Η ΕΣΕΕ ενσωμάτωσε και επίσημα στο καταστατικό της και ζητά να καθιερωθεί στην εταιρική νομοθεσία και στο εμπορικό δίκαιο της χώρας μας η κατηγορία των «μικροεπιχειρήσεων».
Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατ’ εφαρμογή από το 2005 της σχετικής κοινοτικής οδηγίας (European Commission, Commission Recommendation, May 6th 2003, 2003/361/EC) έχει ήδη καθιερωθεί σε πολλές χώρες της ΕΕ η μορφή της πολύ μικρής επιχείρησης στο εμπορικό δίκαιο, με την ορολογία «micro enterprises».
Η Ευρωπαϊκή νομοθεσία διακρίνει τρεις βασικές κατηγορίες επιχειρήσεων, συγκεκριμένα: των μικροεπιχειρήσεων (micros), των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (SMEs) και βεβαίως των επιχειρήσεων μεσαίου και μεγάλου μεγέθους, λαμβάνοντας υπόψη τα κριτήρια του αριθμού απασχολουμένων, του κύκλου εργασιών και του ύψους του ισολογισμού.
Πιο αναλυτικά, ως μικροεπιχειρήσεις βάσει του επίσημου ορισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι εκείνες οι επιχειρήσεις που απασχολούν λιγότερα από δέκα (10) άτομα και ο ετήσιος κύκλος εργασιών και/ή ο ισολογισμός τους δεν υπερβαίνει τα 2 εκατ. ευρώ ετησίως.
Ως μικρομεσαίες επιχειρήσεις θεωρούνται αυτές που απασχολούν έως 50 εργαζόμενους, ενώ ο κύκλος εργασιών και ο ισολογισμός τους δεν υπερβαίνει τα 10 εκατ. ευρώ.
Οι επιχειρήσεις που υπερβαίνουν τα ανωτέρω κατώφλια όσον αφορά τα επιμέρους προαναφερθέντα κριτήρια, θεωρούνται μεσαίας κεφαλαιοποίησης «mid caps».
Η νομοθεσία εισάγει περαιτέρω διάκριση για τις μεσαίου και μεγάλου μεγέθους επιχειρήσεις που ενσωματώνουν στα οικονομικά τους στοιχεία και τις θυγατρικές τους εταιρείες, διαχωρίζοντας τους μικρούς από τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους.
Οι μεν πρώτοι απασχολούν έως το πολύ 250 εργαζόμενους, διαθέτουν κύκλο εργασιών έως 50 εκατ. € και ύψος ισολογισμού έως 43 εκατ. €, οι δε δεύτεροι υπερβαίνουν τα ανωτέρω θεσπισθέντα όρια απασχόλησης και τζίρου.
Η νέα νομοθεσία σε πολλές χώρες καθιερώνει ταυτόχρονα διαφορετικές φορολογικές υποχρεώσεις για τους μικρούς, από ότι για τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους.
Σε περίπτωση που μία επιχείρηση υπερβαίνει τα ανωτέρω –ανά κατηγορία- τεθέντα όρια κριτηρίων για δύο συνεχή έτη, θα μετατάσσεται σε ανώτερη κατηγορία (και αντίστοιχα, εάν κινείται κάτω από αυτά, θα μετατάσσεται σε κατώτερη κατηγορία). Σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία, οι μικροεπιχειρήσεις θα μπορούν να απολαμβάνουν σειρά πλεονεκτημάτων.
Η ΕΣΕΕ με σκοπό να βοηθηθούν οι πολύ μικρές επιχειρήσεις έχει αναλάβει την πρωτοβουλία να προωθήσει την ενσωμάτωση του κοινοτικού δικαίου στο Ελληνικό εταιρικό δίκαιο καθιερώνοντας την κατηγορία της «μικροεπιχείρησης» στην εθνική μας νομοθεσία στην ίδια λογική με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Η νομοθεσία σε πολλές χώρες καθιερώνει ταυτόχρονα διαφορετικές φορολογικές υποχρεώσεις για τους μικρούς, από ότι για τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους. Η ΕΣΕΕ έχει ήδη πάρει την πρωτοβουλία και έχει ζητήσει από τα Υπουργεία Οικονομικών και Οικονομίας να τις εντάξουν στις νέες φορολογικές και ασφαλιστικές προτάσεις που θα καταθέσουν τόσο στους δανειστές, όσο και σε αυτές που θα παρουσιάσουν στο νέο αναπτυξιακό νόμο.
Η πλήρης ενσωμάτωση και εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου, στο ελληνικό εμπορικό δίκαιο για την καθιέρωση του όρου της «μικροεπιχείρησης» ως επιχειρηματική κατηγορία, είναι μια αναγκαία και πραγματική μεταρρύθμιση για την Ελλάδα, αφού εκφράζει την ταυτότητα και τη δυναμική της ελληνικής επιχειρηματικότητας.
Η παρατεταμένη και ιδιαίτερα έντονη οικονομική ύφεση έχει μεταβάλλει προς το δυσμενέστερο το επιχειρηματικό περιβάλλον στην Ελλάδα και ως εκ τούτου η ΕΣΕΕ για τις ελληνικές «μικροεπιχειρήσεις» ζητά:
• την ανάγκη για χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές,
• τη σταδιακή μείωση των ασφαλιστικών εισφορών εργοδοτών-εργαζομένων ως κίνητρο για αύξηση της απασχόλησης,
• την καθολική χρήση των ηλεκτρονικών συναλλαγών με χρεώσεις αντίστοιχες των μεγάλων επιχειρήσεων,
• τους ενιαίους συντελεστές φορολογίας και ΦΠΑ για τις μικροεπιχειρήσεις του ηλεκτρονικού εμπορίου,
• το δικαίωμα στην τραπεζική χρηματοδότηση και τη ρευστότητα μέσω μικροδανείων (microfinance).
Όπως ήταν αναμενόμενο, η ύφεση έπληξε κυρίως την αγορά εργασίας καθώς από την εμφάνιση της κρίσης έως σήμερα έχουν χαθεί περίπου 700.000 θέσεις απασχόλησης στον επιχειρηματικό/ ιδιωτικό τομέα στο σύνολο των ΜμΕ. Μεγάλο είναι το τίμημα που κατέβαλαν οι «micro» επιχειρήσεις αφού την ίδια περίοδο απώλεσαν περίπου 475.000 θέσεις εργασίας.
Σωρευτικά, από την εμφάνιση της οικονομικής κρίσης έχουν κλείσει περίπου 250.000 ΜμΕ, εκ των οποίων οι περίπου 230.000 ήταν πολύ μικρές επιχειρήσεις.
Σήμερα, πλέον, ο αριθμός των «micro» επιχειρήσεων στην Ελλάδα δεν ξεπερνάει τις 610.000 επιχειρήσεις, με την συνολική απασχόληση σε αυτές να εκτιμάται στις 1,1 εκ. εργαζόμενους. Ωστόσο, επισημαίνονται τα εξής:
α) Οι «micro» επιχειρήσεις στην Ελλάδα εξακολουθούν να προσφέρουν σχεδόν το 60% των θέσεων εργασίας στον επιχειρηματικό/ιδιωτικό τομέα και
β) το μερίδιο των απασχολουμένων σε «micro» επιχειρήσεις στην Ελλάδα είναι διαχρονικά σχεδόν διπλάσιο από το αντίστοιχο μερίδιο στην Ευρώπη.
Οι παρατηρήσεις αυτές επιβεβαιώνουν την ιδιαίτερη σημασία των πολύ μικρών επιχειρήσεων για την απασχόληση στην ελληνική οικονομία (Πίνακας 2) καθώς το μερίδιο απασχόλησης των «micro» στην Ελλάδα είναι το υψηλότερο στην Ε.Ε.-28.
*Πίνακας 2: Εκτιμήσεις για τον αριθμό απασχολουμένων σε «micro» επιχειρήσεων σε Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.-28) και Ελλάδα ως ποσοστό (%) επί του συνόλου των απασχολουμένων στο μη χρηματοπιστωτικό επιχειρηματικό τομέα.
Περιοχή/ έτος 2009* 2011* 2013 2015
Ε.Ε.-28 28,9% 29,6% 29,1% 29,2%
Ελλάδα 54,5% 57,1% 55,2% 58,7%
Πηγή: European Commission, Small Business Act (SBA) Fact Sheets διαφόρων ετών
Εξαιτίας μεταβολών στις καλυπτόμενες κάθε φορά επιχειρήσεις, τα στοιχεία δεν είναι απόλυτα συγκρίσιμα διαχρονικά.
*: Στοιχεία για Ε.Ε.-27
Η συμμετοχή της Προστιθέμενης Αξίας των «micro» επιχειρήσεων στη συνολική Προστιθέμενη Αξία του επιχειρηματικού/ιδιωτικού τομέα παραμένει σε υψηλά επίπεδα ενώ είναι κατά πολύ μεγαλύτερη της αντίστοιχης συμμετοχής στην Ευρώπη (Πίνακας 3) σε όλη τη διάρκεια της ύφεσης.
Η Προστιθέμενη Αξία των «micro» επιχειρήσεων στην Ελλάδα καταγράφει υποχώρηση κατά 33,3% (ή κατά 9 δισ. ευρώ) την περίοδο 2010-2015. Πλέον, η Προστιθέμενη Αξία των «micro» επιχειρήσεων στην Ελλάδα ανέρχεται σε 18 δισ. ευρώ, όσο περίπου και η αντίστοιχη αξία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων μαζί.
*Πίνακας 3: Εκτιμήσεις για την Προστιθέμενη Αξία των «micro» επιχειρήσεων σε Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.-28) και Ελλάδα ως ποσοστό (%) επί του Συνόλου της Προστιθέμενης Αξίας στο μη χρηματοπιστωτικό επιχειρηματικό τομέα.
στο 