Αποστολή στη Σόφια, Θάνος Αθανασίου
Την ίδια ώρα θεωρείται δεδομένη η δέσμευση της χώρας στου δημοσιονομικούς στόχους ως το 2022 (3,5%) και μετά από αυτό (2%) ενώ προς το παρόν δεν προβλέπεται καμία αλλαγή επί συμφωνημένων μέτρων όπως η μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης κατά 1 μονάδα του ΑΕΠ το 2019 και η μείωση του αφορολόγητου για προσέγγιση εσόδων άλλης μίας μονάδας του ΑΕΠ από το 2020. Παρά την όποια υπεραπόδοση, η Ελλάδα θα έχει απλά τη δυνατότητα να ισοσταθμίσει αυτά τα δύο μέτρα με τα συμφωνημένα κοινωνικά αντίμετρα.
Σε ό,τι αφορά το χρέος, όπως έχει γράψει προ 6 εβδομάδων η
Realnews και όπως έχει επιβεβαιώσει και ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν
Β.Ντομπρόβσκις σε δυο τουλάχιστον συνεντεύξεις (η μία στη Realnews) η δεύτερη
φάση της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους θα συνοδευτεί από όρους.
Καταρχήν πρέπει να διευκρινιστεί ότι σύμφωνα με τουλάχιστον
τέσσερις πηγές των Βρυξελλών, η ελάφρυνση θα γίνει τμηματικά, αρχικά με την
χρήση ποσών από το πακέτο το 86 δις που δεν θα έχουν χρησιμοποιηθεί – τα ποσά
αυτά θα πάνε σε πρόωρη αποπληρωμή του ΔΝΤ ή διμερών δανείων.
Αμέσως μετά θα ακολουθήσει ένα πακέτο επέκτασης ωρίμανσης
λήξεων δανείων και απόδοσης των ANFAS / SMPs (καλό είναι να σημειωθεί ότι τα
ποσά αυτά δεν είναι καθόλου αυτονόητο ότι τα χρωστούν οι εταίροι στη χώρα -
πρόκειται για τεράστια έκφραση αλληλεγγύης). Αυτά τα μέτρα θα υπόκεινται στους
“όρους”.
Σε ό,τι αφορά τους όρους, δεν πρέπει κανείς να φαντάζεται
κάτι περίεργο, αλλά τα ήδη συμφωνημένα στα δημοσιονομικά και τις μεταρρυθμίσεις
(του προγράμματος και του ελληνικού αναπτυξιακού σχεδίου).
Τέλος ο “γαλλικός μηχανισμός” αποτελεί αντικείμενο
διαπραγμάτευσης διότι δεν μπορεί να καταλήγει σε “ηθικό κίνδυνο”. Δεν είναι
δυνατόν δηλαδή η Ελλάδα να μην πληρώνει χρέος, λόγω χαμηλής ανάπτυξης, αν είναι
η ίδια υπεύθυνη για τη χαμηλή ανάπτυξη στη περίπτωση που δεν συμμορφώνεται με
τις συστάσεις της ΕΕ. Είναι προφανές ότι σε αυτό το σημείο επιμένουν
τουλάχιστον τα μισά κράτη μέλη της ευρωζώνης και προφανώς όχι μόνο η Γερμανία.
Όλες οι πλευρές επιθυμούν ωστόσο να βρεθεί μια λύση εγκαίρως.
Σε ότι αφορά πάλι την συμμετοχή του ΔΝΤ είναι ξεκάθαρο ότι
ακόμα και αν ενεργοποιήσει το πρόγραμμά του η διάρκεια αυτού θα πρέπει να
ταυτίζεται με αυτή του προγράμματος της ΕΕ (δηλ. μέχρι τις 20 Αυγούστου).
Μετά από αυτό το διάστημα η συμμετοχή του ΔΝΤ στο post
program surveillance είναι εκ των συνθηκών δεδομένη.
Στο eurogroup της Σόφιας δεν θα ληφθούν αποφάσεις, αλλά θα
γίνει μια πρώτη συζήτηση επί κειμένων για όλα τα παραπάνω.
Από εκεί και πέρα η τρόικα θα πρέπει να επιστρέψει στην
Αθήνα να συνομολογηθεί συμφωνία σε επίπεδο προσωπικού σύντομα (24 Μαΐου) και οι
τελικές αποφάσεις – πακέτο να έρθουν είτε στις 21 Ιουνίου, είτε στις 12
Ιουλίου. Παράταση του προγράμματος δεν συζητείται από κανέναν. Αντιθέτως
υπάρχουν σκέψεις για μεταφορά ελάχιστων δράσεων στο μεταμνημονιακό διάστημα.
Την ίδια όμως ώρα Κομισιόν, θεσμοί, Κράτη Μέλη και όλοι οι
παράγοντες που εμπλέκονται στην παρακολούθηση του ελληνικού προγράμματος,
προτρέπουν τις ελληνικές αρχές και τον πολιτικό κόσμο να ξεκινήσει άμεσα τη
συζήτηση για την αναπτυξιακή στρατηγική της χώρας σε βάθος δεκαετίας και
στέλνουν το μήνυμα ότι ειδικά ο πολιτικός κόσμος πρέπει να αποκτήσει άμεσα το
πολιτικό θάρρος να κλείσει τα αυτιά στις σειρήνες του λαϊκισμού.
Αυτό ήταν μεταξύ άλλων και το κεντρικό μήνυμα της επίσκεψης του
Προέδρου της Κομισιόν Ζ.Κ.Γιούνκερ στην Ελλάδα, αυτό θα είναι και το κεντρικό
πολιτικό μήνυμα της συνεδρίασης του eurogroup στη Σόφια. Στην πράξη οι εταίροι
της Ελλάδας στο κοινό νόμισμα, ζητούν από τη χώρα και το πολιτικό σύστημα
αφενός να σπεύσει να ολοκληρώσει το τελευταίο κομμάτι αυτής της διαδρομής, (των
προγραμμάτων διάσωσης), αφετέρου να προστατεύσει τις δημοσιονομικές κατακτήσεις
από τους παράγοντες που οδήγησαν στον εκτροχιασμό του 2009.
Με αφορμή μάλιστα τη σχετική δημόσια συζήτηση για το αν και
σε τι βαθμό η ελληνική δημοσιονομική πολιτική θα εποπτεύεται μετά την 20η
Αυγούστου, το μήνυμα των Βρυξελλών είναι πως ο πρώτος και πιο σκληρός “επόπτης”
πρέπει να είναι η ίδια η Ελλάδα.
Στην πράξη αυτό σημαίνει πως οι Βρυξελλές και οι εταίροι της
χώρας στέλνουν το μήνυμα και προειδοποιούν, όπως έκανε άλλωστε και ο
Αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις πρόσφατα, πως οι αγορές θα
χρεώσουν στη χώρα την όποια παρεκτροπή.
Ευρωπαίος Διπλωμάτης έλεγε στο real.gr στη Σόφια, πως δεν
έχει σημασία αν το καταλαβαίνουν αυτό όλοι, ή όχι οι αγορές θα παρακολουθούν τη
χώρα στενά. Αυτό είναι φυσικά απόλυτα λογικό, δεδομένου του κακού παρελθόντος.
Πηγές του real.gr δηλώνουν μάλιστα έκπληξη για το πόσο έχει εκτραχυνθεί η
δημόσια συζήτηση στην Ελλάδα και υπενθυμίζουν ότι το ερώτημα περί καθαρής ή μη
καθαρής εξόδου είναι ένα στρεβλό και αποπροσανατολιστικό ερώτημα.
Καταρχήν υπενθυμίζουν ότι ο όρος “καθαρή έξοδος”,
χρησιμοποιήθηκε και καθιερώθηκε από τον Τύπο τα προηγούμενα χρόνια για να
περιγραφούν οι ιδιαίτερες συνθήκες εξόδου από το πρόγραμμα της Κύπρου και την
Πορτογαλίας.
Στην περίπτωση των δύο αυτών χωρών σήμαινε αφενός αν έχουν
ολοκληρωθεί όλες ανεξαιρέτως οι μνημονιακές δράσεις, αφετέρου αν θα υπάρχει ή
όχι προληπτική γραμμή στήριξής τους ή όχι μετά τον τερματισμό του προγράμματος.
Η Πορτογαλία είχε ολοκληρώσει όλες τις σχετικές δράσεις, η Κύπρος όλες εκτός από
μία και αμφότερες δεν χρειάστηκαν πρόσθετη οικονομική στήριξη.
Καμία από τις δύο χώρες δεν διανοήθηκε να συζητήσει, να
αμφισβητήσει, ή να ζητήσει εκπτώσεις στο πως η ΕΕ θα επόπτευε την πορεία των
οικονομικών τους στη συνέχεια.
Εξάλλου η μεταμνημονιακή επιτήρηση συμφωνήθηκε από όλες τις
πλευρές κατά τη σύσταση του EFSF το 2010 και οι κανόνες για το ευρωπαϊκό
εξάμηνο και την προληπτική εποπτεία όλων των οικονομικών το αμέσως επόμενο
έτος.
Ο σκοπός ήταν να μην ξαναβρεθεί η ΕΕ και η ευρωζώνη μπροστά
σε χώρες με τόσες πολλές κρυμμένες και σωρευμένες δημοσιονομικές και
μακροοικονομικές ανισορροπίες.
Συνεπώς όποια και αν είναι η δημόσια συζήτηση στο εσωτερικό
της Ελλάδας, η χώρα μετά την 20η Αυγούστου θα ελέγχεται τουλάχιστον δύο φορές
το χρόνο στο πλαίσιο του PPS (post program surveillance) και τουλάχιστον μια
στο πλαίσιο των εκθέσεων του ευρωπαϊκού οικονομικού εξαμήνου για τις
μάκροοικονομικές ανισορροπίες – όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες.
Αν η Ελλάδα έχει ολοκληρώσει όλες τις υποχρεώσεις τις και δε
ζητήσει άλλα χρήματα, αυτό είναι μια καθαρή έξοδος.
Δεν είναι όμως μια λευκή επιταγή για να γυρίσει στον παλιό
κακό εαυτό της.
Η Ελλάδα δεν θα μπορέσει ποτέ ξανά να αυξήσει τους μισθούς
πολύ πέραν της παραγωγικότητας. Η Ελλάδα δεν θα μπορέσει ποτέ ξανά να κλείσει
τα επαγγέλματα όπως θέλουν οι ομαδούλες επιρροής.
Η Ελλάδα δεν θα μπορέσει ποτέ ξανά να πριμοδοτεί
συνδικαλιστές, να φτιάχνει κρατικά μονοπώλια, να διατηρεί παρατημένες στη μοίρα
τους κρατικές εγκαταστάσεις ή να μεταφράζει το δημόσιο συμφέρον ως συμφέρον της
όποιας προσωρινής κάστας που διαχειρίζεται μια δημόσια επιχείρηση.
Παρομοίως δεν θα μπορέσει να έχει ποτέ ξανά υπερβολικά
ελλείμματα για να πληρώνει δαπάνες που δεν μπορεί να πραγματοποιεί.
Τουλάχιστον δεν θα μπορεί να τα κάνει όλα αυτά χωρίς
συνέπειες. Η εμπιστοσύνη δίνεται και οι θυσίες αναγνωρίζονται δύσκολα, αλλά
χάνονται πάρα πολύ εύκολα – όπως άλλωστε απέδειξε το πρώτο εξάμηνο του 2015.
Πηγή: Real.gr
στο 