Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε το Forum “Next is Now 2019 – Ελληνικός Τουρισμός, μια Εθνική Υπόθεση! Δυνατότητες και Προοπτικές” που διοργανώθηκε για δεύτερη χρονιά με πρωτοβουλία του Νίκου Χατζηνικολάου και του enikonomia.gr.
Ο ρόλος που καλείται να διαδραματίσει ο ελληνικός τουρισμός στην ανασυγκρότηση της ελληνικής οικονομίας βρέθηκε στην κορυφή της ατζέντας του συνεδρίου, που διοργάνωσαν το enikonomia.gr και ο οργανισμός Next is Now και πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του υπουργείου Τουρισμού, του ΕΟΤ, της περιφέρειας Αττικής και του Περιφερειακού Ταμείου Αττικής.
«Η διαμόρφωση ενός νέου μοντέλου ανάπτυξης, η περαιτέρω βελτίωση του τουριστικού προϊόντος ανά την επικράτεια με σεβασμό στις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών, η ενίσχυση της συνεργασίας ανάμεσα στο Κράτος, τις περιφέρειες και τον ιδιωτικό τομέα, η προσέλκυση επενδύσεων, η δημιουργία νέων και ποιοτικών θέσεων εργασίας, η διασύνδεση της τουριστικής αγοράς με άλλους παραγωγικούς κλάδους της χώρας με στόχο την ενδυνάμωση της εξωστρέφειας της οικονομίας, είναι τα βασικά «στοιχήματα» για την επόμενη ημέρα του ελληνικού τουρισμού», επεσήμανε ο Νίκος Χατζηνικολάου, εκδότης της Realnews και πρόεδρος της ΕΙΗΕΑ, ανοίγοντας τις εργασίες του συνεδρίου.
«Οι προκλήσεις και οι αναταράξεις που αντιμετώπισε η χώρα μας θα ήταν πολύ πιο έντονες χωρίς τη συμβολή του. Είναι χαρακτηριστικό ότι από το 2009 έως και το 2018, ο τουριστικός κλάδος έχει παράξει άμεσα 125 δισ. ευρώ, ενώ πάνω από 230 εκατ. άνθρωποι έχουν ταξιδέψει στη χώρα μας, αποκομίζοντας μία θετική εμπειρία. Τώρα πλέον, που η ελληνική οικονομία γυρίζει σελίδα, ο τουρισμός βρίσκεται στην αιχμή της εθνικής προσπάθειας για την επιστροφή της Ελλάδας σε τροχιά βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής ευημερίας», τόνισε ο Νίκος Χατζηνικολάου.
Στροφή στην ποιότητα
«Έχουμε μια κρυμμένη υπεραξία που πρέπει να αναδείξουμε. Δεν είναι ευσεβής πόθος, πραγματικότητα και πρέπει να δράσουμε. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να επαναπαυόμαστε με τις υψηλές αφίξεις, πρέπει να κάνουμε στροφή στην ποιότητα. Ο κόσμος που ζητά κάτι διαφορετικό. Αν δεν ανταποκριθούμε στα κελεύσματα των καιρών, ο χρόνος θα μας προσπεράσει. Αναλαμβάνουμε τις προκλήσεις και είμαστε μαχητές. Όλοι μαζί θα κερδίσουμε στοίχημα, ο τουρισμός αποτελεί βασικό κρίκο για επίτευξη στόχων και την αύξηση του ΑΕΠ», τόνισε από την πλευρά του ο υπουργός Τουρισμού, Χάρης Θεοχάρης και πρόσθεσε:
“Ιδιαίτερη τιμή που βρίσκομαι σε αυτή την ημερίδα. Είναι μια μεγάλη ευκαιρία για food for thougt. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να περιμένουμε. Θα βγούμε όλοι σοφότεροι, για να μην επαναλάβουμε λάθη, για το τι πρέπει να κάνουμε και πώς μπορούμε μνα δημιουργήσουμε υπεραξία. Ο τουρισμός είναι εθνική υπόθεση και δεν χωράνε μικροπολιτικές αντιδράσεις.
Ο υπουργός Τουρισμού ανέπτυξε τα βασικά σημεία της στρατηγικής που χαράσσει η ελληνική κυβέρνηση για την ανάπτυξη του εγχώριου τουριστικού προϊόντος. Έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στη βιώσιμη ανάπτυξη, επισημαίνοντας ότι πρέπει να γίνει αυτοσκοπός. “Το 70% των επισκεπτών θέλει καταλύματα φιλικά προς το περιβάλλον”, είπε χαρακτηριστικά, τονίζοντας τη σημασία της εκπαίδευσης, την ανάγκη προσέλκυσης επενδύσεων, τη στόχευση σε τουρίστες με υψηλό εισόδημα, καθώς και την ανάγκη ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών τουρισμού.
“Στόχος του υπουργείου είναι να χαράξουμε τη στρατηγική της επόμενης ημέρας σε συνεργασία του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Είναι ώρα για πράξεις και όχι για λόγια”, κατέληξε.
Θέτοντας ψηλά την ανάγκη εξωστρέφειας της Ελλάδας, η Έλενα Κουντουρά, ευρωβουλευτής και πρώην υπουργός Τουρισμού αναφέρθηκε στο έργο της προηγούμενης κυβέρνησης στο κομμάτι του τουρισμού.
«Καταφέραμε ο τουρισμός όχι μόνο να αποτελέσει ανάχωμα, αλλά να στηρίξει την οικονομία. Κάναμε πράξη τον τουρισμό 365 μέρες τον χρόνο, εξασφαλίσαμε νέες απευθείας πτήσεις, ενισχύσαμε τον τουρισμό πολυτελείας, προωθήσαμε νέους ελληνικούς προορισμούς και κάναμε τον πρώτο νόμο στην Ελλάδα για τον θεματικό τουρισμό, που αποτελεί παρακαταθήκη για να αναπτυχθεί ο τουρισμός μελλοντικά. Εξαλείψαμε παθογένειες ετών. Ξεμπλοκάραμε σειρά αναπτυξιακών έργων, με αποτέλεσμα να υπάρχει έκρηξη επενδύσεων», επεσήμανε η Έλενα Κουντουρά στο συνέδριο “Next is Now: 2019 – Ελληνικός Τουρισμός, μια Εθνική Υπόθεση! Δυνατότητες και Προοπτικές”.
.Η πρώην υπουργός Τουρισμού υποστήριξε ότι “ο τουρισμός συνέβαλε από 25,7- 30,9%, δηλ. 57 δισ. ευρώ, στο ΑΕΠ για το 2018. Αμιγώς τα τουριστικά έσοδα ξεπέρασαν τα 19 δισ. ευρώ, σύμφωνα με το WTTC. Αναπτύχθηκε 3,5 φορές υψηλότερα από τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας».
Ο Περιφερειάρχης Αττικής τόνισε ότι “στόχος της περιφέρειας είναι η οργανωμένη διάχυση των επισκεπτών σε όλες τις περιοχές ενδιαφέροντος, τα κίνητρα προσέλκυσης επενδύσεων, η ανάπτυξη θεματικών μορφών τουρισμού και η υποστήριξη δράσεων τουριστικής εκπαίδευσης και κατάρτιση και οργανωμένες εκστρατείες για τουρισμό και έβαλε ψηλά στις προτεραιότητες της περιφέρειας τις υποδομές που θα διευκολύνουν επισκέπτες καθώς και την ανάπτυξη του συνεδριακού τουρισμού”.
Αναφέρθηκε, επίσης, στις δυνατότητες ανάπτυξης του συνεδριακού τουρισμού στην Αττική, η οποία μπορεί να αναδειχθεί σε παγκόσμιο προορισμό συνεδρίων, όπως η Βαρκελώνη. “Σήμερα δεν μπορούμε να φιλοξενήσουμε συνέδρια που θα έδιναν τεράστια υπεραξία στη χώρα μας. Εμείς ως περιφέρεια εξετάζουμε το κομμάτι φιλοξενίας μεγάλων συνεδρίων. Γίνεται ταυτόχρονα προσπάθεια να αναπτυχθούν ο αγροτουρισμός και ο θρησκευτικός τουρισμός”, τόνισε και αναφέρθηκε στην ιδέα δημιουργίας μίας πλατφόρμας όπου θα μπορούσαν να διαφημιστούν τα εξαγώγιμα προϊόντα της Αττικής και να βοηθηθούν οι Ελληνες παραγωγούς ώστε να έρθουν σε επαφή με τους ενδιαφερόμενους στην παγκόσμια κοινότητα.
Την ανάγκη αναβάθμισης των τουριστικών σπουδών υπογράμμισε ο υφυπουργός Τουρισμού, Μάνος Κόνσολας. Στο πλαίσιο αυτό αναφέρθηκε στο μνημόνιο συναντίληψης μεταξύ των 10 πανεπιστημίων με τουριστικές σπουδές και του υπουργείου Παιδείας για την ενίσχυση της τουριστικής εκπαίδευσης.
Έδωσε δε ιδιαίτερη έμφαση στην πολυκεντρική ανάπτυξη που είναι στόχος του υπουργείου Τουρισμού και αποτελεί προϋπόθεση για την ανάπτυξη του τουρισμού, δίνοντας έμφαση στον θεματικό τουρισμό, η ανάπτυξη του οποίου βρίσκεται στον πυρήνα του στρατηγικού σχεδιασμού της κυβέρνησης. “Χρειάζεται ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της χώρας και ο θεματικός τουρισμός μπορεί να συμβάλλει σε αυτό. Μπορούμε να δώσουμε την προοπτική της ενδυνάμωσης με την προσέλκυση επισκεπτών υψηλού εισοδήματος”, τόνισε, δίνοντας έμφαση τόσο στο άνοιγμα νέων αγορών όσο και στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.
O ίδιος αναφέρθηκε στους άξονες προσανατολισμού του κυβερνητικού σχεδιασμού:
-την ανάπτυξη της κρουαζιέρας (υποδομές και ναυτιλία) και του θαλάσσιου τουρισμού γενικότερα. Στόχος είναι οι 5.000 προσεγγίσεις κρουαζιερόπλοιων, με την Ελλάδα να αναδεικνύεται σε hub της ανατολικής Μεσογείου, καταστέλλοντας τις όποιες παθογένειες. Ο υφυπουργός Τουρισμού επεσήμανε την ανάγκη αύξησης των homeport λιμανιών της χώρας και προέταξε την αναβάθμιση των λιμενικών εγκαταστάσεων, αλλά και την αποκλιμάκωση των φορολογικών βαρών που επιβαρύνουν τη ναυτιλιακή βιομηχανία.
-η ανάπτυξη του τουρισμού υγείας και ευεξίας, στοχεύοντας στην ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου, και η προώθηση του ιατρικού τουρισμού.
-ο αστικός τουρισμός, με έμφαση στον συνεδριακό τουρισμό.
-θρησκευτικός τουρισμός, προτάσσοντας τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου σχεδίου ανάπτυξης.
“Αλλάζει ο τρόπος αναζήτησης και επιλογής των ταξιδιωτικών εμπειριών και όχι μόνο των ταξιδιών”, είπε κατά την εισήγησή του στο συνέδριο “Next is Now 2019”, ο γενικός γραμματέας του ΕΟΤ, Δημήτρης Φραγκάκης.
Ο ίδιος είπε ότι πλέον το 75% των ταξιδιωτών χρησιμοποιούν το διαδίκτυο και το 45% του παγκόσμιου τουρισμού χρησιμοποιεί το κινητό για να κάνει οτιδήποτε για το ταξίδι του. Μάλιστα, με δεδομένο ότι η Ελλάδα έχει καθιερωθεί ως ένα ισχυρός προορισμός, ο Δ. Φραγκάκης τόνισε πως πρέπει να προχωρήσει η ψηφιοποίηση του τουριστικού αποθέματος, καθώς τα επόμενα χρόνια ό,τι δεν είναι σε ψηφιακή μορφή δεν θα υφίσταται.
“Το ελληνικό περίπτερο θα έχει μια άλλη αισθητική με ψηφιακά μέσα και όχι φωτογραφίες και το τρίτο βήμα είναι η ολική αναμόρφωση της ναυαρχίδας του ΕΟΤ στο διαδίκτυο, του visitgreece και θα είναι διαθέσιμο και σε φορητές συσκευές”, τόνισε.
Η ανάπτυξη του θεματικού τουρισμού βρέθηκε στο επίκεντρο της δεύτερης συζήτησης, στο πλαίσιο του συνεδρίου «Next is Now: 2019 – Ελληνικός Τουρισμός, μια Εθνική Υπόθεση! Δυνατότητες και Προοπτικές», που διοργανώνει για δεύτερη χρονιά το enikonomia.gr και ο οργανισμός Next is Now και πραγματοποιείται με την υποστήριξη του υπουργείου Τουρισμού, του ΕΟΤ, της περιφέρειας Ατιικής και του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης Αττικής.
Για το νέο τμήμα τουριστικών σπουδών του ΕΚΠΑ μίλησε ο Νικόλαος Βούλγαρης, Αντιπρύτανης Έρευνας και Δια Βίου Εκπαίδευσης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, επισημαίνοντας ότι τα Πανεπιστήμια μέσα από διάφορα προγράμματα δημιουργούν τη βασική γνώση για ένα προϊόν και βοηθάει την περιφέρεια να αναδείξει το προϊόν, διασφαλίζοντας την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. “Υπάρχει η έννοια του blue growth, ωστόσο, δεν υπάρχει ακτολόγιο και το ερευνητικό δυναμικό μπορεί να βοηθήσει σε αυτό το κομμάτι και να καθοδηγήσει τους ιθύνοντες σχετικά με τους συντελεστές που θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη του τομέα”, υπογράμμισε.
Για την ανάγκη σύμπραξης του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα στον χώρο της εκπαίδευσης έκανε λόγο από την πλευρά του ο Κωνσταντίνος Ροδόπουλος, Πρόεδρος Μητροπολιτικού Κολλεγίου & ΙΕΚ ΑΚΜΗ, καλώντας την ηγεσία του υπουργείου Τουρισμού να προχωρήσει στην πραγματοποίηση αυτής της συνεργασίας, με τον υφυπουργό Τουρισμού να αποδέχεται την πρόταση και να κάνει λόγο για αλλαγή φιλοσοφίας, με αιχμή τη σύμπραξη αυτή. Μάλιστα, ο Κ. Ροδόπουλος σύγκρινε το καθεστώς στην εκπαίδευση με αυτό που υπήρχε στο παρελθόν στην υγεία.
“Πρέπει να χαραχθεί ένα σχέδιο 10ετίας με κοινή στρατηγική όλων των φορέων, δημόσιων και ιδιωτικών για να αναδειχθεί η Ελλάδα στη θέση που της αξίζει. Η Ελλάδα δεν έχει την τουριστική εκπαίδευση που χρειάζεται για να εκτοξευθεί παγκοσμίως. Ο HAPCO επενδύει στην εκπαίδευση. Εκτός από τον γενικό τουρισμό, υπάρχει ο συνεδριακός που είναι ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του τουρισμού. Ο κάθε σύνεδρος ξοδεύει 50-70% περισσότερα από ότι ένας κλασικός τουρίστας. Μην έχοντας ένα μητροπολιτικό κέντρο, η Ελλάδα μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες ενός συνεδρίου μικρής εμβέλειας μόνο, μέχρι 4.000 άτομα συνολικά” επεσήμανε η Ειρήνη Τόλη, Πρόεδρος – Σύνδεσμος Ελλήνων Οργανωτών Συνεδρίων (HAPCO), βάζοντας στο επίκεντρο της ανάπτυξης του συνεδριακού τουρισμού την ανάπτυξη των κατάλληλων υποδομών, την ώρα που όπως τόνισε η Τουρκία και η Ισπανία αποσπούν ένα μεγάλο κομμάτι των συνεδρίων. Όπως είπε η κ. Τόλη, με βάση τα τελευταία στοιχεία του ICCA, η Αθήνα βρίσκεται στη 14η θέση πανευρωπαϊκά και στην 25η παγκοσμίως στο κομμάτι του συνεδριακού τουρισμού, ενώ μίλησε και για την απουσία Μητρώου Συνεδρίων, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει κάποια βάση δεδομένων για τα συνέδρια που οργανώνονται ετησίως στη χώρα μας.
Αναφερόμενος στον καταδυτικό τουρισμό, ο Δημήτρης Μαρκάτος, Νομικός Σύμβουλος έκανε λόγο για ένα παγκόσμιο πανηγύρι που κρύβει μια τεράστια πηγή εσόδων από πίσω.
“Κράτη όπως οι Μαλδίβες, οι Σεϊχέλες και η Μάλτα, βγάζουν το μεγαλύτερο ποσοστό επί του ΑΕΠ τους από τον καταδυτικό τουρισμό. Η Ελλάδα είναι μια ευλογημένη χώρα για καταδύσεις, είναι παράδεισος”, τόνισε και κάνοντας το προφίλ του τουρίστα που κάνει καταδύσεις είπε πως πρόκειται για έναν τουρίστα που ταξιδεύει μαζί με 1-2 άτομα μαζί, είναι μέσου ή ανώτερου εισοδήματος και είναι επαναλαμβανόμενος ταξιδιώτης. “Μέχρι το 2005 απαγορεύονταν οι καταδύσεις. Τώρα καταγράφεται αύξηση του καταδυτικού τουρισμού κατά 360% τα τελευταία χρόνια. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να στρέψουμε το ενδιαφέρον μας στα ενάλεια αρχαία και στον φυσικό πλούτο” τόνισε και μίλησε για τη θέσπιση ενός μόνιμου οργάνου, του Συμβουλίου Εθνικού Καταδυτικού Τουρισμού, που θα παρακολουθεί την ανάπτυξη της θεματικής αυτής μορφής.
“Το αγαθό που έχει η χώρα είναι η θάλασσα, ο καιρός και η ποικιλομορφία της χώρας που συγκροτούν τον θεματικό τουρισμό”, είπε από την πλευρά του ο Νίκος Κελαϊδίτης, Αντιπρόεδρος FEDHATTA, δίνοντας έμφαση στην καθαριότητα, την ασφάλεια, την περιβαλλοντική συνείδηση, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα κοινωνικά δικαιώματα και το δικαίωμα ανθρώπου να κινείται ελεύθερα. “Ο τουρισμός ενώνει πολλές διαφορετικές δομές και λειτουργίες σε ένα κράτος”, πρόσθεσε.
Για την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση έκανε λόγο η Κωνσταντίνα Σκαναβή, Καθηγήτρια Περιβαλλοντικής Επικοινωνίας και Εκπαίδευσης του τμήματος Δημόσιας και Κοινοτικής Υγείας της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, επισημαίνοντας ότι “σίγουρα το πρόβλημα είναι στους κόλπους της εκπαίδευσης. Στον τουρίστα όταν έρχεται στην Ελλάδα πρέπει να του κάνει εντύπωση η καθαριότητα και όχι τα σκουπίδια. Πρέπει να στρέψουμε την προσοχή μας στην περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση και προστασία ανθρώπινης υγείας”.
O ρόλος της τεχνολογίας στην ανάπτυξη του τουρισμού
O ρόλος της τεχνολογίας στο πλαίσιο της τουριστικής ανάπτυξης βρέθηκε στο επίκεντρο της τρίτης ενότητας του συνεδρίου.
Για τον στόχο του Πανεπιστημίου Αθηνών να αναπτύξει μια θερμοκοιτίδα νέων επιχειρήσεων μίλησε ο Ευστάθιος Ευσταθόπουλος, Αντιπρόεδρος ΕΑΠ, Καθηγητής ΕΚΠΑ, επισημαίνοντας ότι μέσα από διπλωματικές εργασίες που ανατίθενται σε φοιτητές δίνεται η δυνατότητα να αναπτύξουν τις δικές τους ιδέες πάνω στην επιχειρηματικότητα. Μάλιστα, τόνισε την ανάγκη δημιουργίας ενός προγράμματος ξεναγών στην Ελλάδα.
Από την πλευρά του, ο Δημήτρης Οικονόμου, Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής, Επικεφαλής Γενικής Διεύθυνσης Small Business Segment, Eurobank αναφέρθηκε στην έλλειψη γνώσεων γύρω από το digital marketing που έχουν όπως υποστηρίζουν οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Ο κ. Οικονόμου αναφέρθηκε στο πρόγραμμα Business Banking Τουρισμός, το πρώτο οικοσύστημα της χώρας με άξονα τον τουρισμό, ενώ επεσήμανε ότι από στο πρόγραμμα egg έχουν συμμετάσχει 450 νέοι και έχουν δημιουργηθεί πάνω από 100 νομικές οντότητες. Μάλιστα, τόνισε ότι παρέχονται μικροπιστώσεις και χρηματοδότηση σε ομάδες που έχουν ένα καλό business plan, ωστόσο, στερούνται χρηματικών πόρων.
«Το φαγητό αποτελεί ίσως τον σημαντικότερο λόγο ταξιδιού», σημείωσε από την πλευρά του ο Δημήτριος Γεωργίου, CEO, Dishcover Culinary Tourism/Experience Provider και μίλησε για την εφαρμογή επαυξημένης πραγματικότητας που δίνει στον χρήστη τη δυνατότητα να έχει έναν ιδιαίτερο φορητό «ξεναγό» το κινητό του, με έμφαση στην κουζίνα, τον οποίο να ακολουθεί στον δικό του ρυθμό, και χωρίς κράτηση να κάνει γευσιγνωσία σε εστιατόρια καθώς περιηγείται στην πόλη και μέσω της επαυξημένης πραγματικότητας να ταξιδεύει πίσω στο παρελθόν, στην πολιτιστική ζωή του παρελθόντος. Η εφαρμογή είναι διαθέσιμη στην Αθήνα και ετοιμάζεται να αποκτήσει παρουσία στον Πειραιά, τη Θεσσαλονίκη και την Κρήτη.
Η Κατερίνα Σαντίκου, Managing Director, Workathlon-Hospitality Recruitment μίλησε για τα στοιχεία εκείνα που αναζητεί ένας εργοδότης κατά τη διαδικασία εύρεσης εργαζομένων, ενώ έκανε αναφορά και στο brain drain. Ο ελληνικός τουρισμός έχει μεγάλη δυνατότητα ανάπτυξης, είπε, τονίζοντας ότι και οι εταιρείες που ασχολούνται με τον τουρισμό μπορούν έχουν αντίστοιχες δυνατότητες ανάπτυξης.
Για το δικό του project μίλησε ο Σάββας Γεωργίου, Director, Welcome Pickups – Arrival & Transportation Services / Experience. Η εταιρεία ασχολείται με τη μεταφορά του επισκέπτη από το αεροδρόμιο με ένα «five star review», όπως επεσήμανε χαρακτηριστικά, την πρώτη ώρα της άφιξής του στην Ελλάδα. «Είναι σαν πρώιμη reception». Η εφαρμογή έχει παρουσία σε Αθήνα, Σαντορίνη και πλέον σε 50 χώρες παγκοσμίως.
Ο Στράτος Μπότης, CEO, GuestFlip – Hotel and F&B / AI Solutions αναφέρθηκε στην εφαρμογή η οποία δίνει τη δυνατότητα σε όλους τους ξενοδόχους να βλέπουν τις κριτικές των επισκεπτών και όλα τα reviews από όλες τις μεγάλες πλατφόρμες στις οποίες διατίθεται το εκάστοτε κατάλυμα.
Βασικός αιμοδότης της οικονομίας ο τουρισμός
Ως τον βασικό αιμοδότη της ελληνικής οικονομίας χαρακτήρισε τον ελληνικό τουρισμό ο Νίκος Χατζηνικολάου, κλείνοντας τις εργασίες του συνεδρίου.
«Ο τουρισμός είναι αυτός κράτησε όρθια την ελληνική οικονομία στα χρόνια της κρίσης. Είναι, όπως λέει και ο τίτλος του συνεδρίου εθνική υπόθεση και πρέπει να στηριχθεί αποτελεσματικά για να κατακτήσει νέες κορυφές και να σπάσει τα προηγούμενα ρεκόρ και να αποτελέσει ατμομηχανή της ανάπτυξης, μιας ανάπτυξης επιθετικής, ισχυρής, όχι αναιμικής, για να γυρίσει επιτέλους σελίδα η οικονομία και επιτέλους η χώρα. Για να συμβεί αυτό, απαιτούνται επενδύσεις και επομένως αναγκαία προϋπόθεση είναι ο εκσυγχρονισμός υποδομών και διαδικασιών, να ανοίξουν δρόμοι, όσοι δρόμοι είναι κλειστοί και μεταφορικά και πραγματικά, για να έρθουν χρήματα και να τοποθετηθούν σε επενδύσεις στην τουριστική οικονομία», επεσήμανε και ανέδειξε την ανάγκη εξάλειψης των παθογενειών που λειτουργούν ανασταλτικά για την ανάπτυξη του τουρισμού.
«Πρέπει να επιτεθούμε στα αντικίνητρα των επενδύσεων, να επιτεθούμε στην υψηλή φορολογία, στην εξαντλητική γραφειοκρατία, στις γηρασμένες υποδομές, στις απαρχαιωμένες μεθόδους τόσο του κρατικού μηχανισμού όσο και των ιδιωτών-πειρατών που ενδημούν στον χώρο του τουρισμού», τόνισε ο Ν. Χατζηνικολάου.
«Ο τουρισμός δεν πρέπει και δεν μπορεί να γίνεται αντικείμενο και πεδίο πολιτικών και κομματικών αντιπαραθέσεων. Απαιτείται εθνική συνεννόηση, συνεργασία και μακροπρόθεσμος σχεδιασμός που να υπερβαίνει τον βίο μιας κυβέρνησης. Σχεδιασμός που δεν θα ακυρώνεται σε κάθε αλλαγή υπουργού ή υφυπουργού. Πρέπει να παρακολουθήσουμε τις εξελίξεις, τις παγκόσμιες τάσεις. Πρέπει να μην ξεχνάμε ότι όλα πλέον κινούνται μέσα από τον ψηφιακό κόσμο του διαδικτύου και ότι η φήμη, είτε θετική είτε αρνητική, μπορεί να εξαπλωθεί σε ελάχιστο χρόνο και να σε απογειώσει ή να σε καταστρέψει. Η ποιότητα είναι το α και το ω κάθε προσπάθειας. Η εποχή της αρπαχτής παρήλθε ανεπιστρεπτί. Ο καταναλωτής έχει πλέον βήμα στις πλατφόρμες των κοινωνικών δικτύων και βαθμολογεί online την ώρα εκείνη αυτό που τον ικανοποιεί ή αυτό που τον απογοητεύει. Πρέπει λοιπόν να βελτιωνόμαστε καθημερινά να εκσυγχρονιζόμαστε αδιάκοπα. Ο πρωταθλητισμός απαιτεί συνεχή εγρήγορση, εργατικότητα, φαντασία, δυναμισμό», κατέληξε.