Η κρίση του κορονοϊού αλλάζει δραστικά και γρήγορα τις αγοραστικές συνήθειες των καταναλωτών της χώρας μας, όπως προκύπτει από σχετικά στοιχεία της έρευνας του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ). Η έρευνα αυτή πραγματοποιήθηκε από τις 18 έως τις 19 Μαρτίου 2020 και τα αποτελέσματα της βασίστηκαν στις απαντήσεις 1.050 καταναλωτών.Παράλληλα, επισημαίνεται πως, καταναλωτές ετοιμάζονται για πάνω από 2 μήνες σε συνθήκες έκτακτης ανάγκης.
Αναλυτικά:
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι καταναλωτές ετοιμάζονται για μακρά περίοδο σε συνθήκες έκτακτης ανάγκης, αλλά και ότι αλλάζουν δραστικά και γρήγορα αγοραστικές συνήθειες. Όπως καταγράφεται στο σχήμα 1, η πλειοψηφία του κοινού θεωρεί ότι η έκτακτη κατάσταση με τον κορονοϊού θα διαρκέσει περίπου 2 μήνες σε ποσοστό 55%, συνολικά όμως οι καταναλωτές που εκτιμούν ότι η κρίση θα διαρκέσει λιγότερο από 1 μήνα είναι μόλις 14%, το υπόλοιπο 86% κάνει εκτιμήσεις για περισσότερο από 2 μήνες. Το 22% ετοιμάζεται για έκτακτη κατάσταση 3 ή 4 μηνών και το 9% για πάω από 4 μήνες.
Πρόκειται για μία πολύ μεγάλη χρονική περίοδο, η οποία αναπόφευκτα θα επηρεάσει με πολλούς τρόπους την αγοραστική συμπεριφορά των καταναλωτών. Ήδη το πρώτο δεκαπενθήμερο της κρίσης, καταγράφονται μεγάλες και απότομες αλλαγές στις επιλογές που κάνουν οι καταναλωτές. Χαρακτηριστικές είναι οι απόψεις σε σχέση με την υγιεινή, οι οποίες είναι και αυτές που επηρεάζονται πιο άμεσα από τις εξελίξεις γύρω από τον κορονοϊό. Το ποσοστό των καταναλωτών που προτιμούν συσκευασμένα προϊόντα βιομηχανικής επεξεργασίας (χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση) αυξήθηκε από 19% σε 33%. Η εξέλιξη αυτή δείχνει και την εμπιστοσύνη που έχουν οι καταναλωτές πλέον στα συστήματα διασφάλισης ποιότητας της βιομηχανίας τροφίμων. Το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνουν ότι φορούν κάποιο είδος μάσκας κατά την επίσκεψη τους στα καταστήματα από μόλις 7% την εβδομάδα 9-12 Μαρτίου αυξήθηκε σε 41% μέσα σε λίγες μέρες. Ενώ στη μέτρηση της περιόδου 9-12 Μαρτίου ένα μόνο μικρό ποσοστό 16% δήλωνε ότι αποφεύγει να κάνει αγορές προκειμένου να έχει χρήματα σε περίπτωση ανάγκης, αυτό το ποσοστό σχεδόν διπλασιάστηκε σε λιγότερο από μία εβδομάδα στο 30%.
Σχήμα 2: Αλλαγές σε βασικές αγοραστικές τάσεις 9-12/3 με 18-19/3
Σχήμα 3: Άλλες αγοραστικές τάσεις
Παράλληλα όπως φαίνεται στο σχήμα 3, οι καταναλωτές στρέφονται περισσότερο σε προϊόντα ελληνικής προέλευσης σε ποσοστό 60%, ελέγχουν περισσότερο την προέλευση των τροφίμων σε ποσοστό 48% ενώ προτιμούν τα κοντινότερα καταστήματα σουπερμάρκετ για τις αγορές τους σε ποσοστό 72%. Αξιοσημείωτο είναι ότι στην ερώτηση «Αν αύριο το πρωί εξαφανιζόταν ο κορωνοϊός και επανερχόμασταν στις προηγούμενες συνθήκες αγοράς, θα διατηρούσατε τις παραπάνω αγοραστικές συνήθειες;» ποσοστό 46% του κοινού δηλώνει ότι συμφωνεί. Αυτό το στοιχείο αποτελεί ένδειξη ότι οι εξελίξεις που συμβαίνουν στην ελληνική κοινωνία μπορεί να έχουν συνέπειες για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα.