H ευρωζώνη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο βρίσκονται σε αντιπαράθεση, καθώς προσπαθούν να καταλήξουν σε μια συμφωνία που θα επιτρέπει στο ΔΝΤ να λάβει μέρος στη διάσωση των 86 δισ. ευρώ της Ελλάδας.
Οι συνομιλίες ανάμεσα στους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης και το ΔΝΤ ουσιαστικά διακόπηκαντη Δευτέρα, με την πρόοδο που έχει σημειωθεί για την επίλυση των διαφορών σχετικά με το πρόγραμμα να είναι μικρή, παρά την έγκριση μιας δέσμης «βραχυπρόθεσμων» μέτρων ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους από το Eurogroup.
Ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, που προεδρεύει των συνεδριάσεων των υπουργών Οικονομικών του μπλοκ, αναγνώρισε μετά τις συνομιλίες στις Βρυξέλλες ότι έχει εγκαταλειφθεί ο στόχος του να συμμετάσχει το ΔΝΤ στο πρόγραμμα ως το τέλος του 2016.
«Δεν πιστεύω πως είναι δυνατό» σημείωσε. Οι συνομιλίες θα «μας πάνε στο επόμενο έτος».
Η συμμετοχή του Ταμείου στο πρόγραμμα θεωρείται «κλειδί» όσον αφορά τη διατήρηση της πολιτικής στήριξης για τη διάσωση στα κοινοβούλια της Γερμανίας και της Ολλανδίας, που έχουν υποστηρίξει ότι το ΔΝΤ εξασφαλίζει αξιοπιστία και οικονομική αυστηρότητα.
Αυτό σημαίνει ότι η συμμετοχή του Ταμείου μπορεί να είναι «κλειδί» για το μέλλον του ίδιου του προγράμματος, δεδομένου ότι τα εθνικά κοινοβούλια έχουν λόγο στην έγκριση των εκταμιεύσεων των δόσεων.
Οι συζητήσεις διακόπηκαν εξαιτίας της σύγκρουσης ανάμεσα στην Ε.Ε. και στο Ταμείο για το αν οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και άλλους τομείς, που προβλέπονται με βάση το πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας που συμφωνήθηκε πέρυσι, επιτρέπουν στη χώρα να διατηρήσει το πρωτογενές πλεόνασμα του 3,5% του ΑΕΠ που υποτίθεται ότι θα πιάσει το 2018.
Το ΔΝΤ έχει επιμείνει ότι θα χρειαστούν περαιτέρω μεταρρυθμίσεις, ειδικά στο ασφαλιστικό και στο φορολογικό σύστημα, προκειμένου να διατηρηθούν τα πλεονάσματα σε αυτό το επίπεδο.
Το Ταμείο φέρεται να έχει απευθύνει έκκληση στην ευρωζώνη να μειώσει το στόχο στο 1,5% και να προσφέρει στην Ελλάδα επιπλέον ελάφρυνση χρέους. Αν η ευρωζώνη δεν είναι προετοιμασμένη να το κάνει αυτό, έχει προειδοποιήσει το Ταμείο, το μόνο και λιγότερο επιθυμητό μονοπάτι για να γίνει το πρόγραμμα αξιόπιστο είναι η εφαρμογή περαιτέρω φορολογικών και ασφαλιστικών μεταρρυθμίσεων.
Οι υπουργοί της Ευρωζώνης και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχουν επανειλημμένα αμφισβητήσει αυτήν την ανάλυση ως υπερβολικά απαισιόδοξη.
Διπλωμάτες ανέφεραν ότι στη συνάντηση της Δευτέρας βαρυσήμαντοι υπουργοί όπως ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε της Γερμανίας επέμειναν ότι μια περαιτέρω συζήτηση για μέτρα ελάφρυνσης του χρέους και για μεσοπρόθεσμους δημοσιονομικούς στόχους μπορεί να γίνει μόνο όταν λήξει το πρόγραμμα της Ελλάδας το 2018.
Ο κ. Ντάισελμπλουμ επισήμανε ότι άκουσε «19 διαφορετικές απόψεις» για τους στόχους για τα πρωτογενή πλεονάσματα στη συνεδρίαση της Δευτέρας. Οι απόψεις για το διάστημα που θα πρέπει η Ελλάδα να κρατήσει το επίπεδο του 3,5% μετά από το 2018 κυμαίνονται από τα τρία ως τα 10 έτη.
Αξιωματούχος του ΔΝΤ, σε δηλώσεις μετά τη συνεδρίαση, τόνισε ότι το Ταμείο «θέλει σαφήνεια» σε αυτό το σημείο για να είναι σε θέση να αξιολογήσει αν βγαίνει το πρόγραμμα.
Την ίδια στιγμή, το ΔΝΤ προειδοποίησε τους υπουργούς ότι δεν μπορεί να εμπλακεί σε πιο βαθιές συζητήσεις μέχρι να υπάρξει συμφωνία ανάμεσα στην ευρωζώνη και στην Αθήνα για την τελευταία αξιολόγηση του προγράμματος, που περιλαμβάνει περαιτέρω μεταρρυθμίσεις για την αγορά εργασίας και λεπτομέρειες σχετικά με τους μελλοντικούς προϋπολογισμούς.
«Χρειάζονται πραγματικά την επιτυχημένη ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης», ανέφερε ο κ. Ντάισελμπλουμ για το ΔΝΤ, προσθέτοντας ότι το Ταμείο προσβλέπει σε «σοβαρές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις».
«Είμαστε ακόμα μακριά από μια συμφωνία, δεν έγινε κάποια υπέρβαση σήμερα», είπε ο αξιωματούχος του ΔΝΤ. Την ίδια στιγμή, «τα κράτη μέλη ήταν ξεκάθαρα ότι συνεχίζουν να θέλουν τη συμμετοχή του ΔΝΤ».
Σε μια ένδειξη των διαφωνιών για το πώς θα προχωρήσουν στη συνέχεια, μια φράση διαγράφηκε από το προσχέδιο του ανακοινωθέντος για την Ελλάδα, η οποία έλεγε ότι η Ελλάδα και οι αξιωματούχοι της ευρωζώνης θα εξετάσουν το είδος των φορολογικών και ασφαλιστικών μεταρρυθμίσεων που ζητά το ΔΝΤ.
Υπουργοί διαμαρτυρήθηκαν ότι σε κάθε περίπτωση δεν θα ήταν ρεαλιστικό να ζητηθεί από την Αθήνα να λάβει τέτοια μέτρα.
O Ευκλείδης Τσακαλώτος κάλεσε όλες τις πλευρές να αποφύγουν την πρόκληση «αυξημένης αβεβαιότητας» αναφορικά με το πρόγραμμα.
Οι υπουργοί δήλωσαν πως η σημασία των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος δεν πρέπει να υποβαθμιστεί. Αυτά τα σχέδια, που καθορίστηκαν για πρώτη φορά το Μάιο, περιλαμβάνουν μια εξομάλυνση του προφίλ αποπληρωμών ενός μέρους του χρέους, την άρση της αύξησης του επιτοκιακού περιθωρίου αλλά και την χρήση swaps για το κλείδωμα των επιτοκίων.
Οι λεπτομέρειες των μέτρων καθορίστηκαν από τον ESM, o οποίος θα έχει και την ευθύνη για την εφαρμογή τους.
Ο Κλάους Ρέγκλινγκ, ο γενικός διευθυντής του ESM, δήλωσε ότι τα βραχυπρόθεσμα μέτρα θα αρχίσουν να εφαρμόζονται «τις επόμενες εβδομάδες» και ότι θα μπορούσαν να έχουν μια σημαντική συμβολή στην χαλάρωση του ελληνικού χρέους, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης των κινδύνων γύρω από τα επιτόκια.
Θα υπάρξει «ουσιαστική εξοικονόμηση» μακροπρόθεσμα, είπε, η οποία θα αντιστοιχεί σε περίπου 20% του λόγου του ελληνικού χρέους προς το ΑΕΠ.
Αλλά ο αντίκτυπος τους υστερεί σε σχέση με τις δυνατότητες για μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη ελάφρυνση του χρέους που παρουσιάστηκαν από τους υπουργούς το Μάιο, και που οι κυβερνήσεις έχουν διαμηνύσει ότι θα συζητηθούν περαιτέρω το 2018.
Ανακοινωθέν που εκδόθηκε από το Eurogroup στο τέλος της συνεδρίασης ανέφερε ότι το ΔΝΤ σχεδιάζει ακόμα να λάβει μέρος στο πρόγραμμα «το συντομότερο δυνατό».
Πηγή: Financial Times, Euro2day.gr