του Τάσου Δασόπουλου
Ξεκινά σήμερα στην αρμόδια επιτροπή οικονομικών της Βουλής η μάχη για την αγορά των «κόκκινων» δανείων που ανοίγουν οι διατάξεις που φέρνει το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών το Σάββατο, η οποία αναμένεται να απειλήσει άλλη μια φορά την κυβερνητική πλειοψηφία.
Σε μια προσπάθεια να αποφευχθούν διαρροές το άνοιγμα της διαδικασίας αγοραπωλησίας των δανείων θα γίνει σε δύο στάδια με το πρώτο να αφορά τα μεγαλύτερα επιχειρηματικά δάνεια και τα δάνεια για δεύτερη κατοικία.
Η δεύτερη κατηγορία έρχεται σε περίπου 2 μήνες, αφού ρυθμιστεί η είσοδος στην αγορά δανείων για τα επιχειρηματικά δάνεια μικρομεσαίων επιχειρήσεων, τα στεγαστικά πρώτης κατοικίας και τα καταναλωτικά.
Μια ακόμη ασφαλιστική δικλείδα για την αποφυγή αντιδράσεων εντός της κυβέρνησης είναι ότι η επίσημη εκκίνηση της διαδικασίας των δανείων θα ξεκινήσει αρκετούς μήνες αργότερα, αφού θα πάρει κάποιο καιρό να εμφανιστούν και να πιστοποιηθούν ως τραπεζικά ιδρύματα από την Τράπεζα της Ελλάδας τόσο οι διαχειριστές, όσο και οι αγοραστές των «κόκκινων» δανείων.
Επίσης, θα πρέπει να υπάρξει μια δωδεκάμηνη προθεσμία για τους «κόκκινους» δανειολήπτες από την στιγμή που θα τους κοινοποιηθεί με εξώδικο από την τράπεζά τους ότι θα πρέπει να ρυθμίσουν τις οφειλές μέχρι και την πώληση του δανείου τους.
Το ίδιο το νομοσχέδιο περιέχει επίσης μια σειρά από διαβεβαιώσεις ότι ακόμη και με την πώληση των δανείων σε distress funds δεν θα αλλάξει τίποτα προς το χειρότερο για τους δανειολήπτες.
Ωστόσο, αρκετά θέματα στις διατάξεις του νόμου δημιουργούν έντονους προβληματισμούς.
Συγκεκριμένα:
1) Το πως ακριβώς και σε ποιο βαθμό, διασφαλίζεται το τραπεζικό και το επαγγελματικό απόρρητο όσων δανειοληπτών τα δάνεια πωληθούν, αφού τα στοιχεία τους θα περάσουν από την τράπεζα στον διαχειριστή δανείων και στην συνέχεια στον αγοραστή του δανείου τους.
2) Το καθεστώς που θα λειτουργούν οι «διαχειριστές» των «κόκκινων» δανείων. Με βάση το νόμο θα έχουν όλα τα δικαιώματα της τράπεζας που εξέδωσε το δάνειο. Την δικαιοδοσία για έννομα μέσα, τις διαπραγματεύσεις για την είσπραξη και συμφωνίες συμβιβασμού με τον δανειολήπτη.
Γνωρίζοντας ότι η εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδας θα περιορίζεται μόνο στον έλεγχο τους ως Τραπεζικά ιδρύματα το νομοσχέδιο παραπέμπει σε έλεγχο για τις εμπορικές τους πρακτικές στην Γενική Γραμματεία Καταναλωτή. Το ίδιο συμβαίνει και με τις γνωστές εισπρακτικές εταιρίες χωρίς να έχουν εκλείψει όμως τα φαινόμενα αυθαιρεσιών σε βάρος καταναλωτών.
3) Τι θα γίνει για τα δάνεια που μένουν σε πρώτη φάση εκτός της αγοράς των δανείων δηλαδή τα ΜΜΕ, τα στεγαστικά πρώτης κατοικίας και τα καταναλωτικά . Οι πληροφορίες από τα συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών και Οικονομίας θέλουν τον ερχόμενο Φεβρουάριο να έρχεται ρύθμιση για ένα «δίχτυ προστασίας» ανάλογο με αυτό που υπήρξε και στους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας.
Με άλλα λόγια κάποιοι θα έχουν πλήρη προστασία, κάποιοι θα έχουν προστασία υπό προϋποθέσεις και ένα μεγάλο ποσοστό «κόκκινων» δανειοληπτών θα δουν τα δάνεια τους να αλλάζουν χέρια χωρίς να τους ρωτήσει κανείς.
4) Το νομοσχέδιο που κατατέθηκε το Σάββατο αναφέρει ότι με τα δάνεια που θα πουληθούν δεν θα αλλάξει προς το χειρότερο η νομική και η οικονομική θέση του δανειολήπτη. Ποιος όμως μπορεί να το εγγυηθεί κάτι τέτοιο εκ των προτέρων, όταν υπάρχουν 107 δισ. ευρώ «κόκκινων» δανείων που θα πρέπει να εκκαθαριστούν το ταχύτερο δυνατό;
5) Μια ακόμη γκρίζα ζώνη στις διατάξεις του νόμου είναι αυτή που επιτρέπει τα distress fund να μπορούν να δίνουν και νέα δάνεια στους κατόχους των δανείων που έχουν εξαγοράσει υπό την προϋπόθεση ότι η νέα χορήγηση θα αναχρηματοδοτεί το «κόκκινο» δάνειο. Κανείς όμως δεν αναφέρει τι θα γίνεται στην επόμενη φάση όταν ο δανειολήπτης θα βρεθεί να χρωστά σε μια εταιρία που θα έχει μόνο τον τίτλο του τραπεζικού ιδρύματος αλλά όχι και τους περιορισμούς του.
Όλα αυτά θα είναι τα αντικείμενα που τεθούν σε συζήτηση στην αρμόδια επιτροπή οικονομικών της Βουλής.
Η ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ
Ένα δεύτερο θέμα το οποίο αναμένεται να προκαλέσει αντιδράσεις, αν τελικά κατατεθεί ως τροπολογία στο πολυνομοσχέδιο, είναι η λύση που δόθηκε για την αποκόλληση του ΑΔΜΗΕ από την ΔΕΗ.
Η αρχική θέση της κυβέρνησης ήταν να αποφύγει εντελώς την αποκρατικοποίηση της θυγατρικής της ΔΕΗ που διαχειρίζεται το δίκτυο και την κατανομή του φορτίου.
Η τελική πρόταση θέλει την ιδιωτικοποίηση της εταιρίας κατά 49% και τον διορισμό διοίκησης κοινής αποδοχής, αφήνοντας μόνο ένα μικρό βήμα πριν από την πλήρη αποκρατικοποίηση της εταιρίας.