Η επίσκεψη των Προέδρων της Ελληνικής και της Ιταλικής Δημοκρατίας στην Ωνάσειο Βιβλιοθήκη

Η Ωνάσειος Βιβλιοθήκη αποτέλεσε έναν από τους πολύ σημαντικούς πολιτιστικούς σταθμούς της χώρας, που ξεχώρισε για να επισκεφτεί ο Ιταλός πρόεδρος, στο πλαίσιο του διήμερου ταξιδιού του στην Ελλάδα.

Τους δύο ηγέτες υποδέχθηκε ο πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση Δρ Αντώνης Παπαδημητρίου, συνοδευόμενος από την κα Μαριάννα Μόσχου, Γραμματέα Δ.Σ. του Ιδρύματος Ωνάση και την κα Αφροδίτη Παναγιωτάκου, Διευθύντρια Επικοινωνίας του Ιδρύματος Ωνάση.

(Ο πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση Δρ Αντώνης Παπαδημητρίου, υποδέχεται τον πρόεδρο της Ιταλικής Δημοκρατίας κ. Sergio Mattarella και τον πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Προκόπη Παυλόπουλο)

(Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Προκόπης Παυλόπουλος με την κα Αφροδίτη Παναγιωτάκου, Διευθύντρια Επικοινωνίας του Ιδρύματος Ωνάση)

«Αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για εμάς το γεγονός ότι σας υποδεχόμαστε στη Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Ωνάση, η οποία αποτελεί ζωντανή απόδειξη των άρρηκτων πολιτιστικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας. H επιλογή σας να επισκεφτείτε την Ωνάσειο Βιβλιοθήκη, μια βιβλιοθήκη προσβάσιμη και ανοιχτή, υπογραμμίζει τη σημασία του ιστορικού και πνευματικού της μεγέθους. Σήμερα, ο El Greco και ο Θεόφιλος Πουλάκης από τη Βενετοκρατούμενη Κρήτη, των οποίων έργα κοσμούν τους τοίχους της Βιβλιοθήκης, οι εκδόσεις των Ιταλών σοφών της Αναγέννησης και η γειτονική Πύλη του Αδριανού, καταδεικνύουν την ιστορική συνέχεια των δεσμών μας», ήταν το καλωσόρισμα του κ. Παπαδημητρίου, ο οποίος κλείνοντας επέλεξε ως επίλογο να μνημονεύσει τα λόγια του στρατηγού, αυτοκράτορα και ουμανιστή Μάρκου Αυρήλιου: «“Πεποίηκα τι κοινωνικώς; ουκούν ωφέλημαι”, που σημαίνει: “Είμαι ωφελημένος, όταν κάνω κάτι για το κοινωνικό σύνολο”. Το Ίδρυμα Ωνάση σας ευχαριστεί για την παρουσία σας, η οποία μας ενθαρρύνει στο να καλλιεργήσουμε την κοινή ουμανιστική μας κληρονομιά, που αποτελεί και τη βάση της Ενωμένης Ευρώπης».

(Ο πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση Δρ Αντώνης Παπαδημητρίου απευθύνει χαιρετισμό στο πλαίσιο της επίσκεψης του προέδρου της Ιταλικής Δημοκρατίας κ. Sergio Mattarella και του προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Προκόπη Παυλόπουλου στην Ωνάσειο Βιβλιοθήκη)

Από την πλευρά του ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Προκόπης Παυλόπουλος σχολιάζοντας τα λόγια του κ. Παπαδημητρίου δήλωσε: «Η φράση αυτή του Μάρκου Αυρηλίου είναι από τις πιο συνοπτικές εκφράσεις της έννοιας του δημόσιου συμφέροντος», για να ευχαριστήσει κατόπιν με τη σειρά του την Ωνάσειο Βιβλιοθήκη για τη φιλοξενία.

Απευθύνοντας το δικό του χαιρετισμό, ο πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας κ. Sergio Mattarella ανέφερε: «Θα ήθελα και εγώ να σας ευχαριστήσω για τη φιλοξενία, καθώς και να ευχαριστήσω τον πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Παυλόπουλο, που με συνοδεύει σε αυτή την ξενάγηση στην Ωνάσειο Βιβλιοθήκη, η πολιτιστική συμβολή της οποίας είναι ιδιαιτέρως σημαντική. Γνωρίζουμε ότι οι σχέσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και την Ιταλία ήταν ανέκαθεν άρρηκτες σε πολλά επίπεδα -σε επίπεδο πολιτικό, οικονομικό, τουριστικό-, αλλά κυρίως σε επίπεδο πολιτιστικό. Ο πολιτισμός μάς ένωνε πάντα και θα μας ενώνει και στο μέλλον».

(Ο πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση Δρ Αντώνης Παπαδημητρίου προσφέρει από ένα «Ενθύμημα» (ειδική έκδοση της Βιβλιοθήκης) στους δύο ΠτΔ ως αναμνηστικό της επίσκεψής τους στην Ωνάσειο Βιβλιοθήκη)

Με το πέρας των δηλώσεων ακολούθησε ξενάγηση των δύο προέδρων στην Ωνάσειο Βιβλιοθήκη και συγκεκριμένα στο τμήμα «Ουμανισμός – Αναγέννηση», από τον Αρχιτέκτονα, Ιστορικό βιβλίου και Επιστημονικό Σύμβουλο της Ωνασείου Βιβλιοθήκης κ. Κωνσταντίνο Στάικο, ο οποίος παρουσίασε αρχέτυπες και παλαίτυπες εκδόσεις, από έργα της ελληνικής γραμματείας και τις λατινικές μεταφράσεις τους.

Πρόκειται για βιβλία που τυπώθηκαν αποκλειστικά στην Ιταλία, τη Ρώμη, το Μιλάνο τη Βενετία και τη Φλωρεντία, τα οποία αναδεικνύουν τις στενές πνευματικές σχέσεις που καλλιέργησαν Έλληνες και Ιταλοί λόγιοι, έχοντας αποκλειστικό σκοπό να αναδείξουν τα επιτεύγματα του αρχαίου ελληνικού και του ρωμαϊκού πνεύματος.

Ο κ. Παυλόπουλος και ο κ. Mattarella μεταξύ άλλων είχαν την ευκαιρία να δουν από κοντά την πρώτη έκδοση των Απάντων του Ομήρου (Φλωρεντία, 1482/83), την Ανθολογία του Μάξιμου Πλανούδη (έκδοση του Ιανού Λάσκαρη, χρηματοδοτημένη από τον Πιέτρο των Μεδίκων, Φλωρεντία, 1494), το Ύμνοι και Επιγράμματα του Μιχαὴλ Μαρούλλου Ταρχανιώτη (Φλωρεντία, 1497) και το Μέγα Ἐτυμολογικὸν, το οποίο αποτελεί τον παρθενικό καρπό του πρώτου ελληνικής ιδιοκτησίας τυπογραφείου στη Βενετία (Ζαχαρίας Καλλιέργης – Νικόλαος Βλαστός, 1499).

Στην επίσκεψη στην Ωνάσειο Βιβλιοθήκη ο κ. Sergio Mattarella συνοδευόταν από τον Υφυπουργό Εξωτερικών και Διεθνούς Συνεργασίας της Ιταλίας κ. Vincenzo Amendola και τον Πρέσβη της Ιταλίας στην Αθήνα κ. Luigi Efisio Marras.

Λίγα λόγια για την Ωνάσειο Βιβλιοθήκη

Η Ωνάσειος Βιβλιοθήκη στεγάζεται στο νεοκλασικό κτίριο του Ιδρύματος Ωνάση στην Πλάκα (Λεωφόρος Αμαλίας 56) και αποτελείται από βιβλία που αντιπροσωπεύουν την πνευματική δραστηριότητα του Γένους, τόσο των κοσμικών όσο και των ανθρώπων της Εκκλησίας, από την εποχή της ιταλικής Αναγέννησης ως τα ύστερα χρόνια του Νεο-Eλληνικού Διαφωτισμού: μία περίοδο δηλαδή από τις αρχές του 15ου ως τις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα. Η εκδοτική αυτή δραστηριότητα δεν περιορίζεται στις καθαρά πνευματικές ανησυχίες και στη συγγραφή εργαλείων μάθησης για εκπαιδευτικούς σκοπούς, ούτε μόνο στην κυκλοφορία των απαραίτητων βιβλίων για τη θεία λειτουργία στους ναούς της Ορθοδοξίας και στα δογματικά ζητήματα, αλλά περιλαμβάνει κείμενα, βούλες, πατέντες και κάθε είδους έγγραφο που νομιμοποιούσε προνόμια των Ελλήνων που έδρασαν στη Δύση και στην Ανατολή.

Οι Έλληνες άσκησαν την τυπογραφική τέχνη και ασχολήθηκαν με την έκδοση βιβλίων με την ιδιότητα του συγγραφέα, του φιλολογικού επιμελητή, του διορθωτή ή και του χορηγού, μία εποχή που η πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας, η Κωνσταντινούπολη, είχε Αλωθεί (1453). Έτσι, αρχικά πλαισίωσαν εκδοτικά και τυπογραφικά κέντρα της Ιταλίας κυρίως, συμβάλλοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο στην εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας από τους Δυτικούς, αλλά και στην κυκλοφορία πρώτων εκδόσεων συγγραμμάτων της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, στο πλαίσιο του ουμανιστικού πνεύματος. Στη συνέχεια, ήδη από το 1499, οργάνωσαν και θεμελίωσαν ελληνικής ιδιοκτησίας τυπογραφεία, που εξακολουθούσαν να λειτουργούν ως και τις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα στη Βενετία. Ο εκδοτικός προσανατολισμός τους άλλαξε ριζικά από τις αρχές του 16ου αιώνα, οπότε Έλληνες τυπογράφοι, εκδότες και πνευματικοί άνθρωποι βάλθηκαν να στηρίξουν το διάσπαρτο Γένος, τυπώνοντας τα απαραίτητα βιβλία που θα διατηρούσαν άρρηκτη την ενότητά του: γλώσσα, ορθόδοξη πίστη και πνευματική παράδοση.

Η βιβλιοθήκη περιλαμβάνει περισσότερους από 3.000 τίτλους, τα αντίτυπα των οποίων εκτείνονται σε 5.000 περίπου τόμους και μπορεί να καταταγεί σε επτά (7) βασικές ενότητες.

ΑΝΑΓEΝΝΗΣΗ – ΟΥΜΑΝΙΣΜOΣ

Αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς, ουμανιστικά έργα, γραμματικές, εγκυκλοπαίδειες, λεξικά, φιλοσοφικές πραγματείες και φιλολογικά δοκίμια.

ΝEΟ-ΕΛΛΗΝΙΚH ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ

Λογοτεχνικά έργα, ποιητικά και λαϊκά αναγνώσματα, ιστορικά συγγράμματα, γραμματικές για εκπαιδευτικούς σκοπούς, φιλολογικά δοκίμια, γραμματικές-λεξικά και σχολικά εγχειρίδια κάθε είδους.

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚA ΒΙΒΛIΑ

Ευαγγέλια, Μηναία, Ψαλτήρια, Ωρολόγια, Πεντηκοστάρια, Ευχολόγια κ.ά.

ΘΕΟΛΟΓΙΚΑ ΣΥΓΓΡΑΜΜΑΤΑ

Έργα των Ελλήνων Πατέρων της Εκκλησίας, πραγματείες γύρω από το Σχίσμα των δύο Εκκλησιών, κείμενα για την ιστορία της Ορθοδοξίας, μακροσκελείς μελέτες αναφορικά με το Ορθόδοξο Δόγμα και το Πρωτείο του Πάπα κ.ά.

ΝΕΟ-ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ

Πρωτότυπα έργα που γράφτηκαν για την πνευματική ανύψωση του Γένους, ελληνικές μεταφράσεις έργων της παγκόσμιας πεζογραφίας και ποίησης, και δείγματα της φιλολογικής και γλωσσικής διαμάχης στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού και των ιδεών που προέκυψαν από τη Γαλλική Επανάσταση.

ΠΕΡΙΗΓΗΤΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ

Έργα Δυτικοευρωπαίων ταξιδιωτών όπου περιγράφεται ο χώρος της Μεσογείου και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης από τον 16ο έως τον 20ό αιώνα.

Οι περιηγητικές εκδόσεις, παρόλο που διαθέτουν πολλά στοιχεία του φανταστικού, αποτελούν πολύτιμη πηγή πληροφοριών για την κοινωνία, τον λαϊκό πολιτισμό, τη γεωγραφία, την οικονομία, τη θρησκεία και όλες τις εκφάνσεις του καθημερινού βίου των πληθυσμών με τους οποίους έρχονται σε επαφή οι ταξιδιώτες. Επιπλέον, καθώς τα συγκεκριμένα βιβλία συνοδεύονται από πλούσιο εικονογραφικό υλικό (φωτογραφίες, χαρακτικά, σχέδια, κλπ.) παρέχουν σημαντικά τεκμήρια αρχαιολογικών τοποθεσιών και μνημείων συνθέτοντας παράλληλα την ιστορία του χώρου και των λαών μέσα από ένα τρίτο μάτι, αυτό των ευρωπαίων ταξιδιωτών.

ΑΡΧΕΙΑΚΟ ΥΛΙΚΟ

Επιστολές και διατάγματα ηρώων της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, εμπορικά κατάστιχα και προκηρύξεις του νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους.

Το σύνολο των ελληνικών τίτλων που εντάσσονται στην Ελληνική Βιβλιογραφία και αντιπροσωπεύουν εκδόσεις που εξυπηρετούσαν τους σκοπούς που προαναφέραμε, όπως και των βιβλίων που εκδόθηκαν στη λατινική ή άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες και έχουν να κάνουν με τα έργα και τις ημέρες των Ελλήνων, ανέρχονται σε περίπου 7.000. Ο μεγαλύτερος αριθμός των βιβλίων αυτών τυπώθηκε σε ελληνικά τυπογραφεία της Βενετίας κυρίως, ή σε τυπογραφικούς οίκους που εξέδιδαν ελληνικά βιβλία για το ελληνόγλωσσο κοινό. Τυπογραφεία με ανάλογο εκδοτικό προσανατολισμό συγκροτήθηκαν στη Βενετία, στη Φλωρεντία, στη Ρώμη, στο Παρίσι, στη Γενεύη, στην Αλκαλά, στην Κεφαλονιά, στο Λονδίνο, στην Κωνσταντινούπολη, στη Βιέννη, στη Λειψία, στο Ιάσιο, στο Βουκουρέστι, στη Μοσχόπολη, στη Βούδα, στην Πέστη, στην Πετρούπολη, στη Μόσχα, στο Άγιον Όρος, στη Σμύρνη, στην Οδησσό και στην Ιερουσαλήμ.

Η Ωνάσειος Βιβλιοθήκη διαθέτει 100.000 ψηφιοποιημένα τεκμήρια και δυο ψηφιακές εφαρμογές για web/tablet/smartphone που διατίθενται ελεύθερα. Ανακαλύψτε την Ωνάσειο Βιβλιοθήκη μέσα από το www.onassislibrary.gr

Πηγή: enikos.gr