Ανιστόρητη και αναληθή χαρακτηρίζει η Μαρία Σπυράκη την απάντηση που της έδωσε ο Επίτροπος για τη Διεύρυνση Γιοχάνες Χάν στην ερώτηση που έθεσε για την ανακίνηση αλυτρωτικών διεκδικήσεων εναντίον της Ελλάδας, κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας στην Αλβανία.
«Κάποιος πρέπει να διδάξει στον κ. Χαν την ιστορία της περιοχής ώστε να μην καταλήγει σε τέτοιου είδους απαντήσεις, εφόσον δεν το κάνει αποτελεσματικά η πολιτική του κ. Κοτζιά.» δήλωσε η Ευρωβουλευτής.
Αναλυτικά η ερώτηση της Ευρωβουλευτού και η απάντηση έχει ως εξής:
Ερώτηση: Στις 5.6.2016, μία ημέρα πριν από την επίσκεψη του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών στη Αλβανία, ο Πρωθυπουργός της Αλβανίας κ. Έντι Ράμα, κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο συνέδριο του κόμματος των Τσάμηδων «Δικαιοσύνη, Ένταξη και Ενότητα», έκανε αναφορά σε «Αλβανούς της μέσης Αλβανίας, της Ηπείρου και της Μακεδονίας». Στις 6.6.2016 το κόμμα των Τσάμηδων «Δικαιοσύνη, Ένταξη και Ενότητα», που συμμετέχει στην κυβέρνηση Ράμα με υφυπουργούς, οργάνωσε κινητοποίηση, συγκέντρωση στην κεντρική πλατεία των Τιράνων και πορεία προς το Υπουργείο Εξωτερικών. Της κινητοποίησης ηγείτο ο πρόεδρος του κόμματος Σπετίμ Ιντρίζι, που κατέχει θέση αντιπροέδρου στο αλβανικό Κοινοβούλιο. Οι διαδηλωτές επιχείρησαν, υπό την ανοχή των αρχών, να εμποδίσουν την απρόσκοπτη είσοδο του υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας στο κτίριο του Υπουργείου Εξωτερικών για τη συνάντηση με τον ομόλογό του κ. Μπουσάτι και, καταλαμβάνοντας τον χώρο μπροστά στο ΥΠΕΞ, φώναξαν συνθήματα όπως «Τσαμουριά, μητέρα μας, περίμενέ μας», ανακινώντας αλυτρωτικά ζητήματα και διαστρεβλώνοντας την ιστορική πραγματικότητα. Δεδομένου ότι από τις 27 Ιουνίου 2014 η Αλβανία είναι υποψήφια προς ένταξη χώρα στην ΕΕ και λαμβάνει προενταξιακή οικονομική βοήθεια ύψους 649,4 εκατομμυρίων ευρώ, ερωτάται η Επιτροπή:
– Συνάδει η ως άνω πράξη του κυβερνητικού κόμματος με το πνεύμα των σχέσεων καλής γειτονίας, που αποτελεί προϋπόθεση για την ευρωπαϊκή πορεία της Αλβανίας; – Προτίθεται να λάβει υπόψη τα γεγονότα αυτά στην επόμενη έκθεση προόδου της Αλβανίας;
Απάντηση: Η Επιτροπή παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις σχέσεις περιφερειακής συνεργασίας και καλής γειτονίας στις υποψήφιες χώρες και δυνάμει υποψηφίους. Στη δέσμη μέτρων του 2015 για τη διεύρυνση και στην έκθεσή της σχετικά με την Αλβανία, η Επιτροπή εξέφρασε την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η Αλβανία εξακολούθησε να συμμετέχει ενεργά στην περιφερειακή συνεργασία και να διατηρεί σχέσεις καλής γειτονίας, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της στο πλαίσιο της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης. Η Επιτροπή θα παρουσιάσει επικαιροποιημένη αξιολόγηση στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων του 2016 για τη διεύρυνση, η δημοσίευση της οποίας έχει προγραμματιστεί για το επόμενο φθινόπωρο.
Σε πολιτικό επίπεδο, η Επιτροπή έκρινε θετικά το γεγονός ότι η συχνότητα των επισκέψεων υψηλού επιπέδου μεταξύ των αρχών της Αλβανίας και της Ελλάδας έχει αυξηθεί. Μεταξύ άλλων, η επίσκεψη του Αλβανού υπουργού Εξωτερικών στην Αθήνα τον Μάρτιο του 2016 και η επίσκεψη του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών στα Τίρανα τον Ιούνιο του 2016, στο πλαίσιο της 25ης επετείου της διμερούς συνθήκης φιλίας, αποτελούν ενδείξεις ανανεωμένης δέσμευσης. Οι διπλωματικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών εντάθηκαν, μεταξύ άλλων για τη βελτίωση του πλαισίου του πολιτικού διαλόγου. Η Επιτροπή επικρότησε το γεγονός ότι οι δύο χώρες εξετάζουν τη θέσπιση κοινού μηχανισμού, που θα συνέρχεται σε τακτά χρονικά διαστήματα για την επίλυση των εκκρεμών διμερών ζητημάτων. Σε αυτά περιλαμβάνονται η οριοθέτηση της ελληνοαλβανικής υφαλοκρηπίδας και των θαλάσσιων ζωνών, τα δικαιώματα των ατόμων που ανήκουν σε μειονότητες και το τσαμικό ζήτημα. Η Επιτροπή επικρότησε τις προσπάθειες αυτές, εκφράζοντας επιδοκιμασία για τις εν λόγω σημαντική νέα διπλωματική δέσμευση, σε ανταλλαγή επιστολών με τον υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδας.