Συνολικά 69 μεγάλα έργα ύψους 21,4 δισ. θα
ολοκληρωθούν στην Ελλάδα το διάστημα από
το 2017 μέχρι το 2022, σύμφωνα με σχετικά στοιχεία της μελέτης της PwC Ελλάδας, «Υποδομές – Χρηματοδοτώντας το Μέλλον».
Τα στοιχεία της μελέτης συμπεριλαμβάνουν τα έργα
υποδομών (μεταφορές, ενέργεια, ύδρευση και διαχείριση αποβλήτων) που βρίσκονται
ήδη σε εξέλιξη ή σε προχωρημένο σχεδιασμό.
Μάλιστα κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, οι επενδύσεις
σε υποδομές σαν ποσοστό του ΑΕΠ κατακρημνίσθηκαν από το 3,7% (2006) στο 1,1%
(2016) χάνοντας 3,6 δισ. ευρώ σε ετήσια
βάση (συνολική απώλεια 62 δισ.ευρώ). Ως αποτέλεσμα οι άμεσες θέσεις απασχόλησης
στον κλάδο των κατασκευών υποδομών από το 2009 μειώθηκαν κατά 41%, τα έργα
υποδομών επηρεάστηκαν σημαντικά από τους δημοσιονομικούς περιορισμούς και την
μείωση της ροής της ιδιωτικής χρηματοδότησης.
Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με σχετικά στοιχεία της μελέτης:
Το ανεκτέλεστο
υπόλοιπο έργων υποδομών στην Ελλάδα ανέρχεται σε 21,4 δισ. ευρώ από τα οποία 13,7
δισ. ευρώ αφορούν έργα σε εξέλιξη.
Από
τα 69 έργα που προγραμματίζονται να παραδοθούν μέχρι το 2022, η ενέργεια
καλύπτει το 42%, οι σιδηρόδρομοι και τα έργα σε μετρό/τραμ το 31% και οι οδικές
συγκοινωνίες το 15%.Τα κύρια
συμπεράσματα της μελέτης είναι τα εξής:
1) Από το 2014 έως
το Φεβρουάριο του 2017, ολοκληρώθηκαν 16 έργα υποδομών με συνολικό
προϋπολογισμό 2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων ο αυτοκινητόδρομος “Μορέας” είναι το
μεγαλύτερο έργο (1 δισ. ευρώ).
2) Ο αριθμός των
έργων υποδομών σε εξέλιξη ή σχεδιασμό έχει αυξηθεί σημαντικά κατά τη διάρκεια
της κρίσης και η αξία τους ανέρχεται σε 21,4 δισ. ευρώ μέχρι το 2022.
3) Από τα συνολικά 69
έργα που θα παραδοθούν μέσα στα επόμενα 6 χρόνια, τα 34 αφορούν Δρόμους,
Λιμάνια και Αεροδρόμια, 15 την Ενέργεια, 10 το Σιδηροδρομικό Δίκτυο και 10 την
Ύδρευση και Διαχείριση Αποβλήτων.
4) Τα περισσότερα
από τα έργα της ενέργειας και του σιδηροδρομικού δικτύου είναι σε εξέλιξη, οι
δρόμοι αναμένεται να παραδοθούν μέσα στο 2017, ενώ τα έργα ύδρευσης/διαχείρισης
αποβλήτων και τουριστικών υποδομών βρίσκονται ακόμη σε αρχικό στάδιο σχεδιασμού.
5) Οι βασικές
προκλήσεις για την χρηματοδότηση των έργων υποδομών είναι το υψηλό κόστος του
έργου, τα χαμηλά έσοδα από τους χρήστες, η χαμηλή δημόσια χρηματοδότηση και τα
εμπόδια για τις ιδιωτικές επενδύσεις.
6) Ζωτικής σημασίας
για την αναζωογόνηση των επενδύσεων σε έργα υποδομών είναι η αποτελεσματική
απορρόφηση των προγραμμάτων του νέου ΕΣΠΑ, η δημιουργία κινήτρων για τη
συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα με τη μορφή παραχωρήσεων και η σταδιακή αύξηση
της κρατικής χρηματοδότησης. Μέσω του νέου ΕΣΠΑ, από το 2014 έως το 2020 αναμένεται
να αντληθούν 8,2 δισ. ευρώ για
χρηματοδότηση έργων υποδομών.
7) Οι ΣΔΙΤ και τα Ομόλογα Έργου θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην μεγαλύτερη
συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στη χρηματοδότηση των έργων υποδομών,
εμπλουτίζοντας τα χαρτοφυλάκια των θεσμικών επενδυτών με χαμηλού κινδύνου
προϊόντα αλλά προϋπόθεση αποτελεί η βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος και η
μείωση της πολιτικής αβεβαιότητας.
στο 