Νομοθετικά κενά και παραλείψεις έχουν ως συνέπεια να ακυρώνονται από τα δικαστήρια, πρόστιμα που επιβλήθηκαν σε εργοδότες για αδήλωτη εργασία, καθώς έκριναν «ανίσχυρη και μη εφαρμοστέα» την υπουργική απόφαση που το καλοκαίρι του 2013 προσδιόρισε βαρύτατες χρηματικές κυρώσεις.
‘Οπως αναφέρει η εφημερίδα το «’Εθνος», η ποσοτικοποίηση των προστίμων (σε συνάρτηση και με την ηλικία του εργαζόμενου που δεν έχει δηλωθεί) οδήγησε στην επιβολή προστίμων 10.549 ευρώ για κάθε υπάλληλο άνω των 25 ετών.
Ωστόσο, τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν από το υποστελεχωμένο Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας απειλούνται να καταπέσουν στα δικαστήρια, όχι γιατί δεν έγινε η συγκεκριμένη παράβαση, αλλά γιατί η υπουργική απόφαση κρίθηκε ότι δεν μπορεί να στηριχτεί στην ισχύουσα νομοθεσία, αφού λείπουν τα κριτήρια με τα οποία μπορεί να προσδιοριστεί το ύψος του προστίμου ανά παράβαση.
Η κυβέρνηση έχει κινήσει διαδικασίες αναμόρφωσης του συστήματος επιβολής κλιμακούμενων προστίμων και η νέα νομοθετική ρύθμιση θα μπορεί να έχει αποτέλεσμα εφόσον λειτουργούν αδιαλείπτως οι ελεγκτικοί μηχανισμοί. Μέχρι, πάντως, να καταστεί αυτό δυνατόν, οι παραβάτες εργοδότες θα μπορούν να γλιτώνουν τα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί έως τώρα, αρκεί να τα έχουν προσβάλει στα δικαστήρια έγκαιρα.
Στη Βόρεια Ελλάδα ήδη συμβαίνει αυτό: χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα προστίμου 10.549 ευρώ που επιβλήθηκε σε αναψυκτήριο της Λάρισας για απασχόληση αδήλωτης σερβιτόρας. Το πρόστιμο «έπεσε» επειδή το Πρωτοδικείο έκρινε ανίσχυρη την εφαρμογή των διατάξεων της επίμαχης υπουργικής απόφασης, η οποία προέβλεπε πρόστιμα από 300 έως 50.000 ευρώ για παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας. Όπως τόνισε το δικαστήριο όμως, για τον αδήλωτο εργαζόμενο δεν προκύπτει ότι ο νόμος δίνει εξουσιοδότηση να θεσπιστεί με υπουργική απόφαση ένα σύστημα αντικειμενικής επιβολής προστίμου.