Ένας εκ των κεντρικών αναλυτών των Financial Times, o Βόλφγκανγκ Μουνχάου σημειώνει στο τελευταίο άρθρο του πως η πιθανότητα ενός Grexit θα πρέπει να φύγει από το τραπέζι των συζητήσεων, καθώς αν συμβεί οι επιπτώσεις θα είναι σημαντικές για όλους, παρά τα περί του αντιθέτου θρυλούμενα.
Σημειώνει, δε, πως εδώ και καιρό υποτιμούνται από κάποιους αναλυτές και πολιτικούς οι δονήσεις που θα προκληθούν από μια πιθανή έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ. Όπως αναφέρει: «Από όλα τα προβλεπόμενα ατυχήματα, το δυνητικά πιο καταστροφικό θα ήταν, φυσικά, το Grexit –μια έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη. Θα μπορούσε να συμβεί, αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι αναπόφευκτο. Η κυρίαρχη γερμανική άποψη είναι ότι το Grexit θα ήταν όλεθρος για την Ελλάδα, μικρό σοκ για την ευρωζώνη και αδιάφορη για την παγκόσμια οικονομία. Τα άρθρα των εφημερίδων ζητούν από την καγκελάριο Angela Merkel να μην υποκύψει στον εκβιασμό. Ακόμη και ο Sigmar Gabriel, πρόεδρος και υπουργός Οικονομικών των Σοσιαλδημοκρατών, δηλώνει ότι οι επιπτώσεις από το Grexit μπορούν να περιοριστούν. Κάνει τεράστιο λάθος. Στην πραγματικότητα, πιστεύω ότι οι επιπτώσεις του Grexit θα ήταν εξίσου καταστροφικές για την ευρωζώνη, όσο και για την ίδια την Ελλάδα. Όσοι υποτιμούν τον κίνδυνο είναι καλοί στην αριθμητική, αλλά δεν αντιλαμβάνονται τις περίπλοκες δυναμικές μιας χρεοκοπίας τέτοιου μεγέθους».
Lehman Brothers
Το βασικό αντεπιχείρημα σε όλα αυτά έχει την ονομασία… Lehman Brothers και ο Μουνχάου το χρησιμοποιεί για να εξηγήσει τις παγκόσμιες, αλυσιδωτές επιπτώσεις που θα είχε το Grexit. «Αν η Ελλάδα έφευγε από την ευρωζώνη, οι τιμές των μετοχών και άλλων χρεογράφων θα βούλιαζαν σε όλη την Ευρώπη. Πολλοί άνθρωποι –και όχι μόνο εκείνοι που έχουν άμεσα ανοίγματα στην Ελλάδα- θα έμεναν ξεκρέμαστοι. Σε εκείνο το σημείο, οι επενδυτές θα αναρωτηθούν αν η ευρωζώνη παραμένει μια νομισματική ένωση ή ένα χαλαρό νομισματικό καθεστώς με μεγάλα σημεία εισόδου και εξόδου. Θα αναρωτηθούν αμέσως αν η Πορτογαλία είναι ασφαλής.
Σκεφτείτε επίσης τις ευρύτερες πολιτικές επιπτώσεις. Με το Grexit η Ελλάδα θα έμενε εκτός της ευρωζώνης αλλά εντός της Ε.Ε. Θα μπορεί η Ε.Ε. να υπολογίζει στην υποστήριξη της Ελλάδας στις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας; Ποιός λογικός πολιτικός θα ήθελε να αντιμετωπίσει τέτοια ζητήματα, για λίγα δισεκατομμύρια ευρώ; Και τι θα σήμαινε το Grexit για την Ελλάδα; Θα μπορούσε να είναι καταστροφικό, αν και αυτό θα εξαρτηθεί από την διαχείριση της κατάστασης. Από τα διάφορα αρνητικά σενάρια, το απολύτως χειρότερο είναι η συνέχιση πολιτικών που δεν έχουν καμία ελπίδα να πετύχουν και δεν τις υποστηρίζουν οι Ελληνες ψηφοφόροι».
Η καλύτερη λύση
Κατά τον Μουνχάου η καλύτερη λύση θα ήταν η ελάφρυνση του χρέους, σε συνδυασμό με δημοσιονομικά ουδέτερο προϋπολογισμό, τις μεταρρυθμίσεις, την καταπολέμηση της διαφθοράς και την αύξηση της φοροείσπραξης. Και σημειώνει χαρακτηριστικά: «Προσωπικά τάσσομαι επίσης υπέρ μιας ευρείας διάσκεψης πιστωτών και δανειοληπτών που θα καταλήξει σε συμφωνία για μείωση του επιπέδου του χρέους σε ένα βιώσιμο επίπεδο και θα σταματήσει άμεσα την λιτότητα. Αμφιβάλω ότι είναι δυνατόν να επιτευχθεί μια τέτοια μεγάλη συμφωνία μέσα στους επόμενους μήνες. Η καλύτερη έκβαση που μπορώ να προβλέψω είναι μια συμφωνία για την αναχρηματοδότηση της κυβέρνησης και του τραπεζικού συστήματος, την λήξη της λιτότητας και την επικέντρωση στην ανάπτυξη. Η διαβούλευση για την μεγάλη διάσκεψη για το χρέος, ας περιμένει για αργότερα. Είναι ρεαλιστικός ένας τέτοιος συμβιβασμός; Η μεγαλύτερη πρόκληση για την νέα κυβέρνηση είναι να ξεπεράσει τα κυρίαρχα οικονομικά σενάρια που κυκλοφορούν στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Ωστόσο η διαπραγματευτική της θέση δεν είναι απελπιστική».
Ο παράγοντας «Ρωσία»
Για να καταλήξει: «Οι συζητήσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και τους πιστωτές της είναι βέβαιο ότι θα ενταθούν. Πολλές προθεσμίες πλησιάζουν στις επόμενες εβδομάδες και μήνες. Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Βαρουφάκης, έχουν δίκιο στις οικονομικές τους απόψεις, αλλά πρέπει να θυμούνται ότι μια λεπτή γραμμή ξεχωρίζει το σωστό από το δίκαιο. Οι ποικίλες μονομερείς διακηρύξεις της περασμένης εβδομάδας δεν ήταν καλή αρχή. Τι θα γίνει αν ο κ. Τσίπρας δεν κάνει σωστό υπολογισμό; Ή αν δεν κάνουν οι πιστωτές σωστό υπολογισμό; Οι Έλληνες είναι βέβαιο ότι θα αντιμετωπίσουν μια στάση «take-it-or-leave-it» από μέρους των πιστωτών, ως οικονομική βιαιοπραγία.
Αν υποχρεωθούν να φύγουν, ίσως επιδιώξουν στενότερες οικονομικές σχέσεις με την Ρωσία. Δεν μπορώ να αντιληφθώ πώς θα μπορούσε να θέλει κάτι τέτοιο η Ε.Ε. Ολες οι πλευρές οφείλουν να συνειδητοποιήσουν ότι το Grexit θα αποτελέσει μια ανεπανόρθωτη αποτυχία της οικονομικής διπλωματίας». Αν συμβεί αυτό, δεν θα μιλάμε πλέον μόνο για την Ελλάδα, αλλά για το μέλλον του ίδιου του ευρώ και της Ε.Ε.
στο 