Τους απαξιωμένους ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ, τις μεγάλες κεντρικές μονάδες διαλογής, κλπ, που θεωρούνται περιβαλλοντικά παρωχημένοι και εγκαταλείπονται στην υπόλοιπη Ευρώπη, επιλέγει η ελληνική κυβέρνηση, να χρηματοδοτήσει κατά προτεραιότητα, από τους διατιθέμενους πόρους του ΕΣΠΑ 2014-2020. Αυτό καταγγέλλει ο ευρωβουλευτής της Λαϊκής Ενότητας, Νίκος Χουντής, με ερώτησή του που κατέθεσε σήμερα στην Κομισιόν.
Πιο συγκεκριμένα, ο Νίκος Χουντής, στην ερώτησή του, κάνει αναφορά σε επιστολή που απέστειλαν οι Γενικές Διευθύνσεις Περιβάλλοντος και Περιφερειακής Πολιτικής της Κομισιόν προς την ελληνική κυβέρνηση, και στην οποία προειδοποιείται η Ελλάδα ότι:
«χρηματοδότηση για την κατασκευή νέων χώρων υγειονομικής ταφής θα χορηγείται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις (π.χ. κυρίως για μη ανακτήσιμα επικίνδυνα απόβλητα) και χρηματοδότηση νέων εγκαταστάσεων επεξεργασίας υπολειμματικών αποβλήτων, όπως η αποτέφρωση ή η μηχανική βιολογική επεξεργασία, θα χορηγείται μόνο σε περιορισμένες και καλώς αιτιολογημένες περιπτώσεις, όταν δεν υπάρχει κίνδυνος πλεονάζουσας δυναμικότητας και τηρούνται πλήρως οι στόχοι της ιεράρχησης των αποβλήτων”.
Ως εκ τούτου, όταν οι πόροι της ΕΕ στηρίζουν έργα διαχείρισης αποβλήτων, θα πρέπει να δίδεται προτεραιότητα σε έργα στην κορυφή της ιεράρχησης των αποβλήτων και όχι σε μη βέλτιστες επιλογές διαχείρισης αποβλήτων [εργοστάσια μηχανικής-βιολογικής επεξεργασίας (ΜΒΕ) και μονάδες αποτέφρωσης] που αναμένεται να λειτουργούν για τα επόμενα 20-30 χρόνια. Αυτό σημαίνει, για παράδειγμα, ότι προτού εξεταστεί η δημιουργία νέων εγκαταστάσεων, θα πρέπει να συνεκτιμώνται οι υπάρχουσες εγκαταστάσεις, και ότι οι νέες δεν θα πρέπει να παρεμποδίζουν τη χωριστή συλλογή».
Ο Έλληνας ευρωβουλευτής καταγγέλλει ότι, στην πρόσκληση υποβολής προτάσεων της ελληνικής κυβέρνησης για το ΕΣΠΑ 2014-2020, με αντικείμενο: «Δράσεις για την ολοκληρωμένη διαχείριση αστικών αποβλήτων» (10.05.2016) ακολουθείται η τελείως ανάποδη λογική, αφού σχεδιάζεται να χρηματοδοτηθούν οι παρωχημένες τεχνολογίες (ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ, κλπ) με το 77% των διαθεσίμων κονδυλίων, ενώ για τις δράσεις προδιαλογής υλικών στους δήμους (οικιακή κομποστοποίηση, συστήματα χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων, δημοτική κομποστοποίηση βιοαποβλήτων, «πράσινα σημεία»), διατίθεται μόλις το 8,4% των πόρων.
Καταλήγοντας, ο Νίκος Χουντής ζητά από την Κομισιόν να αποφανθεί εάν τα έργα και οι υποδομές που προωθούνται από την ελληνική κυβέρνηση, συνάδουν με τις προτεραιότητες της κοινοτικής νομοθεσίας για τα απόβλητα.
Ακολουθεί η πλήρης ερώτηση του Νίκου Χουντή:
«Στην επιστολή των ΓΔ Περιβάλλοντος και Περιφερειακής πολιτικής της Επιτροπής [REGIO.G.1/GM+SH/ad (2016)], προς το μόνιμο αντιπρόσωπο της Ελλάδας στην ΕΕ, μεταξύ άλλων, αναφέρεται ότι «Σύμφωνα με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για την κυκλική οικονομία, … και τηρούνται πλήρως οι στόχοι της ιεράρχησης των αποβλήτων».
Ωστόσο, στην πρόσκληση της ελληνικής κυβέρνησης για το ΕΣΠΑ 2014-2020, με αντικείμενο: «Δράσεις για την ολοκληρωμένη διαχείριση αστικών αποβλήτων» (10.05.2016), προβλέπεται διάθεση του 77% των κονδυλίων για μονάδες ανάκτησης υπολειπόμενων συμμείκτων και ΧΥΤΥ, Κεντρικές Μονάδες Κομποστοποίησης Βιοαποβλήτων, Δίκτυα Σταθμών Μεταφόρτωσης Αποβλήτων ή/και Σταθμούς Μεταφόρτωσης για τα ανακυκλώσιμα απόβλητα (ΣΜΑΥ), Αναβαθμίσεις υφιστάμενων μονάδων και ΧΥΤ στο πλαίσιο ΟΕΔΑ και μόνο το 8,4% σε δράσεις προδιαλογής υλικών.
Την περίοδο αυτή ολοκληρώνονται τα Περιφερειακά Σχέδια Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ), τα οποία συνεχίζουν να προσανατολίζονται σε συγκεντρωτικές εγκαταστάσεις διαχείρισης σύμμεικτων και προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων.
Ερωτάται η Επιτροπή:
Συνάδουν τα έργα και οι υποδομές που προωθούνται με τους, υπό διαμόρφωση, ΠΕΣΔΑ, με τις προτεραιότητες της νομοθεσίας της ΕΕ για τα απόβλητα;
Είναι σύμφωνες με το γράμμα και το πνεύμα της επιστολής των ΓΔ οι χρηματοδοτικές προτεραιότητες της πρόσκλησης για το αντικείμενο «Δράσεις για την ολοκληρωμένη διαχείριση αστικών αποβλήτων»; Εάν όχι, τι προτίθεται να πράξει, αναφορικά με τη χρηματοδότησή τους;»