Μεγάλη αναταραχή επικρατεί στο ΠΑΣΟΚ και αβεβαιότητα στον ΣΥΡΙΖΑ. Το καλοκαίρι προμηνύεται «καυτό» και για τα δύο κόμματα, στον απόηχο των αποτελεσμάτων των Ευρωεκλογών.
Στο ΠΑΣΟΚ τα «μαχαίρια βγήκαν» εναντίον του Νίκου Ανδρουλάκη με κορυφαία στελέχη, όπως ο Νίκος Παπανδρέου και ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος να θέτουν θέμα ηγεσίας, ενώ οι δυνάμει διάδοχοι σε περίπτωση που ανοίξουν οι διαδικασίες για εκλογή νέου προέδρου, βρίσκονται σε θέση μάχης. Ήδη στα πολιτικά πηγαδάκια ακούγονται τα πρώτα ονόματα όπως του Παύλου Γερουλάνου, του Μανώλη Χριστοδουλάκη και του δημάρχου Αθηναίων, Χάρη Δούκα.
Στον ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να αρχίζει ένας νέος κύκλος εσωστρέφειας. Ο Στέφανος Κασσελάκης έκανε αλλαγή πλεύσης απευθύνοντας πρόσκληση για συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ σε κοινοβουλευτικό επίπεδο και σε προτάσεις νόμου. Μια σειρά στελεχών, από την Όλγα Γεροβασίλη έως τον Νίκο Παππά τοποθετούνται υπέρ των συγκλίσεων, ενώ μια σειρά στελεχών κυρίως με αναφορά στην Προοδευτική Συμμαχία, μαζί με τον Γιάννη Ραγκούση και τον Θανάση Θεοχαρόπουλο, αναμένεται να καταθέσουν πρόταση για τη διεξαγωγή εσωκομματικού δημοψηφίσματος.
Από την άλλη η κίνηση Τεμπονέρα – Κοτσακά που υπέγραψαν πρόταση για οργανωτική σύγκλιση ΣΥΡΙΖΑ- Νέας Αριστεράς προκάλεσε την αντίδραση Κασσελάκη που απέκλεισε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Ο Διονύσης Τεμπονέρας σήκωσε το γάντι και δήλωσε ότι «ήμουν πολλά χρόνια πριν από εκείνον, είμαι και θα παραμείνω και μετά από αυτόν στο αξιακό πλαίσιο του ΣΥΡΙΖΑ, όπως αυτό διαμορφώθηκε με διαδοχικές αποφάσεις των συνεδρίων υπό τον Αλέξη Τσίπρα. Συνεπώς δίνουμε τη μάχη των αξιών και των ιδεών μας και αυτό θα συνεχίσουμε να κάνουμε».
Ρίχνουν το «γάντι» στον Ανδρουλάκη
Από το απόγευμα της περασμένης Κυριακής, όταν οι πληροφορίες για το αποτέλεσμα του exit poll έφερναν το ΠΑΣΟΚ τρίτο και με μικρή αύξηση ποσοστών, ένα ήταν το βασικό ερώτημα στους παροικούντες τη Χαριλάου Τρικούπη: «Ποιος θα μιλήσει πρώτος;». Το ερώτημα απαντήθηκε χθες με την παρέμβαση του Οδυσσέα Κωνσταντινόπουλου, που έθεσε ανοιχτά ζήτημα ηγεσίας και άμεσης έναρξης των διαδικασιών ώστε να στηθούν κάλπες για την εκλογή αρχηγού του κόμματος μέσα στο 2024, ενώ λίγο αργότερα στην ίδια κατεύθυνση κινήθηκε και ο Νίκος Παπανδρέου.
Όσα τις προηγούμενες ημέρες συζητούνταν υπογείως και κυκλοφορούσαν ως «κλίμα» αποδιδόμενα σε «ανώνυμες πηγές» ή με γενικόλογες αναφορές σε «στελέχη», χθες, μέσα σε λίγη ώρα μετά την παρέμβαση Κωνσταντινόπουλου απέκτησαν υπόσταση και επώνυμη έκφραση, καθώς το ένα μετά το άλλο στελέχη του ΠΑΣΟΚ έσπευσαν να τοποθετηθούν στη συζήτηση.
Παράλληλα, στο τραπέζι πέφτουν ονόματα πιθανών διεκδικητών της ηγεσίας χωρίς, πάντως, κάποιος να έχει ανοίξει τα χαρτιά του δηλώνοντας επισήμως ότι πρόκειται να είναι υποψήφιος. Ο Μανώλης Χριστοδουλάκης, που θεωρήθηκε ότι τοποθετείται απέναντι στον Νίκο Ανδρουλάκη όταν προ μηνών συμμετείχε σε εκδήλωση για τη διαμόρφωση μετώπου προοδευτικών δυνάμεων, δηλώνει σε συνομιλητές του ότι το σκέφτεται σοβαρά. Στους εμφανιζόμενους ως πιθανούς διεκδικητές περιλαμβάνονται οι Παύλος Γερουλάνος και Παύλος Χρηστίδης, που ήταν υποψήφιοι και το 2021 και ο δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας, καθώς δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν ότι το μοντέλο συνεργασίας για την ανάδειξή του στον δημαρχιακό θώκο μπορεί να μεταφερθεί στην κεντρική πολιτική σκηνή. Ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος στην επιστολή που απηύθυνε προς τα μέλη του Πολιτικού Συμβουλίου, το οποίο θα συνεδριάσει στις αρχές της προσεχούς εβδομάδας, αφού αναλύει το πρόσφατο εκλογικό αποτέλεσμα υπογραμμίζει ότι «είναι η τρίτη εκλογική αναμέτρηση υπό τη σημερινή ηγεσία, που τα αστικά κέντρα έχουν την ίδια εικόνα ως προς τα ποσοστά», για να προσθέσει, αφήνοντας σαφείς αιχμές κατά του Νίκου Ανδρουλάκη, ότι «η παρέμβαση των κομμάτων στα αστικά κέντρα γίνεται κυρίως μέσω της κεντρικής πολιτικής εικόνας που εκπέμπεις». Μιλώντας για ανάγκη ισχυρής επανεκκίνησης ζητεί την άμεση σύγκληση των οργάνων, προκειμένου να αποφασιστεί συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την ανάδειξη ηγεσίας μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους.
Η Χαριλάου Τρικούπη αντέδρασε δηλώνοντας ότι θα τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα σύμφωνα με το καταστατικό, που προβλέπει εκλογές για την ηγεσία το φθινόπωρο του 2025, ενώ έκανε λόγο για κινήσεις εσωστρέφειας. Από το περιβάλλον του Νίκου Ανδρουλάκη σύμφωνα με την εφημερίδα «Καθημερινή», κάνουν λόγο για κλίμα που καλλιεργείτο από καιρό και κινήσεις που προετοιμάζονταν πολύ πριν από τις εκλογές. Πληροφορίες αναφέρουν ότι υπήρξαν ακόμα και εισηγήσεις για διαγραφές, καθώς και προτάσεις να βγουν με δημόσιες τοποθετήσεις τους στελέχη που υποστηρίζουν τον πρόεδρο, απέναντι στους αμφισβητίες, κάτι που δεν έγινε. Όλοι αναμένουν τις επόμενες κινήσεις της ηγεσίας. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι όλες οι πλευρές μετρούν συμμάχους και κάνουν «χαρτογράφηση» των δυνάμεων, των διασυνδέσεων και της επιρροής τους στα κομματικά όργανα. Η πρώτη μεγάλη σύγκρουση θα γίνει στο Πολιτικό Συμβούλιο στις αρχές της επόμενης εβδομάδας.
Ο Παύλος Γερουλάνος έσπευσε άμεσα να χαρακτηρίσει «καλοδεχούμενη» την κίνηση Κωνσταντινόπουλου, ενώ υπέρ της άμεσης προσφυγής στις κάλπες για εκλογή ηγεσίας τάχθηκε, όπως προαναφέρθηκε, ο πρώτος σε σταυρούς ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Παπανδρέου. Μάλιστα, σε άρθρο του (protothema.gr) ήταν ιδιαίτερα επικριτικός προς τον Νίκο Ανδρουλάκη, αναφέροντας ότι για τις διαδοχικές εκλογικές ευκαιρίες που χάθηκαν, «την ευθύνη έχει η ηγεσία de facto και είναι αυτή η οποία απορρίφθηκε από το πολιτικό σώμα». Ανάμεσα στον Νίκο Ανδρουλάκη και στον Νίκο Παπανδρέου προηγήθηκε, σύμφωνα με πληροφορίες, ένταση όταν ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ γνωστοποίησε την απόφασή του να ορίσει επικεφαλής των ευρωβουλευτών του κόμματος, όχι τον πρώτο σε σταυρούς Νίκο Παπανδρέου, αλλά τον Γιάννη Μανιάτη. Η Μιλένα Αποστολάκη σε δήλωσή της υπογράμμισε την ανάγκη νηφάλιας αποτίμησης του εκλογικού αποτελέσματος, που θα καθοδηγήσει για τις επόμενες αναγκαίες πρωτοβουλίες και κινήσεις. Υπέρ μιας άμεσης και ανοιχτής πολιτικής συζήτησης για την ανασύνθεση και διεύρυνση της παράταξης, στην οποία, όπως πρόσθεσε, τα πρόσωπα παίζουν ρόλο, τάχθηκε ο Μιχάλης Κατρίνης. Για «αυθεντική αγωνία» που εκφράζει η επιστολή Κωνσταντινόπουλου έκανε λόγο (Talk Radio) ο βουλευτής Χαλκιδικής Απόστολος Πάνας.
Τι προβλέπει το καταστατικό του ΠΑΣΟΚ
Το καταστατικό του ΠΑΣΟΚ προβλέπει ότι η εκλογή προέδρου γίνεται κάθε τέσσερα χρόνια, οπότε η προγραμματισμένη διαδικασία τοποθετείται τον Οκτώβριο του 2025, τέσσερα χρόνια μετά την εκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη στην ηγεσία του κόμματος το 2021. Για να επισπευσθεί η διαδικασία, ορισμένα στελέχη αναφέρουν ότι πρέπει να πραγματοποιηθεί έκτακτο συνέδριο, ενώ άλλοι θεωρούν ότι αρκεί απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής με σχετική πλειοψηφία. Σίγουρα μπορεί να γίνει με απόφαση του προέδρου του κόμματος, με τον Νίκο Ανδρουλάκη, πάντως, να μην εμφανίζεται διατεθειμένος να προχωρήσει σε τέτοιες κινήσεις.
Προκειμένου να συγκληθεί έκτακτο συνέδριο απαιτείται απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής έπειτα από αίτημα του 1/3 των μελών της ή αίτημα της πλειοψηφίας των Νομαρχιακών Επιτροπών. Με ορίζοντα μια τέτοια διαδικασία, ήδη έχει αρχίσει να γίνεται καταγραφή δυνάμεων από τα αντίπαλα στρατόπεδα. Η απόφαση σύγκλησης λαμβάνεται το λιγότερο δύο μήνες πριν από την καθορισμένη ημερομηνία διεξαγωγής του εκτάκτου συνεδρίου.
Με βάση αυτό το χρονοδιάγραμμα και με δεδομένο ότι η συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής προγραμματίζεται για το τέλος του μήνα, εφόσον ενεργοποιηθεί διαδικασία σύγκλησης εκτάκτου συνεδρίου, αυτό θα πραγματοποιηθεί το νωρίτερο στις αρχές του φθινοπώρου.
ΣΥΡΙΖΑ σε… αβεβαιότητα
Ο τρόπος της σύγκλισης του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ έχει μπει για τα καλά στη συριζαϊκή συζήτηση και έφερε πέρα από ένα κύμα αντιπαραθέσεων και την πρώτη αλλαγή πλεύσης του Στέφανου Κασσελάκη όσον αφορά στο τρίτο κόμμα.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έτεινε χείρα συνεργασίας προς το ΠΑΣΟΚ σε επίπεδο κοινοβουλευτικών πρωτοβουλιών: «Εγώ κάνω δημόσια την πρόσκληση και στις δύο ομάδες να συνεργαστούν σε προτάσεις νόμου εφόσον το επιθυμούν. Νομίζω ότι η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ γνωρίζει πώς να επικοινωνήσει με το γραφείο μου».
Η πρόθεση του Κασσελάκη είναι πάντα το καταστατικό συνέδριο του Φθινοπώρου, σύμφωνα με την εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ», στο οποίο θέλει το κόμμα να ανοίξει σε ένα ευρύτερο κεντροαριστερό ακροατήριο, την ώρα που οι εσωκομματικές φωνές για συγκλίσεις πληθαίνουν: μια σειρά στελεχών, από την Όλγα Γεροβασίλη έως τον Νίκο Παππά τοποθετούνται υπέρ των συγκλίσεων, ενώ μια σειρά στελεχών κυρίως με αναφορά στην Προοδευτική Συμμαχία, μαζί με τον Γιάννη Ραγκούση και τον Θανάση Θεοχαρόπουλο, αναμένεται να καταθέσουν πρόταση για τη διεξαγωγή εσωκομματικού δημοψηφίσματος, κατά τη συνεδρίαση των κομματικών οργάνων, με την Κεντρική Επιτροπή να προγραμματίζεται για το τέλος του μήνα. Αυτές οι πρωτοβουλίες των στελεχών κινούνται σε πιο έντονη γραμμή συγκλίσεων από αυτή που κινείται έως τώρα η Κουμουνδούρου, δείγμα πως μετά το αποτέλεσμα των εκλογών η περίοδος χάριτος έχει τελειώσει.
Αιχμές για Τεμπονέρα
Το θέμα των συνεργασιών δεν είναι το πλέον εύκολο για την Κουμουνδούρου. Ο Κασσελάκης χθες επανέλαβε πως συνεργασία με τη Νέα Αριστερά δεν πρόκειται να υπάρξει.
«Όποιος επιθυμεί τη Νέα Αριστερά να συνεργαστεί με τον ΣΥΡΙΖΑ δεν περιλαμβάνει τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ. Κανείς δεν αναγκάζει κανέναν να παραμείνει στον ΣΥΡΙΖΑ, αν κάποιος δεν εκφράζεται από τις αλλαγές που κάνουμε, είναι δικαίωμά του να επιλέξει άλλη πορεία, εμείς θα συνεχίσουμε να ανανεώνουμε τον ΣΥΡΙΖΑ» σχολίασε.
Παρότι ο Κασσελάκης διευκρίνισε ότι δεν αναφέρεται στον Διονύση Τεμπονέρα, το στέλεχος του κόμματος που πριν από λίγες ημέρες συνυπέγραψε με τον Αντώνη Κοτσακά πρόταση οργανωτικής σύγκλισης με ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Αριστερά σήκωσε το γάντι: «Ήμουν πολλά χρόνια πριν από εκείνον, είμαι και θα παραμείνω και μετά από αυτόν στο αξιακό πλαίσιο του ΣΥΡΙΖΑ, όπως αυτό διαμορφώθηκε με διαδοχικές αποφάσεις των συνεδρίων υπό τον Αλέξη Τσίπρα. Συνεπώς δίνουμε τη μάχη των αξιών και των ιδεών μας και αυτό θα συνεχίσουμε να κάνουμε».