Ειδική άδεια απουσίας μετ’ αποδοχών για την διευκόλυνση των υπαλλήλων τους προκειμένου αυτοί να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, είναι υποχρεωμένες να δώσουν όλες οι επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα: Η σχετική υπουργική απόφαση έχει δημοσιευτεί στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, ενώ για τους δημοσίους υπαλλήλους έχει εκδοθεί εγκύκλιος που καθορίζει ποια δικαιολογητικά θα πρέπει να προσκομίσουν οι υπάλληλοι και σε ποιες υπηρεσίες η χορήγηση της άδειας πρέπει να γίνει με… φειδώ.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Για τη χορήγηση κανονικών αδειών στους υπαλλήλους του Δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ. και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, σχετική εγκύκλιος αποσαφηνίζει πως δεν προβλέπεται αναστολή των κανονικών αδειών, όπως συμβαίνει συνήθως στις εθνικές εκλογές.
Στο πλαίσιο αυτό, οι κανονικές άδειες απουσίας των υπαλλήλων του δημοσίου τομέα χορηγούνται λαμβάνοντας υπόψη τις υπηρεσιακές ανάγκες εκάστου φορέα, ώστε να διασφαλίζεται η εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών.
Τι ισχύει για τις εκλογικές άδειες στο Δημόσιο
Σύμφωνα με την εγκύκλιο, στους δημοσίους υπαλλήλους, χορηγείται, ύστερα από εκτίμηση των υπηρεσιακών αναγκών και κατόπιν τεκμηριωμένης αίτησης, ειδική άδεια απουσίας που καλύπτει τον απολύτως αναγκαίο χρόνο για τη μετάβασή τους στον τόπο άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος και την επιστροφή τους από αυτόν και κυμαίνεται από 1 έως 3 ημέρες.
Ειδικότερα, για τη μετάβαση στον τόπο άσκησης του εκλογικού δικαιώματος θα χορηγηθεί ειδική άδεια ως εξής:
Α. Για τους υπαλλήλους για τους οποίους δεν εφαρμόζεται πενθήμερη εβδομάδα εργασίας:
- Όσοι μετακινηθούν για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος σε απόσταση 100 – 200 χιλιομέτρων θα λάβουν άδεια μιας εργάσιμης ημέρας.
- Όσοι μετακινηθούν σε απόσταση 201-400 χιλιομέτρων θα λάβουν άδεια δύο εργασίμων ημερών.
- Όσοι μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και πάνω θα λάβουν άδεια τριών εργασίμων ημερών, εφόσον κινηθούν εξ ολοκλήρου οδικώς, με βάση την υπεύθυνη δήλωσή τους.
- Όσοι μετακινηθούν από και προς νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας που θα λάβουν θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς ωστόσο η άδεια αυτή να υπερβαίνει τις τρεις εργάσιμες ημέρες.
Β. Για τους υπαλλήλους, για τους οποίους εφαρμόζεται πενθήμερη εβδομάδα εργασίας:
- Όσοι μετακινηθούν για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος σε απόσταση 200 – 400 χιλιομέτρων θα λάβουν άδεια μιας εργάσιμης ημέρας.
- Όσοι μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και πάνω θα λάβουν άδεια δύο εργασίμων ημερών, εφόσον κινηθούν εξ ολοκλήρου οδικώς, με βάση την υπεύθυνη δήλωσή τους.
- Όσοι μετακινηθούν από και προς νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας που θα λάβουν θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς ωστόσο η άδεια αυτή να υπερβαίνει τις τρεις εργάσιμες ημέρες.
Οι υπάλληλοι που θα κάνουν χρήση της ειδικής εκλογικής άδειας υποχρεούνται να προσκομίσουν στην οικεία υπηρεσία Διοικητικού/Προσωπικού του φορέα, όπου υπηρετούν, βεβαίωση αρμοδίου οργάνου, από την οποία θα προκύπτει ρητώς η συμμετοχή τους στις εκλογές.
Επισημαίνεται ότι στις Υπηρεσίες στις οποίες, λόγω της αποστολής και λειτουργίας τους, δύνανται να υπάρξουν ιδιαίτερες δυσχέρειες στην εξυπηρέτηση επειγουσών αναγκών του κοινωνικού συνόλου (π.χ. νοσηλευτικά ιδρύματα, λιμένες, κ.λπ.), η χρήση της παρεχόμενης ως άνω άδειας θα πρέπει να γίνει με απόλυτη φειδώ όσον αφορά στον αριθμό των ημερών αδείας.
Τι ισχύει για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα
Τι ισχύει όμως για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα βάσει της ΥΑ 84834/ ΦΕΚ Β΄5700/26-9-2023;
- Όλες οι βιομηχανικές, βιοτεχνικές και εμπορικές επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες του ιδιωτικού τομέα, καθώς και όσοι γενικώς απασχολούν προσωπικό και υπάγονται στον ιδιωτικό τομέα, υποχρεούνται να χορηγήσουν στο προσωπικό τους ειδική άδεια απουσίας με αποδοχές για την διευκόλυνση άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος κατά τις προσεχείς Αυτοδιοικητικές (Περιφερειακές και Δημοτικές) εκλογές της 8ηςΟκτωβρίου 2023 καθώς και κατά τις τυχόν επαναληπτικές εκλογές της 15ης Οκτωβρίου 2023.
- Ο αριθμός των ημερών αδείας, που χορηγείται για το σκοπό αυτό και που καλύπτει τον απολύτως αναγκαίο χρόνο για τη μετάβαση των εργαζομένων στον τόπο άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος και την επιστροφή τους απ’ αυτόν, καθορίζεται ως εξής:
Α. Για τους μισθωτούς για τους οποίους εφαρμόζεται καθεστώς πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας:
- i) Σε όσους μετακινηθούν, για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος σε απόσταση 200-400 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια μιας (1) εργάσιμης ημέρας.
- ii) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και άνω, χορηγείται άδεια δύο (2) εργασίμων ημερών, εφόσον κινηθούν εξ ολοκλήρου οδικώς, με βάση υπεύθυνη δήλωσή τους.
iii) Σε όσους μετακινηθούν από και προς νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας που χορηγείται θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς ωστόσο η άδεια στις περιπτώσεις αυτές, να υπερβαίνει τις τρεις (3) εργάσιμες ημέρες.
Β. Για τους μισθωτούς για τους οποίους εφαρμόζεται καθεστώς εξαήμερης εβδομαδιαίας εργασίας:
- i) Σε όσους μετακινηθούν, για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος σε απόσταση 100 – 200 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια μιας (1) εργάσιμης ημέρας.
- ii) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 201-400 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια δύο (2) εργασίμων ημερών.
iii) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και άνω χορηγείται άδεια τριών (3) εργασίμων ημερών, εφόσον κινηθούν εξ ολοκλήρου οδικώς, με βάση υπεύθυνη δήλωσή τους.
- iv) Σε όσους μετακινηθούν από και προς νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας που χορηγείται θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς ωστόσο η άδεια στις περιπτώσεις αυτές, να υπερβαίνει τις τρεις (3) εργάσιμες ημέρες.
Γ. Τα παραπάνω ισχύουν και ως προς τη χορήγηση ειδικής άδειας απουσίας με αποδοχές στο προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου του Δημοσίου, των ΝΠΔΔ, των ΟΤΑ, καθώς και στο προσωπικό των υπολοίπων νομικών προσώπων του δημοσίου Τομέα οποιασδήποτε κατηγορίας, κλάδου και σχέσης εργασίας. Ως εκ τούτου η εν λόγω άδεια χορηγείται και στο έκτακτο προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου (ΙΔΟΧ) των φορέων του Δημοσίου και στο προσωπικό των νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου του Δημοσίου (Εγκύκλιος Υπουργείου Εσωτερικών ΔΙΔΑΔ/Φ.18.33/2659/οικ.15565/20.9.2023).
Επισημαίνεται ότι:
1) Για εκείνους τους εργαζόμενους, που πρέπει να μετακινηθούν με βάση τα παραπάνω για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος η Κυριακή 8 Οκτωβρίου 2023 ή/και η Κυριακή 15 Οκτωβρίου 2023 (ημέρες διεξαγωγής της ψηφοφορίας) είναι εργάσιμη μέρα, τότε αυτή θεωρείται ως μέρα ειδικής άδειας απουσίας με αποδοχές, πέραν αυτών που ορίζονται παραπάνω.
2) Η ειδική άδεια απουσίας για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος δεν συμψηφίζεται με την ετήσια άδεια με αποδοχές (άδεια αναψυχής).
Τι ισχύει για τους εργαζόμενους που είναι εφορευτική Επιτροπή
3) Με την από 24-5-2019 και αριθμό πρωτοκόλλου οικ. 23400/662 Εγκύκλιο του Υπουργείου Εργασίας, δίνονται διευκρινίσεις σχετικά με την ύπαρξη σπουδαίου λόγου αποχής από την εργασία λόγω κλήσης και συμμετοχής εργαζόμενου σε εφορευτική επιτροπή για τη διεξαγωγή εκλογών.
Ειδικότερα, «η συμμετοχή εργαζόμενου ως μέλους σε εφορευτική επιτροπή, κατόπιν κλήσης από δημόσια αρχή, αποτελεί εκτέλεση υποχρεωτικού εκ του νόμου καθήκοντος και, επομένως, συνιστά σπουδαίο λόγο αποχής από την εργασία κατά την ημέρα διεξαγωγής της ψηφοφορίας, αντιμετωπιζόμενο σύμφωνα με τα άρθρα 657-658 του Αστικού Κώδικα. Περαιτέρω, και λαμβάνοντας υπόψη το χρόνο που απαιτείται για την εκτέλεση των καθηκόντων μέλους εφορευτικής επιτροπής, ο οποίος δεν μπορεί να προσδιοριστεί επακριβώς εκ των προτέρων, η απουσία του εργαζόμενου από την εργασία του και κατά την επόμενη ημέρα της διεξαγωγής της ψηφοφορίας, εφόσον συνδέεται με την εκτέλεση των ανωτέρω καθηκόντων, συνιστά σπουδαίο λόγο αποχής από την εργασία και αντιμετωπίζεται ομοίως σύμφωνα με τα άρθρα 657-658 του Αστικού Κώδικα»