Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας αποφάσισε ότι οι ρυθμίσεις του νέου νόμου 4178/2013 για τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων είναι συνταγματικά ανεκτές και νόμιμες.
Συνταγματικός και νόμιμος, σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 1858/2015 απόφαση της Ολομέλειας του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου είναι και ο νέος νόμος 4178/2013 για την τακτοποίηση (νομιμοποίηση) των αυθαιρέτων, ενώ παράλληλα έκρινε αντισυνταγματική μία μόνο διάταξη του επίμαχου νόμου.
Αναλυτικότερα, η Ολομέλεια του ΣτΕ (πρόεδρος ο Σωτήρης Ρίζος και εισηγητής ο Σύμβουλος Επικρατείας Κωνσταντίνος Κουσούλης), έκρινε ότι δεν προσκρούει σε καμία συνταγματική διάταξη ο νόμος 4178/2013 για την αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης, που προβλέπει την διατήρηση για μεγάλο χρονικό διάστημα των αυθαιρέτων, την εξαίρεση τους από την κατεδάφιση, κ.λπ.
Οι σύμβουλοι Επικρατείας υπογραμμίζουν στην απόφασή τους ότι από τη δέσμη μέτρων που θεσμοθετούνται προς αποτροπή συνέχισης της άνομης οικοδομικής δραστηριότητας για το μέλλον, κρίνεται ότι οι σχετικές ρυθμίσεις του νόμου 4178/2013 που αναφέρονται στα αυθαίρετα του παρελθόντος είναι συνταγματικά ανεκτές.
Αντίθετα, η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε ότι είναι αντίθετη στις συνταγματικές διατάξεις για τη διάκριση των εξουσιών (άρθρο 26 του Συντάγματος), το δικαίωμα αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας (άρθρο 20 του Συντάγματος) και την υποχρέωση συμμόρφωσης της Πολιτείας προς τις δικαστικές αποφάσεις (άρθρο 95 του Συντάγματος), η ευνοϊκή εκείνη διάταξη του άρθρου 23 του νόμου 4178/2013, που προβλέπει ότι μπορούν να τακτοποιηθούν (νομιμοποιηθούν) τα ακίνητα που έχουν κριθεί αυθαίρετα και κατεδαφιστέα με τελεσίδική δικαστική απόφαση.
Όμως, πρέπει να σημειωθεί ότι το μεσοδιάστημα, δηλαδή, από την ημέρα διασκέψεως της Ολομέλειας (Νοέμβριος 2014) μέχρι σήμερα που δημοσιεύθηκε η επίμαχη απόφαση του ΣτΕ, η επίμαχη διάταξη του άρθρου 23 του νόμου 4178/2013, αντικαστάθηκε με νέα, η οποία προβλέπει ότι παραμένουν κατεδαφιστέα τα ακίνητα που κρίθηκα αυθαίρετα με δικαστική απόφαση.
Ακόμη, η Ολομέλεια του ΣτΕ δεν δέχθηκε (απέρριψε ως απαράδεκτο) τον ισχυρισμό ότι ο επίμαχος νόμος για την νομιμοποίηση των αυθαιρέτων, προσκρούει στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).
Το ΣτΕ την απασχόλησε η προσφυγή τριών κατοίκων του Αμαρουσίου που ζητούν να ακυρωθούν ως αντισυνταγματικές και παράνομες οι υπουργικές αποφάσεις για την έναρξη λειτουργίας του πληροφορικού συστήματος διεκπεραίωσης των δηλώσεων υπαγωγής στον νόμο 4178/2013 που αφορά στη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων.
Ακόμη, υποστήριζαν ότι ο εν λόγω νόμος είναι αντισυνταγματικός κατά το σκέλος που προβλέπει τη διατήρηση για μεγάλο χρονικό διάστημα των αυθαιρέτων, την εξαίρεσή τους από την κατεδάφιση, κ.λπ.