Ο “αντικαταστάτης” του “Καλλικράτη”, που θα φέρει την αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου της τοπικής αυτοδιοίκησης, θα παρουσιαστεί σύντομα από τον υπουργό Εσωτερικών Πάνο Σκουρλέτη.
Ο κ. Σκουρλέτης αναφέρει ότι το σχετικό νομοσχέδιο βρίσκεται στη φάση της νομοτεχνικής επεξεργασίας των διατάξεών του και αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή σύντομα. Βασική αλλαγή που εισάγεται είναι η καθιέρωση στις αυτοδιοικητικές εκλογές της απλής αναλογικής, η οποία θα συμβάλλει –όπως υπογραμμίζει ο υπουργός- στην υιοθέτηση «μιας κουλτούρας συναινέσεων, συνεργασιών, διαβούλευσης και συνθέσεων για τη διαμόρφωση πλατιών πλειοψηφιών εντός των δημοτικών και των περιφερειακών συμβουλίων». Εκτενή αναφορά κάνει και σε άλλες παρεμβάσεις που προβλέπονται στο νομοσχέδιο, ενώ προαναγγέλλει ένα δεύτερο κύμα μεταρρυθμίσεων («Κλεισθένης ΙΙ»), μετά την συνταγματική αναθεώρηση.
Μια δεύτερη μεγάλη αλλαγή είναι η τροποποίηση στην κατηγοριοποίηση των δήμων στη βάση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους, η οποία θα καθορίσει τη βάση της χρηματοδότησής τους. Διότι άλλες είναι οι ανάγκες και τα χαρακτηριστικά ενός ορεινού ή νησιωτικού δήμου από αυτές ενός αστικού ή ενός αγροτικού δήμου.
Παρεμβαίνουμε, επίσης, στον τρόπο διαμόρφωσης των δημοτικών τελών κάνοντας ένα ευέλικτο σύστημα με βάση το οποίο θα χρεώνουν οι δήμοι τα αντίστοιχα τέλη ανάλογα με τις χρήσεις των ακινήτων.
Ακόμα, θα διευρύνουμε τη δυνατότητα των ανταποδοτικών υπηρεσιών. Υπάρχει η κατεύθυνση να εντάξουμε στις ανταποδοτικές υπηρεσίες τις υπηρεσίες πρασίνου.
Επιπλέον, συστήνουμε ένα διαρκές όργανο σε διυπουργική βάση και με εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης το οποίο θα εξετάζει κάθε φορά σε σχέση με κάθε προωθούμενο νομοθέτημα τις αρμοδιότητες που αφορούν τα δύο επίπεδα της αυτοδιοίκησης. Είναι κάτι το οποίο δεν υπήρχε και έρχεται να απαντήσει σε ένα χρόνιο πρόβλημα που υπάρχει σε σχέση με τις επικαλύψεις στον τομέα των αρμοδιοτήτων.
Επίσης, από το νομοσχέδιο θα προκύψει η συγκρότηση μιας επιτροπής στη βάση της νέας κατηγοριοποίησης τω δήμων, που θα οδηγήσει στην ανακατανομή των πόρων.
Πολλά πράγματα έχουμε κατά νου για την ισχυροποίηση της τοπικής αυτοδιοίκησης, τα οποία προϋποθέτουν την συνταγματική αναθεώρηση. Για παράδειγμα δεν μπορούμε να μιλάμε για φορολογική εξουσία στους δήμους από τη στιγμή που το απαγορεύει το Σύνταγμα. Όπως επίσης το μέγεθος της μεταρρύθμισης θα ήταν πολύ μεγαλύτερο αν η χώρα βρισκόταν σε μια περίοδο κανονικότητας σε σχέση με τα δημόσια οικονομικά της, καθώς δεν διαθέτουμε το σύνολο των απαιτούμενων πόρων για να στηρίξουμε μια μεταρρύθμιση στο μέγεθος που θα θέλαμε. Όλα αυτά μας οδηγούν στο ότι το νομοσχέδιο που κατατίθεται τις επόμενες μέρες είναι το πρώτο βήμα μιας μεταρρυθμιστικής περιόδου και με αυτή την έννοια το ονομάσαμε «Κλεισθένης Ι» έχοντας κατά νου ότι θα ακολουθήσει και ένα δεύτερο νομοσχέδιο αμέσως μετά την ολοκλήρωση της συνταγματικής αναθεώρησης και όταν η χώρα θα έχει περισσότερα μέσα για την υλοποίησή της. Το «Κλεισθένης» σχετίζεται με την βαθιά μεταρρυθμιστική προσπάθεια που είχε γίνει στην αρχαία Αθήνα από την θεμελίωση της Δημοκρατίας στην πόλη των Αθηνών» αναφέρει συγκεκριμένα ο υπουργός.
Σχετικά με τον διαγωνισμό του ΑΣΕΠ για 8.166 μόνιμες θέσεις στις ανταποδοτικές υπηρεσίες των δήμων, ο κ. Σκουρλέτης επισημαίνει ότι με αυτόν τον τρόπο «οι δήμοι θωρακίζονται και με δικά τους μέσα μπορούν να επιτελούν το έργο της αποκομιδής των απορριμμάτων», ενώ επικρίνει τη ΝΔ για την πρόθεσή της «να παραδώσει αυτό το έργο σε ιδιώτες».
Επίσης, ο υπουργός Εσωτερικών αναφέρεται στο σχέδιο που επεξεργάζεται η κυβέρνηση σχετικά με τους συμβασιούχους του προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι» σημειώνοντας: “Έχουμε τονίσει στους εργαζόμενους στο συγκεκριμένο πρόγραμμα ότι από τη στιγμή που απασχολούνται πάνω από 15 χρόνια σε αυτό τον τομέα με συνεχώς ανανεούμενες συμβάσεις αναγνωρίζουμε ότι καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες. Προφανώς είναι κατ΄ όνομα συμβασιούχοι και οφείλουμε να αναγνωρίσουμε την πραγματική εργασιακή τους σχέση. Η λύση που ετοιμάζουμε πρέπει να είναι συμβατή και με το Σύνταγμα, το οποίο απαγορεύει τη μετατροπή των συμβάσεων σε αορίστου χρόνου και ταυτόχρονα να αξιοποιήσουμε την ευρωπαϊκή νομοθεσία που από την πλευρά της απαγορεύει την κατάχρηση της έννοιας της σύμβασης. Η λύση λοιπόν που επεξεργαζόμαστε επίσης δεν θα πρέπει να προσκρούει στον κανόνα που δεσμεύει τη χώρα σχετικά με τις προσλήψεις και τις αποχωρήσεις στον δημόσιο τομέα. Η δέσμευσή μας είναι σαφής. Και θεωρώ ότι τελικά θα βρούμε μια λύση που θα ικανοποιεί το δίκαιο αίτημά τους”.