Η προσωρινή επαναφορά των συνοριακών ελέγχων χθες από τη Γερμανία, με έμφαση τα σύνορά της με την Αυστρία, συνιστά ένα μέτρο έκτακτης ανάγκης που προβλέπεται από τη Συνθήκη Σένγκεν σε περίπτωση εξαιρετικών συνθηκών ή κρίσεων.
Το γεγονός αυτό φάνηκε να επιβεβαιώνει και χθεσινοβραδινή ανακοίνωση της Κομισιόν, σύμφωνα με την οποία η παρούσα κατάσταση στη Γερμανία «φαίνεται να καλύπτεται από τους κανόνες της Συνθήκης Σένγκεν».
Η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ είχε γνωστοποιήσει στον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, σε χθεσινή τηλεφωνική επικοινωνία τους, την πρόθεσή της να επιβάλει συνοριακούς ελέγχους, λέγοντας ότι η χώρα της δυσκολεύεται να διαχειριστεί την υποδοχή χιλιάδων προσφύγων κάθε μέρα ενώ επικαλέστηκε και την ανάγκη να αποκατασταθούν οι συνθήκες ασφάλειας στα σύνορα και οι συντεταγμένες διαδικασίες.
Δεν αναμένονται θαύματα στη συνάντηση των υπ. Εσωτερικών
Σύμφωνα με τον κ. Γιούνκερ, η απόφαση της Γερμανίας καταδεικνύει πόσο επείγον είναι οι υπουργοί Εσωτερικών της ΕΕ, στη σημερινή έκτακτη συνάντησή τους στις Βρυξέλλες στις 16:00 ώρα Ελλάδας, να εισακούσουν τις τελευταίες προτάσεις που υπέβαλε η Κομισιόν για την επίλυση της προσφυγικής κρίσης.
Αυτές προβλέπουν την κατανομή 120.000 προσφύγων στις χώρες-μέλη στη βάση μιας σταθερής ποσόστωσης.
Πάντως, οι 28 υπουργοί Εσωτερικών της ΕΕ δεν αναμένεται να πετύχουν θαύματα στις σημερινές τους διαβουλεύσεις, που είναι προγραμματισμένο να διαρκέσουν τέσσερις ώρες.
Θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να καθοριστούν από τη μία μέρα στην άλλη οι όροι κατανομής των προσφύγων και να «επιβραδυνθεί το ρεύμα εισόδου» μεταναστών, όπως ζητά ο Γερμανός υπουργός Εσωτερικών Τόμας ντε Μεζιέρ. Τουλάχιστον τέσσερις εκ των «28» (Πολωνία, Τσεχία, Σλοβακία και Ουγγαρία) δεν φέρονται διατεθειμένες να συνεργαστούν σε αυτό το πεδίο.
Η Γερμανία και η Γαλλία υποστηρίζουν την καθιέρωση ποσόστωσης για την κατανομή προσφύγων. Κράτη όπως η Φινλανδία, η Λιθουανία και η Σλοβενία φάνηκαν διατεθειμένα, μετά την πρόσφατη ομιλία του Ζ.Κ. Γιούνκερ στο Ευρωκοινοβούλιο για την προσφυγική κρίση, να υποδεχθούν πρόσφυγες σύμφωνα με ποσόστωση, ωστόσο σε εθελοντική βάση.
Το πότε τα σχέδια κατανομής 120.000 προσφύγων θα μπορέσουν να αποκρυσταλλωθούν και να αποτελέσουν μέρος του ευρωπαϊκού δικαίου παραμένει ανοικτό.
Η Κομισιόν επικαλούνταν μέχρι σήμερα διατάξεις έκτακτης ανάγκης που περιλαμβάνονται στις ευρωπαϊκές συνθήκες.
Ο Γιούνκερ επιδιώκει μελλοντικά να εισαγάγει μία μόνιμη και δεσμευτική κλείδα κατανομής προσφύγων. Κάτι τέτοιο ουσιαστικά θα έθετε εκτός ισχύος τους κανονισμούς του Δουβλίνου, σύμφωνα με τους οποίους υπεύθυνη για την εξέταση αιτήματος ασύλου είναι η πρώτη χώρα εισόδου ενός πρόσφυγα στην ΕΕ.
Χώρες όπως η Ιταλία και η Ελλάδα, οι οποίες βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, θα στήριζαν την κατάργηση αυτού του κανονισμού. Εναντίον της τάσσεται όμως ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν, παρά το ισχυρό ρεύμα προσφύγων που δέχεται η χώρα του από τα σύνορά της με τη Σερβία.
Ο κ. Όρμπαν άσκησε μάλιστα δριμύτατη κριτική στην Ελλάδα, λέγοντας ότι «εκεί τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ δεν προστατεύονται ήδη εδώ και χρόνια. Αν η Ελλάδα ανταποκρινόταν στις υποχρεώσεις της, δεν θα είχαμε όλη αυτήν την προσφυγική κρίση. Ούτε στο Βερολίνο ούτε στη Βουδαπέστη».
Η Ουγγαρία επιδιώκει να έχει σφραγίσει μέχρι αύριο Τρίτη και το τελευταίο κενό στον νέο φράχτη στα σύνορά της με τη Σερβία και να απαγορεύσει την ανεξέλεγκτη είσοδο προσφύγων και μεταναστών. Το ίδιο ακριβώς επικαλέστηκε χθες ως αιτιολογία για την επιβολή συνοριακών ελέγχων και ο Γερμανός υπουργός Εσωτερικών ντε Μεζιέρ.
Σε εξέλιξη διαβουλεύσεις για κέντρο υποδοχής στην Ελλάδα
Οι Ευρωπαίοι υπουργοί Εσωτερικών επιθυμούν να δρομολογήσουν παροχή πρόσθετης οικονομικής στήριξης στις γειτονικές της Συρίας χώρες, οι οποίες δέχονται τον συντριπτικά μεγαλύτερο αριθμό των Σύρων προσφύγων του εμφυλίου πολέμου.
Με αυτό το μέτρο επιδιώκεται να αποτραπεί η είσοδος νέων προσφύγων στην Ευρώπη, για παράδειγμα από την Τουρκία. Η Αυστρία και ορισμένα ακόμη κράτη επικροτούν την ιδέα της δημιουργίας ενός κέντρου υποδοχής προσφύγων στην Ελλάδα και πιο συγκεκριμένα στο λιμάνι του Πειραιά, όπου θα εξετάζονται οι αιτήσεις ασύλου.
Σχετικές προετοιμασίες και διαβουλεύσεις με την ελληνική κυβέρνηση βρίσκονται σε εξέλιξη. Ειδικοί της ευρωπαϊκής υπηρεσίας φύλαξης των συνόρων Frontex εκτιμούν ότι τέτοιου είδους κέντρα υποδοχής θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να στεγάσουν χιλιάδες αιτούντες άσυλο και είναι απαραίτητα όχι μόνο στην Ελλάδα και την Ιταλία, αλλά και στην Τουρκία, τη Λιβύη, τον Νίγηρα και άλλες χώρες διέλευσης προσφύγων και μεταναστών.
Πηγή: DW