Το Κράτος Δικαίου, βασική συνιστώσα της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, βρίσκεται σε μια φάση παρακμής όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς, υπογράμμισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος κατά την εναρκτήρια ομιλία του με θέμα «Το Κράτος Δικαίου στον Αστερισμό μιας Αναστρέψιμης Παρακμής» στο πλαίσιο επιστημονικής εκδήλωσης του Σώματος Ομότιμων Καθηγητών του ΕΚΠA με αντικείμενο συζήτησης την «Συνεισφορά της Νομικής Επιστήμης στην Κοινωνία».
Τούτο οφείλεται- όπως σημείωσε ο Πρόεδρος – στο ό,τι από τη μια πλευρά η Νομοθεσία δεν κατορθώνει να δημιουργήσει ένα σταθερό πλαίσιο νομιμότητας ως προς τη δράση των κρατικών οργάνων, και, από την άλλη, οι διάφοροι κυρωτικοί μηχανισμοί σε περίπτωση παράβασης της αρχής της νομιμότητας από τα κρατικά όργανα δεν λειτουργούν αποτελεσματικά. Δηλαδή δεν λειτουργούν αποτελεσματικά ούτε ο διοικητικός αυτοέλεγχος ούτε ο κοινοβουλευτικός έλεγχος, ούτε ακόμη και ο δικαστικός έλεγχος, που είναι ο σπουδαιότερος κυρωτικός μηχανισμός του κράτους δικαίου.
Συνεχίζοντας, ο κ. Παυλόπουλος υπογράμμισε ότι κύριες αιτίες αυτής της παρακμιακής πορείας του κράτους δικαίου είναι η πολυνομία και η κακονομία. Αφού λόγω αυτών -σημείωσε- ούτε ο διοικούμενος μπορεί να ξέρει με ακρίβεια τις υποχρεώσεις του απέναντι στο κράτος αλλά ούτε τα ίδια τα κρατικά όργανα προλαβαίνουν να ενημερωθούν επαρκώς ως προς τη νομοθεσία. Με αποτέλεσμα να παρανομούν συχνά εν αγνοία τους. Αυτό αυξάνει γεωμετρικά τις δικαστικές υποθέσεις, ενώ επισήμανε ότι στη συνέχεια η δικαιοσύνη -και κυρίως η διοικητική δικαιοσύνη- δέχεται τεράστιο αριθμό υποθέσεων, τις οποίες δεν μπορεί να δικάσει εγκαίρως.
Μια άλλη αιτία της παρακμιακής πορείας του κράτους δικαίου, σύμφωνα με τον κ. Παυλόπουλο, όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο, είναι η νεοφιλελεύθερης αντίληψης «απορρύθμιση», η οποία οφείλεται στην «απέχθεια» του νεοφιλελευθερισμού προς την κρατική δράση. «Έτσι συναντάμε πια συχνά από τη μια πλευρά κανόνες δικαίου που δεν προέρχονται από δημοκρατικώς εκλεγμένα όργανα (π.χ. διεθνή λογιστικά πρότυπα). Και, από την άλλη, όργανα εκτός του κρατικού κορμού, και μάλιστα ως και όργανα των “Αγορών”, που “σφετερίζονται” κρατικές αρμοδιότητες», τόνισε ο Πρόεδρος για να συνεχίσει λέγοντας:
«Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι οι ιδιωτικοί ελεγκτικοί οργανισμοί για τις τράπεζες και, γενικότερα, ιδιωτικές ελεγκτικές εταιρείες που ελέγχουν, αμέσως ή εμμέσως, ακόμη και φορολογικές υποθέσεις πολιτών».
στο 