Εξαίρεση από τον ΕΝΦΙΑ ζητούν τα μοναστήρια σε όποιο σημείο της Ελλάδος και εάν βρίσκονται είτε αυτά ανήκουν στην Εκκλησία της Ελλάδος είτε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και ανεξάρτητα από το αν χρησιμοποιούνται για λατρευτικούς ή για άλλους σκοπούς (μίσθωσης, κ.λπ.).
Αυτό ζητούν από το Συμβούλιο της Επικρατείας δύο Ιερές Μονές, οι οποίες αρνούνται να πληρώσουν Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) για τα ακίνητά τους στα οποία δεν τελούνται θρησκευτικές – λατρευτικές τελετές.
Η μεν πρώτη Ιερά Μονή καλείται να πληρώσει κάτι λιγότερο από 260.000 ευρώ και η δεύτερη λίγο περισσότερο από 140.000 ευρώ.
Οι δύο Ιερές Μονές που προσέφυγαν στο Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο είναι: 1) της Αγίας Αναστασίας Φαρμοκολύτριας Χαλκιδικής και 2) του Προφήτου Ηλία της Ιεράς Μητροπόλεως Ύδρας, Σπετσών, Αιγίνης, Ερμιονίδος και Τροιζηνίας.
Πριν δύο χρόνια ο νόμος 4223/2013 προέβλεψε ότι απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ τα ακίνητα που ανήκουν στις Ιερές Μονές του Αγίου Όρους, είτε αυτά βρίσκονται μέσα στο Άγιο Όρος είτε εκτός αυτού, και ανεξάρτητα από το αν χρησιμοποιούνται για λατρευτικούς σκοπούς ή μισθώνονται σε τρίτους, χρησιμοποιούνται για κατοικίες, κ.λπ.
Αντίθετα, σύμφωνα με τον ίδιο νόμο, δεν απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ τα ακίνητα των Πατριαρχικών και Σταυροπηγιακών Ιερών Μονών, καθώς και των Ιερών Μονών της Εκκλησίας της Ελλάδος, που δεν χρησιμοποιούνται για θρησκευτικούς και λατρευτικούς σκοπούς.
Αναγκαίο είναι να αναφερθεί ότι τόσο οι Πατριαρχικές και Σταυροπηγιακές Μονές στην Ελλάδα (Ιερά Μονή Βλατάδων, Ιερά Μονή Αγίας Αναστασίας Φαρμακολύτριας, Ιερά Μονή Θεολόγου Πάτμου, κ.λπ.) όσο και οι 20 Μονές του Αγίου Όρους εποπτεύονται πνευματικά και διοικητικά από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και εξαιρούνται από την εποπτεία της Εκκλησία της Ελλάδος.
Επίσης, δεν εντάσσονται πνευματικά στην Εκκλησία της Ελλάδος, αλλά στον Οικουμενικό Πατριάρχη. Από διοικητικής πλευράς αποτελούν αυτοδιοίκητη κοινότητα Ιερών Μονών. Μόνο οι Ιερές Μονές της Εκκλησίας της Ελλάδος υπάγονται πνευματικά στον οικείο Μητροπολίτη της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Οι δύο Ιερές Μονές που προσέφυγαν στην Δικαιοσύνη (η μία υπαγόμενη στο Πατριαρχείο και η άλλη στην Εκκλησία της Ελλάδος) υποστηρίζουν ότι συντρέχει άνιση φορολογική μεταχείριση μεταξύ των Μονών, η οποία, εκτός από το Σύνταγμα, παραβιάζει και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, το Πρώτο Πρόσθετο Πρωτόκολλο αυτής, τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών, και τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη του Συμβουλίου της Ευρώπης, που προστατεύουν το δικαίωμα στη ιδιοκτησία και τους πολίτες από την οικονομική βία.
Οι δύο αυτές υποθέσεις των Ιερών Μονών το πρώτο δεκαήμερο του ερχόμενου Νοεμβρίου θα εκδικαστούν με την διαδικασία του επείγοντος (νόμος 3900/2010) στην Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου ως πιλοτικές δίκες.
Δηλαδή οι όποιες αποφάσεις εκδοθούν από το Συμβούλιο της Επικρατείας για το επίμαχο θέμα θα αποτελέσουν πιλότο για τις εκκρεμείς ανάλογες υποθέσεις στα Διοικητικά Δικαστήρια της χώρας.
στο 