του Τάσου Δασόπουλου
«Μαξιλάρι» σε μια ενδεχόμενη ταμειακή στενότητα του δημοσίου το πρώτο τρίμηνο του χρόνου, αναμένεται να είναι και φέτος τα ταμειακά διαθέσιμα των δημόσιων οργανισμών ύψους 15 δισ. ευρώ, ειδικά για το πρώτο τρίμηνο του χρόνου, όταν θα πρέπει να αποπληρωθούν υποχρεώσεις ύψους περίπου 4 δισ. ευρώ.
Το πρόβλημα εμφανίζεται όμως και για το 2016 στο πρώτο τρίμηνο του χρόνου και δεν αφορά τόσο τις πηγές, όσο τον χρόνο χρηματοδότησης της οικονομίας.
Οι υποχρεώσεις για το πρώτο τρίμηνο του χρόνου φτάνουν τα 4 δισ. ευρώ. Από αυτά τα 1,57 δισ. ευρώ αφορούν χρεολύσια και ξεκινούν τον τρέχοντα μήνα με 457 εκ. ευρώ που θα πρέπει να αποπληρωθούν στο ΔΝΤ. Άλλα 238 εκ. ευρώ (100 εκ. ευρώ για την αποπληρωμή ομολόγων και 138 εκ. ευρώ προς το ΔΝΤ) θα πρέπει να δοθούν τον Φεβρουάριο και 876 εκ. ευρώ τον Μάρτιο.
Τα υπόλοιπα 2,43 δισ. ευρώ αφορούν την αποπληρωμή τόκων και επιμερίζονται σε 110 εκ. ευρώ για τον Ιανουάριο, 1,57 δισ. ευρώ για το Φεβρουάριο και 750 εκ. ευρώ για τον Μάρτιο.
Όλα θα εξαρτηθούν από το χρόνο ολοκλήρωσης της πρώτης αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος και την δόση των περίπου 6 δισ. ευρώ που θα την συνοδεύσει.
Αν η διαπραγμάτευση ολοκληρωθεί μέσα στον Φεβρουάριο τότε όλα θα πάνε καλά, αφού θα υπάρξουν τα χρήματα για να καλυφθούν οι υποχρεώσεις.
Αν πάλι η διαπραγμάτευση χρειαστεί περισσότερο χρόνο, όπως αφήνουν να εννοηθεί πολλοί κοινοτικοί αξιωματούχοι, λόγω των πολλών και σημαντικών θεμάτων που θα πρέπει να οριστικοποιηθούν, τότε ενδέχεται ο χρόνος να γυρίσει πίσω στο πρώτο εξάμηνο του 2015.
Τότε η Κυβέρνηση μην έχοντας άλλη δυνατότητα, στράφηκε στον εσωτερικό δανεισμό από τα αποθεματικά καταθέσεων των δημοσίων οργανισμών. Μάλιστα, φέτος θα είναι σαφώς πιο έτοιμη από πέρσι.
Αξίζει να θυμίσουμε ότι ήδη σε πρόσφατο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, όπου ρυθμίζονταν συνταξιοδοτικά θέματα του δημοσίου, υπήρχε διάταξη με την οποία παρατείνονταν μέχρι και το τέλος του 2016 η δυνατότητα χρήσης των ταμειακών διαθέσιμων του ταμείου χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.
Επίσης, με νόμο που ψηφίστηκε το καλοκαίρι οριστικοποιήθηκε η υποχρέωση για τους οργανισμούς του δημοσίου να μεταφέρουν τις καταθέσεις τους από τις εμπορικές τράπεζες σε κοινό λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδας, ώστε να μπορεί το δημόσιο να δανειστεί με τη γνωστή πια μέθοδο των συμφωνιών επαναγοράς (repo).
Ο «ανοιχτός» αυτός λογαριασμός με τους οργανισμούς του δημοσίου μπορεί να χρησιμεύσει και τους επόμενους μήνες του χρόνου ανάλογα με την πορεία υλοποίησης του ελληνικού προγράμματος και μαζί την καταβολή των δόσεων του δανείου.
Ο πιο κρίσιμος μήνας του χρόνου θα είναι ο Ιούλιος, αφού τον δεύτερο μήνα του καλοκαιριού το ελληνικό δημόσιο θα πρέπει να πληρώσει υποχρεώσεις συνολικού ύψους 3,7 δισ. ευρώ. Από αυτά τα 2,3 δισ. ευρώ είναι ένα ομόλογο της ΕΚΤ, άλλα 457 εκ. ευρώ μια δόση προς το ΔΝΤ και περίπου 900 εκ. ευρώ για τόκους.
Πάντως, σε γενικές γραμμές οι δανειακές ανάγκες του δημοσίου για το σύνολο του 2016 είναι περίπου λίγο παραπάνω από τις μισές από αυτές του 2015. Συγκεκριμένα οι υποχρεώσεις για την αποπληρωμή τοκοχρεολυσίων δεν ξεπερνούν φέτος τα 13,7 δισ. ευρώ, ενώ πέρσι έφτασαν τα 25,5 δισ. ευρώ.
στο 