Του Τάσου Δασόπουλου
Εταιρίες συμβούλους για την διαχείριση των κόκκινων δανείων, νέο πτωχευτικό δίκαιο για επιχειρήσεις και νοικοκυριά και συμβούλους αφερεγγυότητας φέρνει μεταξύ άλλων το ξεκαθάρισμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Η χθεσινή συνάντηση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας κ. Γιάννη Στουρνάρα με τον υπηρεσιακό υπουργό Οικονομικών κ. Γιώργο Χουλιαράκη κατέληξε κατ’ αρχήν στο να διαμορφωθεί μέχρι και τον Οκτώβριο, σε συνεργασία με το ΤΧΣ μια βάση δεδομένων για τα δάνεια που διαχειρίζονται σήμερα οι Τράπεζες.
Με άλλα λόγια θα γίνει κατ αρχήν μια κατηγοριοποίηση των δανείων που δεν εξυπηρετούνται ανάλογα με τον δανειολήπτη (επιχειρηματικά δάνεια και δάνεια νοικοκυριών) το διάστημα κατά το οποίο κάθε δάνειο είναι μη εξυπηρετούμενο και το βαθμό φερεγγυότητας του κάθε δανειολήπτη.
Με βάση το μνημόνιο όλοι οι εμπλεκόμενοι (κυρίως οι εμπορικές τράπεζες) θα πρέπει να εξαντλήσουν την δυνατότητα συμβουλών από εξωτερικούς φορείς με στόχο την ταχεία εκκαθάριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Το σημείο αυτό βάζει στο παιχνίδι τις εταιρίες συμβούλους διαχείρισης κόκκινων δανείων οι οποίες με βάση την πρακτική στην Ισπανία και την Πορτογαλία θα κάνουν κοινές εταιρίες με τις συστημικές τράπεζες.
Η κάθε τράπεζα θα μεταβιβάζει στην νέα εταιρία τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια της ελαφρύνοντας ισολογισμό της. Στόχος θα είναι η ανάκτηση όσο το δυνατό μεγαλύτερου μέρους των δανείων είτε μέσω ρύθμισης με τους δανειολήπτες είτε μέσω πλειστηριασμών ακινήτων ή ακόμη το κούρεμα των δανείων με αντάλλαγμα την αποπληρωμή του υπολοίπου.
Πάντως σε κάθε περίπτωση, η λύση αυτή είναι καλύτερη από την αρχική πρόταση των θεσμών για την άμεση πώληση ενός μέρους έστω των μη εξυπηρετούμενων δανείων στα λεγόμενα Distress Funds η οποία απορρίφθηκε από την Ελληνική πλευρά.
Ενδιάμεσοι στην προσπάθεια εντοπισμού των «στρατηγικών κακοπληρωτών θα είναι η -προαναγγελθείσα- Αρχή Πιστοποίησης Φερεγγυότητας των δανειοληπτών, ενώ για τους κακοπληρωτές θα επιλαμβάνονται οι «διαχειριστές αφερεγγυότητας» δηλαδή επαγγελματίες χωρίς συγκεκριμένη ειδικότητα οι οποίο θα κάνουν διαχειριστικό έλεγχο στους δανειολήπτες ανεξάρτητα αν πρόκειται για επιχειρήσεις ή φυσικά πρόσωπα.
Στην συνέχεια βέβαια θα κάνουν πρόταση αν θα πρέπει να επιβληθούν διοικητικά μέτρα ή να προχωρήσει μιας κάποιας μορφής αναδιάρθρωση του εξεταζόμενου δανείου.
Οι νόμοι «Κατσέλη» για τα νοικοκυριά και «Δένδια» για τις επιχειρήσεις, οι οποίοι θα υποστούν εκτεταμένες τροποποιήσεις με στόχο την ταχεία εκκαθάριση των υποθέσεων ενώ αναμένεται να θεσπιστούν και δυσκολότερα κριτήρια για να υπάρξει η δυνατότητα χρήσης τους.
Το χρονοδιάγραμμα
Με βάση το χρονοδιάγραμμα που έχει συμφωνηθεί, οι διαδικασίες υλοποίησης του σχεδίου αντιμετώπισης των «κόκκινων» δανείων έχουν ως εξής:
1. Μέχρι τον Δεκέμβριο του 2015 οι ελληνικές αρχές θα πρέπει να έχουν εντοπίσει τους μεγαλοοφειλέτες του Δημοσίου και των τραπεζών και να ξεχωρίσουν οι βιώσιμες επιχειρήσεις από τις μη βιώσιμες.
2. Μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου του 2016 θα πρέπει η ΤτΕ σε συνεργασία με πιστωτικά ιδρύματα να καθορίσει συγκεκριμένους στόχους για τη ρύθμιση δανείων, πλειστηριασμών, ύψους επισφαλειών κ.λπ.
3. Μέχρι τον Μάρτιο του 2016 θα πρέπει να έχει δημιουργηθεί το θεσμικό πλαίσιο για τη δυνατότητα άμεσης εκκαθάρισης και εκπλειστηριασμού όλων των μη βιώσιμων περιπτώσεων και μέχρι το τέλος του 2016 θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η εκκαθάριση της αγοράς από τέτοιες περιπτώσεις.
4. Εως τα τέλη Μαρτίου του 2016 η ΤτΕ θα πρέπει να αναθεωρήσει τον Κώδικα Δεοντολογίας που θα περιλαμβάνει οδηγίες για ομαδικές αναδιαρθρώσεις δανείων.
5. Από τον Ιούνιο του 2016, οι τράπεζες θα υποχρεούνται να ενημερώνουν ανά τρίμηνο την ΤτΕ για τη συνολική εικόνα σε σχέση με τους στόχους. Παράλληλα, το ΤΧΣ θα εμπλακεί άμεσα στο θέμα των επιχειρηματικών δανείων και θα πρέπει να παρουσιάσει σχέδιο για την επιτάχυνση των αναδιαρθρώσεων μεγάλων επιχειρήσεων ή ακόμα και ολόκληρων κλάδων.
6. Μέχρι τα τέλη Ιουνίου του 2017 θα πρέπει να γίνει η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του Πτωχευτικού Κώδικα, ενώ μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου του 2016 να έχει εισαχθεί ένα πρόγραμμα αξιολόγησης των Δ.Σ. των τραπεζών. Το ίδιο θα πρέπει να έχει γίνει και για το ΤΧΣ μέχρι τα τέλη Ιουνίου του 2016.