Τι ανέφερε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, μιλώντας στον Νίκο Χατζηνικολάου στο πλαίσιο του συνεδρίου «Η πράσινη οικονομία στην εποχή της ενεργειακής κρίσης».
Του Δημήτρη Χριστούλια
Ο κ. Σκρέκας μιλώντας στο συνέδριο «Η πράσινη οικονομία στην εποχή της ενεργειακής κρίσης», το οποίο συνδιοργανώνουν η Next is Now και η Dome Consulting Firm και τελεί υπό την αιγίδα του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης Κεντρικής Μακεδονίας, τόνισε ότι «η Ευρώπη και μπορεί και επιβάλλεται να λάβει αποφάσεις για να μπορέσει να στηρίξει την ευρωπαϊκή κοινωνία, τους ευρωπαίους πολίτες αλλά και την παραγωγική βάση συνολικά της Ευρώπης απέναντι σε μια ενεργειακή κρίση τεράστιων διαστάσεων που δεν έχουμε ξαναδεί τέτοιου είδους τις τελευταίες δεκαετίες.
«Είναι πολύ πιο βαθιά και πολύ πιο δύσκολο να αντιμετωπισθεί ακόμη και από τις μεγάλες πετρελαϊκές κρίσεις της δεκαετίας του ’70, γιατί τότε το πρόβλημα αφορούσε μόνο το πετρέλαιο. Τότε είχε πολύ υψηλές τιμές στο πετρέλαιο, σήμερα έχουμε ιλιγγιώδεις τιμές στο φυσικό αέριο που είναι 10 και 12 φορές υψηλότερες σε σχέση με μια κανονική χρονιά, πριν από 1,5 έτος. Αυτό έχει παρασύρει τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειες που και αυτές έχουν δεκαπλασιαστεί σε σχέση με πριν από έναν χρόνο και ταυτόχρονα έχουμε και πολύ ψηλές τιμές πετρελαίου. Άρα αυτό το μείγμα υποδηλώνει ότι η Ευρώπη πρέπει να πάρει μέτρα. Αν με ρωτάτε αν είναι αργά, θα σας πω ότι: Κάλιο αργά παρά ποτέ».
Σε ερώτηση του εκδότη και διευθυντή της Realnews αν η Ελλάδα έχει κάνει κάτι διαφορετικό, κάτι πιο γενναίο σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, καθώς και εκείνες λαμβάνουν μέτρα στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεών τους, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας επισήμανε ότι «η Ελλάδα έχει πρωτοπορήσει και στην αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, έχοντας προχωρήσει σε παρεμβάσεις που έχουν ρυθμιστικό χαρακτήρα, αφορούν τις υποδομές αλλά και μέτρα οικονομικής στήριξης. Η Ελλάδα έχει λάβει εξαίρεση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού και Ενέργειας και έχει εφαρμόσει εδώ και δύο μήνες έναν μηχανισμό που έχει αλλάξει τα δεδομένα στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Δηλαδή έχουμε βάλει ένα πλαφόν στην αποζημίωση των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής και ανακτούμε από τις εταιρείες ηλεκτροπαραγωγής υπερέσοδα τα οποία δημιουργούνται εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί το ευρωπαϊκό μοντέλο προσδιορισμού της χονδρικής τιμής στην ηλεκτρική ενέργεια. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε ανακτήσει τους πρώτους δύο μήνες της λειτουργίας του μοντέλου πάνω από 1,5 δισ. ευρώ υπερεσόδων, έχουμε εισπράξει δηλαδή πίσω από τις εταιρείες ηλεκτροπαραγωγής πάνω από 1,5 δισ. ευρώ, το Σεπτέμβριο εκτιμούμε ότι θα ανακτήσουμε 1,1 δισ. ευρώ τα οποία στη συνέχεια αυτά έρχονται και επιστρέφουν στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, που έχουμε συστήσει από τον προηγούμενο Σεπτέμβριο, το οποίο επιδοτεί τους λογαριασμούς ρεύματος. Είναι πολύ τιμητικό για την Ελλάδα ότι αυτός ο Μηχανισμός που η Ελλάδα έχει ήδη εφαρμόσει, συζητείται η πιθανότητα να εφαρμοσθεί και σε ευρωπαϊκό επίπεδο».
«Επίσης, έχουμε προχωρήσει σε υποδομές, έχουν διπλασιάσει την χωρητικότητα της εγκατάστασης αεριοποίησης στην Ρεβυθούσα για να διασφαλίσουμε την επάρκεια εφοδιασμού με φυσικό αέριο στην περίπτωση που διακοπεί η ροή φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Ακόμη έχουμε προχωρήσει σε μέτρα οικονομικής ενίσχυσης απευθείας στους λογαριασμούς ρεύματος. Χρήματα που ένα μέρος προέρχεται από την ανάκτηση των εσόδων από τις εταιρείες ηλεκτροπαραγωγής αλλά και από την συμβολή του κρατικού προϋπολογισμού».
«Ο φόβος ότι η Ρωσία μπορεί να διακόψει εντελώς τη ροή του φυσικού αερίου προς την Ευρώπη έχει εκτινάξει στα ύψη τις τιμές»
Στην ερώτηση του Ν. Χατζηνικολάου «εάν φταίει μόνο ο Πούτιν για αυτό που συμβαίνει, αυτός είναι ο μοναδικός και αποκλειστικός υπεύθυνος. Είναι τόσο δυνατόν έτσι ώστε να μπορεί να «γονατίσει» ολόκληρη την Ευρώπη, ο Κ. Σκρέκας απάντησε ότι «η αλήθεια είναι ότι ναι ότι αυτή την στιγμή η τροφοδοτούμενη, συνεχιζόμενη ενεργειακή κρίση οφείλεται στον στραγγαλισμό της Ευρώπης από την Ρωσία σε ότι αφορά την ροή του φυσικού αερίου. Έχει κλείσει η στρόφιγγα, έχει μειωθεί τουλάχιστον, μέχρι την στιγμή που μιλάμε, κατά 80% η μόνιμη ροή φυσικού αερίου προς την Ευρώπη από τον Nord Stream 1. Έχει ανακοινωθεί και θα διακοπεί η λειτουργία του για 3-4 ημέρες εντός Σεπτεμβρίου και ο φόβος τελικά ότι μπορεί η Ρωσία να αποφασίσει την ολική διακοπή φυσικού αερίου προς την Ευρώπη έχει εκτινάξει σε δυσθεώρητα ύψη τις τιμές του φυσικού αερίου και αυτό παρασύρει μαζί και την ηλεκτρική ενέργεια. Άρα, πράγματι αυτή την στιγμή θα έλεγα ότι βασική αιτία είναι η ρωσική στρατηγική στραγγαλισμού της Ευρώπης».
Σε ό,τι αφορά την εξασφάλιση της επάρκειας της χώρας με φυσικό αέριο ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας επισήμανε ότι και εδώ προχωρήσαμε πολύ έγκαιρα ως κυβέρνηση στην αδειοδότηση και στην τοποθέτηση μια νέας πλωτής δεξαμενής στη Ρεβυθούσα που δίνει την δυνατότητα να διπλασιάσουμε σχεδόν την χωρητικότητα, την αποθηκευτική δυνατότητα αλλά και να δώσουμε τη δυνατότητα να μπορεί να υποδέχεται δύο πλοία ταυτόχρονα με υγροποιημένο φυσικό αέριο LNG και αυτό να αυξήσει πολύ την δυνατότητα αεριοποίησης. Από κει και πέρα πρέπει να πούμε ότι η ΔΕΗ προχωράει σε ένα πρόγραμμα διπλασιασμού της ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη, έχουν αυξηθεί οι εξορύξεις λιγνίτη και πρόκειται να μπει και μια νέα μονάδα λιγνίτη, η Πτολεμαϊδα 5 σε λειτουργία τον Σεπτέμβριο και αυτό θα βοηθήσει να μειώσουμε την εισαγωγή φυσικού αερίου για την ηλεκτροπαραγωγή και έχουμε επίσης και την δυνατότητα 5 μονάδες φυσικού αερίου που είναι διπλού καυσίμου να χρησιμοποιήσουν πετρέλαιο στην περίπτωση που έχουμε θέματα στον εφοδιασμό με φυσικό αέριο από την Ρωσία.
«Είναι απαραίτητο να στηρίξουμε τα νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις»
Επίσης, ο Κ. Σκρέκας ρωτήθηκε για τον εάν οι επιδοτήσεις είναι μια κανονική λύση, μια μόνιμη λύση ή μήπως με τις επιδοτήσεις παίρνει ένα λάθος μήνυμα εφησυχασμού η κοινωνία και τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις ο υπουργός απάντησε ότι «καταρχάς είναι απαραίτητο να στηρίξουμε αυτή την στιγμή τα νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις απέναντι σε αυτή την πρωτοφανή ενεργειακή κρίση που μας έχει πλήξει. Και θα το κάνουμε για όσο χρειαστεί. Η ηλεκτρική ενέργεια σε ένα νοικοκυριό έχει μεγάλο βαθμό ανελαστικότητας. Δηλαδή ήδη τα ελληνικά νοικοκυριά έχουν προχωρήσει σε μείωση της κατανάλωσης. Βλέπουμε ότι και τον Ιούνιο η κατανάλωση φυσικού αερίου και κατά συνέπεια της ηλεκτρικής ενέργειας ή να το πω καλύτερα η μείωση της κατανάλωσης της ηλεκτρικής ενέργειας η οποία εν πολλοίς παράγεται και από φυσικό αέριο έχει οδηγήσει σε μείωση φυσικού αερίου κατά 22% τον Ιούνιο και κατά 14% τον Ιούλιο».
«Συγκεκριμένα η ζήτηση της ηλεκτρικής ενέργειας έχει μειωθεί κατά 13% τον Ιούλιο. Αυτό σημαίνει ότι η ελληνική κοινωνία έχει πάρει το μήνυμα και αντιλαμβάνεται ότι έρχεται ένας δύσκολος χειμώνας και ότι η εξοικονόμηση πρέπει να είναι βασικό τρόπος αντιμετώπισης της κρίσης. Από κει και πέρα δεν μπορούμε να αφήσουμε τα νοικοκυριά απροστάτευτα γιατί οι τιμές έχουν δεκαπλασιασθεί. Εμείς απορροφούμε το 94% της αύξησης, παρόλα αυτά είναι πολύ πιο μειωμένοι οι λογαριασμοί του ρεύματος σε σχέση με τον προηγούμενο χειμώνα. Παρόλα αυτά όμως δεν λύνουμε το πρόβλημα. Άρα εκ των πραγμάτων θα πρέπει να στηρίξουμε τα νοικοκυριά γιατί αλλιώς δεν θα μπορέσουν να θερμανθούν τον χειμώνα , δεν θα μπορέσουν να επιβιώσουν, θα πρέπει να στηρίξουμε την παραγωγική βάση της χώρας γιατί θα πρέπει και μετά από αυτή την κρίση που κάποια στιγμή θα ολοκληρωθεί η Ελλάδα να βγει πιο δυνατή, όπως βγήκε πιο δυνατή μετά την πανδημία του κορωνοϊού, άρα ναι θα σας πω ότι αυτή την στιγμή οι επιδοτήσεις είναι απαραίτητες και για την κοινωνική συνοχή αλλά και στην επιβίωση της παραγωγικής βάσης και την στήριξη της Οικονομίας».
«Οι μικρές κινήσεις μπορούν να φέρουν μεγάλη εξοικονόμηση»
Καταλήγοντας ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας αναφέρθηκε στην εξοικονόμηση ενέργειας τονίζοντας «ότι μικρές κινήσεις μπορούν να φέρουν μεγάλη εξοικονόμηση. Αυτό το έχει αντιληφθεί ήδη η ελληνική κοινωνία και τα ελληνικά νοικοκυριά και δείχνει τεράστια ωριμότητα στον τρόπο που αντιμετωπίζει το πρόβλημα. Βλέπω μειώσεις στις καταναλώσεις. Αυτό σημαίνει πολλά. Βεβαίως εδώ ο δημόσιος τομέας θα πρέπει να δώσει το καλό παράδειγμα. Για αυτό και προχωρήσαμε σε ένα εθνικό σχέδιο εξοικονόμησης, μείωσης της κατανάλωσης στο Δημόσιο , το οποίο το σχεδιάσαμε και με τον υπουργό Εσωτερικών Μάκη Βορίδη και τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Θεόδωρο Σκυλακάκη έχουμε θέσει ως ένα στόχο μείωσης της κατανάλωσης στον Δημόσιο τομέα κατά 15%, έχουμε βεβαίως ορίσει ότι θα πρέπει υποχρεωτικά να προσδιορισθούν ενεργειακοί υπεύθυνοι για παράδειγμα για κάθε κτίριο έχει δημιουργηθεί μια πλατφόρμα ηλεκτρονική όπου ο ενεργειακός υπεύθυνος θα πρέπει να ανεβάζει τα στοιχεία, τον αριθμό μετρητή και τις καταναλώσεις για να μετρήσουμε και να παρακολουθήσουμε εάν έγινε αυτή η μείωση και θα σας πω ότι υπάρχουν κίνητρα αλλά και ποινές για αυτούς τους οποίους δεν θα πετύχουν τον στόχο στον δημόσιο τομέα. Η επικοινωνιακή καμπάνια θα δίνει την δυνατότητα της ενημέρωσης των πολιτών, ποιες είναι αυτές οι μικρές κινήσεις που μπορούν να φέρουν πολύ μεγάλη εξοικονόμηση και άρα χαμηλότερο λογαριασμό ρεύματος και βεβαίως λιγότερες εισαγωγές φυσικού αερίου. Εγώ θα επαναλάβω στο συμβούλιο υπουργών Ενέργειας την πρότασης της Ελλάδος για κεντρική ευρωπαϊκή λύση απέναντι σε αυτή την τεράστια ενεργειακή κρίση. Που πλήττει συνολικά την Ευρώπη και άρα και την χώρα μας».