Του Τάσου Δασόπουλου
Πιο κοντά στο τρίτο δάνειο και κατά συνέπεια τρίτο μνημόνιο θα φέρει την Ελλάδα μια -ενδεχόμενη- αναστολή της δανειοδότησης του ΔΝΤ για το 2015 όπως έχουν αφήσει σαφώς να εννοηθεί ο επικεφαλής του ταμείου για την Ευρώπη κ. Πoλ Τόμσεν.
Μιλώντας χθες στο ΕΒΕΑ ο υπουργός οικονομικών κ. Γιάνης Βαρουφάκης έθεσε το θέμα της αποχώρησης του ΔΝΤ για το επόμενο πρόγραμμα σταθεροποίησης της ελληνικής οικονομίας.
Δεν όμως καθόλου βέβαιο ότι το Ταμείο θα συνεχίσει το δικό του δάνεια και στο τρέχον πρόγραμμα.
Ως γνωστό το καταστατικό του ταμείου δεν επιτρέπει την συνέχιση της χρηματοδότησης μια χώρας μέλους του αν αυτό δεν μπορεί να χρηματοδοτήσει το χρέος της για τους επόμενους 12 μήνες και αν ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ δεν έχει προοπτική να προσεγγίσει το 120% του ΑΕΠ σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα.
Ο κ. Τόμσεν έχει ήδη προειδοποιήσει για δύο πράγματα:
Το πρώτο είναι ότι χωρίς συμφωνία άμεσα η Ελλάδα δεν έχει την δυνατότητα να αποπληρώσει την δόση συνολικού ύψους 1,5 δις ευρώ προς το ΔΝΤ τον επόμενο μήνα. Με άλλα λόγια βρίσκεται άμεσα μπροστά στο ενδεχόμενο της στάση πληρωμών για το χρέος της.
Το δεύτερο είναι ότι η συνέχιση της χρηματοδότηση της χώρας εξαρτάται πρωτίστως από την έκθεση βιωσιμότητας του χρέους που θα συντάξει το ταμείο όταν και όποτε ολοκληρωθεί η τρέχουσα διαπραγμάτευση.
Δεδομένο είναι ότι η μερική έστω δημοσιονομική χαλάρωση για ένα χρόνο σε συνδυασμό με ένα εξάμηνο απόλυτης στασιμότητας της οικονομίας -δημόσιας και ιδιωτικής- λόγω των εκλογών και της διαπραγμάτευσης έχει αλλάξει την τροχιά του χρέους η οποία είναι πλέον αυξητική.
Συνεπώς το Ταμείο δεν μπορεί να συνεχίσει να χρηματοδοτεί την χώρα μας μέχρι να πάρουν μέτρα και η Ελλάδα ώστε να επαναφέρει την κατάσταση σε κάποιο έλεγχο αλλά και η ΕΕ υλοποιώντας την υπόσχεση της 27ης Νοεμβρίου του 2012 για μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι με βάση την δανειακή σύμβαση του 2012 το ΔΝΤ θα έπρεπε να είχε ήδη καταβάλει 7 δις ευρώ μέχρι το τέλος του προηγούμενου χρόνο.
Από αυτά τα 3,5 δις είναι μέρος της δόσης των 7,2 δις ευρώ και άλλα 3,5 δις ευρώ ως τελευταία δόση για τον Δεκέμβριο του 2014. Το δάνεια από το ΔΝΤ έχει επιπλέον υπόλοιπο ύψους 8,5 δις καταβλητέο έως και τον Μάρτιο του 2016.
Με δεδομένα τα «μπρός πίσω» της διαπραγμάτευσης που συνεχίζεται και σήμερα στις Βρυξέλλες κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί πότε και πως θα ολοκληρωθεί.
Στην παρούσα φάση η ΕΕ και κυρίως η Γερμανία, δεν δείχνει διάθεση να κάνει καμμία κίνηση προς την κατεύθυνση της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους.
Χθες ο Γερμανός υπουργός οικονομικών κ. Σόϊμπλε δεν απέκλεισε ακόμη και το ενδεχόμενο της χρεοκοπίας για την Ελλάδα.
Τούτο με δεδομένο ότι δεν διατίθεται να εγκρίνει την εκταμίευση ούτε ενός ευρώ από τα 3,7 δις ευρώ που είναι το ευρωπαϊκό κομμάτι της δόσης των 7,2 δις ευρώ (αφού τα 3,5 δις ευρώ του ΔΝΤ θα παραμείνουν παγωμένα επ αόριστο) πριν δεί εφαρμοσμένα μέτρα.
Με αυτό το δεδομένο ακόμη όμως και αν η Ελλάδα καταφέρει την συμφωνία και πάρει τα 3,7 δις ευρώ από τα οποία τα 1,8 δις ευρώ ως τελευταία δόση του δανείου από την ΕΕ και τα 1,9 δις ευρώ από τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων της ΕΚΤ ο λογαριασμός για το χρέος «δεν βγαίνει» για φέτος.
Τούτο με δεδομένο ότι κανείς δεν μπορεί να προβλέψει αν και πότε θα έχουμε ελάφρυνση του χρέους και αν τα μέτρα που θα αποφασιστούν θα δίνουν προοπτική βιωσιμότητας του χρέους.
Την ίδια ώρα από την 1/6 μέχρι και τις 31/12 του 2015 η Ελλάδα θα πρέπει να πληρώσει για υποχρεώσεις χρέους 16,1 δις ευρώ Από αυτά τα 13,1 δις ευρώ είναι εξοφλήσεις υποχρεώσεων και 3 δις ευρώ είναι τόκοι. Τα χρήματα αυτά ή θα καλυφθούν με νέο δάνειο ή θα οδηγήσουν σε χρεοκοπία…