Στη θέσπιση Κάρτας Υγείας για πρόσφυγες και μετανάστες, προχωρεί το υπουργείο Υγείας μέσα στον επόμενο μήνα, όπως δήλωσε ο γγ Δημόσιας Υγείας Γιάννης Μπασκόζος στο Πρακτορείο FM και στην εκπομπή της Τάνιας Μαντουβάλου «104,9 ΜΥΣΤΙΚΑ ΥΓΕΙΑΣ».
Ο κ. Μπασκόζος είπε ακόμη ότι συστήνεται μία επιτροπή, η οποία θα εισηγηθεί, και θα αποφασιστεί από την πολιτική ηγεσία, ένα Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την κάλυψη υγείας προσφύγων και μεταναστών, το οποίο σε συνεργασία με το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής θα μπορεί να δώσει μια λύση με πρόγραμμα.
Ο γγ Δημόσιας Υγείας παρέσχε επίσης της διαβεβαίωση ότι στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης θα υπάρχει πρόβλεψη για ψυχολογική υποστήριξη με άρτια εκπαιδευμένο επιστημονικό προσωπικό, για όλους αυτούς τους ανθρώπους, γιατί όπως είπε «η ψυχολογική στήριξη, ίσως είναι και το πιο σοβαρό μέτρο προστασίας της υγείας τους, που μπορείς να λάβεις».
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη:
Ερ: Κύριε Μπασκόζο, σε τι φάση βρίσκονται οι σχεδιασμοί του υπουργείου όσον αφορά το τόσο κρίσιμο θέμα των προσφύγων και μεταναστών;
Απ: Το υπουργείο Υγείας σε αγαστή συνεργασία με το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής και τον κ. Μουζάλα, προσπαθεί να ανταποκριθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στην κάλυψη των αναγκών υγείας των προσφύγων και των μεταναστών. Με μία έγνοια, επιτρέψτε μου να πω, πρωτοφανή για την ιστορία των κυβερνήσεων που κυβέρνησαν αυτή τη χώρα, γιατί η λογική αυτής της κυβέρνησης είναι ότι αυτοί οι συνάνθρωποι μας βρίσκονται σε αυξημένη ανάγκη και πρέπει να τους παράσχουμε κάθε δυνατή φροντίδα. Άρα το σχέδιο μας είναι να γίνεται όσο το δυνατόν πιο καλός έλεγχος στις πύλες εισόδου αλλά και στα κέντρα φιλοξενίας.
Για αυτό το λόγο σχεδιάσαμε και αποφασίσαμε να υπάρχει και μία κάρτα υγείας, η οποία θα αναφέρει βασικά χαρακτηριστικά και αποτελέσματα των εξετάσεων που γίνονται σε σχέση με την κατάσταση της υγείας τους και η οποία θα τους είναι χρήσιμη και για τις μετακινήσεις μέσα στη χώρα και για τη διάβαση των συνόρων και για τη μετεγκατάσταση τους σε άλλες χώρες.
Ερ: Αυτή η κάρτα υγείας πότε θα ξεκινήσει να δίδεται στους ανθρώπους αυτούς;
Απ: Έχω την εντύπωση ότι μπορώ να δεσμευτώ πως σε ένα μήνα θα είναι έτοιμη, ίσως και πιο νωρίς να υπάρχει και να δίνεται.
Ερ: Η κάρτα υγείας αυτή θα αναγράφει το ιστορικό;
Απ: Δεν θα είναι τόσο λεπτομερής, τουλάχιστον στην αρχή. Θα αναγράφει όμως τα κύρια ευρήματα και τις κύριες παθολογικές καταστάσεις που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όταν θα συναντά ο πρόσφυγας, ή ο μετανάστης τις δημόσιες αρχές.
Ερ: Αυτή θα δίδεται σε όλους ανεξαιρέτως και όχι μόνο σε αυτούς που έχουν συγκεκριμένα προβλήματα υγείας;
Απ: Αυτή θα δίδεται σε όλους, γιατί φιλοδοξούμε να περάσουν την πρώτη έρευνα υγείας όλοι και μετά έναν πρωτοβάθμιο έλεγχο. Άρα θα δίδεται σε όλους και θα είναι δικό τους το έγγραφο, για να μην φοβηθούν ή να μην πιστέψουν ότι αυτός είναι κάποιος τρόπος φακελώματος ή θα οδηγήσει σε άσχημα πράγματα για αυτούς. Θα είναι δικό τους, θα το έχουν στην τσέπη τους και θα εναπόκειται στη δική τους διάθεση να το δείχνουν αν τους ζητείται.
Ερ: Πώς προγραμματίζει το υπουργείο την μεσομακροπρόθεσμη κάλυψη για πρόσφυγες και μετανάστες;
Απ: Επειδή τις τελευταίες μέρες και με τις συνεχείς αλλαγές του αριθμού των προσφύγων και μεταναστών, οι οποίοι βρίσκονται στα κέντρα φιλοξενίας του Ελαιώνα, του Γαλατσίου ή και του Ελληνικού, προέκυψαν ανάγκες κάλυψης ιατρικής και υγειονομικής τις οποίες έπρεπε να καλύψουμε ξαφνικά μέσα στο Σάββατο ή μέσα στην Κυριακή το βράδυ, και στις οποίες ανταποκριθήκαμε, αλλά αισθανθήκαμε ότι δεν είμαστε τόσο έτοιμοι από άποψης συντονισμού και ετοιμότητας, κάνουμε δύο πράγματα:
Πρώτον, ορίσαμε ένα συντονιστικό το οποίο θα είναι σε συνεχή επιφυλακή για να ανταποκρίνεται στις άμεσες ανάγκες ιατρικής κάλυψης παντού όπου υπάρχουν πρόσφυγες και μετανάστες, όπου φιλοξενούνται, όπου μετακινούνται, όπου στέκονται προσωρινά. Και δεύτερον, επειδή ξέρουμε και καταλαβαίνουμε ότι οι προσφυγικές ροές δεν πρόκειται να σταματήσουν, μπορεί να αλλάζουν χαρακτήρα, μορφή, μπορεί να αλλάζουν πύλες εισόδου, αλλά πάντως δεν πρόκειται να σταματήσουν, αποφασίστηκε σε χθεσινή σύσκεψη να συσταθεί μία επιτροπή, στην οποία έχω την τιμή να είμαι επικεφαλής, η οποία θα εισηγηθεί -και θα αποφασιστεί από την πολιτική ηγεσία- ένα Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την κάλυψη υγείας προσφύγων και μεταναστών, το οποίο σε συνεργασία και πάντα σε συνεννόηση με το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής θα μπορεί να δώσει μια λύση με πρόγραμμα. Και όταν λέω λύση με πρόγραμμα εννοώ να δούμε πως θα καλυφθούν πια όχι σε εθελοντική, αλλά σε κανονική βάση οι ανάγκες με ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, όπου χρειάζεται να υπάρχει αυτό, μην ξεχνώντας βέβαια ποτέ την ανάγκη συνεργασίας με τις ΜΚΟ.
Ερ: Το συντονιστικό όργανο θα αποτελείται μόνο από φορείς του υπουργείου Υγείας;
Απ: Υπάρχουν αυτή τη στιγμή τρείς επιτροπές που λειτουργούν. Η μία είναι αυτή που εγκαταστάθηκε αμέσως με την ανάληψη των καθηκόντων μου σαν γενικός γραμματέας Δημόσιας Υγείας, η οποία έχει αναλάβει να μας εισηγηθεί και μέτρα μεσομακροπρόθεσμης κάλυψης των αναγκών των προσφύγων σε υπηρεσίες υγείας. Υπάρχει ένα συντονιστικό, στο οποίο συμμετέχουν και οι ΜΚΟ. Και υπάρχει και ένα στενό συντονιστικό, εντός του υπουργείου, το οποίο είναι για να δίνει άμεσες λύσεις στα προβλήματα.
Ερ: Όσον αφορά στην επιτροπή στην οποία είπατε ότι θα είστε επικεφαλής, από ποιους θα αποτελείται;
Απ: Θα αποτελείται από παράγοντες του υπουργείου, από εκπρόσωπο του ΚΕΕΛΠΝΟ, που έχει αναλάβει ένα σημαντικό ρόλο σε αυτή την ιστορία, και θα δούμε, τώρα θα συσταθεί η επιτροπή, σήμερα αύριο θα έχω τα πλήρη στοιχεία των ονομάτων που θα μπορέσουν να τη συστήσουν. Θα είναι μικρή, δεν θα είναι μεγάλη.
Ερ: Για το Εθνικό Σχέδιο Δράσης υπάρχουν κάποιοι πυλώνες που ήδη έχετε επεξεργαστεί;
Απ: Οι πυλώνες που έχουμε επεξεργαστεί είναι πρώτον οι συστάσεις και οι οδηγίες σε συνεργασία με το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής για κάλυψη των συνθηκών υγιεινής στους χώρους διαμονής και φιλοξενίας των προσφύγων και μεταναστών. Πρέπει να ξέρετε ότι οι άνθρωποι αυτοί ξεκινούν υγιείς από τη χώρα τους, έρχονται καταταλαιπωρημένοι στη χώρα μας, χωρίς παθήσεις συγκεκριμένες, τα λοιμώδη νοσήματα είναι μικρό πρόβλημα, αλλά φτάνουν στο σημείο να υποστούν κάποιες ελαφρές λοιμώξεις η δερματοπάθειες από τις κακές -μερικές φορές- συνθήκες φιλοξενίας. Εμείς σαν γενική γραμματεία Δημόσιας Υγείας έχουμε υποχρέωση να χτυπήσουμε το καμπανάκι να βελτιωθούν άμεσα οι συνθήκες.
Ερ: Για τα λοιμώδη νοσήματα είχατε μιλήσει στην 65η Σύνοδο της Περιφερειακής Επιτροπής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας στην Ευρώπη, που έγινε στο Βίλνιους της Λιθουανίας, τον Σεπτέμβρη αν δεν κάνω λάθος. Και είχατε πει ότι δεν αποτελούν το κύριο πρόβλημα υγείας ανάμεσα στους πρόσφυγες. Αντίθετα, οι παιδικές ασθένειες και οι χρόνιες παθήσεις, όπως ο διαβήτης και η καρδιοπάθεια, αποτελούν τα κύρια ζητήματα υγείας. Πώς αντιμετωπίζετε αυτές τις παθήσεις και πώς σκοπεύετε να τις αντιμετωπίσετε στο μέλλον ως υπουργείο;
Απ: Αυτά τα στοιχεία που έθεσα τότε ισχύουν απόλυτα και σήμερα, και έχουν επιβεβαιωθεί ακόμα περισσότερο, σύμφωνα με τους αρμόδιους επιστήμονες (επιτρέψτε μου να πω ότι ο μύθος της υγειονομικής βόμβας έχει ευτυχώς καταρρεύσει), και με βάση τη δική μας αντίληψη, κι έχει γίνει πια κοινός τόπος.
Ερ: Όντως, το είχε πει και ο πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ σε αυτήν εδώ την εκπομπή.
Απ: Και το δεύτερο είναι ότι επειδή ξεκινούν πια ολόκληρες οικογένειες και έρχονται, από ηλικιωμένους μέχρι παιδιά, για αυτό έχουμε πια χρόνιες παθήσεις -όπως καρδιοπάθειες, ζαχαρώδη διαβήτη-, που χρειάζεται να έχουν αυτοί οι άνθρωποι πρόσβαση στις πρωτοβάθμιες και ορισμένες φορές στις δευτεροβάθμιες υπηρεσίες υγείας, πράγμα για το οποίο εμείς εγγυούμαστε, και προσπαθούμε να διασφαλίσουμε την απρόσκοπτη πρόσβαση όλων αυτών των ανθρώπων στις υπηρεσίες που χρειάζονται.
Ερ: Είστε ευχαριστημένος από το συντονισμό όλων των φορέων και τη συνεργασία με τις ΜΚΟ μέχρι ώρας;
Απ: Θέλω να είμαι σαφής και ειλικρινής. Δεν είμαι ευχαριστημένος γιατί πιστεύω ότι πρέπει να κάνουμε πάντα ακόμα περισσότερα από αυτά που μπορούμε να κάνουμε μέχρι τώρα. Και επειδή ξεκινήσαμε από το μηδέν, αισθάνομαι ότι μπορούμε να τα κάνουμε ακόμα πολύ καλύτερα. Έχουμε αποκτήσει εμπειρίες, έχουμε αποκαταστήσει μία σχέση εμπιστοσύνης με τις ΜΚΟ -και τις ευχαριστώ και από την ευκαιρία που έχω σήμερα για την προσφορά τους και για την διάθεση συνεννόησης που έχουν. Είμαι σίγουρος ότι αυτή η διάθεση συνεννόησης θα οδηγήσει σε ακόμα καλύτερο συντονισμό, ο οποίος ποτέ δεν θα ξεχνά ότι την κύρια ευθύνη την έχουμε εμείς σαν Πολιτεία, και πρέπει να την αναλάβουμε.
Ερ: Στην ίδια σύνοδο, που προανέφερα, είχατε μιλήσει και για την ανάγκη ψυχολογικής υποστήριξης, που βέβαια είναι εύλογο να καθίσταται επιτακτική για ανθρώπους που προέρχονται από περιοχές συρράξεων, αλλά και λόγω της κακουχίας από τα ταξίδια τους. Τι γίνεται επ’ αυτού; Υπάρχει κάποια πρόβλεψη από πλευράς υπουργείου;
Απ: Ήδη σε διάφορα κέντρα φιλοξενίας φροντίζουμε να στέλνουμε, δυστυχώς όχι ακόμα σε σταθερή βάση, ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς για υποστήριξη αυτών των ανθρώπων. Σας διαβεβαιώνω ότι στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης θα υπάρχει πρόβλεψη για ψυχολογική υποστήριξη, με άρτια εκπαιδευμένο επιστημονικό προσωπικό, για όλους αυτούς τους ανθρώπους -γιατί πιστεύω ότι η ψυχολογική υποστήριξη ίσως είναι και το πιο σοβαρό μέτρο προστασίας της υγείας τους που μπορείς να λάβεις.
Ερ: Σε επίπεδο ΕΕ έχουμε κάτι νεώτερο, από πλευράς αντιμετώπισης του ζητήματος; Γιατί κάθε μέρα προκύπτουν νεώτερα στοιχεία, καθότι το θέμα απασχολεί Συνόδους Κορυφής και όλο τον κόσμο πλέον.
Απ: Όπως έχω, πει και ασφαλώς το γνωρίζετε, η Ευρώπη μέσα από το προσφυγικό ζήτημα και από την εισροή εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων θα αλλάξει. Το θέμα είναι αν θα αλλάξει προς την κατεύθυνση της αλληλεγγύης και της αλληλοκατανόησης ή θα αλλάξει προς την κατεύθυνση της κλειστοφοβίας και των κλειστών συνόρων. Οι δύο αυτές γραμμές παλεύουν αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη. Φαίνεται πως διαμορφώνονται κάπως καλύτερες συνθήκες για να επικρατήσει η λογική της αλληλεγγύης και της αλληλοκατανόησης. Τα πράγματα, όμως, δεν είναι τόσο απλά. Υπάρχουν θετικά βήματα, υπάρχουν όμως και παράλογες προτάσεις, τις οποίες αναγκαζόμαστε να αντιμετωπίσουμε, και μέχρι στιγμής τα καταφέρνουμε. Ελπίζουμε ότι θα επικρατήσει η λογική, η αλληλεγγύη και η διάθεση συνεργασίας.