Το αδιαχώρητο παρατηρείται τις τελευταίες δύο εβδομάδες στα Ειρηνοδικεία όλης της χώρας, από δικηγόρους οι οποίοι έχουν σπεύσει να καταθέσουν αιτήσεις πελατών για την υπαγωγή τους στον νόμο Κατσέλη με το ισχύον (ελαστικότερο σε ό,τι αφορά στα κριτήρια) καθεστώς, που από την 1η Ιανουαρίου θα αποτελεί παρελθόν.
Αν και επισήμως δεν υπάρχει «εικόνα» για τον αριθμό των αιτήσεων που έχουν υποβληθεί, πηγές από δικηγορικούς κύκλους αναφέρουν ότι μόνο στο Ειρηνοδικείο Αθηνών από τις αρχές του χρόνου μέχρι και χθες είχαν κατατεθεί 6.250 αιτήσεις, οι οποίες μέχρι και αύριο 31 Δεκεμβρίου, οπότε και εκπνέει η προθεσμία υποβολής αιτήσεων στον νόμο Κατσέλη με το παλαιό, ευνοϊκότερο καθεστώς, δεν αποκλείεται να αγγίξουν και τις 8.000.
Την ίδια ώρα, σοβαρό πρόβλημα έχει δημιουργηθεί από την «απροθυμία» των τραπεζών, όπως καταγγέλλουν οφειλέτες, να τους χορηγηθούν βεβαιώσεις οφειλών και αντίγραφα των δανειακών τους συμβάσεων, οι οποίες αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι των αιτήσεών τους. Η ισχύουσα νομοθεσία ορίζει πως τα δικαιολογητικά αυτά οι τράπεζες υποχρεούνται να τα χορηγούν ανέξοδα και εντός προθεσμίας 10 εργάσιμων ημερών, κάτι που φαίνεται να μην τηρείται πάντα αφού υπάρχουν καταγγελίες ακόμη και για καθυστερήσεις που φθάνουν τους δύο μήνες.
Ήδη για παραβάσεις της συγκεκριμένης διάταξης, οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομίας έχουν προχωρήσει στην επιβολή διοικητικών προστίμων συνολικού ύψους 31.000 ευρώ, όπως αποκάλυψε προ ημερών ο Γενικός Γραμματέας Εμπορίου κ. Αντώνης Παπαδεράκης.
Πέραν των προστίμων και προκειμένου να ξεπεραστεί αυτός ο σκόπελος, το αρμόδιο υπουργείο προχώρησε την περασμένη εβδομάδα στην έκδοση ερμηνευτικής εγκυκλίου η οποία προβλέπει την παράταση ως προς την προσκόμιση των απαραίτητων εγγράφων στον φάκελο του δανειολήπτη που τηρείται στο αρμόδιο Ειρηνοδικείο.
Ερμηνευτική εγκύκλιος πάντως, η οποία σύμφωνα με τον Δικηγορικό Σύλλογο Ελλάδος δεν επιλύει το πρόβλημα, αλλά «αντιθέτως δημιουργεί νέα νομικά αδιέξοδα στους δανειολήπτες και τους νομικούς παραστάτες τους, αφού προβαίνει σε contra legem ερμηνεία του νόμου».
Στην πράξη, σύμφωνα πάντα με τον Δικηγορικό Σύλλογο Ελλάδος, η συγκεκριμένη εγκύκλιος «χορηγεί μεν παράταση ως προς την προσκόμιση των απαραίτητων εγγράφων στον φάκελο του δανειολήπτη που τηρείται στο αρμόδιο Ειρηνοδικείο, αλλά η παράταση αυτή είναι κενή περιεχομένου, αφού δεν επιλύει το βασικότερο πρόβλημα που συνίσταται στην αδυναμία του οφειλέτη να υποβάλει νομότυπη και παραδεκτή Αίτηση και να τύχει της δίκαιης κρίσης του Δικαστηρίου».
Για τον λόγο αυτόν, ο Δικηγορικός Σύλλογος Ελλάδος ζητεί από την Κυβέρνηση να παρέμβει άμεσα νομοθετικά αναστέλλοντας έως τις 29/02/2016 για λόγους ανωτέρας βίας για όσους έχουν αιτηθεί έως και την 31/12/2015 αναλυτικές βεβαιώσεις οφειλών και αντίγραφα των δανειακών συμβάσεων από τα πιστωτικά ιδρύματα.
Σε εφαρμογή από 1η Ιανουαρίου το νέο πλαίσιο
Η ουσία πάντως είναι ότι από την 1η Ιανουαρίου του 2016, οπότε και τίθεται σε εφαρμογή το νέο πλαίσιο για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, οι δανειολήπτες θα έρθουν αντιμέτωποι με τις εταιρείες διαχείρισης ή και μεταβίβασης απαιτήσεων για τη ρύθμιση των δανείων τους.
Την ίδια ώρα, ορατό είναι το ενδεχόμενο από την 15η Φεβρουαρίου να «ανοίξει» ο δρόμος για τη μεταβίβαση της διαχείρισης απαιτήσεων και στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας, «κόκκινων» δανείων που έχουν υποθήκη πρώτη κατοικία, καταναλωτικών και μη εξυπηρετούμενων δανείων μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Με βάση την πρόσφατη νομοθεσία, η μεταβίβαση απαιτήσεων σε funds για κόκκινα δάνεια πρώτης κατοικίας, καταναλωτικά δάνεια και δάνεια μικρομεσαίων επιχειρήσεων, εξαιρείται έως τις 15 Φεβρουαρίου του 2016. Για το θέμα αυτό σε πρόσφατη συνέντευξή του στην εφημερίδα Αυγή, ο υπουργός Οικονομίας κ. Γιώργος Σταθάκης είχε δηλώσει χαρακτηριστικά «…Εμείς, φυσικά, θα επιμείνουμε μέχρι τέλους ότι τα στεγαστικά δάνεια πρώτης κατοικίας δεν θα αποτελέσουν αντικείμενο της δευτερογενούς αγοράς που ανοίγει. Υπάρχει ήδη ένα σύνθετο πλαίσιο που έχουμε θεσμοθετήσει, με την προστασία του 60% για την πρώτη κατοικία. Το θέμα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι πολύ δύσκολο. Έχουμε διαμορφώσει μια στρατηγική, αυτό θα διαπραγματευτούμε προκειμένου να είναι επιτυχής».
Ποιες οι εναλλακτικές των υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων
Τα «εργαλεία» που έχουν στη διάθεσή τους οι οφειλέτες είναι ο νόμος Κατσέλη, στον οποίο έχουν προσφύγει ήδη 170.000, εκ των οποίων μόνο 59.500 έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του, ο συμβιβασμός με εργαλείο τον Κώδικα Δεοντολογίας και από την 1η Ιανουαρίου του 2016 το νέο πλαίσιο μέσω του οποίου αναμορφώνεται ο νόμος Κατσέλη. Το νέο πλαίσιο προβλέπει δυνητικά την προστασία από τον πλειστηριασμό της πρώτης κατοικίας, για 57.500 οφειλέτες που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες (και προστατεύονται πλήρως) και για 80.500 δανειολήπτες που ανήκουν στη «μεσαία» τάξη.
Τι προβλέπει το νέο πλαίσιο για τους οφειλέτες της «μεσαίας» τάξης
Για να υπαχθεί κάποιος στη ρύθμιση, θα πρέπει μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου του 2018 να υποβάλει στο δικαστήριο πρόταση εκκαθάρισης, ζητώντας να εξαιρεθεί από την εκποίηση βεβαρυμένο ή μη με εμπράγματη ασφάλεια ακίνητο, εφόσον, πληροί σωρευτικά τις εξής προϋποθέσεις:
Ο οφειλέτης να υπήρξε συνεργάσιμος κατά τον χρόνο της αρχικής καθυστέρησης του δανείου. Το συγκεκριμένο ακίνητο να χρησιμεύει ως κύρια κατοικία του και το μηνιαίο διαθέσιμο οικογενειακό του εισόδημα να μην υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης, προσαυξημένες κατά 70%. Επίσης η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας κατά το χρόνο συζήτησης της αίτησης δεν υπερβαίνει τις 180.000 ευρώ για τον άγαμο, προσαυξημένη κατά 40.000 ευρώ για τον έγγαμο, δηλαδή 220.000 ευρώ, και κατά 20.000 ευρώ για κάθε παιδί και μέχρι τρία παιδιά. Δηλαδή για ένα ζευγάρι με δύο παιδιά η αντικειμενική αξία είναι μέχρι 260.000 ευρώ και με τρία παιδιά μέχρι 280.000 ευρώ.
Τι προβλέπεται για τους «ευάλωτους» δανειολήπτες
Για την κατηγορία αυτή των δανειοληπτών υπάρχει η πρόνοια, αν η νέα δόση που αποφασίζει το δικαστήριο δεν καλύπτεται από το εισόδημα του νοικοκυριού, τότε το κράτος θα καλύπτει τη διαφορά. Μάλιστα για το 2016 έχει προβλεφθεί κονδύλι 100 εκατ. ευρώ.
Ο οφειλέτης αυτής της κατηγορίας θα πρέπει να πληροί τις εξής προϋποθέσεις: Το μηνιαίο διαθέσιμο οικογενειακό του εισόδημα να υπολείπεται ή να είναι ίσο των εύλογων δαπανών διαβίωσης. Η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας του να μην υπερβαίνει τις 120.000 ευρώ για τον άγαμο οφειλέτη, προσαυξημένη κατά 40.000 ευρώ για τον έγγαμο και κατά 20.000 ευρώ ανά τέκνο και μέχρι τρία τέκνα. Δηλαδή για πενταμελή οικογένεια, η αντικειμενική αξία να φτάνει έως τις 220.000 ευρώ.
Προσκόμιση στοιχείων για να αποφευχθεί η «απένταξη» από τον νόμο Κατσέλη
Για όσους οφειλέτες εκκρεμεί η αίτηση υπαγωγής τους στον νόμο Κατσέλη, θα πρέπει να προσκομίσουν στο δικαστήρια που τηρείται ο φάκελός τους τα αναγκαία δικαιολογητικά έως και τις 14 Φεβρουαρίου του 2016. Σε περίπτωση που δεν προβούν σε αυτήν την ενέργεια χάνουν τη ρύθμιση αλλά και το δικαίωμα υποβολής νέας αίτησης υπαγωγής για τουλάχιστον δύο χρόνια.
Οι δανειολήπτες θα πρέπει να προσκομίσουν μεταξύ των άλλων αντίγραφο του Δελτίου Αστυνομικής Ταυτότητας, δήλωση φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ε1) του 2015, εκκαθαριστικό σημείωμα δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του 2015, τελευταία δήλωση στοιχείων ακινήτων (έντυπο Ε9), τυχόν καταστάσεις μισθοδοσίας ή εκκαθαριστικούς λογαριασμούς συντάξεων ή βεβαίωση ανεργίας του ΟΑΕΔ για το 2015, βεβαιώσεις οφειλών των πιστωτών με ημερομηνία έκδοσης μεταγενέστερη της έναρξης ισχύος του Ν. 4336/2015 κ.ά.
Κώδικας Δεοντολογίας των Τραπεζών
Βέβαια πάντα υπάρχει και η λύση ο οφειλέτης να προσφύγει απευθείας στην τράπεζα και να πετύχει ρύθμιση του δανείου του μέσω μείωσης της δόσης, με «μπούσουλα» τον Κώδικα Δεοντολογίας, στον οποίο ας σημειωθεί θα υπάρξουν αλλαγές.
Μεταξύ των εναλλακτικών που παρέχονται μέσω του Κώδικα Δεοντολογίας είναι παράταση της διάρκειας αποπληρωμής του δανείου, το σπάσιμο του δανείου σε δύο μέρη και η μερική διαγραφή χρεών. Σε ό,τι αφορά στις επιχειρήσεις, μία από τις επιλογές είναι η μετοχοποίηση μέρους των χρεών.
Εν τω μεταξύ πάντως, χιλιάδες δανειολήπτες που έχουν απλήρωτα χρέη έχουν αρχίσει να λαμβάνουν τις ειδοποιήσεις από τις τράπεζες, προκειμένου να προσέλθουν για ρύθμιση εντός των επόμενων 30 ημερών.
ΠΗΓΗ: www.euro2day.gr
στο 