Της ΜΑΙΡΗΣ Ι. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
Η γραφειοκρατία, το ασταθές
φορολογικό πλαίσιο, τα capital controls και η έλλειψη κινήτρων διέψευσαν τις
προσδοκίες της ελληνικής κτηματαγοράς να οδηγηθεί σε ανάκαμψη, καθώς χιλιάδες
ξένοι αγοραστές, από κάθε γωνιά του πλανήτη, εγκαταλείπουν τα επενδυτικά τους
σχέδια, για να αποκτήσουν στη χώρα μας την κατοικία των ονείρων τους. Τέσσερα χρόνια, αφότου καθιερώθηκε η χρυσή
βίζα για τους πολίτες Τρίτων Χωρών, τα αποτελέσματα είναι αποθαρρυντικά,
δεδομένου ότι μέχρι σήμερα πουλήθηκαν μόνο 1.326 σπίτια σε Κινέζους, Ρώσους,
Ουκρανούς και Λίβυους. Το ενδιαφέρον των ξένων για να αποκτήσουν άδεια διαμονής
στην Ελλάδα είναι μεγάλο, ωστόσο οι αγοραστές παραμένουν ελάχιστοι, κατά το
δεύτερο τρίμηνο του 2016, επιβεβαιώνει και σχετική έρευνα της Eurobank Property
Services.
Παράγοντες της αγοράς, επισημαίνουν, ότι τα προβλήματα που
αντιμετωπίζουν οι υπήκοοι Τρίτων Χωρών
είναι πολλά. Το μεγαλύτερο απ’ όλα, αποτελεί η δυσκολία έκδοσης Αριθμού
Φορολογικού Μητρώου, καθώς και η απαγόρευση από τον νόμο για να εργαστούν στη χώρα
μας, ακόμα κι αν έχουν αποκτήσει άδεια διαμονής, επειδή αγόρασαν σπίτι αξίας
μεγαλύτερης των 250.000 ευρώ. «Ουσιαστικά ο νόμος επιτρέπει να επενδύσουν μόνο
συνταξιούχοι ή υπερβολικά ευκατάστατοι πολίτες Τρίτων Χωρών» σχολιάζει
χαρακτηριστικά Έλληνας μεσίτης.
Αποτρεπτικό παράγοντα χαρακτηρίζουν επίσης οι άνθρωποι της αγοράς το
μεγάλο χρονικό διάστημα που χρειάζεται για να εκδοθεί μία άδεια διαμονής,
καθυστέρηση που οφείλεται στην έλλειψη προσωπικού στις αρμόδιες υπηρεσίες.
Υπολογίζεται, ότι, από την ημέρα που ένας αγοραστής καταθέσει τα απαραίτητα
δικαιολογητικά, χρειάζονται τέσσερις περίπου μήνες για να εκδοθούν οι σχετικές
άδειες. Στο ενδιάμεσο διάστημα, ο ξένος υπήκοος λαμβάνει μόνο την «μπλε κάρτα»,
η οποία του επιτρέπει να ταξιδεύει αποκλειστικά από τη χώρα του προς την Ελλάδα
και αντίστροφα. Το γεγονός αυτό αποτελεί «αγκάθι» για την κτηματαγορά καθώς «Οι
περισσότεροι αγοραστές είναι επαγγελματίες και τα ταξίδια αποτελούν μέρος της
δουλειάς τους» διευκρινίζουν Έλληνες μεσίτες, οι οποίοι ζητούν να επιταχυνθούν
οι διαδικασίες έκδοσης άδειας, προκειμένου να υπάρξει ένα επιπλέον κίνητρο για
τους ξένους επενδυτές.
«Άνθρακας» η χρυσή βίζα
Το 2013 το Ελληνικό κράτος, ακολουθώντας πρότυπα άλλων χωρών, ψήφισε
νόμο, με τον οποίο δόθηκε η δυνατότητα σε πολίτες τρίτων χωρών να αποκτήσουν
άδεια διαμονής οι ίδιοι και η οικογένειά τους, επενδύοντας στην αγορά ακίνητης
περιουσίας στην Ελλάδα με ελάχιστον ποσό συμβολαίου τις 250.000 ευρώ. Η ιδέα του νόμου αυτού φάνταζε αρκετά
πρωτοποριακή, καθώς δημιουργούνταν προοπτικές να προσελκύσει η χώρα μας
επενδυτές από την Κίνα, τη Ρωσία και τις Αραβικές χώρες, βγάζοντας την
κτηματαγορά από το αδιέξοδο που την οδήγησαν η οικονομική κρίση και τα
μνημόνια. Ο Παναγιώτης Πλακιάς, ιδιοκτήτης
μεσιτικού γραφείου, ήταν από τους πρώτους επαγγελματίες που οργάνωσε τακτικές
επισκέψεις στην Σαγκάη, με σκοπό να ενημερώσει τους Κινέζους πολίτες για τα
οφέλη που τους παρέχει η απόκτησης μίας κατοικίας. Σήμερα εξακολουθεί να
διατηρεί υποκατάστημα στη Σαγκάη, όμως διαπιστώνει ότι το αγοραστικό ενδιαφέρον
μέσα σε τέσσερα χρόνια, έχει περιοριστεί
κατά το ήμισυ. Το 2013, Έλληνες μεσίτες, κυρίως μέσω τουEnterprise
Greece, πραγματοποιούσαν τακτικές συναντήσεις στην Κίνα. Σε κάθε μία από αυτές
συμμετείχαν εκατοντάδες ενδιαφερόμενοι επενδυτές. Τακτικές ήταν και επισκέψεις Κινέζων στη χώρα μας, αναζητώντας
κατοικίες κυρίως στα νότια προάστια, αλλά και στην Ανατολική Αττική. Εκείνη την
περίοδο, κάποιοι Κινέζοι αγόρασαν σπίτια στα Μεσόγεια Αττικής.
Σήμερα η εικόνα έχει αλλάξει
εντελώς και οι επισκέψεις των Κινέζων έχουν περιοριστεί. Ο Π. Πλακιάς αναφέρει ότι «Οι περισσότερες
ερωτήσεις που κάνουν οι Κινέζοι υπήκοοι σχετίζονται, με το ζήτημα της άδειας
εργασίας και την ιθαγένεια, καθώς ο νόμος δεν προσμετρά τα χρόνια παραμονής στη
χώρα με τη χρήση της βίζας αυτής, ως χρόνια που απαιτούνται για την απόκτηση
της ελληνικής ιθαγένειας».
Μεγάλο επίσης, πρόβλημα δημιουργεί η αστάθεια του φορολογικού
συστήματος. «Οι Κινέζοι ρωτούν επίμονα για το φορολογικό καθεστώς» αναφέρει ο
Π. Πλακιάς και σχολιάζει ότι «Το ελληνικό κράτος δυστυχώς έχει μείνει σε
λογικές του μακρινού παρελθόντος και όχι στην νοοτροπία ενός σύγχρονου κράτους
φιλικού στον επενδυτή, ο οποίος επιζητά κυρίως τη σταθερότητα στην φορολογία,
ανεξάρτητα από το ύψος της. Στην περίπτωσή της αγοράς ακίνητης περιουσίας η
κατάσταση είναι ακόμα πιο προβληματική, καθώς δεν απευθυνόμαστε σε αυτούς που
επενδύουν αλόγιστα εκατομμύρια, αλλά κυρίως σε οικογένειες που μαζεύουν όλες
τις αποταμιεύσεις τους για να επενδύσουν στην άλλη άκρη της γης, λογαριάζοντας
κάθε πιθανό έξοδο».