“Η καθυστέρηση υλοποίησης έργων επεξεργασίας και διάθεσης στον τομέα των επικινδύνων αποβλήτων στη χώρα, εδώ και τριάντα χρόνια, οδήγησε σε εκτίναξη του κόστους διαχείρισής τους και σε μεγάλα περιβαλλοντικά προβλήματα, λόγω της παράνομης ή ανεξέλεγκτης διάθεσης” ανέφερε ο Αν. ΥΠΕΝ, Σωκράτης Φάμελλος, στη συνάντηση που είχε εχθές, με τους διαπιστευμένους δημοσιογράφους του Υπουργείου, όπου συζητήθηκε, μεταξύ άλλων, η ολοκλήρωση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Επικίνδυνων Αποβλήτων.
Ο Αν. ΥΠΕΝ τόνισε ότι με το ΕΣΔΕΑ συμπληρώνεται το θεσμικό πλαίσιο, ώστε να ξεκινήσει και στη χώρα μας μια προσπάθεια ολοκληρωμένης διαχείρισης των επικίνδυνων αποβλήτων, ζήτημα που παρέμεινε για χρόνια στα «αζήτητα», καθιστώντας ανενεργή ή ανεξέλεγκτη σε καίριους τομείς τη διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων. Βέβαια, η ορθή διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση και λόγω της έλλειψης στοιχείων για την πραγματική διαδρομή επεξεργασίας της συγκεκριμένης ροής αποβλήτων.
Ωστόσο, είναι ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι έχει ολοκληρωθεί το Ειδικό Σχέδιο Διαχείρισης για τα Επικίνδυνα Απόβλητα, με χρονικό ορίζοντα εφαρμογής το 2020, όπως εμπεριέχεται στο νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ). Είναι σαφές ότι η διαχείριση των Επικινδύνων Αποβλήτων απαιτεί ειδικότερη αντιμετώπιση λόγω της ποιοτικής και ποσοτικής σύστασης και της εξειδίκευσης των εγκαταστάσεων.
“Η έλλειψη υποδομών βιομηχανικών αποβλήτων, για δεκαετίες, συνέβαλε στη βιομηχανική αποανάπτυξη, την απώλεια σημαντικού αριθμού θέσεων εργασίας, σε εξάρτηση από το εξωτερικό και στην επιβολή χρηματικών κυρώσεων. Επίσης, οδήγησε στην εκ των υστέρων εξαγωγή αποβλήτων, με κόστος εκατομμυρίων ευρώ, σε περίοδο κρίσης”, συμπλήρωσε ο Αν. ΥΠΕΝ.
Κατανοώντας ότι ο σχεδιασμός διαχείρισης των επικινδύνων αποβλήτων, δηλαδή βασικών κλάδων της βιομηχανίας στον πετρελαϊκό τομέα και τη χαλυβουργία, είναι στοιχειώδης προϋπόθεση παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας και βιώσιμης ανάπτυξης, ταυτόχρονα με την αντιμετώπιση μείζονος περιβαλλοντικού προβλήματος, “θεσμοθετήσαμε το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Επικινδύνων Αποβλήτων και οργανώσαμε, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, το Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων, με την βοήθεια και των ίδιων των παραγωγών μέσω του ΣΕΠΑΝ, εξασφαλίζοντας με αυτό τον τρόπο αξιόπιστη ποιοτική και ποσοτική αποτύπωση (Μητρώα, Βάσεις Δεδομένων, Χαρτογράφηση κλπ.) των παραγόμενων αποβλήτων και της ιχνηλασιμότητά τους”.
Επίσης, με την έγκριση του ΕΣΔΕΑ “αποτρέψαμε μέρος του προστίμου, πριν υποχρεωθεί να το καταβάλει η χώρα, και εντείνουμε τις προσπάθειες επίλυσης του προβλήματος διάθεσης των ιστορικά αποθηκευμένων αποβλήτων και των υποδομών διάθεσής τους, ώστε το πρόστιμο να ελαχιστοποιηθεί και στη συνέχεια να μηδενιστεί. Αισιοδοξούμε ότι, όπως στο Ηλεκτρονικό Μητρώο και σε άλλες δράσεις, θα υπάρξει συντονισμός με τις επιχειρήσεις παραγωγούς επικινδύνων αποβλήτων στην πλήρη και αυστηρή εφαρμογή της νομοθεσίας και των προνοιών του Εθνικού Σχεδίου”.
“Ωστόσο, πρέπει να υπάρξουν μεθοδικά επόμενα βήματα”, επεσήμανε ο Αν. ΥΠΕΝ, όπως είναι η λειτουργία και παρακολούθηση του Ηλεκτρονικού Μητρώου Αποβλήτων και η μείωση του ιδιαίτερα υψηλού ποσοστού των επικίνδυνων αποβλήτων, που παραμένουν αποθηκευμένα («ιστορικά») στους χώρους παραγωγής, με παράλληλη αύξηση του ποσοστού ανακύκλωσής τους, η απορρύπανση της ρυπασμένης γης, καθώς και η πρωτοβουλία για τη στρατηγική του εδάφους και την αειφορική του διαχείριση.
Και βέβαια, η δημιουργία χώρων ασφαλούς επεξεργασίας, ανάκτησης, αδρανοποίησης και τελικής διάθεσης των επικίνδυνων αποβλήτων με ευθύνη των παραγωγών τους και με ρόλο της Πολιτείας ως καταλύτη. Για το θέμα έχει ξεκινήσει σχετική συζήτηση με συλλογικούς φορείς και έχουν προβλεφθεί σχετικά κονδύλια στο ΕΣΠΑ (ύψους τουλάχιστον 150 εκατ. ευρώ) και άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία. “Ας μην ξεχνάμε ότι οι επενδύσεις στην κυκλική οικονομία, την ενεργειακή αποδοτικότητα και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής μπορούν να αποτελέσουν μοχλό αλλαγής του ελληνικού παραγωγικού μοντέλου, ανατρέποντας τις τάσεις αποεπένδυσης που επικρατούν, δίνοντας ώθηση σε νέες επενδύσεις και νέες θέσεις εργασίας με υψηλή τεχνογνωσία”, κατέληξε ο Αν. ΥΠΕΝ Σωκράτης Φάμελλος.