Στις δημόσιες συμβάσεις αγαθών, υπηρεσιών και δημοσίων έργων στρέφει το ενδιαφέρον της η Επιτροπή Ανταγωνισμού στο πλαίσιο του ρόλου της, δηλαδή του ελέγχου της αγοράς, προκειμένου οι συνθήκες να μην ευνοούν συμπεριφορές καρτέλ.
Σύμφωνα με πληροφορίες από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, στους στόχους της για φέτος έχουν τεθεί πέντε κλάδοι, ο διπλασιασμός των αυτεπάγγελτων ελέγχων, το ξεκαθάρισμα των παλαιών υποθέσεων που εκκρεμούν, η διερεύνηση συμπράξεων καρτέλ και η επέκταση της ελεγκτική της αρμοδιότητας και στους τομείς των τηλεπικοινωνιών και των ταχυδρομικών υπηρεσιών.
Ο έλεγχος των καρτέλ είναι μια δύσκολη διαδικασία, όπως σημειώνουν στελέχη της επιτροπή, καθώς η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι πολύ λίγα καρτέλ αποκαλύπτονται, καθώς οι εμπλεκόμενοι λαμβάνουν σύνθετα μέτρα για να μην ανακαλυφθούν.
Η επιτροπή ήδη έχει προσλάβει οικονομέτρες, μια ειδικότητα απαραίτητη για το έργο που έχει ξεκινήσει και υλοποιεί. Δημιουργείται εντός της Επιτροπής ειδικό τμήμα που θα παρακολουθεί συγκεκριμένες αγορές και διαδικασίες. Δύο από τους τομείς που θα τεθούν υπό παρακολούθηση είναι αυτός των δημοσίων συμβάσεων αγαθών και υπηρεσιών και των δημοσίων έργων.
Η έρευνα θα γίνεται μέσω αλγόριθμων με τα στοιχεία που υπάρχουν στο Εθνικό Ηλεκτρονικό Σύστημα Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΣΗΔΗΣ) και στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων (ΚΗΜΔΗΣ) (ποιοι είναι οι προμηθευτές, το ύψος των προσφορών και σε ποιους γίνεται η ανάθεση κλπ). Από τη διαμόρφωση των προσφορών, όπως αναφέρουν στελέχη της επιτροπής, μπορεί να διαμορφωθεί μία εικόνα εάν υπάρχουν ενδείξεις για συνεννοήσεις και «στήσιμο» διαγωνισμών και τότε θα προχωράει η περαιτέρω διερεύνηση.
Η αξιοποίηση των «big data» είναι μία διαδικασία η οποία έχει αρχίσει να εφαρμόζεται σε αρκετές χώρες και σταδιακά θα γίνεται για άλλους τους κλάδους της οικονομίας.
Για παράδειγμα τα στελέχη της επιτροπής αναφέρουν τον κατασκευαστικό κλάδο. Η τιμή προσφοράς από μικρούς και μεγάλους ομίλους μπορεί να αποτελέσει έναυσμα για περαιτέρω διερεύνηση σε βάθος χρόνου και ένδειξη για καρτερική συμπεριφορά. Κάτι το οποίο για να πιστοποιηθεί, φυσικά, χρειάζεται ενδελεχής έλεγχος.
Πέντε κλάδοι
Στο μεταξύ η επιτροπή έχει θέσει ως αγορές – στόχους προς διερεύνηση για φέτος, στο πλαίσιο των ετήσιων ερευνών της και όχι διότι έχει γίνει αποδέκτης καταγγελιών, τις αγορές του ηλεκτρονικού εμπορίου, του τραπεζικού κλάδου σε συνδυασμό με τις πολιτικές τόνωσης των ηλεκτρονικών και αυτόματων συναλλαγών, αλλά και κάθε μορφής FIN-TEC τεχνολογιών, τις πλατφόρμες ταξί (Uber και BEAT) καθώς και τον τομέα των υπηρεσιών υγείας.
Παράλληλα, για τον κλάδο των σούπερ μάρκετ, πέρα από την κλαδική μελέτη που θα δημοσιοποιηθεί το επόμενο διάστημα, θα υπάρχει συνεχής επικαιροποίηση (με μελέτες) της λειτουργίας του κλάδου, σε διετή βάση.
Στόχος της επιτροπής για φέτος είναι να διπλασιαστούν οι αυτεπάγγελτες έρευνες, παράλληλα με τις έρευνες που θα διεξαχθούν μετά από καταγγελίες και να τριπλασιαστούν του χρόνου ενώ πρόταση της Επιτροπής Ανταγωνισμού προς κυβέρνηση, είναι να θεσπιστεί συναρμοδιότητα με τις επιτροπές τηλεπικοινωνιών και ταχυδρομείων για να διευκολύνεται η ελεγκτική διαδικασία.
Πρόκειται για μια πρακτική που εφαρμόζεται σε άλλες χώρες της Ευρώπης γι’αυτό και θα ζητηθεί να υπάρξει σχετική διευθέτηση στην επικείμενη αναθεώρηση του ν.3959/2011.
Τέλος, σε ο,τι αφορά στο «ξεκαθάρισμα των συρταριών» της επιτροπής, δηλαδή των παλιών υποθέσεων που εκκρεμούσαν ακόμη και πριν το 2011, για φέτος, η Επιτροπή έχει στόχο να «ξεμπλέξει» με 50 υποθέσεις, εκ των οποίων περίπου 30 θα προέρχονται από αυτεπάγγελτες έρευνες και οι άλλες 20 από καταγγελίες. Σημειώνεται ότι μέχρι πέρυσι, ο μέσος όρος των αυτεπάγγελτων ερευνών, κινούταν στις περίπου 15 υποθέσεις.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ