της οικονομίας κατά 1,3% για τον περασμένο χρόνο .
Το 2017, στο σύνολο της οικονομίας προβλέπεται ότι θα
συνεχιστεί η αύξηση του συνόλου των αμοιβών εξαρτημένης εργασίας, κυρίως λόγω
της συνεχιζόμενης αισθητής ανόδου της μισθωτής απασχόλησης και δευτερευόντως
λόγω της πολύ περιορισμένης αύξησης των αμοιβών ανά μισθωτό που αναμένεται.
Ταυτόχρονα, αναμένεται περιορισμένη ανάκαμψη της παραγωγικότητας, με αποτέλεσμα
πολύ μικρή αύξηση του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος.
Μέχρι στιγμής, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα ταμειακά
στοιχεία που αφορούν στο τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 2017, οι δαπάνες του
τομέα της γενικής κυβέρνησης για αμοιβές προσωπικού αυξήθηκαν με ετήσιο ρυθμό
2,6%, αλλά για ολόκληρο το έτος ο ρυθμός αναμένεται να είναι πολύ χαμηλότερος.
Στον επιχειρηματικό τομέα, στο πεντάμηνο Ιανουαρίου-Μαΐου
2017 υπογράφηκαν ―σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ― 147
επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις, οι περισσότερες από τις οποίες προβλέπουν
σταθερότητα των αποδοχών, ενώ ορισμένες προβλέπουν μείωση. Επίσης, σύμφωνα με
στοιχεία του Υπουργείου Εργασίας, στο ίδιο διάστημα υπογράφηκαν και 7
κλαδικές/ομοιοεπαγγελματικές συμβάσεις, ενώ στις 30 Μαρτίου οι κοινωνικοί
εταίροι υπέγραψαν νέα Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση, με την οποία
παρατείνεται η ισχύς των όρων της προηγούμενης.
Αγορά εργασίας
Το ποσοστό απασχόλησης για την ηλικιακή ομάδα 20-64 ετών αυξήθηκε
κατά 1,3 ποσοστιαία μονάδα, από 54,9% το 2015 σε 56,2% το 2016, αποτελεί όμως
τη χειρότερη επίδοση σε σύγκριση με τις άλλες χώρες της ΕΕ-28(μέσος όρος ΕΕ-28:
71,1%). Αύξηση του ποσοστού απασχόλησης παρατηρήθηκε και στα δύο φύλα, αλλά η
αύξηση ήταν μεγαλύτερη για τους άνδρες (1,8 ποσοστιαία μονάδα) από ό,τι για τις
γυναίκες (0,8 της ποσοστιαίας μονάδας), καθώς η αύξηση της απασχόλησης
παρατηρήθηκε σε κλάδους όπου η απασχόληση των ανδρών είναι υψηλότερη σε σχέση
με εκείνη των γυναικών. Επισημαίνεται ότι το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών
(46,8%) υπολείπεται σημαντικά των ανδρών εργαζομένων (65,8%). Παράλληλα,
μειώθηκε το ποσοστό μακροχρόνιας ανεργίας σε 16,9% το 2016 (18,2% το2015), το
οποίο όμως παραμένει το υψηλότερο στην ΕΕ-28 (μέσος όρος ΕΕ: 4%). Όσο αυξάνεται
η διάρκεια της ανεργίας, η διασύνδεση με την αγορά εργασίας επιδεινώνεται, ενώ σταδιακά
απαξιώνονται οι δεξιότητες των ατόμων και αυξάνεται η πιθανότητα απόσυρσης από
την αγορά εργασίας, ενισχύοντας τον κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού, φτώχειας
και αύξησης των ανισοτήτων.