της Τζένης Κριθαρά
«Βουλιάζουν» τα εισοδήματα των εργαζομένων στον ευρωπαϊκό Νότο, την ώρα που το χάσμα μεταξύ αυτών και των εισοδημάτων των εργαζομένων στα κράτη της βόρειας Ευρώπης βαίνει διερυνόμενο. Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), τα οποία αποτυπώνουν το μέγεθος της απώλειας εισοδήματος που κατεγράφη την περίοδο 2007-2014 στα εισοδήματα των εργαζομένων των κρατών της Νότιας Ευρώπης, ανεξαρτήτως εισοδηματικής τάξης.
Ασφαλώς, η Ελλάδα της κρίσης και των τριών μνημονίων δεν θα
μπορούσε παρά να πρωτοστατεί στη συρρίκνωση των εισοδημάτων των εργαζομένων.
Στη χώρα μας, το 10% των εργαζομένων που λαμβάνει τις χαμηλότερες αποδοχές
είδαν το εισόδημά τους να μειώνεται κατά 67% (!) κατά την περίοδο 2007-2014,
ενώ η μείωση των αποδοχών για τη μεσαία εισοδηματική τάξη διαμορφώθηκε στο 50%
κατά το ίδιο διάστημα. Για το 10% των εργαζομένων με τις υψηλότερες αποδοχές η
μείωση του εισοδήματος ανήλθε στο 45%.
Μάλιστα, η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στη χώρα μας είναι
τόσο άσχημη, που δύσκολα μπορεί να συγκριθεί με αυτή που επικρατεί στους
νοτιοευρωπαίους γείτονές μας-ειδικά σε ό,τι αφορά στα εισοδήματα της μεσαίας
τάξης. Μόνο το πιο αδύναμο 10% των εισοδηματικών τάξεων στην Ισπανία βρίσκεται
σε λίγο χειρότερη κατάσταση από αυτή του πιο αδύναμου 10% στην Ελλάδα.
Όπως μπορείτε να δείτε και στον πίνακα του Bridging Europe,
η Πορτογαλία βρίσκεται στην τρίτη θέση, με την Ιταλία και τη Γαλλία σε ελαφρώς
καλύτερη κατάσταση.
Το μέλλον των εισοδημάτων των εργαζομένων στον ευρωπαϊκό
Νότο προβλέπεται ακόμη πιο ζοφερό, αν τα συγκρίνει κανείς με την κατάσταση της
αγοράς εργασίας στη Γερμανία, η οποία αναδεικνύεται ως η μοναδική χώρα της
Ευρωζώνης που δεν επηρεάστηκε από την πολιτική της λιτότητας, διεύρυνε το
εμπορικό της πλεόνασμα και έδωσε ώθηση σε όλους τους τομείς της οικονομίας,
καθώς και στην αγορά εργασίας, προς μία θετική κατεύθυνση.
Όπως βλέπετε και στον πίνακα, κατά την περίοδο 2007-2014,
όλες οι εισοδηματικές κατηγορίες στη Γερμανία σημείωσαν αύξηση 5-9%.
Η κατακόρυφη πτώση του εισοδήματος των εργαζομένων επηρεάζει
αναπόφευκτα όλους του τομείς των δημοσιονομικών και πρώτα απ’ όλα το
ασφαλιστικό σύστημα και την εισπραξιμότητα των φόρων.
Μιλώντας στο Enikonomia.gr, ο Ομότιμος Καθηγητής του
Παντείου Πανεπιστημίου, Σάββας Ρομπόλης, εξηγεί πως «με τις παρεμβάσεις των
τριών μνημονίων έχουν καταλυθεί οι βασικές αρχές του ασφαλιστικού συστήματος
και κυρίως η αρχή της αλληλεγγύης των γενεών και η αρχή της αναλογικότητας των
εισφορών. Το ασφαλιστικό σύστημα λειτουργεί περισσότερο με όρους
φορολογικότητας, παρά με όρους κοινωνικής ασφάλισης. Πρόκειται για μία
στρατηγική φορολογικοποίηση του ασφαλιστικού συστήματος».
«Στην ουσία, έχουμε ένα σύστημα της μη αναλογικότητας των
εισφορών», σημειώνει ο κ. Ρομπόλης και παραθέτει το εξής χαρακτηριστικό
παράδειγμα: «οι εργαζόμενοι που σήμερα είναι ηλικίας 40,45 ή 30 ετών, θα δώσουν
στο σύστημα 100 μονάδες και αυτό που θα τους επιστρέψει το σύστημα από τη
στιγμή που θα βγουν στη σύνταξη μέχρι να πεθάνουν είναι 53 μονάδες. Προηγουμένως,
η αντιστοιχία ήταν 100-90 μονάδες, όπως συμβαίνει και στις βόρειες χώρες».
«Δεν υπάρχει αναλογικότητα ή ανταποδοτικότητα, έχουμε
σύγκρουση γενεών με το σύστημα να παίρνει πολλά από τους ήδη εργαζόμενους για
να καλύψει τα ελλείμματα. Ήδη από το 2016 έχει ξεκινήσει η σύγκρουση γενεών»,
υπογραμμίζει ο κ. Ρομπόλης και καταλήγει:
«Το χάσμα ανάμεσα στη Γερμανία και στις χώρες του ευρωπαϊκού
Νότου οφείλεται-ιδίως μετά το 2010-στην εφαρμογή των μνημονίων, καθώς θεωρείται
πως η δημοσιονομική πειθαρχία θα μπορέσει να λύσει το δημοσιονομικό πρόβλημα
της χώρας».