Το ελληνικό στοίχημα του Brexit

Για να συμπληρώσει σε μία συναισθηματικά φορτισμένη ομιλία: «Πάνω από τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι έχουν επαγγελματικούς ή οικογενειακούς δεσμούς με τη Μ. Βρετανία. Πήραν αποφάσεις ζωής, έχοντας εμπιστοσύνη στην αξιοπιστία της ΕΕ. Έστειλαν παιδιά στο σχολείο, άνοιξαν επιχειρήσεις, έχουν φτιάξει τη ζωή τους και θέλουν να τη συνεχίσουν. Γι αυτούς τους ανθρώπους θα κάνουμε τη διαπραγμάτευση. Εργαζόμενοι, επιχειρηματίες, φοιτητές, συνταξιούχοι δεν μπορεί να είναι αυτοί που θα πληρώσουν το τίμημα του Brexit. Οι άνθρωποι δεν είναι διαπραγματευτική μάζα».

Προέχει η «αμοιβαιότητα»

Μπορούν αυτοί οι άνθρωποι να συνεχίσουν τη ζωή τους; Μπορούν οι νεότεροι να εμπιστευθούν το μέλλον τους σε μία Βρετανία που κλείνει σύνορα; Τα ερωτήματα αυτά απασχολούν πολλούς Έλληνες, για τους οποίους η Βρετανία είναι η πρώτη χώρα προτίμησης για σπουδές και δουλειά εκτός συνόρων. Ο Μίλτος Κύρκος, ευρωβουλευτής με «Το Ποτάμι», τονίζει στην Deutsche Welle: «Είναι πολύ σημαντική η αρχή της αμοιβαιότητας. Αλλά αυτό που επίσης λέμε είναι πως δεν αρχίζουν από σήμερα τα μέτρα. Η Μ. Βρετανία είναι μέλος της ΕΕ, ισχύουν μέχρι την αποχώρηση οι αρχές της Ένωσης. Άρα όσοι πάνε και τώρα, ακόμα, στη Βρετανία για να εργαστούν ή να σπουδάσουν θα έχουν τα ίδια δικαιώματα. Η τομή θα γίνει το 2019». Περιορισμοί σε δύο χρόνια, όταν η Βρετανία αποχωρήσει; Στο Λονδίνο κάποιοι φαίνεται να έχουν άλλη άποψη, ίσως για λόγους διαπραγματευτικής τακτικής, και θέλουν «τομή» με την ενεργοποίηση του άρθρου 50 από την πρωθυπουργό Τερέζα Μέι. Δηλαδή άμεσα. «Αυτό δεν το δεχόμαστε» λέει ο έλληνας ευρωβουλευτής. «Δεν είναι μόνο το ότι η Μ. Βρετανία συμμετέχει στην Ένωση, άρα έχει όλες τις υποχρεώσεις, και τα δικαιώματα προφανώς. Η διακίνηση των εργαζομένων είναι μία από τις βασικές ̔τέσσερις ελευθερίεςʼ. Άρα δεν υπάρχει θέμα να μην μπορεί κάποιος να πάει στη Μ. Βρετανία για να εργαστεί».

Εδώ υπάρχει ωστόσο μία ακόμη παγίδα: να οριστεί η πρόσβαση πολιτών της ΕΕ στη βρετανική αγορά εργασίας ως «αντάλλαγμα» για την πρόσβαση της Βρετανίας στην ενιαία αγορά. Δηλαδή, μία βασική ελευθερία (από τις τέσσερις) των ευρωπαίων να «ανταλλαγεί» με όλες τις ελευθερίες για τους Βρετανούς. Απαντώντας σε σχετικό ερώτημα της Deutsche Welle η Γκάμπι Τσίμερ, επικεφαλής της Αριστεράς στο Στρασβούργο, ξεκαθαρίζει: «Εδώ προέχει η αμοιβαιότητα. Τα δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ στη Βρετανία προστατεύονται, όπως κι εμείς θέλουμε να προστατεύσουμε τα δικαιώματα βρετανών πολιτών. Έχουμε πει από την αρχή ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει αντικείμενο παζαριού και είναι το πρώτο που πρέπει να ξεκαθαρίσουμε στη διαπραγμάτευση. Αλλά όχι με τον τρόπο που ήθελε η βρετανική κυβέρνηση, δηλαδή διαχωρίζοντας το θέμα των εργαζομένων από τις συνομιλίες για αποχώρηση από την ΕΕ».

Ποιoς πληρώνει το βρετανικό μερίδιο;

Ο ευρωβουλευτής Μίλτος Κύρκος επισημαίνει έναν ακόμη «πονοκέφαλο» του Brexit για την Ελλάδα: την ανάγκη να αναπληρωθούν τα δισεκατομμύρια που πληρώνει το Λονδίνο στον κοινοτικό προϋπολογισμό. Παραμένει άγνωστο ποιός θα καλύψει το κενό, το οποίο θα φανεί όσο πλησιάζουμε στο επόμενο πολυετές πλαίσιο χρηματοδότησης, στο «επόμενο ΕΣΠΑ» δηλαδή, που θα ισχύσει μετά το 2020. «Έτσι κι αλλιώς, η Ελλάδα έχει να δώσει μία πολύ μεγάλη μάχη. Γιατί θα έχει αλλάξει και η κοινή γεωργική πολιτική, υπάρχουν διαφοροποιήσεις στα κονδύλια τα οποία θα δοθούν στη γεωργία και στα περιφερειακά ταμεία, δεν είναι μόνο η αποχώρηση της Βρετανίας. Είναι σκληρή η μάχη που ξεκινάει κι αμφιβάλλω αν το έχουμε καταλάβει. Γιατί το μοίρασμα των χρημάτων θα γίνει με πολύ σκληρό τρόπο και χρειαζόμαστε συμμάχους γι αυτό».

Υπάρχουν βέβαια και οι υποχρεώσεις που έχει αναλάβει η Βρετανία στο πλαίσιο του σημερινού ΕΣΠΑ για την περίοδο 2014-2020, οι οποίες επεκτείνονται και στα επόμενα χρόνια με την ισχύουσα νομοθεσία («κανόνας ν+3»). Μέχρι στιγμής το Λονδίνο δεν φαίνεται διατεθειμένο να πληρώσει τον λογαριασμό. Με γλαφυρό ύφος, ο επικεφαλής των ευρωπαίων σοσιαλιστών, Τζιάνι Πιτέλα, σχολιάζει: «Σε ένα διαζύγιο, όλοι το γνωρίζουμε, εκείνος που εγκαταλείπει την κοινή εστία πρέπει να πληρώσει και το υπόλοιπο ενοίκιο που του αναλογεί. Πρέπει να πληρώσει το μερίδιό του για ρεύμα, νερό και φυσικό αέριο. Δεν ξέρουμε τι ακριβώς σημαίνει αυτό για τη Βρετανία μέχρι το 2019, αλλά σίγουρα θα υπάρχουν έξοδα, τα οποία πρέπει να καλυφθούν».

Πηγή: DW