Το σχέδιο του ασφαλιστικού νομοσχεδίου και οι εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης αναμένεται να τεθούν επί τάπητος κατά την διάρκεια της συνεδρίασης του Κυβερνητικού Συμβουλίου Κοινωνικής Πολιτικής (ΚΥΣΚΟΙΠ), υπό τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης κ. Γιάννη Δραγασάκη.
Ρεπορτάζ: Αργυρώ Μαυρούλη
Η κυβέρνηση θα πρέπει να τηρήσει τη δέσμευση της απέναντι στους δανειστές και να αποστείλει τις προωθούμενες αλλαγές κοστολογημένες έως τις 8 Ιανουαρίου, προκειμένου να συζητηθούν στις 14 Ιανουαρίου στο Eurogroup.
Για την επίτευξη της μείωσης της συνταξιοδοτικής δαπάνης κατά 1% του ΑΕΠ, η κυβέρνηση αναμένεται να προχωρήσει σε σημαντικές μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις, τα εφάπαξ και τα μερίσματα, αλλά και στη χρήση των αποθεματικών και της περιουσίας των ασφαλιστικών ταμείων.
Στο τραπέζι έχει κατατεθεί και πρόταση επιβολής φόρου επί των τραπεζικών συναλλαγών, αλλά και αύξησης των εργοδοτικών εισφορών 1% για τις κύριες συντάξεις, με τους δανειστές και τους εργοδοτικούς φορείς να τάσσονται αρνητικά.
Παράλληλα, στο σχέδιο νόμου θα περιλαμβάνονται ανατροπές στο ύψος των εισφορών και των νέων συντάξεων, αλλά και σαρωτικές ενοποιήσεις όλων των ταμείων σε ένα φορέα.
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες οι βασικοί άξονες του σχεδίου νόμου έχουν ως εξής:
-Εθνική Σύνταξη: Πρόθεση της κυβέρνησης είναι να καταβάλλεται σε όλους τους ασφαλισμένους που έχουν 15 έτη ασφάλισης και να ανέρχεται σε 384 ευρώ. Από την πλευρά τους οι δανειστές υποστηρίζουν ότι τα 15 έτη ασφάλισης πρέπει να γίνουν 20 και να θεσμοθετηθούν εισοδηματικά κριτήρια για τη λήψη της βασικής σύνταξης, ειδικά σε περιπτώσεις πρόωρης συνταξιοδότησης μετά το 2019. Δηλαδή η Εθνική Σύνταξη να δίνεται με εισοδηματικά κριτήρια, μέχρι τη συμπλήρωση των γενικών ορίων για την καταβολή πλήρους σύνταξης, είτε με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας, είτε του 62ου με 40 όμως έτη ασφάλισης.
-Αναλογική Σύνταξη: Θα διαμορφώνεται με βάση του ύψος του συντάξιμου μισθού, τα πραγματικά έτη ασφάλισης του δικαιούχου, τα πλασματικά έτη ασφάλισης, το δικαίωμα του σε πολλαπλές συντάξεις και την ηλικία αποχώρησης του συνταξιούχου. Την κλίμακα των ποσοστών αναπλήρωσης της σύνταξης σε σχέση με τον μισθό του ασφαλισμένου επεξεργάζεται η Εθνική Αναλογιστική Αρχή με κλιμάκια της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO). Σύμφωνα με πληροφορίες η κυβέρνηση επιδιώκει να είναι κοντά στο 60%, ενώ οι θεσμοί ζητούν να μην υπερβαίνει το 50%.
-Επανυπολογισμός συντάξεων: Η κυβέρνηση με βάση την κλίμακα που θα διαμορφωθεί θα προχωρήσει στον επανυπολογισμό όλων των καταβαλλόμενων συντάξεων πριν την εφαρμογή των μειώσεων. Στόχος της κυβέρνησης είναι να «δικαιολογηθούν» μειώσεις που έχουν ήδη εφαρμοστεί, καθώς τυχόν επαναφορά των συντάξεων με βάση την απόφαση του ΣτΕ θα επιβαρύνει το κράτος από 2,5 -4 δισ. ευρώ.
-Ένα ταμείο: Η κυβέρνηση εμφανίζεται αποφασισμένη να συγχωνεύσει όλα τα ταμεία σε ένα φορέα, στον οποίο θα ενταχθούν, αρχικά ως ξεχωριστές διευθύνσεις, όλοι οι κλάδοι κύριας ασφάλισης μισθωτών, αυτοαπασχολουμένων, αγροτών και ναυτικών. Με αυτό τον τρόπο θα είναι ευκολότερο να καθοριστούν ενιαίοι κανόνες εισφορών και παροχών σε όλους τους ασφαλισμένους εντός του 2017.
-Επικουρικές συντάξεις: Αναπόφευκτες θεωρούνται οι μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις, καθώς θα πρέπει να καλυφθεί το έλλειμμα των περίπου 800 εκατ. ευρώ για το 2016. Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση θα επιδιώξει την αντικατάσταση της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος με κανόνα βιωσιμότητας, ώστε το ταμείο να μπορεί να χρησιμοποιήσει τα αποθεματικά του.
Το επικρατέστερο σενάριο προβλέπει κλιμακωτές μειώσεις από 2 έως 28,8% που θα επιβληθούν σύμφωνα με τους υπολογισμούς, σε περισσότερους από 800.000 δικαιούχους που λαμβάνουν επικουρικές συντάξεις άνω των150 ευρώ, προκειμένου να καλυφθούν περίπου 300 εκατ. ευρώ.
Σε μειώσεις θα προχωρήσει η κυβέρνηση σε εφάπαξ και μερίσματα, χωρίς ωστόσο οι ασφαλισμένοι να χάσουν τα χρήματα που έχουν καταβάλει. Συγκεκριμένα στα εφάπαξ αναμένεται μείωση της τάξης του 10%, βάσει νέου συντελεστή υπολογισμού, ενώ τα μερίσματα που διατίθεται σε 280.000 πολιτικούς συνταξιούχους αναμένεται να κοπούν έως και 30%.
-Αύξηση εισφορών: Βέβαιη θεωρείται η αύξηση των εισφορών κατά μια μονάδα (0,5 για εργοδότες και 0,5 για εργαζόμενους) για την ενίσχυση των επικουρικών ταμείων. Η κυβέρνηση υπολογίζει ότι θα εισπράττει ετησίως περισσότερα από 300 εκατ. ευρώ.
Στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης έχει κατατεθεί πρόταση για αύξηση των εργοδοτικών εισφορών κατά μια μονάδα και για τις κύριες συντάξεις, προκειμένου να μη μειωθούν εκ νέου οι κύριες συντάξεις με ανοικτό το ενδεχόμενο η κυβέρνηση να μην επιμείνει στην εφαρμογή της.
Ακόμη θα θεσμοθετηθούν ενιαίες εισφορές σε όλα τα ασφαλιστικά ταμεία για την κύρια ασφάλιση στα επίπεδα του ΙΚΑ, ήτοι 20% ή 21% εάν αυξηθούν κατά 1 μονάδα. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, για το 2016 δεν θα υπάρξουν αλλαγές στις ασφαλιστικές κατηγορίες των ελευθέρων επαγγελματιών και των ανεξάρτητα απασχολούμενων. Αντίθετα, θα αυξηθούν από 7% στο 10% οι εισφορές των αγροτών το 2016 και σταδιακά στο 20% έως το 2019.
Πρόσθετοι πόροι: Η κυβέρνηση προκειμένου να μη μειώσει τις κύριες συντάξεις αναζητά επιπλέον πόρους για το σύστημα μέσω της πάταξης της αδήλωτης εργασίας, που στοιχίζει στο σύστημα 2 δισ. ευρώ, αλλά και της αξιοποίησης –χρήσης της ακίνητης και κινητής περιουσίας ύψους 16,5 δισ. ευρώ. Ακόμη εξετάζεται η επιβολή φόρου στις χρηματιστηριακές συναλλαγές, στην περίπτωση που το χρηματιστήριο κινηθεί υψηλότερα από τα τρέχοντα χαμηλά επίπεδα.
στο 