Βρυξέλλες, του Θάνου Αθανασίου
Πολιτική ανάσα στην κυβέρνηση του Α. Τσίπρα δίνουν οι Ευρωπαίοι, μετά την εκ των πραγμάτων αποδοχή, πως η 1η αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος θα γίνει τον πρώτο μήνα του 2016 και σε αυτή θα περιλαμβάνεται το ασφαλιστικό.
Η χρονική αλληλουχία των γεγονότων ήταν αυτονόητη μετά την καθυστέρηση στην νομοθέτηση της πρώτης και δεύτερης λίστας με προαπαιτούμενα από την απόφαση της 14ης Αυγούστου (η πρώτη λίστα ήταν για τις 15 Οκτωβρίου και η δεύτερη για την 1η Νοεμβρίου – ενώ η αξιολόγηση έπρεπε να ολοκληρωθεί ως τις 15 Δεκεμβρίου).
Απλώς περιγράφοντας την χρονική ακολουθία από εδώ και πέρα, ο Γερούν Ντάισελμπλουμ έκανε λόγο για νομοθέτηση της δεύτερης λίστας ως τις 15 Δεκεμβρίου, ερωτηθείς διευκρίνισε ότι το ασφαλιστικό δεν θα είναι σε αυτή, θα είναι όμως το Ταμείο αποκρατικοποιήσεων.
Όταν τα έλεγε αυτά ο πρόεδρος του Eurogroup δεν αναφερόταν σε κάποια συλλογική απόφαση του Eurogroup, καθότι το Eurogroup δεν συζήτησε για την Ελλάδα, παρά μόνο υιοθέτησε μια περιγραφική ανακοίνωση για τις εκταμιεύσεις που είχαν ήδη γίνει ως εκείνη την ώρα.
Στην πράξη αυτό σημαίνει πως η κυβέρνηση δεν θα χρειαστεί να φέρει στη Βουλή άλλα εξαιρετικής πολιτικής βαρύτητας νομοσχέδια ως το τέλος του χρόνου, ενώ αντίστοιχα θα μπορέσει να “σύρει” τη διαπραγμάτευση για το ασφαλιστικό, όσο ακριβώς της επιτρέπει η πολιτική της στρατηγική – στην πράξη ζυγίζοντας την έξοδο στις αγορές το καλοκαίρι του 2016 (κεντρική στρατηγική των Βρυξελλών) και τις πολιτικοκοινωνικές αντιδράσεις από την συγχώνευση ταμείων και εξορθολογισμό του ασφαλιστικού.
Στην πράξη και πάλι η κυβέρνηση, έχοντας λάβει τα 2 δισ. της δόσης και έχοντας ανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες – κάνοντας ελάχιστη χρήση των δανεικών κεφαλαίων – θα μπορούσε και να εγκαταλείψει, αν αυτό κρίνει το μεταρρυθμιστικό momentum, ή και να το προσαρμόσει κατά το δοκούν, κερδίζοντας πολιτικό χρόνο.
Ο Ντάισελμπλουμ θεωρεί ότι αυτό δεν θα συμβεί, ο Μοσκοβισί έχει πει στην Realnews “τις μεταρρυθμίσεις τις κάνετε για εσάς και όχι για εμάς” και ο Μισέλ Σαπέν είπε σε ομήγυρη δημοσιογράφων όπου βρέθηκε το real.gr χθες πως πιστεύει στη δέσμευση του πρωθυπουργού.
Και πάλι όμως όλα αυτά συμβαίνουν στην πράξη. Σε αντίθεση με ότι μπορεί κανείς να φαντάζεται δεν υπήρξαν μυστικές συναντήσεις κεκλεισμένων των θυρών, όπου κάποιο διευθυντήριο χάραξε τη μοίρα της χώρας ή οι ισχυροί πήραν τη μια ή την άλλη απόφαση για το ΣΥΡΙΖΑ και την κυβέρνηση.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η διαχείριση της κατάστασης και η αγωνία των Βρυξελλών μεταβλήθηκε όταν φάνηκε ότι η χώρα δεν χρειάζεται άλλα χρήματα από τα 15 που μέναν για την ανακεφαλαιοποίηση (από το σύνολο των 25 στα μέχρι 86 του δανείου).
Εκείνα τα 15 ήταν προσαρτημένα στην πρώτη αξιολόγηση. Η 1η αξιολόγηση θα είχε πάντα ασφαλιστικό. Όπως και η συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα με λεφτά (διότι κατά τ’ άλλα συμμετέχει). Αφού δε χρειάστηκαν, τότε δεν θα ήταν δυνατόν οι Ευρωπαίοι να προσθέσουν όρους σε κάτι που είχε ήδη συμφωνηθεί. Τα 10 στην πράξη εκταμιεύθηκαν στις 14 Αυγούστου.
Βεβαίως χωρίς την 1η αξιολόγηση δεν έχει συζήτηση για το χρέος. Ποιος όμως νοιάζεται και ξαγρυπνά για το χρέος που παρότι μεγάλο δεν αποτελεί ζήτημα ως το 2025; Ποιος προτιμά να θυσιάσει την κυβερνητική συνοχή για κάτι που θα λυθεί τόσο τεχνικά που θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να το “πουλήσει” στον κόσμο ως ελάφρυνση; Ουδείς.
Ουδείς και στις Βρυξέλλες σκοπεύει να διαταράξει αυτή την εύθραυστη ισορροπία, όπου πέραν των ήδη εγκεκριμένων χρημάτων της 14ης Αυγούστου δεν θα χρειαστεί να βάλει το χέρι στην τσέπη σχετικά σύντομα, καθώς τα 2 δόθηκαν και το άλλο ένα θα είναι το κερασάκι στην τούρτα, όταν αυτό έρθει – και ναι: φτάνουν.
“Η πολυπόθητη πολιτική σταθερότητα επετεύχθη”, ήταν το σχόλιο των Βρυξελλών μετά τις εκλογές και όλοι οι πολιτικοί παράγοντες μιλάνε για μια κυβέρνηση που “εκλέχθηκε με την εντολή να περατώσει το πρόγραμμα”. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή η εντολή δεν καλύπτει την αντιπολίτευση μεν, αλλά το αν θα ψηφίσει ή όχι η αντιπολίτευση τα μέτρα ποσώς ενδιαφέρει πια τις Βρυξέλλες.
Ο στόχος του προγράμματος είναι να βγει η χώρα στις αγορές και όπως μας έλεγε και ένας ανώτερος τεχνοκράτης “τα άλλα είναι οι στόχοι του Μπάτμαν, του Σουπερμαν κτλ κτλ”. Αυτό είναι και το μόνο εύπεπτο πολιτικό επιχείρημα. Ο Α. Σαμαράς το είχε καταλάβει. Τώρα φαίνεται πως το κατάλαβε και ο Α. Τσίπρας. Το πότε ακριβώς, προφανώς θα κριθεί, από το πόσες ισορροπίες μπορούν να κρατηθούν ταυτόχρονα.