Γκότσης: Χρήμα στις επιχειρήσεις με τέσσερις κινήσεις

Όπως το Ταμείο Συμμετοχών (Fund of Funds) με αρχικό κεφάλαιο 200 εκ. προερχόμενα από το εξωτερικό και τον ιδιωτικό τομέα, το οποίο προβλέπεται να λειτουργήσει σύντομα και να προσφέρει κεφάλαια σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις κυρίως σ’ αυτές που βρίσκονται σε αρχικό στάδιο (startups και easy stage) και έχουν ανάγκη από seed capital για την ανάπτυξή τους.

Επίσης επίκειται μέσα στο Φθινόπωρο η μετατροπή του ΕΤΕΑΝ (Εθνικό Ταμείο Επιχειρηματικότητας & Ανάπτυξης) σε αναπτυξιακή τράπεζα με σκοπό να δοθεί η δυνατότητα σε μικρομεσαίες υγιείς επιχειρήσεις να βρουν κεφάλαια. Η πρόταση έχει γίνει προς τους θεσμούς και αναμένεται η απάντηση. Η αναπτυξιακή τράπεζα θα διαχειρίζεται πόρους του ΕΣΠΑ, του ΠΔΕ, των διαρθρωτικών ταμείων, καθώς και υπερεθνικών φορέων όπως είναι η ΕΤΕΠ και η EBRD.

Η νέα Διοίκηση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς έθεσε από την πρώτη στιγμή ως στόχο τη δημιουργία ρυθμιστικού πλαισίου για την εισαγωγή νέων εναλλακτικών προϊόντων στην ελληνική κεφαλαιαγορά. Έτσι, με νόμο που ψηφίστηκε την Πέμπτη 1η Σεπτεμβρίου απελευθερώνεται η ελληνική αγορά για την έκδοση και στη συνέχεια διαπραγμάτευση εταιρικών ομολόγων (Corporate Bonds). Ελληνικές υγιείς επιχειρήσεις με προοπτική θα μπορούν πλέον στο Χρηματιστήριο Αθηνών να εκδίδουν και να προσφέρουν στην ελληνική κεφαλαιαγορά ομόλογα σταθερής απόδοσης (coupons) προς όλους τους ενδιαφερόμενους επενδυτές στο εσωτερικό αλλά και στο εξωτερικό.

Είναι κάτι που η αγορά, οι μεγάλες και οι μεσαίες επιχειρήσεις, επιθυμούσαν για πολλά χρόνια αλλά μόνο τώρα ανοίγει ο δρόμος για μια νέα δυναμική, όπως πιστεύουμε αγορά, επισημαίνει ο κ. Χ. Γκότσης.

Για τις μικρότερες και κυρίως για τις νεοφυείς, που αδυνατούν λόγω του υψηλού ρίσκου αλλά και του μεγέθους να βρουν τραπεζική χρηματοδότηση, εισάγουμε με το νόμο που ψηφίστηκε, τη συμμετοχική χρηματοδότηση (Crowdfunding), σημειώνει ο Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.

Το Crowdfunding αποτελεί ένα σημαντικό εναλλακτικό εργαλείο χρηματοδότησης, το οποίο, αν εφαρμοσθεί με σύνεση, θα δώσει λύσεις στα σχέδια αλλά και στα όνειρα πολλών νέων επιχειρηματικών με πρωτοποριακές ιδέες και προτάσεις, επισημαίνει ο πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.

Η ελληνική οικονομία και το Χρηματιστήριο Αθηνών

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς η ελληνική οικονομία, περνάει πλέον από το στάδιο της σταθεροποίησης στο στάδιο της ανάκαμψης, η οποία για το 2017 προβλέπεται να είναι πολύ σημαντική, αλλά για να έχει συνέχεια θα πρέπει να ολοκληρωθεί χωρίς καθυστερήσεις η δεύτερη αξιολόγηση του προγράμματος, η οποία θα διευκολύνει τον κ. Ντράγκι να εντάξει τη χώρα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, το οποίο ευτυχώς θα τρέξει κατά πάσα πιθανότητα μέχρι το Σεπτέμβριο του 2017, αλλά και την κυβέρνηση να ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις για ελάφρυνση του δημοσίου χρέους. Όλα πάντως δείχνουν ότι το 2016 θα είναι το τελευταίο έτος της πολύχρονης κρίσης. Το Χρηματιστήριο δείχνει σημεία σταθεροποίησης συμβαδίζοντας ουσιαστικά με την πορεία της ελληνικής οικονομίας, καταλήγει ο κ. Χ. Γκότσης.

Ακολουθεί η πλήρης συνέντευξη

ΕΡ: Μέσα σε ένα δύσκολο διεθνές χρηματιστηριακό περιβάλλον, πώς μπορεί η κεφαλαιαγορά να ενισχύσει τις ελληνικές επιχειρήσεις και να παίξει το ρόλο που της αρμόζει;

ΑΠ: Πράγματι το διεθνές οικονομικό περιβάλλον παρουσιάζει ανησυχητικά στοιχεία στασιμότητας και αδράνειας, πρωτοφανή από τότε που καταγράφονται οικονομικά δεδομένα, τα οποία χωρίς αμφιβολία εμποδίζουν την προσπάθεια μεμονωμένων χωρών να αυτονομηθούν και να αναπτύξουν μια δική τους δυναμική. Ζούμε μια εποχή που όλα κινούνται γύρω από το μηδέν. Μηδενική ανάπτυξη, μηδενικά επιτόκια, μηδενικές αποδόσεις, μηδενικός πληθωρισμός.

Η κατάσταση σε σύγκριση με το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2008 παρουσιάζει τα εξής δυσμενέστερα χαρακτηριστικά:

-Πρώτον, τα περιθώρια παρέμβασης των κρατικών προϋπολογισμών για μια πιθανή ανάγκη στήριξης των τραπεζών έχουν στενέψει λόγω υπερχρέωσης,

-Δεύτερον, τα εργαλεία νομισματικής πολιτικής, ορθόδοξα και μη (επιτόκια, αύξηση της νομισματικής κυκλοφορίας) έχουν εξαντληθεί και

-Τρίτον, σε αντίθεση με το 2009 δεν υπάρχουν μεγάλοι οικονομικοί σχηματισμοί με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης ώστε να βρουν διέξοδο τα προϊόντα των χωρών που πάσχουν από έλλειψη εσωτερικής ζήτησης.

Ειδικότερα η Ευρώπη παρά τις συνεχείς και ογκώδεις ενέσεις ρευστότητας της ΕΚΤ παραμένει παγιδευμένη σε χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, ενώ απειλείται και από αποπληθωρισμό. Τα κεφάλαια του κ. Ντράγκι που ανέρχονται σε 1,7 τρις ευρώ και μελετάται να επεκταθούν μέχρι το Σεπτέμβριο του 2017, παραμένουν εγκλωβισμένα στα ταμεία των τραπεζών, ενώ οι επιχειρήσεις αρνούνται να αυξήσουν την έκθεσή τους σε δανεισμό, αφού οι προσδοκίες τους για την εξέλιξη της οικονομικής δραστηριότητας στην Ευρώπη παραμένουν αρνητικές. Η μείωση των παραγγελιών για τρίτο συνεχόμενο μήνα στη γερμανική οικονομία επισφραγίζει με τον εμφανέστερο τρόπο αυτήν την απροθυμία. ‘Άλλωστε η όλη φιλοσοφία του προγράμματος της ποσοτικής χαλάρωσης στηρίζονταν στην αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας στη Γερμανία, η οποία θα παρέσυρε και τις υπόλοιπες οικονομίες των χωρών του Νότου. Αν σ’ όλα αυτά προσθέσουμε και τις επιπτώσεις του Brexit, οικονομικές και πολιτικές, είναι σαφές ότι το διεθνές περιβάλλον αντί να βοηθήσει δυσχεραίνει την προσπάθεια ανάκαμψης της οικονομίας μας.

ΕΡ: Όταν αναλάβατε την ηγεσία της Ε.Κ., μιλήσατε για νέα επενδυτικά εργαλεία για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τη σύσταση ενός επενδυτικού ταμείου για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η Ε.Κ. προκειμένου να εφαρμοσθούν στην αγορά οι νέες μέθοδοι;

Η ανάγκη για τη δημιουργία χρηματοδοτικών φορέων εκτός εμπορικού τραπεζικού συστήματος έγινε φανερή από την αρχή της κρίσης. Οι εμπορικές μας τράπεζες αδυνατούν να ανταποκριθούν, στο βαθμό που η πραγματική οικονομία έχει ανάγκη, να της προσφέρουν τουλάχιστον προς το παρόν τα αναγκαία κεφάλαια. Έτσι νέοι χρηματοδοτικοί φορείς που βρίσκονται στα σκαριά, όπως το Ταμείο Συμμετοχών (Fund of Funds) με αρχικό κεφάλαιο 200 εκ. προερχόμενα από το εξωτερικό και τον ιδιωτικό τομέα, βρίσκονται στις άμεσες προτεραιότητες του Υπουργείου Οικονομίας. Το Ταμείο προβλέπεται να λειτουργήσει σύντομα και να προσφέρει κεφάλαια σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις κυρίως σ’ αυτές που βρίσκονται σε αρχικό στάδιο (startups και easy stage) και έχουν ανάγκη από seed capital για την ανάπτυξή τους.

Επίσης επίκειται μέσα στο φθινόπωρο η μετατροπή του ΕΤΕΑΝ σε αναπτυξιακή τράπεζα με σκοπό να δοθεί η δυνατότητα σε μικρομεσαίες υγιείς επιχειρήσεις να βρουν κεφάλαια. Η πρόταση έχει γίνει προς τους θεσμούς και αναμένεται η απάντηση. Η αναπτυξιακή τράπεζα, η οποία σημειωτέον ότι δεν θα δέχεται καταθέσεις, θα διαχειρίζεται πόρους του ΕΣΠΑ, του ΠΔΕ, των διαρθρωτικών ταμείων, καθώς και υπερεθνικών φορέων όπως είναι η ΕΤΕΠ και η EBRD.

ΕΡ: Η λειτουργία της ελληνικής αγοράς εταιρικών ομολόγων ήταν από τους πρώτους στόχους σας όταν αναλάβατε την προεδρία της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Σε ποιο στάδιο βρίσκεται το εγχείρημα και τι προσδοκάτε;

Πράγματι η νέα Διοίκηση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς έθεσε από την πρώτη στιγμή ως στόχο τη δημιουργία ρυθμιστικού πλαισίου για την εισαγωγή νέων εναλλακτικών προϊόντων στην ελληνική κεφαλαιαγορά. Είναι γνωστό ότι στη χώρα μας η τραπεζική χρηματοδότηση αποτελούσε τη σημαντικότερη πηγή για να αντλήσει κανείς κεφάλαια και να καλύψει τις ανάγκες του. Η άλλη πηγή είναι το χρηματιστήριο, η οποία δυστυχώς τα τελευταία χρόνια δεν χρησιμοποιείται στο βαθμό που ακόμα και στις δύσκολες μέρες της κρίσης θα ήταν δυνατό.

Έτσι, με νόμο που ψηφίστηκε την Πέμπτη 1η Σεπτεμβρίου απελευθερώνουμε την ελληνική αγορά για την έκδοση και στη συνέχεια διαπραγμάτευση εταιρικών ομολόγων (Corporate Bonds). Ελληνικές υγιείς επιχειρήσεις με προοπτική θα μπορούν πλέον στο Χρηματιστήριο Αθηνών να εκδίδουν και να προσφέρουν στην ελληνική κεφαλαιαγορά ομόλογα σταθερής απόδοσης (coupons) προς όλους τους ενδιαφερόμενους επενδυτές στο εσωτερικό αλλά και στο εξωτερικό.

Είναι κάτι που η αγορά, οι επιχειρήσεις, επιθυμούσαν για πολλά χρόνια αλλά μόνο τώρα με την κατάργηση του δικαιοπρακτικού επιτοκίου (ανώτερο πλαφόν οριζόμενο από την Τράπεζα της Ελλάδος) ανοίγει ο δρόμος για μια νέα δυναμική, όπως πιστεύουμε αγορά. Ένα πρώτο σημαντικό δείγμα θα υπάρξει μέσα στο μήνα.

ΕΡ: Στα σχέδια σας είναι και ένα εθνικό ρυθμιστικό πλαίσιο για το crowdfunding (συμμετοχική χρηματοδότηση); Υπάρχει κάποια εξέλιξη;

Η αγορά ομολόγων αφορά κυρίως τις μεσαίες και μεγαλύτερες υγιείς επιχειρήσεις. Για τις μικρότερες και κυρίως για τις νεοφυείς, που αδυνατούν λόγω του υψηλού ρίσκου αλλά και του μεγέθους να βρουν τραπεζική χρηματοδότηση, εισάγουμε με το νόμο που ψηφίστηκε, τη συμμετοχική χρηματοδότηση (Crowdfunding) η οποία τα τελευταία χρόνια αναπτύσσεται σε πολλές χώρες ραγδαία. Σε παγκόσμιο επίπεδο τα κεφάλαια που αντλούνται από χρόνο σε χρόνο διπλασιάζονται.

Επειδή δεν υπάρχει ακόμη έτοιμη ευρωπαϊκή νομοθεσία, προχωρήσαμε στη θεσμοθέτηση εθνικού πλαισίου προσαρμοσμένου στα μέτρα της ελληνικής αγοράς.

Στις διαδικτυακές πλατφόρμες που αναρτώνται οι επενδυτικές προτάσεις προς το κοινό θα μπορούν μεμονωμένοι επενδυτές να συμμετέχουν με ποσά έως 5.000 ευρώ για κάθε επένδυση και συνολικά έως 30.000 ευρώ για το σύνολο. Χρησιμοποιούνται επίσης εισοδηματικά κριτήρια για τον αποκλεισμό ανάληψης ρίσκου από αδύναμα οικονομικά άτομα.

Το Crowdfunding αποτελεί ένα σημαντικό εναλλακτικό εργαλείο χρηματοδότησης, το οποίο, αν εφαρμοσθεί με σύνεση, θα δώσει λύσεις στα σχέδια αλλά και στα όνειρα πολλών νέων επιχειρηματικών με πρωτοποριακές ιδέες και προτάσεις.

ΕΡ: Πέρα από τα σχέδια για ενίσχυση των επιχειρήσεων εκτιμάτε ότι θα βρεθούν κεφάλαια πρόθυμα να επενδυθούν; Ποια στρατηγική θα πρέπει, κατά την γνώμη σας, να χαραχθεί γενικότερα ώστε η Ελλάδα να γίνει χώρα φιλική προς τους επενδυτές;

Η πρώτη αναμφισβήτητα διαπίστωση είναι ότι η ελληνική οικονομία χρειάζεται για την επανεκκίνηση αλλά και τη χρηματοδότηση μιας ικανοποιητικής διατηρήσιμης ανάπτυξης, σημαντικά κεφάλαια. Αυτά μπορούν να προέλθουν είτε από το εσωτερικό είτε κυρίως από το εξωτερικό. Οι αποδόσεις και οι επενδυτικές ευκαιρίες επίσης είναι εξαιρετικές για την προσέλκυση κεφαλαίων. Εκείνο που χρειάζεται είναι σταθερότητα και ένα θετικό επιχειρηματικό περιβάλλον. Αυτά κατακτώνται με σταθερή στοχοπροσήλωση σε ένα αναπτυξιακό σχέδιο, καθώς και με την αρωγή μιας καλο-οργανωμένης και πρόθυμης να διευκολύνει δημόσιας διοίκησης. Η χώρα διαθέτει τις βασικές προϋποθέσεις, καλά εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό, άριστες κλιματολογικές συνθήκες, υποδομές, πρώτες ύλες κλπ, για να προσελκύσει επενδύσεις. Οι αγορές περιμένουν θετικά μηνύματα από τη χώρα, τα οποία μόνο με πράξεις, με ορθές αποφάσεις σε πρακτικό επίπεδο μπορούν να σταλούν. Σταθερό φορολογικό σύστημα, εξάλειψη της άσκοπης γραφειοκρατίας, γρήγορη απονομή δικαιοσύνης, αυτά συνθέτουν ένα φιλικό επιχειρηματικό περιβάλλον στη σύγχρονη εποχή.

ΕΡ: Θα θέλαμε, τέλος την εκτίμησή σας για την πορεία της ελληνικής οικονομίας και για την πορεία του ελληνικού χρηματιστηρίου.

Η ελληνική οικονομία, σύμφωνα με τις περισσότερες εκτιμήσεις διεθνών και εγχώριων αναλυτών, περνάει πλέον από το στάδιο της σταθεροποίησης στο στάδιο της ανάκαμψης, η οποία για το 2017 προβλέπεται να είναι πολύ σημαντική. Σ’ αυτό βοήθησαν κυρίως η καλή τουριστική χρονιά, η υψηλή απορρόφηση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ, καθώς και η μερική αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου. Ο δείκτης οικονομικού κλίματος έχει βελτιωθεί σημαντικά, οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων έχουν υποχωρήσει, ενώ ο αρχικός φόβος για σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις από το Brexit δείχνουν να μην επαληθεύονται.

Παρ’ όλα αυτά για να έχει συνέχεια η θετική τάση θα πρέπει να ολοκληρωθεί χωρίς καθυστερήσεις η δεύτερη αξιολόγηση του προγράμματος, η οποία θα διευκολύνει τον κ. Ντράγκι να εντάξει τη χώρα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, το οποίο ευτυχώς θα τρέξει κατά πάσα πιθανότητα μέχρι το Σεπτέμβριο του 2017, αλλά και την κυβέρνηση να ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις για ελάφρυνση του δημοσίου χρέους. Όλα πάντως δείχνουν ότι το 2016 θα είναι το τελευταίο έτος της πολύχρονης κρίσης.

Το Χρηματιστήριο δείχνει σημεία σταθεροποίησης συμβαδίζοντας ουσιαστικά με την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Αυτό δε σημαίνει βέβαια ότι τα χρηματιστήρια νομοτελειακά ακολουθούν κατά πόδας τις οικονομικές εξελίξεις, Εκείνο που έχει παρατηρηθεί διεθνώς είναι ότι στην κοινή πορεία της οικονομίας με το χρηματιστήριο, είναι δυνατό κάποιος από τους δύο να φύγει πιο γρήγορα αφήνοντας τον άλλον πίσω. Η απόσταση όμως που τους χωρίζει κινείται μέσα σε όρια, που σημαίνει ότι για να συγκλίνουν ή ο ένας θα πρέπει να βελτιώσει τον βηματισμό του ή ο άλλος να αργοπορήσει.