Ρεπορτάζ Αργυρώ Μαυρούλη
Την ραγδαία επιδείνωση των βασικών δεικτών της οικονομίας παρουσιάσει η έκθεση του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ, η οποία βρίσκεται ήδη στα χέρια του Πρωθυπουργού, του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος αλλά και των αρχηγών των υπόλοιπων κομμάτων, προκειμένου τα στοιχεία της να χρησιμοποιηθούν κατά την διαπραγμάτευση με τους εκπροσώπους των δανειστών, οι οποίοι επιμένουν σε νέες επώδυνες παρεμβάσεις σε ασφαλιστικό και εργασιακά. Το «enikonomia» σας παρουσιάζει τα βασικά συμπεράσματα της έκθεσης, η οποία αποδίδει με τα μελανότερα χρώματα τις συνέπειες της εφαρμογής πολιτικών λιτότητας.
Ο φτωχός πληθυσμός στην Ελλάδα υπερδιπλασιάστηκε τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα περισσότεροι από 4 στους 10 να έχουν διαθέσιμο εισόδημα μικρότερο του αντίστοιχου ορίου φτώχειας του 2009. Το ποσοστό απόλυτης φτώχειας των μισθωτών πλήρους απασχόλησης το 2009 ανερχόταν στο 7,6%, ενώ το 2012 στο 19,7%. Για τους αυτοαπασχολούμενους πλήρους απασχόλησης το ίδιο ποσοστό υπολογιζόταν το 2009 στο 23,5%, ενώ το 2012 είχε αυξηθεί στο 37,4%.
Πιο σημαντική ήταν η επιδείνωση για τους εργαζόμενους μερικής απασχόλησης, για τους οποίους το ποσοστό απόλυτης φτώχειας από 30,1% το 2009 αυξήθηκε σε 51,7% το 2012… Η μερική απασχόληση, άλλωστε, σύμφωνα με τη μελέτη της ΓΣΕΕ κερδίζει διαρκώς έδαφος. Το ποσοστό της αυξήθηκε σημαντικά από περίπου 6% το 2009 στο 10% το 2014. Αξιοσημείωτο είναι πως το ποσοστό της μη ηθελημένης μερικής απασχόλησης είναι εξαιρετικά υψηλό και πλησιάζει το 70%.
Άλλωστε οι κλαδικές/εθνικές ομοιοεπαγγελματικές συμβάσεις εργασίας μειώθηκαν από 65 το 2010 σε 14 το 2014, υπονομεύοντας το επίπεδο συλλογικής προστασίας για τους εργαζομένους. Οι νέες επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις προέβλεπαν στην πλειονότητά τους δραστική μείωση των αποδοχών της τάξης του 10-40%. Η μείωση της αγοραστικής δύναμης του πραγματικού κατώτατου μισθού την περίοδο 2010-2014 ήταν περίπου 25%, ενώ για τους νέους κάτω των 25 ετών άγγιξε ακόμη και το 34,5%…
Παράλληλα, ο αριθμός των ανέργων τετραπλασιάστηκε, καθώς αυξήθηκε από 364.000 το τρίτο τρίμηνο του 2008 σε 1,342 εκατομμύρια το πρώτο τρίμηνο του 2014. Αξιοσημείωτο είναι το υψηλό ποσοστό ανεργίας στις γυναίκες και στους νέους, καθώς και στους μακροχρόνια ανέργους, ενώ στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας χάθηκαν ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας. Το ποσοστό φτώχειας των ανέργων αυξήθηκε από 34,8% το 2009 σε 65,5% το 2012. Αύξηση καταγράφεται και στα ποσοστά φτώχειας των συνταξιούχων, από 18,6% το 2009 σε 31,3% το 2012.
Το Ινστιτούτο της ΓΣΕΕ προτείνει τον επανασχεδιασμό της χρηματοδότησης των δανειακών υποχρεώσεων της χώρας και την αξιολόγηση της βιωσιμότητας του χρέους, την ενεργοποίηση της εγχώριας ζήτησης με αύξηση επενδύσεων και ιδιωτικής κατανάλωσης. Ταυτόχρονα ζητά την επαναρρύθμιση της αγοράς εργασίας, την αποκατάσταση του συστήματος των συλλογικών διαπραγματεύσεων και την επαναφορά του κατώτατου μισθού, ζητήματα για τα οποία οι δανειστές αντιδρούν με το ΔΝΤ να επιμένει σε νέες επί τα χείρω παρεμβάσεις.