Στην τελική ευθεία περνά το νέο Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων Αττικής,το οποίο έρχεται προς έγκριση στο Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής σήμερα το απόγευμα. Το νέο Σχέδιο, όπως εκτιμάται, σηματοδοτεί και εγγυάται και μια νέα δυναμική αφετηρία σύγχρονης διαχείρισης στα απορρίμματα, με βασικά χαρακτηριστικά την εξοικονόμηση πόρων σε οικολογικά δίκαιη και βιώσιμη βάση, με αποκεντρωμένο και δημόσιο χαρακτήρα.
Αμέσως μετά την έκδοση του σχετικού ΦΕΚ, από τα υπουργεία Εσωτερικών και Περιβάλλοντος, όπου θα αποσταλεί η απόφαση του ΠΕΣΥ, θα ξεκινήσει η επόμενη κρίσιμη φάση, αυτή της εφαρμογής του Σχεδίου. «Αρχικά», όπως αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η αντιπρόεδρος του ΕΣΔΝΑ, Αφροδίτη Μπιζά, «με τη διασφάλιση της χρηματοδότησής των έργων,για την ανάπτυξη και δημιουργία των δομών που έχουν προτείνει οι δήμοι και παράλληλα μέσα από την ενεργοποίηση τους, κυρίως επί των δράσεων της Διαλογής στην Πηγή, της ανακύκλωσης, κ.α. Καθώς η έγκριση της χρηματοδότησης των απαιτούμενων έργων προϋπέθετε την ολοκλήρωση της διαδικασίας “νομιμοποίησης” της 2ης αναθεώρησης του ΠΕΣΔΑ».
Προσθέτει, δε, ότι από την έγκριση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) έως σήμερα, τόσο η περιφερειάρχης Αττικής και πρόεδρος του ΕΣΔΝΑ, Ρένα Δούρου, όσο και στελέχη του Συνδέσμου σε συναντήσεις με τους αρμόδιους πολιτειακούς παράγοντες, προώθησαν ρυθμίσεις και μέτρα για τη διευκόλυνση και επιτάχυνση των διαδικασιών υλοποίησης του ΠΕΣΔΑ. Στο πλαίσιο αυτό, υπεγράφη σχετική ΚΥΑ και άλλες επιμέρους διευκρινιστικές αποφάσεις για την απλοποίηση της εγκατάστασης και λειτουργίας των δομών από τους δήμους (π.χ. να ορίζουν τις τιμές και να διαθέτουν στην αγορά τα προϊόντα ανάκτησης από την ανακύκλωση κ.α.), αλλά και επί του ρυθμιστικού σχεδίου, προκειμένου να δημιουργηθούν σε ορισμένες περιοχές, εγκαταστάσεις για τα «πράσινα σημεία» και άλλες υποδομές συγκέντρωσης τών προς επανάκτηση ανακυκλώσιμων υλικών.
size=”3″ face=”Courier New”> Ήδη, ο δήμος Κρωπίας έλαβε το
size=”3″ face=”Courier New”>«πράσινο φως
size=”3″ face=”Courier New”>» για την αδειοδότηση του πρώτου
size=”3″ face=”Courier New”>«Πράσινου Σημείου
size=”3″ face=”Courier New”>» στην Αττική, στο Κορωπί. Υπενθυμίζεται ότι ήταν από τους πρώτους δήμους που εκπόνησε ολοκληρωμένο Σχέδιο Αποκεντρωμένης Διαχείρισης Αστικών Στερεών Αποβλήτων τον Ιούνιο του 2015, ενώ τον περασμένο Οκτώβριο κατέθεσε πρόταση χρηματοδότησης του εν λόγω έργου στο νέο ΕΣΠΑ και αναμένει την αξιολόγηση.
Η κ. Μπιζά χαρακτηρίζει «αναγκαιότητα» την άμεση ενεργοποίηση των δήμων για την εφαρμογή του νέου συστήματος «Καθαριότητας» στη βάση των προτάσεων που οι ίδιοι κατάρτισαν μέσω των Τοπικών Σχεδίων Διαχείρισης Απορριμμάτων. «Οι δήμοι μπορούν άμεσα και χωρίς μεγάλο κόστος να ξεκινήσουν την υλοποίηση του νέου Σχεδίου, ορίζοντας μικρά «πράσινα σημεία» σε κοινόχρηστους χώρους για την συγκέντρωση στους κατανεμημένους κάδους των υλικών όπως το γιαλί, το χαρτί, το πλαστικό και τα βιοαπόβλητα». Για τα τελευταία, τα οποία αποτελούν μία κρίσιμη μάζα, περίπου 40%, επί του συνολικού όγκου των σύμμικτων, επισημαίνει ότι «πλέον θα διαχωρίζονται στην πηγή και θα αξιοποιούνται». Για την διευκόλυνση των νοικοκυριών ο ΕΣΔΝΑ, θα διανείμει τους ειδικούς καφέ κάδους, ενώ αρκετοί έχουν τοποθετηθεί ήδη σε χώρους, μεγάλης κατανάλωσης ειδών εστίασης. Σημειώνει,δε, ότι με τα καθαρά πλέον βιοαπόβλητα και τον εκσυγχρονισμό του Εργοστάσιου Μηχανικής Ανακύκλωσης (ΕΜΑΚ) στη Φυλή, υπάρχει η δυνατότητα παραγωγής βελτιωμένου, καλής ποιότητας κομπόστ για χρήση (λίπανση) στη γεωργία. Επίσης, ο ΕΣΔΝΑ σε συνεργασία με τους δήμους -καταρχήν- εκείνους που έχουν πολλά πράσινα (χόρτα- κλαδιά) απόβλητα, ξεκίνησε την επιμέρους αποκομιδή τους, με αποτέλεσμα «να μειώνονται σημαντικά τα σύμμικτα απορρίμματα τους, άρα και το κόστος που καταβάλλουν στο Σύνδεσμο, ενώ το υλικό κονιορτοποιείται και επαναχρησιμοποιείται ως νέο».
Στο πλαίσιο αυτό, συμπληρώνει η κ. Μπιζά, εντάσσεται και το πρόγραμμα συλλογής έντυπου χαρτιού και ανακύκλωσης με το σύστημα Διαλογής στην Πηγή (ΔσΠ) που ξεκίνησε ο ΕΣΔΝΑ στα σχολεία των δήμων της ΠΑΤΤ. Με στόχο την ευαισθητοποίηση και την ενεργό συμμετοχή των παιδιών, τοποθετούνται μεταλλικοί κάδοι (χρώματος πράσινου με κίτρινο καπάκι), στα προαύλια των σχολείων. Παράλληλα, αναφέρει, «προχωρούμε σε δράσεις που περιλαμβάνουν διανομή ενημερωτικού υλικού (φυλλάδια, αυτοκόλλητα) με το σύνθημα «’Ελα στον κύκλο μας». Γίνεται ενημέρωση για την ανακύκλωση χαρτιού, παρουσίαση του τρόπου αποκομιδής του κάδου από το ειδικό όχημα του ΕΔΣΝΑ και τοποθέτηση του ειδικά σχεδιασμένου κάδου ανακύκλωσης χαρτιού του «ΧΑΡΤΟΦΑΓΟΥ» εντός των σχολικών αιθουσών». Ήδη, έχουν πραγματοποιηθεί δράσεις σε σχολεία του Δήμου Αλίμου και της Αγίας Παρασκευής, ενώ κάδοι τοποθετήθηκαν στους Δήμους: Αλίμου, Αγ. Δημητρίου, Παλαιού Φαλήρου, Ηρακλείου, Αγ. Παρασκευής, Βριλησσίων, Πεντέλης, Μάνδρας-Ειδυλλίας.
Ειδικότερα, για την υλοποίηση της δράσης μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αντιπεριφερειάρχης, Χρήστος Καπάταης, ο οποίος με πρωτοβουλία του την ξεκίνησε ήδη στα σχολεία των οκτώ δήμων του Νοτίου Τομέα, έχοντας τοποθετήσει 2.000 χάρτινους κάδους εντός των σχολικών κτιρίων. Μιλά για τον ενθουσιασμό των παιδιών κατά τις ενημερωτικές εκδηλώσεις και την ευαισθησία τους ως προς τη διάσωση των φυσικών πόρων που ενέχει η λογική της ανακύκλωσης. Το ίδιο ενδιαφέρουν εκδηλώνουν τόσο οι δήμαρχοι όσο και η εκπαιδευτική κοινότητα, «υποστηρίζοντας ένθερμα την εφαρμογή της δράσης», όπως διαπιστώνει ο αντιπεριφερειάρχης στις συσκέψεις που συγκαλεί για την παρουσίαση του προγράμματος.
Ο κ. Καπάταης σε δήλωσή του για το ζήτημα αυτό, υπογραμμίζει: «Εντείνουμε τις προσπάθειες μας σε συνεργασία με τον Α΄βαθμό ΟΤΑ για άμεση και αποτελεσματική μετάβαση στο νέο μοντέλο της διαχείρισης και η σχολική κοινότητα, αποτελεί προνομιακός χώρος ειδικά όταν οι δημοτικές αρχές και η εκπαιδευτική κοινότητα αντιλαμβάνονται το μέγεθος και την σοβαρότητα του θέματος».
Βασικά χαρακτηριστικά του νέου ΠΕΣΔΑ
Συνοπτικά τα βασικά στοιχεία που εμπεριέχονται στο νέο ΠΕΣΔΑ προσδιορίζοντας και τη φιλοσοφία του νέου συστήματος διαχείρισης αποβλήτων είναι:
-Η κοινωνική συμμετοχή και συναίνεση, τόσο στο στάδιο σχεδιασμού, όσο και στην υλοποίηση των δράσεων με ευθύνη και δράση από κάθε πολίτη, στην αρχή ότι η διαχείριση των απορριμμάτων απαιτεί «από πολλούς λίγα και όχι από λίγους πολλά». Το ερώτημα που θέτει ο νέος σχεδιασμός είναι «πώς θα διαχειριστούμε τα απορρίμματα» και όχι «πού θα τα μεταφέρουμε», ακριβώς όπως ορίζει ο νόμος και το ΕΣΔΑ, ο εθνικός σχεδιασμός.
-Η υποχρέωση για τοπικό σχεδιασμό σε επίπεδο δήμων και ταυτόχρονα ο ορισμός ότι το 52% των αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) θα διαχειρίζονται με διαλογή στη πηγή σε τοπικό επίπεδο με ευθύνη των δήμων, εξασφαλίζοντας άμεσα την αποκέντρωση στη διαχείριση.
-Η αμφισβήτηση έως και κατάργηση του όρου «Ολοκληρωμένη Εγκατάσταση Διάθεσης Απορριμμάτων» (ΟΕΔΑ). Οι μονάδες επεξεργασίας διαχωρίζονται από τους χώρους τελικής διάθεσης, ενώ το σύνολο των εγκαταστάσεων αποκεντρώνονται και εγκαθίστανται σε όλη την Αττική. Μπαίνουν οι βάσεις για να πάψει οριστικά να λειτουργεί η χωματερή της Φυλής – «μνημείο περιβαλλοντικού χάους, αρρώστιας και ανθρώπινου πόνου», σύμφωνα με την έκθεση της επιτροπής αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
-Η αξιοποίηση των εξοφλημένων λατομείων-μεταλλείων, (η Αττική διαθέτει 154), τόσο για χώρους εγκατάστασης πράσινων σημείων, μικτά επικίνδυνα απόβλητα (ΜΕΑ) και μονάδων βιοαποβλήτων, όσο και για χώρους τελικής διάθεσης.
– Η υιοθέτηση μαζί με την αρχή της αποκέντρωσης και την αρχή της εγγύτητας για την εγκατάσταση μονάδων διαχείρισης (ιδίως ΜΕΑ και μονάδων επεξεργασίας βιοαποβλήτων), έτσι ώστε στην πράξη να απαιτούνται ελάχιστοι έως καθόλου σταθμοί μεταφόρτωσης (ΣΜΑ,βεβαίως όμως όχι κεντρικοί ΣΜΑ.