Υπό τις σημερινές συνθήκες, η φυγή εξειδικευμένου
ανθρώπινου δυναμικού (brain drain) είναι δύσκολο να ανακοπεί χωρίς μόνιμη
βελτίωση του κλίματος στην οικονομία και χωρίς ειδικές δράσεις, δήλωσε ο
Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας.
Σε ομιλία του
σε εκδήλωση του Ιδρύματος Fulbright με θέμα: «Μόρφωση, Εκπαίδευση και Οικονομική Ανάπτυξη», ο κ. Στουρνάρας τόνισε
την ανάγκη σύνδεσης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την παραγωγή και του
οικονομικού αλφαβητισμού των Ελλήνων.
Η Ελλάδα είναι χώρα με χαμηλές επιδόσεις στις διεθνείς αξιολογήσεις
για την εκπαίδευση, είπε ο κ. Στουρνάρας. Σύμφωνα με τη σχετική έκθεση του ΟΟΣΑ
(PISA, 2015), οι
επιδόσεις των Ελλήνων μαθητών ήταν όχι μόνο μέτριες σε σχέση με τις υπόλοιπες
χώρες (καταλαμβάνοντας την 32η θέση σε σύνολο 72 χωρών, ως προς τις
φυσικές επιστήμες), αλλά και χαμηλότερες, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια,
στους τομείς της κατανόησης κειμένου (31η θέση), με μικρή μόνο άνοδο
στα μαθηματικά (32η θέση). Συνολικά, η Ελλάδα κατατάσσεται στις
χώρες με κατώτερη επίδοση από το μέσο όρο του ΟΟΣΑ.
Στη σημερινή οικονομική συγκυρία,
είπε ο Διοικητής, παρατηρείται μείωση των διαθέσιμων ανθρώπινων πόρων στην
Ελλάδα για την επιστήμη και την τεχνολογία, καθώς οι περικοπές στο χώρο της
εκπαίδευσης και της έρευνας έχουν οδηγήσει πολλούς ερευνητές σε πρόωρη
συνταξιοδότηση, ενώ σημαντικός αριθμός νέων επιστημόνων έχει οδηγηθεί εκτός της
χώρας.
Σύμφωνα με μελέτη της
Τράπεζας της Ελλάδος, από το 2008 μέχρι το 2013, σχεδόν 223 χιλιάδες νέοι,
μόνιμοι κάτοικοι Ελλάδας, ηλικίας 25-39 ετών έφυγαν από τη χώρα, αναζητώντας
εργασία με καλύτερη αμοιβή και προοπτικές. Είναι
η γενιά που επηρεάστηκε περισσότερο από την κρίση. Σωρευτικά, κατά το διάστημα
2008-2013, 427 χιλιάδες μόνιμοι κάτοικοι Ελλάδας έφυγαν από τη χώρα.
Μια σημαντική πρωτοβουλία
για την επιστροφή των νέων επιστημόνων, είπε ο κ. Στουρνάρας, είναι η ανάπτυξη
κέντρων αριστείας, που θα προσελκύσουν μια κρίσιμη μάζα επιστημόνων και
ερευνητών. Αν αναπτυχθούν αποτελεσματικά, τα κέντρα αυτά, μπορούν να αποκτήσουν
διεθνή αναγνώριση στην ακαδημαϊκή
επιχειρηματική κοινότητα και να αποτελέσουν πόλο έλξης.
Η χρηματοοικονομική παιδεία, τόνισε, έχει σήμερα μεγάλη
σημασία στις κοινωνίες, ιδίως μετά από την παγκόσμια οικονομική κρίση. «Σε έναν
τόσο μεταβαλλόμενο και σύνθετο κόσμο, ο οικονομικός αλφαβητισμός αποκτά ολοένα
και μεγαλύτερη βαρύτητα για να μπορούν οι πολίτες να συμμετέχουν αποτελεσματικά
στα κοινά», είπε, προσθέτοντας:
«Εκτός από αυτό, ο οικονομικός αλφαβητισμός είναι ζωτικής
σημασίας για την οικονομική αποτελεσματικότητα, την αποτελεσματική άσκηση της
οικονομικής πολιτικής και, επομένως, για την οικονομική ευημερία. Πρώτον, μία έστω
και στοιχειώδης κατανόηση της λειτουργίας του οικονομικού περιβάλλοντος
βελτιώνει την ικανότητα των πολιτών να αποκτούν τις πληροφορίες που χρειάζονται
και να κάνουν τις βέλτιστες επιλογές. Δεύτερον, συμβάλλει στην οικοδόμηση
δημόσιας στήριξης για ‘συνετές πολιτικές’. Η καλύτερη κατανόηση των οικονομικών
ζητημάτων οδηγεί σε ευρύτερη δημόσια στήριξη των απαραίτητων μέτρων για την
οικονομία, αντιμετωπίζοντας έτσι τη μάστιγα του λαϊκισμού, που αποτελεί σήμερα
ένα από τα βασικότερα προβλήματα της δημοκρατίας παγκοσμίως, ενώ επίσης εξασφαλίζει
τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών και ενισχύει την αποτελεσματικότητα και
την ευελιξία των αγορών».
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ για τις
προοπτικές των εκπαιδευτικών πολιτικών, είπε ο κ. Στουρνάρας, το εκπαιδευτικό
σύστημα στην Ελλάδα το 2015 ήταν υπερβολικά συγκεντρωτικό, ενώ η αυτονομία
σχετικά με τα προγράμματα σπουδών και η αξιολόγηση των ελληνικών σχολείων
βρισκόταν στην τελευταία θέση των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ.