Νέο κύμα μαζικής φυγής ασφαλισμένων και κυρίως δημοσίων υπαλλήλων και ελευθέρων επαγγελματιών καταγράφηκε τους τέσσερις πρώτους μήνες του 2016 με αποκορύφωμα τις 40 ημέρες πριν από την ψήφιση του ασφαλιστικού νόμου. Αν και τα επίσημα στοιχεία θα καταγραφούν τους επόμενους μήνες, οι ειδικοί εκτιμούν ότι τουλάχιστον 40.000 αιτήσεις συνταξιοδότησης κατατέθηκαν από δημοσίους υπαλλήλους και εργαζομένους του ιδιωτικού τομέα κατά το διάστημα Ιανουαρίου – Απριλίου.
Πρόκειται για χιλιάδες εργαζομένους που έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικά δικαιώματα και έσπευσαν να καταθέσουν μαζικά αιτήσεις για να προλάβουν, υπό τον φόβο του νέου ασφαλιστικού. Ιδιαίτερα στο Δημόσιο, όπου ο νέος υπολογισμός των συντάξεων φέρνει περικοπές που αγγίζουν το 25%, οι αιτήσεις ήταν πολλαπλάσιες από τις αναμενόμενες.
Οπως πολλά αναμένονται και τα προβλήματα που δημιουργεί η μείωση προσωπικού σε συγκεκριμένους τομείς, κυρίως σε παιδεία και υγεία, καθώς οι συνδικαλιστές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, επισημαίνοντας ότι θα αδειάσουν οι σχολικές αίθουσες και τα νοσοκομεία από προσωπικό.
Τελευταία έξοδος
Συνολικά, όπως εξηγεί στην Καθημερινή ο πρώην υπουργός Εργασίας και γνώστης του ασφαλιστικού, Γιώργος Κουτρουμάνης, ενώ για το τρέχον έτος αναμένονταν να κατατεθούν συνολικά 80.000-85.000 αιτήσεις, εντός του πρώτου τετραμήνου κατατέθηκαν ήδη οι 40.000. Πρόκειται ίσως, για το τελευταίο κύμα μαζικής φυγής, καθώς αφενός το καλοκαίρι του 2015 έκλεισαν οι πόρτες της πρόωρης συνταξιοδότησης, αφετέρου με τον νέο τρόπο υπολογισμού των συντάξεων, συμφέρει περισσότερο η παραμονή στην εργασία (εφόσον αυτό είναι δυνατό), παρά η συνταξιοδότηση.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αρμόδιων διευθύνσεων σε Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και υπουργείο Εργασίας, εντός του 2016, κάθε μήνα θα έπρεπε να συνταξιοδοτούνται περί τους 6.000 με 7.000 ασφαλισμένους σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Εξαιτίας των επερχόμενων περικοπών και παρά το γεγονός ότι ήδη δεν υπήρχαν πολλά περιθώρια για πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, οι αιτήσεις αυτές κατά τους τελευταίους δύο μήνες διπλασιάστηκαν και συνολικά εκτιμάται ότι «πρόλαβαν» τον νέο ασφαλιστικό Αρμαγεδδώνα, περίπου 40.000.
Μάλιστα, στο υπουργείο Οικονομικών εκτιμούν ότι το 2016 ο αριθμός των αποχωρήσεων από το Δημόσιο, λόγω συνταξιοδότησης θα είναι μειωμένος σε σχέση με την αρχική πρόβλεψη, ενώ και το 2015 λόγω της ψήφισης του νόμου για την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης όπου προστατεύθηκαν τα θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα, υπήρξε επιβράδυνση της αύξησης του αριθμού των συνταξιούχων, σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.
Η αβεβαιότητα και η συνεχής εκκρεμότητα αναφορικά με τα ειδικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης που έδιναν το δικαίωμα εξόδου σε μικρότερη ηλικία από τα 60 ή ακόμη και τα 58, είχε οδηγήσει σε ένα συνεχές κύμα φυγής εντός της κρίσης, με αποκορύφωμα το 2014. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2015 συνταξιοδοτήθηκαν 8.379 δημόσιοι υπάλληλοι έναντι 16.622 του 2014. Αλλά και το 2013 συνταξιοδοτήθηκαν 11.177 άτομα, έναντι 7.694 ένα χρόνο πριν. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι οι συγκρίσεις δεν πρέπει να γίνονται ανά χρόνο, αλλά με βάση τον στόχο που κάθε φορά υπάρχει, οι αριθμοί όμως μιλούν από μόνοι τους.
Οι ομοσπονδίες των εκπαιδευτικών επισημαίνουν ότι αδειάζουν οι αίθουσες διδασκαλίας από το μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό. Μόνο την τελευταία τριετία δήλωσαν παραίτηση πάνω από 8.500 εκπαιδευτικοί της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και μόνο κατά τους τελευταίους 4 μήνες αποχώρησαν 1.085 εκπαιδευτικοί από την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση.
Η εκπαιδευτική κοινότητα επισημαίνει πως κατά τη διάρκεια της κρίσης αποχώρησαν περίπου 13.500 δάσκαλοι και νηπιαγωγοί, ενώ από τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση απoχώρησαν 15.000 καθηγητές. Μάλιστα, την περασμένη Κυριακή, με τροπολογία που έγινε δεκτή στο πολυνομοσχέδιο, διευκρινίζεται ότι όσοι εκπαιδευτικοί υπέβαλαν αίτηση από τις 20 Απριλίου έως τις 4 Μαΐου, αφενός θα συνταξιοδοτηθούν με τις παλαιές διατάξεις, αφετέρου ο χρόνος από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης μέχρι και τις 31 Αυγούστου 2016 που λήγει η σχολική χρονιά, θα αναγνωρίζεται ως συντάξιμος. Αλλά και η ΠΟΕΔΗΝ εκτιμά ότι μέσα σε 40 ημέρες κατέθεσαν αίτηση συνταξιοδότησης σχεδόν 1.500 άτομα, δυσχεραίνοντας περισσότερο το ήδη επιβαρυμένο έργο των εργαζομένων στα δημόσια νοσοκομεία.
Υψηλότερος ο μισθός από τη σύνταξη
Σημαντική επιβράδυνση των αιτήσεων για συνταξιοδότηση αναμένουν οι ειδικοί, κατά το επόμενο διάστημα, κυρίως στο Δημόσιο, καθώς εκτιμάται ότι οι δραματικές περικοπές στο ύψος των νέων συντάξεων θα συγκρατήσουν το κύμα εξόδου. Μάλιστα, όσοι επίδοξοι συνταξιούχοι συρρέουν στα δικηγορικά γραφεία για ασφαλιστικές συμβουλές, ακούν με έκπληξη ότι πρέπει να ζυγίσουν προσεκτικά τη σταθερότητα της δουλειάς τους, το ύψος του μισθού ακόμη και μετά τις περικοπές που θα επέλθουν βάσει του νέου τρόπου υπολογισμού των εισφορών στο σύνολο των αποδοχών και το «κούρεμα» της μελλοντικής σύνταξης έως και κατά 25% και να αποφασίσουν αν τους συμφέρει να συνταξιοδοτηθούν.
Στις περισσότερες περιπτώσεις δε, η διαφορά του μισθού σε σχέση με τη μελλοντική σύνταξη, λειτουργεί αποτρεπτικά. Τα χαμηλότερα ποσοστά αναπλήρωσης αλλά και ο υπολογισμός της σύνταξης με βάση τον μέσο όρο των αποδοχών από το 2002 και μετά και όχι με βάση το μισθολογικό κλιμάκιο του Οκτωβρίου του 2011, συν τα επιδόματα των 140 ευρώ και θέσης ευθύνης (για όσους το δικαιούνται), οδηγεί σε σημαντικές απώλειες τους νέους συνταξιούχους. Οι ειδικοί εκτιμούν τις απώλειες αυτές στο 25%, για όσους έχουν καταθέσει αίτηση συνταξιοδότησης από τις 13 Μαΐου 2016 και μετά.