Τη σταθερή θέση της Ελλάδας υπέρ της διατήρησης ανοιχτών δίαυλων επικοινωνίας με τη Ρωσία και της επανεκκίνησης της συνεργασίας μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ επανέλαβε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς στο δείπνο εργασίας που παρέθεσε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ στους υπουργούς Εξωτερικών στις Βρυξέλλες με θέμα την ασφάλεια στον ευρωατλαντικό χώρο και την προσέγγιση που θα πρέπει να ακολουθήσει το ΝΑΤΟ έναντι της Ρωσίας.
Ο κ. Κοτζιάς, κατά την παρέμβασή του, τόνισε ότι υπάρχουν εγγενείς αντιφάσεις και αντιθέσεις στα φαινόμενα, οι οποίες δεν λαμβάνονται υπόψη. Χαρακτηριστικά ανέφερε το γεγονός ότι η Ρωσία είναι μία “αδύναμη δύναμη”: Είναι δύναμη και διεκδικεί, αλλά είναι αδύναμη και δεν μπορεί να διεκδικήσει αυτό που θέλει. Και είναι μία αναθεωρητική δύναμη που θέλει να αλλάξει τις δομές του διεθνούς συστήματος αλλά δεν είναι σε θέση να το κάνει. Αυτό εξηγεί, όπως τόνισε, τη συμπεριφορά της.
Ο υπουργός Εξωτερικών άσκησε κριτική στην κακή συνήθεια και πρακτική που ακολουθείται στις νατοϊκές συναντήσεις να λέγονται από όλους τα ίδια και να αποφεύγουν όλοι να απαντήσουν στον πυρήνα των ζητημάτων. Αυτό, τόνισε ο κ. Κοτζιάς, το είδαμε χαρακτηριστικά με τον Σύρο πρόεδρο Μπασάρ Αλ Άσαντ. Το ίδιο, σημείωσε, συμβαίνει και με τη Ρωσία. Δεν απαντάμε στο κεντρικό ερώτημα εάν θέλουμε και θεωρούμε τη Ρωσία μέρος της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφαλείας. Στον Ψυχρό Πόλεμο, παρόλη την αντιπαλότητα και διαπάλη των συστημάτων, η Σοβιετική Ένωση ήταν μέρος του Ελσίνκι, μιας αρχιτεκτονικής δομής ασφάλειας. Το κεντρικό ερώτημα σήμερα, όπως επισήμανε, είναι εάν θέλουμε να φτιάξουμε μία δομή ασφάλειας ενάντια στη Ρωσία ή μια κοινή δομή ασφάλειας της Ευρώπης με τη Ρωσία.
Ο κ. Κοτζιάς προέταξε την εφαρμογή της μεθόδου της δεκαετίας του ’60, δηλαδή την προσέγγιση για την αλλαγή. “Εγώ – είπε – δεν είμαι με αυτούς που λένε ότι δεν πρέπει να προσεγγίζουμε και να συζητάμε, δεν είμαι και με αυτούς που λένε να συζητάμε για να συζητάμε. Εγώ είμαι υπέρ του να συζητάμε με στόχο την αλλαγή”. Και πρόσθεσε: “Το δεύτερο σε αυτό το σημείο είναι να πούμε τι ακριβώς θέλουμε να αλλάξουμε”.
Υπογράμμισε, τέλος, ότι το άλλο στοιχείο της συμπεριφορας της Ρωσίας είναι στο near abroad (το εγγύς εξωτερικό), ότι δηλαδή στην περιφέρειά τους οι Ρώσοι δεν έχουν την ίδια συμπεριφορά όπως σε μακρινές χώρες. Δεν επιθυμούν να αλλάξουν τα σύνορα της Γαλλίας ή της Ισπανίας. Το εγγύς εξωτερικό τους όμως το θεωρούν προνομιακό πεδίο ελέγχου τους. Κάτι που στη Δύση, όπως σημειωσε ο κ. Κοτζιάς, δημιουργεί διάσταση απόψεων ως προς την πολιτική έναντι της Ρωσίας, διότι αυτός που δεν βρίσκεται στο near abroad θεωρεί ότι είναι υπερβολικές οι ανησυχίες των χωρών που είναι στο near abroad της Ρωσίας.