Το
άρθρο 155 του ισπανικού συντάγματος, το οποίο ενεργοποίησε σήμερα ο Μαριάνο Ραχόι, επιτρέπει στην κεντρική κυβέρνηση της Ισπανίας να αναλάβει απευθείας τη διοίκηση
ημιαυτόνομων περιοχών σε περιπτώσεις κρίσεων. Ήταν η πρώτη φορά που
ενεργοποιήθηκε το άρθρο αυτό από τότε που αποκαταστάθηκε η δημοκρατία στη χώρα
στα μέσα της δεκαετίας του 1970.
Το
άρθρο προβλέπει πως αν μια περιφερειακή κυβέρνηση “ενεργεί κατά τέτοιο
τρόπο ώστε να απειλείται σοβαρά το γενικό συμφέρον της Ισπανίας”, η
Μαδρίτη “μπορεί να αναλάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να την υποχρεώσει
να συμμορφωθεί δια της βίας”. Ειδικότερα, προβλέπει τα εξής:
-
“Εάν μία αυτόνομη κοινότητα δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις που της
επιβάλλονται από το σύνταγμα ή άλλους νόμους ή πράττει με τρόπο ο οποίος
ζημιώνει το γενικό συμφέρον της Ισπανίας, η κυβέρνηση, αφού υποβάλει επίσημη
διαμαρτυρία στον Πρόεδρο της Αυτόνομης Κοινότητας και στο βαθμό που δεν θα
ικανοποιηθεί από την απάντησή του, μπορεί, με την απόλυτη πλειοψηφία της
Γερουσίας, να υιοθετήσει μέσα τα οποία η ίδια κρίνει απαραίτητα ώστε να
επιβάλει την εκπλήρωση αυτών των υποχρεώσεων και τον σεβασμό του
προαναφερθέντος γενικού συμφέροντος”.
-“Σε
ό,τι αφορά την εφαρμογή των μέτρων που προβλέπονται στην προηγούμενη παράγραφο,
η κυβέρνηση μπορεί να δίνει οδηγίες προς όλες τις αρχές των Αυτόνομων
Κοινοτήτων”.
Η
Ισπανία υποδιαιρείται σε 17 Αυτόνομες Περιφέρειες, οι οποίες διαθέτουν τοπικά
κοινοβούλια και τοπικές κυβερνήσεις – διοικήσεις, οι οποίες λογοδοτούν σε αυτά.
Ορισμένες από αυτές, όπως η Γαλικία, η Χώρα των Βάσκων και η Καταλονία,
απολαμβάνουν ευρύτερα επίπεδα αυτονομίας, λόγω εθνικών και πολιτιστικών
ιδιαιτεροτήτων.
Αν
και το μοντέλο διάρθρωσης του ισπανικού κράτους έχει έντονο το στοιχείο της αποκέντρωσης,
δεν έχει ομοσπονδιακή μορφή και σε καμία εκ των επαρχιών δεν αναγνωρίζεται
δικαίωμα αυτοδιάθεσης – απόσχισης ή άσκησης εξωτερικής πολιτικής διαφορετικής
από εκείνη της κεντρικής ισπανικής κυβέρνησης.
Η
Καταλονία αυτή τη στιγμή απολαμβάνει μεγάλης αυτονομίας, περιλαμβανομένου του ελέγχου της
αστυνομίας της, της παιδείας και της υγείας.
Στην
Περιφέρεια αντιστοιχεί το ένα πέμπτο της ισπανικής οικονομίας και οι υποστηρικτές
της ανεξαρτησίας της υποστηρίζουν ότι η περιοχή συνεισφέρει υπερβολικά στην
εθνική οικονομία.
Αντίθετα,
οι πολέμιοι της ανεξαρτησίας θεωρούν ότι η Καταλονία είναι ισχυρότερη ως τμήμα
της Ισπανίας και ότι πιθανή απόσχισή της μπορεί να επιφέρει οικονομική
καταστροφή για ολόκληρη τη χώρα.
Περίπου
1.200 εταιρείες με έδρα την Καταλονία μετέφεραν ήδη την έδρα τους σε άλλες
περιοχές της Ισπανίας έπειτα από το δημοψήφισμα, ενώ αυτή την εβδομάδα η
Μαδρίτη αναθεώρησε προς τα κάτω – στο 2,3% από 2,6% – την πρόβλεψή της για τον
ρυθμό ανάπτυξης της ισπανικής οικονομίας, λόγω της καταλανικής κρίσης.
Μετά
την ενεργοποίηση του άρθρου 155, το ισπανικό υπουργικό συμβούλιο προτείνει τη
διάλυση της περιφερειακής κυβέρνησης της Καταλονίας και τη διενέργεια τοπικών
εκλογών τον Ιανουάριο καθώς και την ανάληψη του ελέγχου της 16.000 ανδρών
αστυνομικής δύναμης της επαρχίας.
Έπειτα
από τη σημερινή έκτακτη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου τα επόμενα βήματα
θα εξεταστούν από επιτροπή της Γερουσίας πριν από την τελική ψηφοφορία. Το
συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα (PP) του Ραχόι έχει την πλειοψηφία στη Γερουσία,
γεγονός που σημαίνει ότι οι προτάσεις αναμένεται να ψηφιστούν.
Πηγή
Πληροφοριών: ΑΠΕ-ΜΠΕ
στο 