του Βασίλη Σκουρή
Ιδιαίτερα κρίσιμη θεωρείται η εβδομάδα που ξεκινά για το
θέμα των δυο Ελλήνων στρατιωτικών που κρατούνται στην Αδριανούπολη, ενώ η
ένταση μεταξύ κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης στην Αθήνα λαμβάνει όλο
και μεγαλύτερες διαστάσεις.
Παράλληλα οι δηλώσεις του υπουργού Άμυνας περί «ομηρίας» των
δυο στρατιωτικών δημιούργησε και ενδοκυβερνητικό πρόβλημα, με πληροφορίες -που
δεν στάθηκε δυνατόν να διασταυρωθούν- να επιμένουν ότι υπήρξε και τηλεφωνική
επικοινωνία του πρωθυπουργού με τον Πάνο Καμμένο.
Εντός της εβδομάδος θα υπάρξουν τα αποτελέσματα από την
εξέταση των κινητών τηλεφώνων των δυο στρατιωτικών, γεγονός που εν πολλοίς θα
καθορίσει και αν θα υπάρξουν κατηγορίες περί κατασκοπίας –εξέλιξη που θα
ανεβάσει στα ύψη την ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Ταυτόχρονα θα πρέπει να ξεκαθαριστεί πότε θα γίνει η δίκη,
αλλά και αν σε περίπτωση που δεν υπάρξουν κατηγορίες περί κατασκοπίας, οι δυο
στρατιωτικοί θα αφεθούν ελεύθεροι έως την ημερομηνία της δίκης, έστω και με
περιοριστικούς όρους.
Παράλληλα, την Πέμπτη εξετάζεται στο Συμβούλιο Εφετών το
τέταρτο αίτημα της Τουρκίας για την έκδοση των οκτώ Τούρκων στρατιωτικών στην
Άγκυρα, ενώ το βέβαιο αρνητικό αποτέλεσμα που θα προκύψει ενδέχεται να
πυροδοτήσει νέα ένταση μεταξύ των δυο χωρών.
Ο πρωθυπουργός, πάντως, δεν προτίθεται έως ότου ξεκαθαρίσει
τι θα πράξει με τη δίκη η Τουρκία, να υψώσει δημοσίως τους τόνους, καθώς δεν
θέλει να δώσει πατήματα στον Ερντογάν, ενώ σύμφωνα με τις πληροφορίες του
Real.gr εξετάζει το θέμα της συνεννόησης και διαλόγου με τους πολιτικούς
αρχηγούς, ως συνέχεια και της σημερινής του συνάντησης με τον Σταύρο Θεοδωράκη.
Αθήνα και Λευκωσία σκέφτονται το βέτο
Εν τω μεταξύ, όπως έγραψε χθες η Realnews, «ψυχραιμία αλλά
και αποφασιστικότητα» είναι η απάντηση της Αθήνας στην πρόκληση της Άγκυρας με
τη σύλληψη των δυο Ελλήνων στρατιωτικών, με τον Αλέξη Τσίπρα να αναλαμβάνει το
επόμενο διάστημα νέες πρωτοβουλίες σε διεθνές επίπεδο.
Αθήνα και Λευκωσία, όπως έχουν συζητήσει κατά την επίσκεψη
του Κύπριου υπουργού Εξωτερικών Νίκου Χριστοδουλίδη, έχουν συμφωνήσει να
εξετάσουν από κοινού «βέτο» των δυο χωρών στη Σύνοδο Κορυφής Ευρωπαϊκής Ένωσης-
Τουρκίας που διεξάγεται στις 26 Μαρτίου στη Βάρνα της Βουλγαρίας, εφόσον το
καθεστώς Ερντογάν δεν αποκλιμακώσει την ένταση.
Ούτως ή άλλως η Σύνοδος Κορυφής είναι στον αέρα και από
πλευράς της Άγκυρας, καθώς ο Τούρκος Πρόεδρος φέρεται αποφασισμένος να μην
ενδώσει σε σειρά προϋποθέσεων που ουσιαστικά θέτουν οι Βρυξέλλες.
«Το περίστροφο είναι στο τραπέζι», είπε πρόσφατα σε σύσκεψη
στο Μέγαρο Μαξίμου ο Έλληνας πρωθυπουργός και ετοιμάζεται να θέσει το θέμα στη
Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης την μεθεπόμενη Πέμπτη και Παρασκευή, ενώ
προγραμματίζει στο περιθώριο της Συνόδου και επαφές με κορυφαίους ευρωπαίους
ηγέτες.
Παράλληλα, φροντίζει να κρατά ανοιχτό το πεδίο συνεννόησης
με τον Ταγίπ Ερντογάν, μέσω του διπλωματικού του συμβούλου Βαγγέλη Καλπαδάκη,
ενώ «ανοιχτή γραμμή» εξακολουθούν να διατηρούν με τους ομολόγους τους ο αρχηγός
ΓΕΕΘΑ Ευάγγελος Αποστολάκης και ο Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Εξωτερικών
Δημήτρης Παρασκευόπουλος.
Παρόλα αυτά, ωστόσο, η Αθήνα εξακολουθεί να βρίσκεται στα
σκοτάδια και να κάνει μόνο υποθέσεις ως προς τις πραγματικές προθέσεις του
Ταγίπ Ερντογάν, μη γνωρίζοντας ούτε καν πότε θα γίνει η δίκη των δυο Ελλήνων
στρατιωτικών.
Επικρατεί, μάλιστα, ανησυχία μήπως επανέλθει το χειρότερο
σενάριο, με τυχόν προσθήκη της κατηγορίας περί κατασκοπίας, αν και με τις
κατηγορίες περί παράνομης εισόδου σε απαγορευμένη περιοχή, η Άγκυρα δύναται να
κρατήσει στις τουρκικές φυλακές τους δυο Έλληνες στρατιωτικούς ακόμα και για
δυο χρόνια, αλλά και σε ενδεχόμενη έφεσή τους να τους κρατήσει
προφυλακισμένους.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον εμφανίζει και η επίσκεψη του υπουργού
Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά στις Ηνωμένες Πολιτείες, ιδίως στην περίπτωση που
κανονιστεί συνάντησή του με τον αμερικανό ομόλογό του, αλλά και τον υπεύθυνο
ασφαλείας του Λευκού Οίκου.
Η Αθήνα κατανοεί πλέον ότι η Άγκυρα ανοίγει πολλά μέτωπα
στις σχέσεις των δυο χωρών, με στόχο- κατόπιν ή όχι σύρραξης- να
διαπραγματευτεί με ευνοϊκότερους για αυτήν όρους.
Το γεγονός, επιπλέον, ότι η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας
δεν συζητείται πλέον ούτε από την Άγκυρα, αλλά ούτε και από τις Βρυξέλλες και
το Βερολίνο, αναγκάζει το ελληνικό πολιτικό σύστημα να αναζητεί μια νέα
στρατηγική έναντι της γείτονος χώρας.
Προς το παρόν, η Αθήνα δείχνει αμηχανία ως προς τη
στρατηγική που θα επιλέξει, ενώ η έλλειψη διαύλων επικοινωνίας μεταξύ
κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης μεγενθύνει το πρόβλημα.
Η κυβέρνηση, μάλιστα, μετά την επίθεση που δέχθηκε από τον
αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης κατά τη διάρκεια της συζήτησης της
πρότασης της ΝΔ για τη σύσταση Προανακριτικής, υψώνει κατακόρυφα τους τόνους
κατά του Κυριάκου Μητσοτάκη και για τα εθνικά θέματα.
Το Μέγαρο Μαξίμου αρχίζει πλέον να κατηγορεί τον πρόεδρο της
ΝΔ ότι εντάσσει τα εθνικά θέματα στην εσωτερική πολιτική αντιπαράθεση, ότι
θέτει σε κίνδυνο την προσπάθεια για επιστροφή των στρατιωτικών, αλλά και ότι
διαθέτει αντιφατική προσέγγιση στα ελληνοτουρκικά, καθώς, μεταξύ άλλων, αφενός
κατηγορεί τον πρωθυπουργό γιατί δεν τηλεφωνεί στον Τ. Ερντογάν, αφετέρου τον
κατηγορεί για την επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου στην Αθήνα.
Αύξηση των εξοπλισμών
Η επικίνδυνη τροπή που λαμβάνουν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις,
η στάση «Πόντιου Πιλάτου» που κρατά το ΝΑΤΟ στην περιοχή, αλλά και η αδυναμία
Ηνωμένων Πολιτειών και Βρυξελλών να πιέσουν αποτελεσματικά τον Ερντογάν,
οδηγούν την Αθήνα στην υιοθέτηση της προσέγγισης για αύξηση των εξοπλισμών.
Πολύ περισσότερο που η Τουρκία αναπτύσσει τα τελευταία χρόνια με ταχύτατους
ρυθμούς την πολεμική της βιομηχανία, αλλά και γιατί ο πλέον θερμός υποστηρικτής
μας αυτή την εποχή, ο Εμανουέλ Μακρόν, θα… εκτιμούσε πολύ μια ενίσχυση της
αμυντικής βιομηχανίας της χώρας του.
Όπως έγραψε προ εβδομάδων, άλλωστε, η «R», η ελληνική
κυβέρνηση συζητεί ήδη την αγορά τεσσάρων φρεγατών από το Παρίσι, ενώ αρχίζει
στο παρασκήνιο η συζήτηση και για τις δυνατότητες μιας πραγματικής ανάπτυξης
της αμυντικής μας βιομηχανίας.
Εξελίξεις με Σκόπια
Ενδιαφέρουσες, πάντως, είναι και οι εξελίξεις στο Σκοπιανό.
Το άτυπο Κυβερνητικό Συμβούλιο, στις αρχές της εβδομάδας, ενέκρινε το Σχέδιο
Συμφώνου που έχει ετοιμάσει ο υπουργός Εξωτερικών και μάλιστα ομόφωνα, αφού
στην ημερομηνία που επιλέγει για τη συνεδρίασή του ο Πάνος Καμμένος βρισκόταν
στις Βρυξέλλες για το Συμβούλιο υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ.
Ο Νίκος Κοτζιάς, που τέλος Μαρτίου (πιθανότατα στις 23) θα
μεταβεί στα Σκόπια, βρίσκεται ήδη σε ανοιχτή γραμμή με τον ομόλογό του Νικολά
Ντριμιτρόφ για τυχόν τροποποιήσεις στο Σύμφωνο, την ίδια στιγμή που όλες οι
μεγάλες δυνάμεις πιέζουν τον Ζόραν Ζάεφ και την αντιπολίτευση της FYROM να
προχωρήσουν σε πιο τολμηρούς συμβιβασμούς ώστε να επιλυθεί το πρόβλημα.
Το Μέγαρο Μαξίμου φέρεται αποφασισμένο να επιλύσει το
πρόβλημα, αν και για πρώτη ίσως φορά μετά το άτυπο Κυβερνητικό Συμβούλιο εκφράστηκαν
ανησυχίες για τις κινητοποιήσεις που γίνονται κατά του συμβιβασμού και για το
τι πολιτικές επιπτώσεις μπορεί αυτές να επιφέρουν.
Πηγή: Real.gr