Μια νέα σκλήρυνση της στάσης των δανειστών μετά το Brexit και το άγχος που έχει προκαλέσει στους ισχυρούς της Ευρώπης για την ίδια την Ένωση και την δημοσιονομική πειθαρχία που έχει επιβάλλει είναι ο μεγαλύτερος φόβος του Οικονομικού επιτελείου.
Στην ομιλία του στην Κεντική επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ ο υπουργός Οικονομικών κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος ομολόγησε ότι , το Brexit δημιουργεί ένα ασαφές περιβάλλον που θα επηρεάσει και τη χώρα μας (“θα μπορούσε να προκαλέσει ζημιά”), καθώς η οικονομία της εξαρτάται από την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας. Επιπλέον, η απομάκρυνση των λαών της Ευρώπης από το ευρωπαϊκό οικοδόμημα, έτσι όπως είναι διαμορφωμένο σήμερα, επιτείνει αυτή την αστάθεια.
Σε ότι αφορά την επόμενη μέρα του ελληνικού προγράμματος ο υπουργός οικονομικών παραδέχθηκε ότι πρέπει να καταλήξουμε τι ακριβώς επιζητούμε στις διαπραγματεύσεις ώστε να έχουμε καθαρούς στόχους. “Περισσότερο κράτος, κοινωνικό κράτος;”, ανέφερε ως παράδειγμα εν όψει της δεύτερης αξιολόγησης που θα έχει στο επίκεντρο τα εργασιακά Ο ίδιος ζήτησε “να είμαστε πιο αριστεροί στα επίδικα θέματα”.
Η αλήθεια είναι ότι κάποιες αμυδρές ελπίδες που υπήρχαν μετά την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης για κάποια χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων και της δημιουργίας ενός δημοσιονομικού περιθωρίου για κάποιες κοινωνικές δαπάνες μέσω του παράλληλου προγράμματος φαίνεται ότι αναβάλλονται επ αόριστο. Η τήρηση των κανόνων για όλους και πολύ περισσότερο για τον αδύναμο κρίκο την Ελλάδα θα είναι μονόδρομος . Κάθε παρέκκλιση καθυστέρηση ή αστοχία θα πληρώνεται ακριβά και αυτό το έδειξαν οι εξελίξεις του περασμένου καλοκαιριού .
Από την άλλη βέβαια η διαφορά του 2015 με το 2016 είναι ότι κανείς πλέον δεν θέλει να εντείνει ακόμη περισσότερο την αβεβαιότητα .. Με ανοιχτό ακόμη το μέτωπο της Μεγάλης Βρετανίας , κανείς δεν θα ρισκάρει να μιλήσει και για το ενδεχόμενο της αποχώρησης μια χώρας της Ευρωζώνης από την ΕΕ έστω και αν αυτή η χώρα είναι η Ελλάδα .
Ωστόσο τα περιθώρια τιμωρίας είναι πολύ μεγάλα. Η Ελλάδα πήρε μεν τα 7,5 δις ευρώ αλλά αν παρεκκλίνει από το πρόγραμμα της κανείς δεν θα μπορεί να εγγυηθεί ότι θα πάρει και την δεύτερη υποδόση των 2,8 δις ευρώ που έχει προγραμματιστεί για τον Οκτώβριο .
Ένα ακόμη μέτρο σωφρονισμού θα είναι τα χρήματα που θα δίνονται γα την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών τα οποία θα εκταμιεύονται δόση την δόση και αν πρώτα έχει διαπιστωθεί ότι η προηγούμενη δόση έχει πάει στους δικαιούχους της.
Ως γνωστό οι πληρωμές θα ξεκινήσουν με 500 εκ ευρώ τον Ιούνιο 800 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο, 500 εκατ. ευρώ τον Αύγουστο, 800 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο, 800 εκατ. ευρώ τον Οκτώβριο, 800 εκατ. ευρώ τον Νοέμβριο και 200 εκ. ευρώ τον Δεκέμβριο.
Τα συνολικά 4,4 δις ευρώ θα δοθούν μόνο αν η Ελλάδα συνεχίζει να εφαρμόζει όλα όσα έχει υποσχεθεί και υλοποιεί σταδιακά και τα προαπαιτούμενα της δεύτερης αξιολόγησης . Διαφορετικά η ροή των χρημάτων θα διακοπεί όπως και πέρσι.
Ένας ακόμη φόβος που δεν θέλει κανείς ακόμη να ομολογήσει είναι οι ευρύτερες επιπτώσεις σην Ευρωπαϊκή ανάπτυξη από την έξοδο της Μ Βρετανίας από την ΕΕ.
Μια επιβράδυνση του Ευρωπαϊκού ΑΕΠ και κατά συνέπεια και τους ρυθμούς ανάπτυξης της Ευρωζώνης θα έχει άμεση επίπτωση και στον βαθμό ευκολίες με τον οποίο η Ελλάδα θα μπορεί να υλοποιήσει τους στόχους της.
Η πίεση θα είναι διπλή. Από την μια θα έχουμε την οικονομική επιβράδυνση και από την άλλη θα θελήσουμε να χαλαρώσουμε κάπως την λιτότητα που μας έχει επιβληθεί ώστε να προχωρήσουμε το παράλληλο πρόγραμμα.