Οι ηγέτες των27 κρατών μελών της ΕΕ κατέληξαν τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα σε συμφωνία για το κείμενο συμπερασμάτων σε ό,τι αφορά στην Τουρκία και την Ανατολική Μεσόγειο.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κατέληξε στην απόφαση να προχωρήσει σε επιπλέον καταχωρήσεις, με βάση την απόφαση της 11ης Νοεμβρίου 2019, που αφορούν περιοριστικά μέτρα για τις παράνομες γεωτρήσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, σύμφωνα με το κείμενο των συμπερασμάτων, το οποίο περιήλθε σε γνώση του ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Παράλληλα, «καλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την [Ευρωπαϊκή] Επιτροπή να καταθέσουν έκθεση αναφορικά με την πολιτική, οικονομική και εμπορική σχέση της ΕΕ και της Τουρκίας και αναφορικά με μέσα και επιλογές για το πώς θα προχωρήσει, συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης του πεδίου εφαρμογής της παραπάνω απόφασης για να μελετηθεί το αργότερο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου του 2021», ενώ παράλληλα «καταδικάζει τα μονομερή βήματα της Τουρκίας στα Βαρώσια και καλεί να υπάρξει πλήρης σεβασμός των Αποφάσεων 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών».
Ζητεί ακόμη από τον Ύπατο Εκπρόσωπο να προχωρήσει ως προς την πρόταση για την πολυμερή Διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο.
Παράλληλα, «η ΕΕ θα επιδιώξει να συνεργαστεί, σε ζητήματα σχετικά με την Τουρκία και την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, με τις ΗΠΑ».
Πάντα σύμφωνα με το κείμενο των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, «οι τουρκικές μονομερείς και προκλητικές δραστηριότητες στην Ανατολική Μεσόγειο συνεχίζονται, συμπεριλαμβανομένης της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κύπρου. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταγράφει την αποχώρηση του πλοίου Ορούτς Ρέις και επιμένει στη συνέχιση της αποκλιμάκωσης για την επανέναρξη και στην ομαλή συνέχιση των απευθείας διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας».
Τονίζεται ταυτόχρονα ότι «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναβεβαιώνει το στρατηγικό ενδιαφέρον της ΕΕ για την ανάπτυξη συνεργασίας και αμοιβαία επωφελούς σχέσης με την Τουρκία. Η προσφορά θετικής ατζέντας ΕΕ-Τουρκίας παραμένει στο τραπέζι, με προϋπόθεση ότι η Τουρκία θα δείξει ετοιμότητα να προωθήσει γνήσια συνεργασία με την Ένωση και τα κράτη μέλη και να επιλύσει διαφορές μέσα από τον διάλογο και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο». Αυτή η «ατζέντα θα μπορούσε να εκταθεί στα πεδία της οικονομίας, του εμπορίου, επαφές ατόμων, υψηλού επιπέδου διάλογο και συνεχή συνεργασία στα θέματα της μετανάστευσης». Ταυτόχρονα, «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει τη σημασία που έχει να διατηρηθούν ανοιχτοί δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας. Η ΕΕ είναι επίσης έτοιμη να συνεχίσει να χορηγεί οικονομική βοήθεια στους Σύρους πρόσφυγες και τις κοινότητες που φιλοξενούνται στην Τουρκία» και «η συνεργασία» με την κυβέρνηση στην Άγκυρα «για την υπεύθυνη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών προς τα κράτη-μέλη» και «τη μάχη εναντίον των δικτύων διακινητών μεταναστών».
Αναλυτικά το κείμενο συμπερασμάτων:
«1. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επανήλθε στα συμπεράσματά του της 1-2ης Οκτωβρίου σχετικά με τις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία υπό το φως της κατάστασης στην Ανατολική Μεσόγειο. Δυστυχώς, η Τουρκία έχει εμπλακεί σε μονομερείς ενέργειες και προκλήσεις και κλιμάκωσε τη ρητορική της εναντίον της ΕΕ, των κρατών μελών της ΕΕ και των Ευρωπαίων ηγετών. Οι τουρκικές μονομερείς και προκλητικές δραστηριότητες στην Ανατολική Μεσόγειο συνεχίζονται, συμπεριλαμβανομένης της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης της Κύπρου. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημείωσε την απόσυρση του πλοίου Oruc Reis από την Τουρκία και επιμένει σε διατηρίσιμη αποκλιμάκωση έτσι ώστε να επιτρέψει την γρήγορη επανάληψη και ομαλή συνέχιση των άμεσων διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
2. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαίωσε ότι η ΕΕ έχει στρατηγικό ενδιαφέρον για την ανάπτυξη μιας συνεργασίας και αμοιβαία επωφελούς σχέσης με την Τουρκία. Η προσφορά για μια θετική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας παραμένει στο τραπέζι, εάν η Τουρκία επιθυμεί να προωθήσει μια πραγματική εταιρική σχέση με την Ένωση και τα κράτη μέλη της και να επιλύσει τις διαφορές μέσω του διαλόγου και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Η προτεινόμενη ατζέντα θα μπορούσε να καλύψει τους τομείς της οικονομίας και του εμπορίου, των επαφών μεταξύ ανθρώπων, των διαλόγων υψηλού επιπέδου και της συνεχούς συνεργασίας σε θέματα μετανάστευσης. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει τη σημασία της διατήρισης των διαύλων επικοινωνίας ανοιχτών μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας. Η ΕΕ είναι επίσης πρόθυμη να συνεχίσει να παρέχει οικονομική βοήθεια για την υποστήριξη φιλοξενίας Σύρων προσφύγων και των κοινοτήτων υποδοχής τους στην Τουρκία και να συνεργαστεί για την υπεύθυνη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών προς όλα τα κράτη μέλη και να εντείνει την προσπάθεια για την καταπολέμηση των δικτύων διακινητών.».
3. Υπενθυμίζοντας τα συμπεράσματα της 1ης και 2ας Οκτωβρίου, η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη στην υπεράσπιση των συμφερόντων της και των συμφερόντων των κρατών μελών της καθώς και στην προάσπιση της περιφερειακής σταθερότητας.
Από την άποψη αυτή, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο:
* καλεί το Συμβούλιο να προετοιμάσει πρόσθετες καταχωρίσεις βάσει της απόφασής της 11ης Νοεμβρίου 2019 που αφορά περιοριστικά μέτρα σε σχέση με τις άνευ άδειας τουρκικές γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο
* καλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την Κομισιόν, να υποβάλουν εκθέσεις σχετικά με την πορεία των πολιτικών και οικονομικών σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας, καθώς και για τις επιλογές και εργαλεία για το πως θα προχωρήσουμε, περιλαμβανομένης της επέκτασης του εύρους της παραπάνω απόφασης για εξέταση το αργότερο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου 2021.
4. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδίκασε τα τουρκικά μονομερή βήματα στο Βαρώσι, ζήτησε τον πλήρη σεβασμό των ψηφισμάτων 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υποστηρίζει την γρήγορη επανέναρξη των συνομιλιών υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών και παραμένει πλήρως δεσμευμένο σε μια συνολική λύση του κυπριακού προβλήματος, στο πλαίσιο του ΟΗΕ, ευθυγραμμισμένη με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και τις αρχές στις οποίες εδράζεται η ΕΕ. Αναμένει το ίδιο και από την Τουρκία. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφωνεί ότι με την επανέναρξη των συνομιλιών υπό την αιγίδα του ΓΓ του ΟΗΕ, η ΕΕ θα απεσταλμένο στην αποστολή καλών υπηρεσιών του ΟΗΕ.
5. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζήτησε από τον Ύπατο Εκπρόσωπο να συνεχίσει τις προετοιμασίες της πολυμερούς διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο.
6. Η ΕΕ θα επιδιώξει να συντονίσει τα θέματα που άπτονται της Τουρκίας και της Ανατολικής Μεσογείου με τις ΗΠΑ.».
Παρέμβαση Μητσοτάκη πριν τη συμφωνία
Την ώρα που συνεχιζόταν το “Θρίλερ” ο Κυριάκος Μητσοτάκης φέρεται να είπε σε αυστηρό τόνο στους υπόλοιπους ηγέτες, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές που επικαλείται το Politico: «Είναι τουλάχιστον παράδοξο οι ΗΠΑ να ετοιμάζονται να επιβάλουν κυρώσεις στην Τουρκία, που είναι μέλος του ΝΑΤΟ, ενώ η ΕΕ ακόμη βαλτώνει σε ”αν” και ”αλλά”».
Πηγή: ΑΠΕ, AFP, politico, Real.gr