«Στο τελικό στάδιο έχει εισέλθει η πλήρης νομοθέτηση της αρχής της δεύτερης ευκαιρίας για τους πτωχεύσαντες εμπόρους, σε εκτέλεση της υπ’ αριθμ. 1500/2014 Σύστασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής» αναφέρει σε ενημερωτικό έγγραφό της προς τις ομοσπονδίες μέλη της και τους εμπορικούς συλλόγους η Εθνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας .
Στις βασικές αλλαγές που θα φέρει η νέα νομοθεσία είναι:
– Η δυνατότητα απαλλαγής των εμπόρων από τα χρέη και αποκατάστασής τους τρία χρόνια μετά την κήρυξη της πτώχευσης από δέκα που είναι σήμερα.
– Η εισαγωγή στην ελληνική πραγματικότητα των διαχειριστών αφερεγγυότητας, που θα διαχειρίζονται κα θα ρευστοποιούν την περιουσία όσων πτωχεύουν
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται, μέσα στις ανελαστικές νομοθετικές προβλέψεις της σχετικής Σύστασης είναι η δυνατότητα απαλλαγής των εμπόρων από τα χρέη και αποκατάστασής τους 3 χρόνια μετά την κήρυξη της πτώχευσης (από 10 που είναι σήμερα) αλλά και η εισαγωγή στην ελληνική πραγματικότητα των διαχειριστών αφερεγγυότητας, που θα διαχειρίζονται και θα ρευστοποιούν την περιουσία όσων πτωχεύουν.
Η απαλλαγή όσων ασκούν εμπορική δραστηριότητα από τα χρέη τους εντός τριετίας προβλέφθηκε μερικώς με τον νόμο 4336/2015 αλλά – σύμφωνα με τον αναμορφωμένο πτωχευτικό κώδικα – ισχύει μόνο για όσους καταθέτουν αίτηση πτώχευσης από την 1η Ιανουαρίου του 2016.
Η ΕΣΕΕ αναφέρει ότι συμμετέχει στην σχετική διαβούλευση, «ώστε η ευεργετική αυτή απαλλαγή να επεκταθεί και για όσους έχουν κηρύξει πτώχευση κατά το παρελθόν, σε μια προσπάθεια να βελτιωθεί το επιχειρηματικό κλίμα και να δοθεί δεύτερη ευκαιρία σε όσους απέτυχαν και δεν τα κατάφεραν να ανταπεξέλθουν μέσα στην πρωτοφανή κρίση και ύφεση της τελευταίας επταετίας».
Η αναγκαιότητα της ρύθμισης κρίνεται επιβεβλημένη από την ΕΣΕΕ, καθώς σήμερα η πτώχευση αποτελεί μια μακρά και πολυετή ταλαιπωρία χωρίς τέλος, με αδυναμία των πτωχευσάντων να λάβουν νέο επαγγελματικό ΑΦΜ, με εγγραφή τους στον Τειρεσία και με στέρηση της φορολογικής ή ασφαλιστικής ενημερότητας, που καθιστούν απαγορευτική την ανάληψη νέας επαγγελματικής πρωτοβουλίας.
H δεύτερη καινοτομία είναι η αντικατάσταση των Συνδίκων πτώχευσης με τους συμβούλους αφερεγγυότητας.
Πρόκειται για μια νέα επαγγελματική κατηγορία στο πρότυπο ξένων πρακτικών, πιστοποιημένα πρόσωπα με γνώσεις στην οικονομική των επιχειρήσεων, το πτωχευτικό πλαίσιο, το φορολογικό και εμπορικό δίκαιο, τα οποία θα αναλαμβάνουν τη διαχείριση και την άμεση ρευστοποίηση της περιουσίας πτωχεύσαντος, με αποτέλεσμα να ολοκληρωθεί η σχετική διαδικασία το συντομότερο δυνατόν.
Οι αλλαγές στον πτωχευτικό νόμο αναμένεται να συνδυαστούν με τις αλλαγές στον ν. 4307/2014, για τη ρύθμιση των «κόκκινων» δανείων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, οι οφειλές των οποίων φθάνουν σήμερα τα 20 δισ. ευρώ.«Η ΕΣΕΕ παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς και τα δύο αυτά κορυφαία θέματα, παρακολουθεί από κοντά τις διαδικασίες τόσο στα αρμόδια υπουργεία όσο και στην Βουλή και για οποιαδήποτε περαιτέρω εξέλιξη στα συγκεκριμένα ζητήματα, θα υπάρξει νέα ενημέρωση» καταλήγει το σχετικό ενημερωτικό έγγραφο.
Τι ισχύσει σε άλλες χώρες της ΕΕ
Σε πρόσφατο άρθρο του ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Γιάννης Χατζηθεοδοσίου είχε αναφέρει τα εξής στοιχεία:
Στο Βέλγιο έχουν ειδική πρόβλεψη «μικροχρηματοδότησης» για επιχειρηματίες που πτώχευσαν και παίρνουν την 2η Ευκαιρία.
Στην Γαλλία η Ένωση «Initiative France» (η μεγαλύτερη Ένωση εθελοντικής χρηματοδότησης για επιχειρηματίες) χρηματοδοτεί και νέες επιχειρήσεις αλλά και επιχειρήσεις που έχουν δυσκολίες. Έχει κάνει συνεργασία με Τράπεζες οι οποίες, όταν το δίκτυο «Initiative France» χρηματοδοτεί μια επιχείρηση, αυτές χρηματοδοτούν 2-5 φορές το ποσό που εισφέρει το Δίκτυο. Δημόσιοι Οργανισμοί υποστηρίζουν επιχειρήσεις στα βήματα τους για διαπραγμάτευση του χρέους τους.
Ανάλογα προσφέρουν υπηρεσίες για την 2η Ευκαιρία Ενώσεις για επιχειρηματίες που χρηματοδοτούνται από το Κράτος για να προωθούν την 2η Ευκαιρία σε Εθνικό επίπεδο.
Στην Ιταλία ο πτωχευμένος επιχειρηματίας, με αίτηση του στο Δικαστήριο (ένα έτος μετά το κλείσιμο της Πτώχευσης) ζητάει και λαμβάνει (υπό προϋποθέσεις) την πλήρη διαγραφή των χρεών του. Για να αιτηθεί για πλήρη απαλλαγή ο πτωχευμένος δεν υφίσταται ως υποχρέωση να έχει εξοφλήσει έστω και μέρος των οφειλομένων ποσών.
Στο Λουξεμβούργο η 2η Ευκαιρία δίδεται με απόφαση του αρμόδιου Υπουργείου, αφού αυτό συμβουλευτεί τις σχετιζόμενες Αρχές. Εξετάζει ως βασικό κριτήριο την εντιμότητα αυτού που πτώχευσε. Σε περίπτωση που δοθεί η 2η Ευκαιρία έχουν δυνατότητα να ζητήσουν από τον επιχειρηματία να ακολουθήσει εκπαιδευτικό σεμινάριο από το Επιμελητήριο, με αντικείμενο την Διοίκηση Επιχειρήσεων.
Στην Μάλτα ο υπεύθυνος μιας επιχείρησης που πτώχευσε μπορεί να ξεκινήσει αμέσως μια νέα επιχείρηση, αφού οι συνέπειες για μια πτωχευμένη επιχείρηση είναι στην επιχείρηση και όχι στον επιχειρηματία. Αυτό δεν συμβαίνει αν κριθεί ένοχος για δόλια πτώχευση. Όμως μπορεί να ξεκινήσει αμέσως μια νέα επιχείρηση, ειδικά αφού οι διαδικασίες της πτώχευσης μπορούν να διαρκέσουν πολύ αν υπάρχουν πολλοί πιστωτές και περιουσιακά στοιχεία. Οι έντιμοι πτωχεύσαντες απαλλάσσονται αμέσως από κάθε χρέος που βαρύνει την επιχείρηση και μπορούν να συμμετάσχουν άμεσα σε κρατικούς διαγωνισμούς χωρίς καμία διάκριση. Επίσης δεν υπάρχει καμία διάκριση στις επιδοτήσεις του κράτους προς νέες επιχειρήσεις, όταν αυτές ιδρύονται από ανθρώπους που πτώχευσαν έντιμα στο παρελθόν.
Στην Ρουμανία όποιος πτωχεύει μπορεί αμέσως να ξεκινήσει νέα επιχείρηση χωρίς κανένα πρόβλημα.
Στην Σλοβενία, στις περιπτώσεις των μικρών επιχειρήσεων, αυτός που πτωχεύει μπορεί να ξεκινήσει αμέσως μια νέα επιχείρηση με την άδεια του Δικαστηρίου. Ο πτωχεύσας μπορεί να ζητήσει να εξαιρεθούν από την πτωχευτική περιουσία ο εξοπλισμός που του χρειάζεται για να ξεκινήσει την νέα επιχείρηση (εξαιρείται η ακίνητη περιουσία).
Τέλος στο Ηνωμένο Βασίλειο υπάρχει ειδική πρόβλεψη στο πτωχευτικό δίκαιο σχετικά με τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες. Αν τα περιουσιακά στοιχεία είναι λιγότερα των 300 λιρών και οι οφειλές λιγότερες των 15.000 λιρών τότε ο πτωχεύσας προσφεύγει στο δικαστήριο ζητώντας απαλλαγή από τα χρέη του. Αν γίνει δεκτή τα χρέη διαγράφονται μετά από 12 μήνες.
Οι διευθυντές των επιχειρήσεων υποτίθεται ότι δρουν έντιμα εκτός αν βρεθούν ένοχοι για δόλια συμπεριφορά. Οι διευθυντές που θα κριθούν ένοχοι μπορεί να αποκλειστούν για περίοδο από 2-15 έτη την δράση τους ως διευθυντές. Αν καταδικαστούν μπορεί να υποχρεωθούν προσωπικά να καλύψουν τα χρέη της εταιρείας που πτώχευσε.
Οι αποκλεισμένοι καταχωρούνται σε δημόσια βάση δεδομένων που τηρεί το Companies House. Τα ίδια ισχύουν αν ο επιχειρηματίας έχει ατομική επιχείρηση ή είναι σε συνεταιρισμό.
Όσοι έχουν ατομική επιχείρηση ή είναι ελεύθεροι επαγγελματίες και δεν κριθούν ανέντιμοι πτωχεύσαντες από το Δικαστήριο, απαλλάσσονται πλήρως από τα χρέη τους 12 μήνες μετά την αίτηση πτώχευσης. Κατά την διάρκεια των 12 μηνών δεν επιτρέπεται η δράση ως Διευθυντής μιας επιχείρησης.
Η απαλλαγή αφορά τα πρόσωπα και όχι τις εταιρείες. Στην περίπτωση που η επιχείρηση (το νομικό πρόσωπο) βρίσκεται σε διαδικασία συνδιαλλαγής με τους πιστωτές της, το φυσικό πρόσωπο έχει δικαίωμα να λειτουργήσει νέα επιχείρηση χωρίς κανένα περιορισμό (εφόσον δεν έχει κριθεί ως ανέντιμος). Με απόφαση του Δικαστηρίου, το φυσικό πρόσωπο, μπορεί να διαταχθεί να πληρώνει από το περίσσευμα του εισοδήματος του, ένα ποσοστό, για τα επόμενα 3 χρόνια, προς τους πιστωτές της πτώχευσης.
στο 