Του Τάσου Σ. Δασόπουλου
Μια δύσκολη μάχη σε πέντε μέτωπα με αντίπαλο τον χρόνο και το ενδεχόμενο επιβολής νέων μέτρων που μπορούν να φτάσουν το 1 δις για το 2016 θα πρέπει να κερδίσει το οικονομικό επιτελείο στην νέα φάση που εισέρχεται πλέον η πρώτη αξιολόγηση του τρίτου μνημονίου.
Ο υπουργός Οικονομικών κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος δηλώνει σε κάθε ευκαιρία ότι η αξιολόγηση θα πρέπει να κλείσει το ταχύτερο δυνατό ώστε να υπάρχει χρόνος ανάκαμψης της οικονομίας στο δεύτερο μισό του 2016. Διαφορετικά το πρόγραμμα στην ουσία θα αποτύχει αφού η Ελλάδα θα αναγκαστεί να πάρει και νέα μέτρα για να πετύχει τους δημοσιονομικούς στόχους με αποτέλεσμα η οικονομία να καταρρεύσει σε ακόμη μεγαλύτερη ύφεση.
¨Όλα θα αρχίσουν να κρίνονται από σήμερα με την σταδιακή άφιξη των υψηλόβαθμών τεχνικών κλιμακίων των θεσμών τα οποία θα αποτελέσουν και τον προπομπό των προϊσταμένων των τεσσάρων ομάδων που θα κάνουν το πιο ουσιαστικό μέρος της αξιολόγησης κλείνοντας ένα ένα τα ανοιχτά θέματα.
Η πρώτη ομάδα θα είναι αυτή που θα ασχοληθεί με το δημοσιονομικό κενό μέχρι και το 2018 . Δηλαδή τα μέτρα που θα πρέπει να υλοποιήσει η Ελλάδα θα ώστε να επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα 0,5% του ΑΕΠ για φέτος 1,75% του ΑΕΠ για το 2017 και 3,5% για το 2018.
Η διαπραγμάτευση αυτή είναι και το πρώτο μεγάλο ανοιχτό μέτωπο της αξιολόγησης αφού οι εκπρόσωποι των δανειστών διαπιστώνουν για φέτος μόνο ένα κενό της τάξης του 1,5% του ΑΕΠ δηλαδή περίπου 2,5 δις ευρώ. Μόνο από τα έσοδα διαπιστώνεται ένα κενό της τάξης τους 1,5 δις ευρώ Από αυτά τα 440 εκ ευρώ είναι τα έσοδα που είχε υπολογίσει ότι θα εισπράξει του δημόσιο από το ειδικό τέλος των 5 λεπτών σε κάθε στήλη των τυχερών παιχνιδιών του ΟΠΑΠ ( 210 εκ ευρώ ) και την φορολόγηση των VLT’s ( 230 εκ ευρώ ) . Επίσης οι θεσμοί υπολογίζουν απώλεια τουλάχιστον 400 εκ ευρώ από ΦΠΑ λόγω υψηλής φοροδιαφυγής ενώ περιμένουν επιπλέον έσοδα 250 εκ ευρώ από το νέο φορολογικό αντί των 500-550 εκ ευρώ που είναι η εκτίμηση του οικονομικού επιτελείου.
Στο σκέλος των δαπανών υπάρχει το κενό νόμου στην οριστικοποίηση της μείωσης των αμυντικών δαπανών κατά 500 εκ ευρώ την μείωση κατά 100 εκ ευρώ των επιδομάτων πρόνοιας ενώ βλέπει υστέρηση και 400- 500 εκ ευρώ σε σχέση με ην εξοικονόμηση των 1,8 δις ευρώ από το ασφαλιστικό με βάση την τελευταία πρόταση του υπουργείου εργασίας.
Το ασφαλιστικό είναι το δεύτερο μεγάλο μέτωπο όπου Κυβέρνηση και δανειστές βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση . Οι θεσμοί θεωρούν ότι χωρίς περικοπές σε κύριες συντάξεις ο λογαριασμός δεν βγαίνει και το σύστημα δεν είναι βιώσιμο . Πιέζουν για μειώσεις στις κύριες συντάξεις αύξηση του ελάχιστου ορίου ετών εργασίας κατοχύρωσης της εθνικής σύνταξης των 384 το 20 χρόνια . Ζητούν ακόμη την μείωση της στα 300 ευρώ ή την απόδοσή της με εισοδηματικά κριτήρια . Επιμένουν επίσης σε ένα συνολικό ποσοστό αναπλήρωσης που δεν θα ξεπερνά το 50 % μαζί με την εθνική σύνταξη.
Το φορολογικό είναι το τρίτο μεγάλο πεδίο αντιπαράθεσης. Οι δανειστές είναι συνολικά αντίθετοι με τις αυξήσεις φόρων θεωρώντας την φοροδοτική ικανότητα πολύ χαμηλή. Επίσης αμφισβητούν έντονα ότι από τις αυξήσεις στην φορολογία θα έχει το κράτος περισσότερα έσοδα ύψους 500 εκ ευρώ και θέλουν να μάθουν τι θα γίνει με τον ΕΝΦΙΑ του 2016 και κυρίως του 2017 όταν ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός έχουν προαναγγείλει αλλαγές.
Το τέταρτο ανοιχτό μέτωπο είναι να κόκκινα δάνεια . Στο πεδίο αυτό το υπουργείο ανάπτυξης έχει κάνει την πρώτη υποχώρηση ζητώντας μεταβατική περίοδο αντί πλήρους εξαίρεσης από την αγορά δανείων για τα στεγαστικά με υποθήκη πρώτη κατοικία και τα δάνεια μικρομεσαίων επιχειρήσεων .Η μάχη θα δοθεί για το ποιο θα είναι το διάστημα μετά από το οποίο και αυτά τα δάνεια θα μπορούν να πωλούνται σε Distress Fund.
Το πέμπτο μέτωπο θα είναι η σύσταση και λειτουργία του νέου υπερταμείου αποκρατικοποιήσεων που θα διαχειριστεί εφεξής την δημόσια περιουσία. Εδώ η υποχώρηση που έχει γίνει είναι ότι η Κυβέρνηση έχει δεχθεί το διορισμό προέδρου από την τρόικα και την τοποθέτηση του 40% των μελών του Δ.Σ. με το υπόλοιπο 60% να διορίζεται από την ελληνική Κυβέρνηση. Το ζητούμενο στην περίπτωση αυτή θα είναι η επιτάχυνση της δημιουργίας του θεσμικού πλαισίου για την σύσταση και λειτουργία του ταμείου μέχρι και το τέλος Μαρτίου.