Τσαβούσογλου: Χωρίς βίζα δεν υπάρχει συμφωνία για το προσφυγικό

Διαβάστε την συνέντευξη που παραχώρησε ο κ. Τσαβούσογλου στην Καθημερινή:

– Σήμερα, σχεδόν 40 ημέρες έπειτα από την απόπειρα πραξικοπήματος ενάντια στην εκλεγμένη κυβέρνηση της Τουρκίας, ποια είναι η κατάσταση στην Τουρκία; Υπάρχει σε εξέλιξη μια διαδικασία εκκαθαρίσεων από στοιχεία που συνδέονταν με την απόπειρα πραξικοπήματος. Αυτή η διαδικασία βρίσκεται κοντά στο τέλος; Eίμαστε κοντά σε κάποιας μορφής ομαλοποίηση;

– Είναι επιτακτικής σημασίας να γίνει κατανοητό τι ακριβώς συνέβη στην Τουρκία στις 15 Ιουλίου: Εκείνη τη νύχτα, ο τουρκικός λαός πέρασε ένα μαρτύριο δίχως προηγούμενο. Επρόκειτο για μια βίαιη τρομοκρατική εκστρατεία ενορχηστρωμένη από μια στρατιωτική σέκτα. Στόχευε στην τρομοκράτηση του τουρκικού έθνους ώστε να αποδεχθεί με τη χρήση βίας τον ζυγό της παράνομης οργάνωσης του Φετουλάχ Γκιουλέν. Εκείνο το βράδυ τανκς πέρασαν πάνω από πολίτες που προσπάθησαν να τα σταματήσουν. Επιθετικά ελικόπτερα πυροβόλησαν εναντίον άοπλων διαμαρτυρόμενων πολιτών. Μαχητικά αεροσκάφη βομβάρδισαν τη Βουλή, το Προεδρικό Παλάτι και το αρχηγείο της αστυνομίας. Μια ομάδα των ειδικών δυνάμεων εστάλη για να δολοφονήσει τον εκλεγμένο πρόεδρο. Η απόπειρα απέτυχε αφήνοντας πίσω περισσότερους από 240 νεκρούς και 2.000 τραυματίες. Η 15η Ιουλίου έδειξε τη σοβαρότητα ενός κινδύνου που συνέστησε υπαρξιακή απειλή ενάντια στα θεμέλια της Τουρκικής Δημοκρατίας. Με όλα αυτά πλέον γνωστά, υπάρχει εθνική ενότητα και όλα τα στρώματα του τουρκικού λαού υποστηρίζουν την κυβερνητική προσπάθεια για την εξάλειψη αυτού του κινδύνου. Τώρα, οι εισαγγελείς συλλέγουν αποδεικτικά στοιχεία για τους δράστες και αυτά θα παρουσιαστούν στα δικαστήρια εν ευθέτω χρόνω. Ακόμα και σήμερα υπάρχουν κρίσιμα ευρήματα που δείχνουν ότι ο FETO (σ.σ.: οργάνωση Γκιουλέν) και ο ηγέτης του ήταν οι βασικοί υποκινητές αυτής της επίθεσης. Ο FETO δεν παρεισέφρησε μόνο στον στρατό, αλλά και σε άλλους κρίσιμους τομείς του κράτους, αλλά και του ιδιωτικού τομέα, όπως η υγεία, η παιδεία, ο ακαδημαϊκός χώρος, τα ΜΜΕ και οι επιχειρήσεις.

Η Ρωσία

– Τις τελευταίες ημέρες υπήρξε προσπάθεια επαναπροσέγγισης μεταξύ Αγκυρας και Μόσχας. Αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία ακολουθεί διαφορετική προσέγγιση από τους δυτικούς συμμάχους της σε ορισμένα ζητήματα, όπως η Συρία;

– Η προσέγγιση της Τουρκίας σε περιφερειακά θέματα ήταν και παραμένει σε συμφωνία με τις καθιερωμένες αρχές της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής. Το χτίσιμο σχέσεων καλής γειτονίας για την αντιμετώπιση των περιφερειακών προβλημάτων περιλαμβάνεται σε αυτές τις αρχές. Μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, η Ρωσία έγινε σημαντικός εταίρος για την Τουρκία. Οι δύο χώρες ανέπτυξαν συνολική συνεργασία, ειδικά στους τομείς του εμπορίου και της ενέργειας. Αν και η Τουρκία και η Ρωσία είχαν αποκλίνουσες απόψεις για ορισμένα περιφερειακά και διεθνή ζητήματα, και οι δύο χώρες απέδιδαν σημασία στη διατήρηση ανοικτών διαύλων επικοινωνίας. Η στάση της Τουρκίας έπειτα από το ανεπιθύμητο περιστατικό της 24ης Νοεμβρίου (σ.σ.: κατάρριψη ρωσικού μαχητικού στα τουρκοσυριακά σύνορα) ήταν σταθερή. Δείξαμε καθαρά την πρόθεσή μας να επαναφέρουμε τις σχέσεις με τη Ρωσία στον σωστό δρόμο. Οι ισχυρισμοί ότι η Τουρκία γυρίζει την πλάτη της στη Δύση επειδή ομαλοποιεί τις σχέσεις με τη Ρωσία είναι αβάσιμοι. Η σχέση της Τουρκίας με τη Ρωσία δεν λειτουργεί ως εναλλακτική λύση στη συνεργασία και τη συμμαχία της με τη Δύση. Η ομαλοποίηση των σχέσεων των δύο χωρών θα βοηθούσε, επίσης, τις προσπάθειες για αύξηση της περιφερειακής και διεθνούς σταθερότητας. Η Τουρκία δεν αλλάζει την πορεία της. Η στάση της Τουρκίας σε περιφερειακά θέματα όπως η Ουκρανία, η Κριμαία ή η ασφάλεια στη Μαύρη Θάλασσα παραμένει ίδια. Ωστόσο, ο αυξημένος διάλογος ανάμεσα στην Αγκυρα και τη Μόσχα θα βοηθήσει την καλύτερη αντιμετώπιση των κρίσεων που διανύουμε.

– Η πρόσφατη στρατιωτική επιχείρηση στη βόρεια Συρία για την εκκαθάριση της Ταραμπουλούς από στοιχεία του ISIS συνιστά και σαφές μήνυμα προς τους Κούρδους της Συρίας να μείνουν στα ανατολικά του Ευφράτη; Μήπως αυτή η επίθεση είναι πρώτη από περισσότερες που θα ακολουθήσουν στο έδαφος της βόρειας Συρίας;

– Η Τουρκία αισθάνεται άμεσα τον αντίκτυπο αλλά και τις παράπλευρες επιπτώσεις της συριακής κρίσης. Μία από αυτές τις επιπτώσεις είναι η τρομοκρατία που εδρεύει στη Συρία. Η Τουρκία αυτή τη στιγμή μάχεται ενάντια ενός αριθμού τρομοκρατικών οργανώσεων που συνιστούν καθαρή απειλή για την εθνική μας ασφάλεια. Από το καλοκαίρι του 2015 οι τρομοκράτες του Ισλαμικού Κράτους εξαπέλυσαν επιθέσεις με ρουκέτες και πυροβολικό στη συνοριακή περιοχή, προκαλώντας τον θάνατο 21 ανθρώπων στην Τουρκία. Η συγκεκριμένη τρομοκρατική οργάνωση εξαπέλυσε, επίσης, βομβιστικές επιθέσεις στις κυριότερες πόλεις μας, σκοτώνοντας εκατοντάδες συμπολίτες μας. Πρόσφατα, στις 20 Αυγούστου, 54 πολίτες μας, πολλές γυναίκες και παιδιά, έπεσαν θύματα μίας ακόμη βομβιστικής επίθεσης στο Γκαζιαντέπ. Δεν θέλουμε παρουσία τρομοκρατών στα σύνορά μας. Θα ήθελα, επίσης, να διορθώσω την αναφορά σας. Αναφέρεστε στο PYD/YPG και όχι στους Κούρδους της Συρίας. To PYD/YPG δεν εκπροσωπεί τους Κούρδους στη Συρία. Κυριολεκτικά, χιλιάδες Κούρδοι της Συρίας δραπέτευσαν από τον βάρβαρο ζυγό και την παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το PYD/YPG. Το YPG έχει ξεκάθαρη απευθείας σχέση με το ΡΚΚ. Κανείς δεν το αρνείται αυτό. Η ατζέντα του YPG είναι η δημιουργία δικής του εξουσίας στη Συρία, κάτι που απειλεί την ενότητα και την ακεραιότητα αυτής της χώρας. Οι δράσεις του YPG «μιλούν» πιο δυνατά από τις λέξεις. Οπότε, αυτή η τρομοκρατική οργάνωση προσπαθεί να αρπάξει έδαφος εις βάρος όλων των άλλων Σύρων, καθώς και εις βάρος της πολιτικής διαδικασίας που εξελίσσεται με σκοπό το τέλος της συριακής σύγκρουσης. Τα μηνύματά μας προς όλες τις κατευθύνσεις ήταν καθαρά και επί τούτου υπάρχει γενική συμφωνία και από τη διεθνή κοινότητα: Το PYD/YPG πρέπει να μείνει ανατολικά του Ευφράτη και αυτό ακριβώς πρέπει να κάνει.

– Μήπως αυτές οι επιθέσεις είναι και ένας τρόπος στήριξης του καθεστώτος Ασαντ στη Δαμασκό, κάτι που δεν περιλαμβανόταν στην τουρκική ατζέντα προ ολίγων μηνών.

– Η ατζέντα μας αφορά μια γνήσια πολιτική μετάβαση στη Συρία, που θα αγκαλιαστεί από τον συριακό λαό, θα δίνει τέλος στον πόλεμο και μια πολιτική λύση που θα δημιουργεί μια χώρα σταθερή, δημοκρατική, ευημερούσα και δίχως φατρίες. Με σεβασμό στην εδαφική ακεραιότητα και την πολιτική ενότητά της. Η ατζέντα μας επίσης αφορά την αποτελεσματική καταπολέμηση ενός αριθμού τρομοκρατικών οργανώσεων που συνιστούν καθαρές απειλές για την εθνική μας ασφάλεια. Οπότε, υπό αυτή την έννοια, δεν υπάρχει αλλαγή στην ατζέντα μας. Εκτελούμε όλα όσα υποστηρίζουμε εδώ και πάρα πολύ καιρό.

– Η διαδικασία έκδοσης των οκτώ Τούρκων αξιωματικών που έχουν ζητήσει άσυλο στην Ελλάδα θα μπορούσε να διαρκέσει κάποιους μήνες. Αυτή η κατάσταση θεωρείται από την Αγκυρα ως σημείο που θα μπορούσε να δημιουργήσει προβλήματα στις σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας;

– Εχουμε προωθήσει στις ελληνικές αρχές τα αιτήματά μας για έκδοση αυτών των ανθρώπων, ώστε να δικαστούν στην Τουρκία. Γνωρίζουμε, επίσης, ότι έχουν κάνει αίτημα ασύλου στη χώρα σας. Οπότε υπάρχουν δύο παράλληλες διαδικασίες, μία που αφορά την έκδοσή τους και μία που αφορά τα αιτήματα ασύλου. Ελπίζουμε ότι αυτές οι διαδικασίες θα ολοκληρωθούν εν ευθέτω χρόνω και αυτοί οι άνθρωποι θα εκδοθούν στην Τουρκία το συντομότερο δυνατόν, όπου θα τύχουν δίκαιης δίκης από το αρμόδιο δικαστήριο. Αυτοί που συμμετείχαν σε τρομοκρατικές ενέργειες για να ανατρέψουν τη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση μιας χώρας δεν πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να αναζητούν καταφύγιο σε τρίτες χώρες με το πρόσχημα του ασύλου. Είμαστε βέβαιοι ότι οι ελληνικές αρχές θα πάρουν τη σωστή απόφαση σε συμφωνία με τους εθνικούς νόμους (σ.σ.: της Ελλάδας) και τις διεθνείς υποχρεώσεις, ώστε οι άνθρωποι αυτοί να αντιμετωπίσουν τη Δικαιοσύνη στην Τουρκία. Εχουμε πολύ καλές σχέσεις ως δύο γειτονικές χώρες και σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ. Πιστεύω ότι έχουμε αμοιβαία πολύ καλή κατανόηση των θέσεων καθενός εξ ημών σε διάφορα ζητήματα. Κατόπιν τούτου, είμαι βέβαιος ότι οι ελληνικές αρχές δίνουν σημασία στους προβληματισμούς μας σχετικά με αυτό το ζήτημα.

– Πέρα από τους οκτώ αξιωματικούς, έχετε πληροφορίες ότι έχουν διαφύγει προς την Ελλάδα και άλλα πρόσωπα που συνδέονται με την απόπειρα πραξικοπήματος; Η Τουρκία έχει ζητήσει από διάφορες χώρες της περιοχής την έκδοση προσώπων που ήταν ενταγμένα στο FETO. Πιστεύετε ότι υπάρχουν σε ελληνικό έδαφος; Εχετε ζητήσει τη βοήθεια των ελληνικών αρχών γι’ αυτό;

– Πολλά μέλη του FETO έχουν βάση σε ξένες χώρες. Συνεπώς, περιμένουμε τη στήριξη των φίλων και συμμάχων μας στα αιτήματά μας για έκδοση και απέλαση των στοιχείων του FETO που ζουν σε τρίτες χώρες. Θα ήθελα να επαναλάβω την εκτίμησή μας στης ελληνικές αρχές για τη στήριξή τους μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος. Κυνηγάμε έναν αριθμό φυγάδων που αναζητούν ασφαλές καταφύγιο σε άλλες χώρες μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος. Ζητάμε δικαστική και αστυνομική συνδρομή από τους εταίρους μας. Η Βουλγαρία, για παράδειγμα, έδειξε πρόσφατα την αλληλεγγύη της, απελαύνοντας έναν ύποπτο στην Τουρκία. Πέρα από τους φυγάδες ο FETO είναι ήδη παρών σε περίπου 150 χώρες, μέσα από διάφορες «οργανώσεις-βιτρίνες», όπως σχολεία, επιχειρηματικές ενώσεις, ΜΜΕ και ιδρύματα. Εχουν ένα διεθνές παράνομο δίκτυο. Οι εταίροι μας πρέπει, επίσης, να είναι πολύ προσεκτικοί με αυτές τις «εταιρείες-βιτρίνες», τις ενώσεις και τα σχολεία.

Μεταρρυθμίσεις

– Δρομολογούνται μεγάλες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις στην εσωτερική λειτουργία του τουρκικού στρατού. Πρόκειται για κάτι απολύτως καινούργιο για τη χώρα, καθώς οι Ενοπλες Δυνάμεις τα τελευταία 90 χρόνια διαδραμάτισαν συχνά σημαντικό πολιτικό ρόλο στην Τουρκία.

– Στον απόηχο της απόπειρας πραξικοπήματος, η εκκαθάριση των κρατικών δομών μας από μέλη του FETO και τους υπόγειους υποστηρικτές τους έγινε προϋπόθεση εθνικής ασφαλείας. Επιπλέον, θα θέλαμε να τις φέρουμε ακόμα πιο κοντά στον δημοκρατικό έλεγχο. Αυτό ισχύει και για τις τουρκικές Ενοπλες Δυνάμεις. Αυτή είναι η ουσία των εξελισσόμενων μεταρρυθμίσεων. Οι μεταρρυθμίσεις εφαρμόζονται σε στενή συνεργασία με τις στρατιωτικές αρχές μας. Στοχεύουμε σε πιο ευέλικτες, έτοιμες και γρήγορες Ενοπλες Δυνάμεις που θα είναι ικανές να συνεισφέρουν στην ασφάλεια της περιοχής και πέρα από αυτήν. Παράλληλα, οι ευθύνες και οι δεσμεύσεις μας έναντι των συμμάχων μας στο ΝΑΤΟ και των φίλων μας παραμένουν σταθερά σε ισχύ.

Η πλήρης ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. παραμένει στόχος μας

– Μπορεί οι επόμενοι μήνες να αποδειχθούν σημαντικοί για τη λύση του Κυπριακού; Οι συνομιλίες ανάμεσα στους κ. Αναστασιάδη και Ακιντζί άρχισαν ξανά και αρκετοί πιστεύουν ότι το 2016 μπορεί να είναι καθοριστικό. Πώς μπορεί να εξασφαλιστεί η ασφάλεια και για τις δύο πλευρές, όταν υπάρχουν μεταξύ τους σημαντικές αποκλίσεις για ζητήματα όπως η παρουσία του τουρκικού στρατού στην Κύπρο ή η ανάγκη να διατηρηθεί το καθεστώς των εγγυήσεων;

– Μετά τις καλοκαιρινές διακοπές, οι ηγέτες επανέλαβαν τις συναντήσεις τους στις 23 Αυγούστου. Oσο πλησιάζουμε το τελικό στάδιο των διαπραγματεύσεων, ο στόχος αυτής της εντατικής φάσης είναι να εργαστούμε πάνω σε αυτές τις εναπομείνασες αποκλίσεις το συντομότερο δυνατόν. Η τουρκοκυπριακή πλευρά έχει συνεισφέρει στη διαδικασία μέσω της διαρκούς κατάθεσης νέων εποικοδομητικών προτάσεων. Ως μητέρα πατρίδα και εγγυήτρια δύναμη, η Τουρκία επίσης διατηρεί τη δέσμευσή της για έναν συμβιβασμό στην Κύπρο και πιστεύει ότι αν υπάρχει πολιτική βούληση, μια συμφωνία στο Κυπριακό είναι δυνατή και εντός του 2016. Θέλουμε απλώς να δούμε μια δίκαιη, σταθερή και συνολική λύση. Οσο συλλογιζόμαστε για τη διάσταση ασφαλείας της λύσης, πρέπει να κρατάμε στο μυαλό μας τις τραγικές εμπειρίες των Τουρκοκυπρίων κατά την περίοδο 1963-74. Πιστεύουμε ότι δεν είναι δυνατόν να διατηρηθεί η βιωσιμότητα της νέας κατάστασης, αν και οι δύο λαοί δεν αισθάνονται ασφαλείς. Είμαστε υπέρ ενός συστήματος των εγγυήσεων που ικανοποιεί τις ανησυχίες και των δύο πλευρών. Από την άλλη πλευρά, οι δηλώσεις γι’ αυτό το ζήτημα δεν πρέπει να κατευθύνονται με το βλέμμα στην εσωτερική πολιτική κατάσταση. Τέτοιες δηλώσεις μπορεί να έχουν αρνητικές συνέπειες στη διαδικασία.

– Στην Ελλάδα υπάρχουν φόβοι για το προσφυγικό, το οποίο επηρεάζει τα ελληνικά νησιά, αλλά και την ενδοχώρα. Η Τουρκία θα παραμείνει πιστή στη συμφωνία με την Ε.Ε. για το προσφυγικό; Και αν όχι, μία ελληνοτουρκική συμφωνία μπορεί να έχει την ίδια ισχύ;

– Η συμφωνία της 18ης Μαρτίου με την Ε.Ε. υπογράφηκε έπειτα από πρωτοβουλία της Τουρκίας. Πρωταρχικά στοχεύαμε στην αποτροπή απώλειας ζωών στο Αιγαίο. Μετά πέντε μήνες, μπορούμε περήφανα να πούμε ότι πετύχαμε τον σκοπό μας. Η Τουρκία είναι αποφασισμένη να συνεχίσει την εφαρμογή της συμφωνίας. Οσο η συμφωνία εφαρμόζεται ικανοποιητικά, δεν υπάρχει λόγος για ανησυχία. Προτείναμε να δεχόμαστε πίσω όλους τους παράτυπους μετανάστες που περνούν στα νησιά μετά τις 20 Μαρτίου. Αν αυτό το μέτρο υποστηριχθεί γρήγορα από την Ελλάδα, τότε τα ελληνικά νησιά δεν θα επηρεάζονται από την παράτυπη μετανάστευση. Από την άλλη πλευρά, αυτή η συμφωνία καλύπτει μόνο τα ελληνικά νησιά και δεν έχει καμία σχέση με την ενδοχώρα. Περιττό να πω ότι παρά το γεγονός ότι η συμφωνία έχει πραγματοποιηθεί με την Ε.Ε., ο πυρήνας της είναι η ελληνοτουρκική συνεργασία.

– Πρακτικά, τι θα σήμαινε η άρνηση της Ε.Ε. να χορηγήσει βίζα στους Τούρκους πολίτες; Η Αγκυρα θα ζητούσε τον τερματισμό των επιχειρήσεων της Frontex με την Ελλάδα και την Τουρκία; Θα ζητούσε την απόσυρση των πλοίων του ΝΑΤΟ από το Αιγαίο; Θα απέσυρε οριστικά τους αξιωματικούς-συνδέσμους της από τα ελληνικά νησιά;

– Είμαστε ξεκάθαροι για τις επιπτώσεις μιας πιθανής άρνησης απελευθέρωσης του καθεστώτος χορήγησης βίζας. Η αυξημένη συνεργασία που διατηρούμε στο Αιγαίο βασίζεται σε αμοιβαίες δεσμεύσεις και από τις δύο πλευρές. Εκπληρώσαμε το δικό μας μερίδιο σε αυτή τη συνεργασία. Στο Αιγαίο αποτράπηκε η απώλεια ζωών και διαλύθηκαν τα δίκτυα «λαθρεμπόρων». Τώρα, αναμένουμε από την Ε.Ε. να εκπληρώσει τις υποσχέσεις της. Η Ε.Ε. έκανε υποσχέσεις, όπως η απελευθέρωση της βίζας για Τούρκους πολίτες, η οικονομική βοήθεια για τους Σύρους στην Τουρκία κ.λπ. Παρά το γεγονός ότι η παράτυπη μετανάστευση στο Αιγαίο είναι πλέον υπό έλεγχο, δεν βλέπουμε την Ε.Ε. πολύ ενθουσιώδη στην εκπλήρωση των υποσχέσεών της. Η Τουρκία δεν μπορεί να συνεχίσει να σταματά από μόνη της την παράτυπη μετανάστευση προς την Ε.Ε., όσο η Ε.Ε. δεν αναλαμβάνει τις υποχρεώσεις της. Αναμένουμε απελευθέρωση της βίζας για Τούρκους πολίτες το αργότερο έως τον Οκτώβριο του 2016.

– Επειτα από την απόπειρα πραξικοπήματος, η τουρκική κυβέρνηση είχε κάποιες δημόσιες αντιπαραθέσεις με ορισμένες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ή αξιωματούχους. Αυτές οι αντεγκλήσεις είναι αρκετές ώστε να κρατήσουν την Τουρκία μακριά από την πορεία της προς ενσωμάτωση στην Ευρώπη, ή θεωρείτε ότι η Ε.Ε. δεν αποτελεί πλέον καλή επιλογή για τη χώρα σας;

– Εκτιμάμε τα μηνύματα υποστήριξης και καταδίκης από τους Ευρωπαίους συμμάχους και εταίρους, ενάντια στην αποτρόπαια απόπειρα πραξικοπήματος. Ωστόσο, είμαστε παράλληλα απογοητευμένοι από τις δηλώσεις που ακολούθησαν, μέσω των οποίων αμφισβητούνται τα νομικά μέτρα που λαμβάνουμε. Είναι φυσικό για το τουρκικό κράτος να λάβει κάθε απαραίτητο μέτρο, εντός των ορίων του Συντάγματός του, ώστε να αντιμετωπίσει αυτή την τρομοκρατική ομάδα και να προστατεύσει τη δημοκρατία του. Είναι μια πρακτική που επιτρέπεται και υπό το διεθνές δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Συνεπώς, η φήμη της Ε.Ε. ως συνηγόρου της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου έχει υποστεί πλήγματα ενώπιον της τουρκικής κοινής γνώμης. Πιστεύουμε ότι και οι δύο πλευρές πρέπει να εργαστούν ώστε να επαναφέρουν την εμπιστοσύνη στις σχέσεις μας μέσω ενός ανοιχτού διαλόγου. Από αυτή την άποψη, εκτιμούμε τον αυξανόμενο αριθμό σχεδιασμένων επισκέψεων από την Ε.Ε. προς τη χώρα μας. Ολες αυτές οι επισκέψεις θα είναι, αν και αργοπορημένα, ένα χειροπιαστό σημάδι της αλληλεγγύης που θα θέλαμε να δούμε από την Ε.Ε. Συνεχίζουμε να τηρούμε τις δεσμεύσεις μας προς την Ε.Ε., στοχεύουμε σε πλήρη ένταξη και αναμένουμε ότι η Ε.Ε. θα κάνει το ίδιο. Οι απειλητικές δηλώσεις για τη διαδικασία ένταξης είναι ανησυχητικές και απλώς τροφοδοτούν τον εξτρεμισμό και μάλιστα σε μια περίοδο κατά την οποία θα θέλαμε να δούμε τη στήριξη των συμμάχων μας στην Ε.Ε.

Διαδικασία διαλόγου

– Είχατε επαφές με τον Ελληνα ομόλογό σας. Πώς μπορεί η Τουρκία και η Ελλάδα να εμβαθύνουν τη συνεργασία τους πολιτικά, αλλά και οικονομικά;

– Παραμένουμε δεσμευμένοι στη συνέχιση της διαδικασίας διαλόγου. Εργαζόμαστε ώστε να προωθήσουμε τη συνεργασία σε διάφορα πεδία. Οι προσπάθειές μας για εφαρμογή του σχεδίου ακτοπλοϊκής σύνδεσης της Σμύρνης με τη Θεσσαλονίκη αλλά και σιδηροδρομικής της Κωνσταντινούπολης με τη Θεσσαλονίκη, μέσω τρένων υψηλής ταχύτητας, είναι σε εξέλιξη. Οπως ίσως θυμάστε, αυτά τα σχέδια αποφασίστηκαν στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας που έγινε στη Σμύρνη στις 8 Μαρτίου. Πιστεύω ότι αυτά τα σχέδια θα ενθαρρύνουν καλύτερη κατανόηση ανάμεσα στις χώρες και τους λαούς μας και τα στηρίζουμε ισχυρά. Η κοινή γεωγραφία μας παρουσιάζει ευκαιρίες σε σειρά τομέων, όπως ο τουρισμός, οι μεταφορές, η ενέργεια κ.λπ. Πιστεύω ότι έχουμε τεράστιες δυνατότητες. Πρέπει να επωφεληθούμε από αυτές τις δυνατότητες προς όφελος των λαών μας. Οι επιχειρηματίες και των δύο πλευρών είναι πρόθυμοι να συνεργαστούν περισσότερο. Η δημιουργία ενός κλίματος καλής προαίρεσης θα λειτουργήσει εις όφελος και της ευρύτερης περιοχής. Επίσης, πρέπει να ενθαρρύνουμε τους επιχειρηματίες μας να συνεργάζονται και σε τρίτες χώρες. Η αυξημένη συνεργασία θα συνεισφέρει, επίσης, στην ευημερία των λαών μας και στη σταθερότητα της περιοχής. Συνεπώς, θα είναι μια αμοιβαία επωφελής κατάσταση τόσο για την Τουρκία όσο και για την Ελλάδα. Πρέπει να κάνουμε προσπάθειες ώστε να σιγουρέψουμε ότι το θετικό κλίμα θα υπερισχύει πάντα στις σχέσεις μας και πρέπει να αποφεύγουμε βήματα που θα θέτουν σε κίνδυνο τα κέρδη της προηγούμενης δεκαετίας. Η παροχή θετικών και εποικοδομητικών μηνυμάτων προς την κοινή γνώμη κάθε χώρας είναι σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.